نام نویسنده: عماد هنرپرور – Emad@ICTna.ir
آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات – هر باري كه به اينترنت متصل ميشويد دست کم با يكي از سرويس دهندگان وب ارتباط برقرار ميكنيد. تا بحال از خود پرسيده ايد كه آيا واقعا اجتماع اين سرويسها در يك هويت و مرکز مستقل براي من ارزشمند است يا خير؟ ترجيح مي دهيد سرویس ايميل خود را از هات میل بگیرید،مدیری محتوای وبلاگتان را به پرشين بلاگ بسپارید و براي جستجو گوگل را به خدمت بگیرید و يا تمام اينها را در ياهو بصورت متمرکز و مجتمع استفاده كنيد؟
بي ترديد سرويسهای مختلف، از سرويس دهندگان مختلف داراي مزيتها و برتريهايي نسبت به يكديگرند و كمتر كسي ادعا ميكند آنچه همه خوبان دارند فلان سرویس همه را يكجا دارد اما با اين وجود پورتالهاي اينترنتي شكل ميگيرند و سرويس دهندگان نيز به سوي اجتماع خدمات خود گام بر ميدارند. باز هم بي ترديد علت تمايل عمده كاربران به پورتالها تنها دسترسي آسان و فقط با يكبار ورود (Single Sign On) نيست. ياهو پورتال خود را که با نام My Yahoo! در میان کاربرانش جا انداخته در چند مرحله مورد حمايت تبليغاتي قرار داد. راه اندازي بخش Y! 360 يكي از اين يازه هاي زماني بود. جايي كه ياهو بر روي قابليتهاي پرتالي خود تاكيد بيشتری میکرد. در گذشته عدم توجه ياهو به سرويسهايي نظير وبلاگ و پروفايلهاي كاربران خلاء محسوسی را ايجاد نموده بود كه رقيب خلاقش یعنی گوگل با سايتهاي بلاگر و اوركات بخوبی از اين فضا براي پيشرفت ، محبوبیت و خبرساز شدن استفاده نمود. از طرفي گوگل به عنوان شركتي كه همواره پورتال بودن و يا حركت به سوي پورتال شدن خود را نفي کرده با احساس خطر، اقدام به حلقه نمودن سرويسهايش نموده است. اتصال سرويس Gmail و Orkut شايد اولين قدم این حلقه سازی بوده است.
الگوهاي متفاوت ديگري نيز بر روي اينترنت وجود دارد. سايت MyWay سعي مينمايد پورتالي با تكيه بر سرويسهاي ديگران و احترام به ترجيح كاربران نسبت به آنها راه اندازي كند. در این وبسایت شما ميتوانيد از ايميل قديمي hotmail خود استفاده كنيد، اخبار را از CNN بگيريد و جستجوي خود را در AskJeeves انجام دهيد. فقط كافيست به MyWay اعتماد نماييد (البته گاهي كار دشواريست!) به نظر ميرسد سازندگان اين پورتال ترجيح ميدهند كمتر وارد رقابت رو در رو با بزرگان اينترنت شوند تا كاربران كمتري را از سهم بازار خود برانند.
پورتال قديمي Lycos نيز الگوهايي براي خود دارد. عمده ترين خاصيت اين سايت كاركردهاي محلي آن است. هدفی كه ياهو نيز تلاش بسياري براي دستيابي به مزاياي آن کرده است. سايت lycos.co.uk امكانات اصلي خود را بر روي فروشگاه آنلاين، سرويس دوستيابي و خدماتي نظير SMS و VoIP قرار داده است. يعني موارديكه محلي بودن مزيتي ايجاد مينمايد. ولي پيشنهادهاي خاصی مثل تور مسافرتي از انگلستان به ساير نقاط دنيا با استفاده از تسهيلاتي مالي يك موسسه مالي كه در اصليترين قسمت صفحه اول ديده ميشود قطعا براي اكثر كاربران محلي جذاب خواهد بود!
پورتالها حتي به ساير حوزه هاي كسب و كار نيز ميتوانند حمله نمايند. براي مثال موفقيتي كه ياهو در استقبال كاربران از خدمات VoIP آن داشته شركتهاي مخابراتي را غافلگير نموده است. مريل لينچ تحليلگر صنعت مخابرات ميگويد “شركتهاي مخابراتي آتشي با سرويس VoIP برپا كردند ولي پورتالها مانند بنزين بر روي اين آتش ريخته شده اند!” او معتقد است كاربران با استفاده از پورتالها خدمات VoIP خود را ساده تر و ارزانتر دريافت مينمايند.
تحقيقي در اين زمينه نشان ميدهد كه اتصال دو سرويس پيام رسان (Messenger) مايكروسافت و ياهو موج دوم سود دهي از طريق VoIP را بخصوص براي ياهو به ارمغان بياورد. شايد مرحله بعدي زنده شدن سرويس Unified ID -كه 2 ساليست كمتر راجع به آن ميشنويم- باشد.
سعي ميكنم در مقاله ديگري بازار پورتالهاي فارسي را بررسي كنم.
