گوگل به نقض قوانين حمايت از حقوق مولفان متهم شد
بىبىسى- جستوجوگر اينترنتى گوگل كه قصد دارد محتواى كتابخانههاى دانشگاهى را در دسترس كاربران اينترنتى جهان قرار دهد، به نقض گسترده قوانين حمايت از حقوق مولفان متهم شده است.
يك انجمن صنفى كه نماينده ناشران مجلات دانشگاهى و كتابهاى پژوهشى است، نامهاى به گوگل نوشته و مدعى شده است كه اين پروژه عواقب مالى مشكل سازى براى ناشران خواهد داشت و مىتواند به فروش آثار آنها لطمه بزند.
اواخر سال گذشته گوگل خبر داد كه با پنج دانشگاه بزرگ جهان از جمله هاروارد و آكسفورد توافق كرده است تا بخش اعظم آثارى را كه در كتابخانههاى آنها نگهدارى مىشود تصويربردارى كند و در اينترنت قرار دهد.
هدف اين طرح آن بود كه به پژوهشگران در هر نقطه جهان امكان بدهد تا تنها با چند كليك ماوس به متون مهمىدست يابند كه قبلا دور از دسترس بوده است.
رييس كتابخانه دانشگاه آكسفورد گفت كه اين طرح مىتواند اهميتى تقريبا به اندازه اختراع ماشين چاپ بيابد.
گوگل نيز مدعى شد كه انگيزه اش از چنين برنامهاى كاملا نوعدوستانه است و آن را تحقق آرزويى قديمىدانست كه بنيانگذاران ميلياردرش، سرگى پيج و لرى برين از دوران دانشجويى، هنگامى كه بر پروژه يك كتابخانه ديجيتال كار مىكردند در سر داشتند.
اما اين طرح گوگل از همان آغاز با مخالفتهايى روبه رو شد. آخرين نمود اين مخالفتها، در نامهاى خطاب به مديران گوگل بروز يافت كه از سوى انجمن نشريات دانشگاهى آمريكا، انجمنى كه نماينده ناشران غيرانتفاعى كتابهاى آكادميك است، نوشته شد.
اين سازمان خواسته است تا با پاسخ به شانزده سوال، به مسائلى كه مورد توجه و دغدغه ناشران هستند، توضيح روشنى بدهد. از نظر اين سازمان، برنامه تصويربردارى از كتب، مقررات حمايت از حقوق مولفان را به طور اساسى و در سطح گستردهاى نقض مىكند.
همچنين طرح گوگل با مخالفتهايى در فرانسه هم روبهرو شده است. محافل فرانسوى، نگران هستند كه اين پروژه بر تسلط زبان انگليسى و شيوه تفكر انگلوساكسون بر فرهنگ جهانى بيفزايد.
فرانسه و چند كشور ديگر اروپايى به تازگى توانسته اند حمايت اتحاديه اروپا را براى راه اندازى يك پروژه رقيب به دست آورند تا كتابهاى غيرانگليسى زبان را پس از تصويربردارى در اينترنت عرضه كنند.
حاميان و هواداران طرح گوگل مىگويند كه حقوق مولف در اين پروژه حفظ مىشود زيرا بسيارى از آثارى كه به طور كامل تصويربردارى و ارائه مىشوند، متونى قديمىهستند كه مولفانشان زنده نيستند و در مورد آثارى كه داراى حق مولف يا كپى رايت هستند، تنها فهرستى از محتواى كتاب و خلاصهاى چندخطى بر روى اينترنت در دسترس قرار خواهد گرفت.