نام نویسنده: عليرضا شيرازي
همین چند روز پیش بود که یکی از روزنامه های کشور در گزارشی از عوامل جدید طلاق در كشور يعني وی‌چت و فیس بوک پرده برداشت. البته این حکایت آشنایی برای ايراني‌‌ها به حساب مي‌آيد چرا كه یک روز ویدئو، یک روز کانالهای موسیقی ماهواره، یک روز فارسی وان و حالا جای تعجب ندارد که اینبار انگشت اتهام به سمت وی‌چت و فیس بوک نشانه رفته باشد. اصولا از نظر بعضی از کارشناسان و بعضي از رسانه‌های داخلی همواره عاملی خارج از ایران افزایش طلاق در کشور را رقم زده است. البته عوامل فرعی و ناچیزی مانند عدم آشنایی جوانان ما با فرهنگ ازدواج و شیوه زندگی مشترک، مشکلات اقتصادی و مشکلات جنسی هم وجود دارد که قاعدتاً در برابر عواملی چون وی‌چت به چشم نمی آیند. اما خوشبختانه خبرهای خوش زود رسید، وی‌چت فیلتر شد، فیس بوک هم که مدتهاست فیلتر است و وی پی ان هم که برای محکم کاری از ابتدای سال مسدود شده است. بنابراین میتوان امیدوار بود که با انهدام آخرین و جدیدترین عامل طلاق و فساد آرامش به خانواده های ایرانی بازگردد و دیگر شاهد افزایش سالیانه آمار طلاق نباشیم.
اما خبرهای خوش به اینجا ختم نمی شود پس از مسدود سازی وی‌چت شاهد اتفاق فرخنده دیگری هم بودیم و آن ارائه توضیح رسمی توسط کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه درباره فیلتر شدن اپلیکیشن موبایلی وی‌چت بود. توضیح رسمی، آنهم برای فیلتر کردن یک برنامک غربی؟ باورش برای فعالان و حتی تنبلان فضای مجازی هم خیلی سخت است.
در توضیح رسمی کارگروه به نکات خوبی اشاره شده است تصمیم برای فیلتر شدن این اپلیکشن با تصمیم همه اعضاء و تنها با يك رای منفی بوده است و میدانیم که تعدادی از اعضاء (شش عضو) این کارگروه از نهادهای دولتی هستند و البته دلایل مسدود سازی هم در نوع خود جالب توجه است. جمع آوری کلیه اطلاعات موجود در گوشی کاربران، رصد ارتباطات اعضاء و نقض حریم خوصی آنان که در نوع خود اتهامات بزرگی هستند. به هرحال بنده با اندک سوادی كه در این زمینه دارم به نوعي ميدانم که سیستم عامل اندروید و iOS هر دو محدودیتهای برای دسترسی اطلاعات توسط اپلیکشنها دارند و کاربر در هنگام نصب سطوح دسترسی برنامه را رویت و پس از تایید کاربر برنامه نصب می شود و هنوز هیچ گزارشی توسط کارشناسان و نهادهای نظارتی معتبر در رفتار غیرعادی توسط این اپلیکشن گزارش نشده است.
البته شاید آنچه به عنوان دلایل نقض حریم خصوصی بیان شده است همان چیزی است که تقریبا اکثر برنامه های ارتباطی در موبایلها دارند،مانند دسترسی به فهرست تلفنها یا ارسال پیامها از طریق سرورهای خود که از این جهت میتوان گفت تقریبا همه این برنامه ها ناقض حریم خصوصی است و لازم است زودتر فکری به حالشان شود. از دلایل دیگر بیان شده در توضیح کارگروه حضور ایجادکنندگان این نرم افزار در خارج از کشور بوده و راستش را بخواهید از وقتی متوجه شدم که این خارج همان چین است و بخصوص به خاطر ارادت عجیبی که به محصولات چینی دارم به نظرم دلیل خوبی آمد، راستش را بخواهید فکر میکنم اگر کارگروه تنها دلیل فیلتر کردن این اپلیکیشن را چینی بودن آن اعلام می کرد توضیح قانع کننده و کم حاشیه تری به نظر مي‌رسيد.
در آخر هم کارگروه نگاه محبت آمیز خود را از توسعه دهندگان داخلی دریغ نکرد و کاربران را دعوت به استفاده از نرم افزارهای داخلی کرد. برای نگارنده مشخص نیست که آنچه در وی‌چت باعث فساد و افزایش طلاق شده است آیا در نرم افزار ایرانی برطرف شده است؟ آیا مثلا کارکرد یک سایت دوستیابی خارجی با نسخه ایرانی اش فرق میکند؟ اگر ارتباط دختر و پسرها در وی‌چت باعث اشکال است در نسخه ایرانی مباح می شود؟ اگر نظارتی در نسخه ایرانی صورت میگیرد این نظارت در چنین برنامه ای جز با رویت پیامهای خصوصی کاربران چگونه حاصل خواهد شد؟ و از همه مهمتر اینکه آیا آدمهایی که تا دیروز از وی‌چت استفاده می کردند و فرهنگ استفاده از ابزارهای ارتباطی توسط آنها در صورت استفاده از نسخه بومی عوض خواهند شد؟
منبع : ايران