چند وقت پیش این فرصت را پیدا کردیم تا از دیتا سنتر اروپایی جدید فیسبک در شهر «کلونی» کشور ایرلند بازدید کنیم. کلونی یک شهر کوچک در حوالی شهر دابلین است. این دیتا سنتر شبکه اتصال کننده تاسیسات ارتباطی بین اروپا و آمریکا است و می‌توان گفت یکی از مکان‌های نادر بر روی زمین است که در آن می‌توان شبکه اجتماعی را به معنای واقعی لمس کرد.
«نیال مک‌انتگارت» مدیر اجرایی دیتا سنتر فیسبوک در اروپا می‌گوید: «این مرکز در اصل هسته اصلی و مغز اینترنت شبکه اجتماعی فیسبوک است.»
چنین تاسیسات عظیمی نیازهای پایه و اصلی یک سیستم وسیع برای انتشار بسیار سریع هر دستوری مانند کامنت گذاشتن را برای بیش از 1.5 میلیارد کاربر که هر روز از سراسر دنیا به این شبکه اجتماعی سر می‌زنند فراهم می‌کند. البته باید دیگر پلتفرم‌های متعلق به فیسبوک مانند واتس‌اپ و اینستاگرام را هم اضافه کرد. اگر مارک زاکربرگ موسس فیسبوک هر روز در دنیای بیرون مجبور است با رسانه‌ها و منتقدین بجنگد، اما هیچ یک از این اتفاقات در روند و عملکرد این دیتاسنتر تاثیری نخواهد داشت.
جعبه‌های پیتزا و پیچ‌های ماکارونی
فیسبوک سال 2016 این دیتا سنتر را راه‌اندازی کرد و در حال حاضر فاز سوم این مجموعه هم در حال ساخته شدن است. گفته می‌شود این فاز تا سال آینده هم تکمیل نخواهد شد. این مجموعه در حال حاضر با 8 سالن دیتاسنتر بزرگ که هر کدام به اندازه یک زمین فوتبال مساحت دارند، فعالیت می‌کند.
از یک اتاق تاریک با سقف‌های بلند به اتاق‌های دیگر رفته و در بعضی موارد از پله‌های آهنی به سمت پایین هم می‌رویم. از آنجایی که حضور انسان‌ها در اینجا بسیار کم‌رنگ و کم است، احساسامی‌کنیم در حال قدم زدن در بدن یک کامپیوتر غول‌پیکر هستیم. همین طور که پیش می‌رویم، از من خواسته شد تا شال و موهایم را محکم ببندم تا از کشیده شدن آنها توسط هواکش‌های بزرگ و قدرتمند جلوگیری شود و اینکه با تجهیزات دارای الکتریسیته با ولتاژ بالا اتصال برقررا نکنند. مک‌انتگارت در اینباره می‌گوید: «اینجا کاملا امن است، البته تا زمانی که کار خاصی انجام ندهید.»
فضای بسیار زیادی در این دیتا سنتر فیسبوک وجود دارد که در آن احساس امنیت خاصی به انسان می‌دهد. ظاهرا متخصین موفق شده‌اند 200 هزار کیلومتر کابل فیبری را با وسواس زیاد جمع و جور و دسته بندی کنند. حتی کابل‌های زردی که از سرورها خارج شده اند نیز ترتیب خاص و مرتبی دارند و بیشتر به اسپاگتی در حال پخت شباهت دارند.
هنگام پرسه زدن درون سرورها، متوجه شدیم که بر روی برخی رک‌های سرور کلمه «فید» حک شده است. این یعنی این دسته از سرورها در زمینه تامین دیتای بخش «News Feed» فیسبوک فعالیت می‌کنند. غیرممکن است که بتوان تشخیص داد در این لحظه چند کاربر در حال استفاده از این رک سرور هستند و یا اینکه چه استفاده‌ای از آن می‌کنند که البته اگر چنین چیزی ممکن بود واقعا جذاب می‌شد. نکته جالب اینکه قطعات سرور این دیتاسنتر طوری طراحی شده‌اند که مهندسین بتوانند در کمتر از 20 ثانیه آنها را تعویض کنند. تمامی قطعات و تجهیزات این دیتاسنتر بزرگ همگی توسط شرکت فیسبوک طراحی و تولید شده‌اند.
ضمنا جعبه‌های کارتنی که روی سرورها قرار گرفته بود به‌طرز عجیبی توجهم را جلب کرده بود چراکه بسیار ساده و در عین حال برای چنین مکان پیشرفته‌ای مبتدی به‌نظر می‌رسیدند. مک‌انتگارت می‌گوید این کارتن‌های ساده و معمولی از ورود هوا به داخل و از هدر رفتن انرژی جلوگیری می‌کنند. برایم بسیار جالب بود که خودشان هم این کارتن‌ها را «جعبه پیتزا» نامگذاری کرده‌اند.
کندوهای فیسبوکی
بیرون دیتاسنتر قضیه کاملا متفاوت است، وقتی بر روی سطح زمین آمدیم، صدای زنبورها به خوبی شنیده می‌شد و البته تعداد بسیار زیادی هم جعبه آبی با آرم فیسبوک قابل مشاهده بود. جالب بود که این جعبه‌های آبی همگی حاوی کندوها زنبور عسل هستند و سرتاسر سطح این تاسیسات قرار دارند. همانطور که می‌دانید فیسبوک و بسیاری از دیگر کمپانی‌های تکنولوژی دنیا اهمیت ویژه‌ای به محیط زیست و خراب نکردن چرخه طبیعی مناطقی که در آنها فعالیت می‌کنند می‌دهند. در این منطقه از کشور ایرلند هم پوشش گیاهی و وضعیت آب و هوایی خاصی وجود دارد که زنبورهای عسل زیادی را به سمت خودش جلب کرده است. فیسبوک هم از این فرصت استفاده کرده و پرورش زنبور عسل در این منطقه را با جدیت ادامه می‌دهد. این منظره یک کنتراست جالب را در ذهن آدم به‌وجود می‌آورد: در زیر زمین دنیایی از کامپیوترهای خاکستری شبیه به روح و در بالا و روی سطح زمین دنیای سبز و آبی کندوها و رنبورهای عسل پر سر و صدا. عسل این زنبورها هم در کانتینرهای مخصوص فیسبوک در این مرکز نگهداری می‌شود که متاسفانه شانس بازدید و چشیدن طعم این عسل‌ها را به‌دست نیاوردیم.
در ساختمان پذیرش این دیتا سنتر هم درخت لیمو، دیوارهای رنگارنگ و همچنین صندلی‌های سبز و بنفش دیده می‌شوند.
بر خلاف دیگر دفاتر و مراکز خارج از آمریکا که به فیسبوک تعلق دارند، در این مرکز هیچ کارمندی با لهجه آمریکایی صحبت نمی‌کند چون فیسبوک خود را متهد کرده که در این مرکز تنها از نیروهای بومی استفاده کند. در حقیقت «استعداد» در ایرلند همان دلیلی است که فیسبوک برای استخدام این افراد در نظر گرفته و تصمیم گرفته دیتاسنترهای خود را در این کشور احداث کند. البته در کنار استعداد مردم ایرلند آب و هوای معتدل هم یکی از دلایل اصلی به شمار می‌آید. آب و هوای مناسب ایرلند برای خنک نگه داشتن تجهیزات این دیتاسنتر بسیار مناسب است. گفته می‌شود مالیات نسبتا کم ایرلند هم یکی از دلایلی است که باعث شده فیسبوک و اپل علاقه زیادی به احداث مراکز خود در این کشور داشته باشند اما با این حال سخنگوی فیسبوک این ادعا را همواره تکذیب کرده است.
از آنجایی که ایرلند یکی از بزرگترین سازه‌های انرژی تجدید پذیر از طریق توربین‌های بادی را دارد، فیسبوک هم می‌تواند به تعهدات خود در زمینه به‌کارگیری انرژی‌های تجدید پذیر در راه‌اندازی مراکز و تاسیسات خود عمل کند. فیسبوک قول داده تا سال 2020 تمامی تاسیسات خود را با انرژی تجدید پذیر راه اندازی و اداره کند.
برای مشاهده کابین‌های حاوی سیستم خنک کننده، از یکی از این کابین‌ها بالا رفتیم. این کابین هوای خنک را به درون سالن‌های سرور ارسال می‌کند و گرمایی را که از سطح این سالن‌ها تولید می‌شود به طرف بالا مکش می‌کند. این سیستم در مقایسه با دیگر سیستم‌های خنک‌کننده که توسط دیگر شرکت‌ها استفاده می‌شوند تا 2 برابر مصرف انرژی بهینه دارد. این سیستم خنک کننده بسیار عالی و بدون نقص عمل می‌کند و دمای داخل سالن‌های سرور را به هیچ وجه بالاتر از 29.4 درجه سلسیوس نمی‌برد.
در کل ممکن است سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های فیسبوک در طول زمان تغییر کنند، اما هر تغییری که ایجاد شود، این مرکز که هسته مرکزی سرویس‌های فیسبوک محسوب می‌شود همواره پابرجا خواهد ماند و اطلاعات کاربران را حفظ خواهد کرد.
در طول زمان تغییر کنند، اما هر تغییری که ایجاد شود، این مرکز که هسته مرکزی سرویس‌های فیسبوک محسوب می‌شود همواره پابرجا خواهد ماند و اطلاعات کاربران را حفظ خواهد کرد.
منبع: سی نت
