شخصا هیچگاه شخصیت خلاقانه نقاش‌های بزرگ تاریخ مانند پیکاسو را مطالعه نکرده‌ام اما با خواندن کتاب‌های راس کینگ (Ross King) که زندگی نقاش معروف کلود مونه (Claude Monet) و معروف‌ترین آثار او را بررسی کرده، موفق به بررسی شخصیت درونی و خلاقانه این نقاش شدم.
مجموعه هشتگانه “نیلوفرهای آبی” در سال‌های آخر زندگی مونه به پایان رسید و در سال 1927 برای نمایش عموم به دولت فرانسه اهدا شد. این مجموعه زیبا در حال حاضر یکی از درخشان‌ترین جاذبه‌های هنری پاریس به شمار می‌آید. ( نیلوفرهای آبی در مجموع ۲۵۰ اثر از مجموعه آثار این هنرمند را در بر می‌گیرد که هم اکنون در گالری‌های مختلفی در سراسر جهان وجود دارد یکی از آنها با نام برکه نیلوفرهای آبی در سال ۲۰۰۸ در حراجی کریستی به مبلغ ۸۰ میلیون دلار فروخته شد) کینگ با اشاره به چالش‌هایی که مونه در مسیر خلق این آثار با آن روبه‌رو شده، راهکارهای تفکر خاقانه و حل مشکلات به روش‌های مختلف را به افراد خلاق امروزی آموزش می‌دهد.
مردی از جنس خاک
مونه که امروزه یکی از بزرگترین نقاشان امپرسیونیست به شمار می‌آید اکثر آثارش را در کارگاهی در شهر Giverny خلق می‌کرد. او در کارگاه خود باغچه‌ی کوچکی تعبیه کرده بود که به گفته‌ی خیلی افراد آثار خود را با الهام از این باغچه خلق می‌کرد. با این وجود، علاقه مونه به باغچه و باغبانی تنها برای گرفتن الهام از طبیعت نبوده است. مونه ارگانیسم باغچه علی‌الخصوص نحوه‌ی تعامل آب، خاک و گیاهان با یکدیگر و تغییرات ظاهری گیاهان در طول روزها، ماه‌ها و سالها را با تمام وجود درک می‌کرد. او با کثیف کردن دستانش درون خاک باغچه، ذات حقیقی هر یک از آثار خود را از دل خاک و گیاهان دریافت می‌کرد.
این علاقه مثال زدنی مونه، اهمیت غرق شدن در حیطه‌ی فعالیت و گسترش ایده‌های نوآورانه جهت رویارویی با مشکلات را به ما یادآوری می‌کند. گاهی اوقات برای درک عمیق و همه‌جانبه مسائل لازم است با تمام وجود خودمان را در آنها غرق کنیم. این اقدامات باعث پیشرفت افراد خلاق در حوزه‌ی فعالیتشان خواهد شد.
باغچه خود را خلق کنید
در کتاب کینگ آمده که هیچکدام از محصولاتی که مونه در باغچه خود پرورش می‌داد، از محصولات زراعی رایج در کشور فرانسه محسوب نمی‌شدند. او با پرورش گیاهان و میوه‌های مختلف، فضایی شبیه‌سازی شده از نقاط مختلف دنیا را برای خود فراهم کرده بود. این اقدام مونه اهمیت شبیه‌سازی و مدل‌سازی به عنوان ابزار خلق ایده‌های حرفه‌ای و گسترده‌تر در رابطه با موضوعات مختلف را نشان می‌دهد. در اصل باغچه کوچک مونه، نقش تخته وایت‌بردهای هوشمند امروزی مورداستفاده در کنفرانس‌ها را داشت.
ضبط مشاهدات زودگذر
مونه معتقد بود در خلق آثار خارج از کارگاه، مثلا یک صخره یا ساختمان یک کلیسا، تاثیرات نور هر هفت دقیقه تغییر می‌کند و این امر موجب ثبت سریع تصاویر در ذهنش شده بود. او به طور همزمان از چند بوم نقاشی مختلف استفاده می‌کرد و منظره مورد نظرش را با تغییرات مختلف نور بر روی هر یک از بوم‌ها ترسیم می‌کرد و در پایان تصویری که بهترین و حقیقی‌ترین نور را در آن ترسیم کرده بود را به عنوان اثر اصلی انتخاب می‌کرد. افراد خلاق این اقدام مونه را به دلیل اهمیت بالای ثبت لحظه‌ای تصاویر می‌دانند. نوآورانی که در حال فعالیت بر روی پروژه‌های حساس هستند می‌بایست راهکارهای متفاوت برای حل مسئله را آزمایش کرده و در این میان بتوانند بهترین ایده را برای پیشبرد اهدافشان انتخاب کنند.
خودتان را با کارهای بزرگ احاطه کنید
سرتاسر کارگاه مونت از آثار هنرمندان مختلف پر شده بود. امروزه افراد خلاق می‌توانند با استفاده و تقلید از آثار برجسته‌ی افراد در گذشته و حتی امروز برای پیشبرد اهداف و حل چالش‌هایی که با آنها سروکار دارند استفاده کنند. افراد می‌توانند از تصاویر شخصیت‌های بزرگ، تبلیغات و حتی محصولات انقلابی در محل کار خود استفاده کنند و از این طریق انگیزه و الهام مورد نیاز جهت رویارویی با مشکلات را به‌دست بیاورند.
شکسن خوردن را یاد بگیرید
تمام افراد موفق حداقل یکبار شکست را تجربه کرده‌اند. در حقیقت شکست یکی از لازمه‌های نوآوری و موفقیت در زندگی حرفه‌ای اشخاص به شمار می‌آید. مونه نیز از این قاعده مستثنا نبوده و در دوران آغازین حرفه‌ی نقاشی در سال 1865 قصد داشت با نقاشی‌های بزرگ به ارتفاع 20 فوت (7 متر) توجه عموم را به خود جلب کند که متاسفانه تلاش‌های او خیلی موفقیت آمیز نبود. شکست‌های او تنها به ابتدای کار او محدود نشد و در سال 1917 مونه 4 اثر خود را برای فروش به نمایش گذاشت تا از هزینه فروش آنها بتواند مخارج خود را هنگامی که در کارگاه مشغول نقاشی بود تامین کند که هیچ یک از این 4 اثر خریداری نشدند.
درسی که می‌توان از این رخداد‌ها کسب کنیم، مقاومت و پایداری پس از شکست است، حتی اگر این شکست‌ها دوباره تکرار شوند. اگر مونه پس از شکست خوردن از نقاشی منصرف می‌شد، امروزه هیچکدام از شاهکارهای او از جمله نیلوفرهای آبی که در موزه پاریس نگهداری می‌شوند، وجود نداشت.
زاویه نگرش خود را تغییر دهید
در دوره‌ی فعالیت مونه، فاصله‌ی استاندارد بین بوم نقاشی و بیننده همواره مورد بحث قرار می‌گرفت و طبق استاندار تعریف شده‌ی آن زمان، فاصله‌ای به طول سه بوم نقاشی به عنوان بهترین فاصله برای مشاهده دقیق و درک کامل از اثر نقاشی تعیین شده بود.
این فاصله می‌تواند به عنوان سرمشق کاربردی در زندگی افراد خلاق امروزی به‌کار گرفته شود. چنانچه شخص از فاصله نزدیک به مسائل نگاه کند و همواره خود را درگیر حل مشکلات کند، احتمال نادیده گرفتن راه حل‌های کلیدی و پنهان توسط او وجود خواهد داشت اما با کمی تمرکز و عقب‌نشینی نسبت به مسائل و اعمال یک نگرش کلی، می‌توان مسائل و نکاتی که قبلا قابل مشاهده نبود را پیدا و در مسیر حل مشکلات به‌کار گرفت. به عبارت دیگر، نگرش به مسائل از زوایای دور و نزدیک مطمئنا باعث شکوفایی و پیدایش ایده‌های خلاقانه در طول مراحل انجام وظایف خواهد شد.
یادگیری هیچوقت تمام نمی‌شود
نقاش معروف آگوست رنوار زمانی که به دلیل بیماری ذات‌الریه در منزل خود بستری بود، از پرستارش خواست تا مدادی را برای او فراهم کند. او پس از گرفتن مداد در همان حالت شروع به ترسیم گل‌های کنار تختش بر روی کاغذ کرد. کینگ در کتاب خود نوشته که رنوار در آخرین لحظات عمر خود هنگامی که مداد را به پرستار می‌داد گفت: “به نظرم چیز جدیدی یاد گرفته‌ام.” او لحظاتی پس از گفتن این کلمات چشم از جهان فرو بست.
این داستان می‌تواند درسی خوبی برای افراد خلاق و علاقه‌مند به نوآوری باشد و نتیجه می‌گیریم که هرچقدر هم در کار خود حرفه‌ای باشیم، هیچگاه نباید از یادگیری فنون و متد جدید دست برداریم و تا آخرین لحظه پذیرای راهکارهای جدید برای پیشبرد اهداف و حل مشکلاتمان باشیم. شخص خلاق و مشتاق به نوآوری بایستی پذیرای نظرات، بازخوردها و نکات انتقادی از دیگر افراد باشد و این مسئله را بدون توجه به سالها تجربه کاری خود قبول و همواره از آن پیروی کند.
ایده‌های جدید تنها به افراد جوان تعلق ندارد
کینگ معتقد است که آخرین نقاشی‌ها مونه، بهترین اثرهای هنری او محسوب می‌شوند. طبق تحقیقات و مطالعات انجام شده، مشخص شد که هنرمندان بزرگ با بالا رفن سنشان، به پختگی و مهارت ذهنی بالاتری دست پیدا می‌کنند و به مراتب آثار هنری ماندگارتری در مقایسه با اوایل شروع کار خود به جهان معرفی کرده‌اند.
توضیح تصویر : یکی از مجموعه هشتگانه نیلوفرهای آبی
امروزه نیز افراد باید به یاد داشته باشند که سن بالا دلیل بر نداشتن ایده و راهکارهای خلاقانه و منطبق با نیاز روز نخواهد بود. امروزه شاهدیم که سیلیکون ولی تمایل بسیار زیادی به جذب افراد خلاق در رده‌های سنی پایین دارد چرا که جوان‌ترها از خلاقیت و نوآوری بیشتری نسبت به افراد مسن‌تر برخوردارند اما این افراد بایستی از همکاران کارکشته‌تر برای کسب ایده‌های جدید کمک بگیرند چون افراد باتجربه همانند مونه، به مراتب از مهارت و تجربه بالاتری برخوردار هستند.
هیچگاه راضی نشوید
گفته می‌شود که مونه در طول دوران هنری خود، بیش از 500 اثر خود را قبل از نمایش به طور کامل از بین برده و این امر حاکی از عدم رضایت او از برخی از آثارش بوده است. بسیاری مونه را بزرگترین منتقد از کارهای خودش می‌دانند. شاید باور این مسئله برای بیشتر خوانندگان امروزی عجیب به نظر می‌رسد اما راضی نبودن از کارها و عطش دائمی برای خلق آثار بهتر می‌تواند بهترین نیروی محرکه برای رسیدن به کمال و خلق ایده‌های نوآورانه‌تر محسوب می‌شود.
منبع : آي تی ایران
