باز هم خبري ديگر از طرح جديد بنيانگذار فيس بوك براي رساندن اينترنت به همه مردم دنيا، توجه جهانيان را به دنياي فناوري جلب كرد. مارك زوكربرگ اين بار پهنه آسمان را براي تحقق آرزوي به ظاهر دست نيافتني اش يعني رساندن اينترنت به همه مردم جهان حتي نقاط بسيار دورافتاده و فقيرنشين انتخاب كرده است و شايد حتي آن را بتوان نوعي رقابت با پروژه Loon گوگل كه از سال گذشته كليد خورد نيز تصور كرد؛ پروژه اي كه در قالب آن هر بالن تا 20 کیلومتر در آسمان بالا مي رود و مي تواند حدود هزار و 256 كيلومتر مربع از جهان را زير پوشش اينترنت قرار دهد و البته هنوز در ابتداي راه قرار دارد. در خبر جديد آمده است كه زوكربرگ در حال مذاکره با کمپانی Titan Aerospaceسازنده هواپيماهاي بدون سرنشين خورشيدي است تا اينترنت را از طريق اين هواپيماها به خانه هاي مردم در دورافتاده ترين نقاط دنيا برساند. Titan Aerospace یک شرکت خصوصی واقع در مکزیکوسیتی است كه كار تحقیق و پژوهش را نیز انجام می دهد و سال گذشته 2 نوع هواپیمای بدون سرنشین Solara 50 و Solara 60 را به عنوان جایگزین هایی بسیار ارزان قیمت برای ماهواره ها رونمایی کرد. قرار است فيس بوك اين كمپاني را با بهاي 60 ميليون دلار خريداري كند و در صورتي كه اين معامله سر بگيرد، از 11 هزار هواپیمای بدون سرنشین خورشیدی Solara 60 برای تأمین اینترنت نقاط روستايي و دورافتاده قاره افریقا، آسيا و… استفاده مي كند.
سيگنال هايي ضعيف اما كارآمد
این هواپیماهاي بدون سرنشين، بال هايي با پهناي 160 فوت دارد و حدود 3 هزار سلول خورشيدي در سطح بال و دم اين پهبادها وجود دارد كه مي توانند بيش از 7 كيلووات انرژي توليد كنند تا هواپيما بدون نياز به سوخت گيري به مدت 5 سال در پهنه آسمان باقي بماند و سيگنال هاي اينترنت را به خانه هاي دورافتاده برساند. اين هواپيما هنگام شب با استفاده از باطری های داخلی پرتاب مي شوند و وقتی خورشید طلوع کرد، انرژی کافی برای صعود به ارتفاع ۲۰ کیلومتر بالاتر از سطح دریا ذخیره مي شود.
این هواپیما ماموریت دارد بیش از 4 میلیون کیلومتر را با سرعت 104 كيلومتر بر ساعت در ارتفاع 65 هزار پایی پرواز کند و همین موضوع، این هواپیماهای بدون سرنشین را بالاتر از هواپیماهای تجاری که تا حدود 30 هزار پایی حرکت می کنند قرار می دهد پس مشکلی برای این خطوط هواپیمایی ایجاد نمی شود و احتمال سانحه هوايي و برخورد اين هواپيماها با يكديگر نمي رود. اين هواپيماهاي بدون سرنشين چندمنظوره، دور از جریان متلاطم هوا در بخشی از منطقه آرام اتمسفر با نام tropopause قرار مي گيرند و همه توانمندي هاي ماهواره ها را دارند ولی بسیار ارزان تر تمام می شوند و مي توانند در نظارت بر وضعیت آب و هوا، پیش بینی بلایای طبیعی، تصویربرداری از زمین و همچنین رساندن اینترنت نقش داشته باشند كه البته بنيانگذار فیس بوک بر گزینه آخری تاکید دارد و در صورتي كه اين معامله سر بگيرد، كار رساندن اينترنت به نقاط دورافتاده جهان را از افریقا آغاز مي كند.
این هواپیما می تواند منطقه ای وسیع را زیر پوشش سیگنال های اینرنت وایرلس قرار دهد. هرچند كيفيت این سیگنال ها به اندازه اینترنتی که از روی زمین ارسال می شود نيست، سرعت کمتری دارد و حجم اطلاعات بالايي را نيز نمی توان با آن انتقال داد ولی در مناطق دورافتاده مانند نواحی روستایی افریقا حداقل می تواند اینترنت کم سرعت را براي گوشی های هوشمند آنها فراهم کند.
به گفته کارشناسان اگر پروژه فیسبوک بتواند از طریق پهپادها اینترنت ضعیف اما رایگان برای کشورهای در حال رشد فراهم كند، ممکن است یک شکل اولیه WhatsApp در دسترس کاربران آن قرار گیرد و هرچند این کاربران ممکن است قادر نباشند از طریق اینترنت به طور رايگان عکس بفرستند یا ببینند، اما مي توانند پیام بفرستند و اطلاعات به روز شده را بدون پرداخت پول مشاهده کنند.
فیس بوک همچنین در حال حاضر بر روي برنامه Onavo يعني تکنولوژی فشرده کردن اطلاعات کار می کند تا مردم مناطق دورافتاده با كمك سیگنال های ضعیف اینترنتی که از این هواپیمای بدون سرنشین ارسال می شود، بتوانند واتس اپ یا اپ های فیس بوک را نيز ارسال کنند چون حجم اطلاعات ارسال يا دریافت شده، چندان بالا نيست.
دسترسي 7/2 میلیارد نفر به اينترنت
گفته می شود در حال حاضر 7/2 میلیارد نفر در سراسر جهان به اینترنت دسترسی دارند و هر سال به این رقم کمتر از 9 درصد اضافه می شود ولی مالك فيس‌بوك قصد دارد با كمك پروژه جدید، به اين روند سرعت ببخشد و اینترنت را به 5 میلیارد نفر در سراسر جهان برساند. زوکربرگ ماموریت فیس بوک را ارتباط جهانیان با یکدیگر می داند و معتقد است کشورهای فقیر و در حال توسعه از طریق دستیابی به اینترنت می توانند وارد میدان شده و با بنيان گذاشتن و توسعه اقتصاد دانش محور، سود فراوانی عاید مردم چنین سرزمین هایی شود. بنيانگذار فيس بوك، آینده را با اقتصاد دانش محور عجين مي داند و مي گويد: در حال حاضر بخش قابل توجهی از رشد تولید ناخالص داخلی کشورهای توسعه یافته از طريق اینترنت صورت مي گيرد که رقمي بسیار بیشتر از حوزه هاي کشاورزی و انرژی است. در 15 سال گذشته 10 درصد از رشد تولید ناخالص داخلی کشورهای توسعه یافته و در 5 سال گذشته 21 درصد آن از طریق اینترنت تامین شده است و در مقابل هر 6/2 شغلی که از طریق اینترنت ایجاد شده، تنها یک شغل از بین رفته است پس کشورهای در حال توسعه نیز باید چنین فرصتی در اختیار داشته باشند تا ثروتمند شوند.
زوكربرگ پيش از اين نيز در قالب برنامه هايي به دنبال دسترسي آسان كاربران سراسر جهان به اينترنت بود و سال گذشته با مشاركت 6 شركت تلفن همراه Samsung، Ericsson، MediaTek، Nokia، Opera و Qualcomm پروژه internet.org را كليد زد تا 5 ميليارد نفر را در سراسر جهان به اينترنت متصل كند و قیمت دسترسی به اینترنت را در 5 تا 10 سال آینده به یک درصد حال حاضر برساند.
بنيانگذار فيس بوك معتقد است موانع و چالش هاي فراواني سر راه مردم در كشورهاي در حال توسعه قرار دارد كه نمي توانند به اينترنت دسترسي چنداني داشته باشند پس بايد اين موانع را از بين برد. اين كمپاني ها با مشاركت يكديگر تلاش مي كنند تا با ارائه تلفن هاي هوشمند ارزان قيمت و باكيفيت، مردم سراسر جهان بتوانند به شبكه هاي وب دسترسي داشته باشند.
دومين راهكار اين شركت ها، تقویت نت ورک ها و شبکه های وب از نظر ميزان اطلاعات است تا كاربران با هر كليك بتوانند حجم بالايي از اطلاعات را در دسترس داشته باشند. شايد برخي به اين نكته ايراد بگيرند كه دانلود چنين اطلاعاتي نياز به اينترنتي بسيار پرسرعت دارد ولي اين شركت ها فكري هم به حال اين موضوع كرده اند و با ارائه مدلي تازه، بسياري از اين اطلاعات را به صورت فشرده در اختيار كاربران آنلاين قرار مي دهند. اين اپراتورها همچنين در نظر دارند در تلفن هاي هوشمند توليدي خود، زبان هاي بيشتري را پشتيباني كنند تا موانع احتمالي موجود نيز برداشته شود. فيس بوك نيز در قالب اين طرح قرار است اپ هايي رايگان براي كشورهاي فقير و در حال توسعه طراحي كند و در اختيار آنها قرار دهد تا علاوه بر اتصال به اينترنت بتوانند از موقعيت هايي برابر با كشورهاي توسعه يافته بهره بگيرند.
زوكربرگ در پاسخ به كساني كه به اين طرح انتقاد دارند و معتقدند بيشتر استفاده کنندگان از اینترنت رایگان قدرت خرید ندارند و هيچ آگهی نيز نمي توانند داشته باشند پس ایجاد شبکه اینترنت رایگان چه نفعی برای صاحبان صنایع و فیسبوک دارد مي گويد: پاسخ این است که گذشته از جنبه انسانی پروژه هايي مانند Internet.org و هواپيماهاي بدون سرنشين، وقتی پای کسب و کار و تجارت به میان می آید، فیسبوک به دراز مدت می اندیشد. اگر نخستین تجربه افراد براي دسترسي به اینترنت توسط چنين طرح هايي باشد، آنها عمیقا به سرویس شبکه اجتماعی گره خواهند خورد و سرانجام به یک استفاده کننده دائمی تبدیل خواهند شد. این شرکت امیدوار است در گذر زمان هر کسی در جهان بتواند به اینترنت و تلفن های هوشمند دسترسي داشته باشد، به بالا رفتن آگاهی های اقتصادی و افزایش قدرت خرید آنها کمک شود.
از ديگر برنامه هايي كه تاكنون براي افزايش دسترسي مردم جهان به اينترنت و تكنولوژي هاي روز ارائه شده است مي توان به پروژه هر کودک یک لپ تاپ اشاره كرد كه در سال 2005 كليد خورد و قرار بود لپ تاپ های 100 دلاری در اختيار كودكان در كشورهاي در حال توسعه قرار بگيرد و براي دسترسي آسان آنها به اينترنت تلاش شود ولي نتاسفانه اين پروژه چندان موفقيت آميز نبود.
كامپيوترهاي Raspberry Pi نيز در گوشه ديگري از چنين طرح هايي قرار داشتند تا مردم نقاط دورافتاده نيز از اين تكنولوژي دور نمانند؛ كامپيوترهايي کوچک در اندازه یک کارت اعتباری كه با بهایی ارزان در اختیار مردم در کشورهای در حال توسعه قرار بگیرد كه البته كاربرد آموزشي آن بر ديگر توانمندي هاي اين كامپيوتر كوچك غلبه كرد و اين پروژه تا حدودي موفق بود.
منبع : ايران