نام نویسنده: سونیتا سراب‌پور
در حال حاضر درخواست راه‌اندازي خطوط پرسرعت اينترنت يا ADSL به يكي از دغدغه‌هاي اصلي كاربران و متقاضيان در کشور تبديل شده است.
اما دريافت اين سرويس نياز به صبري عظيم و پشتكاري فراوان دارد. اگر از مراحل پيدا كردن يك سرويس‌دهنده مناسب در منطقه زندگي‌تان و هفت‌خوان ثبت‌نام اين سرويس فاكتور بگيريد، بالا بودن قيمت اين سرويس در مقابل سرعت و كيفيت پايين آن، يكي از مشكلاتي خواهد بود كه هميشه بايد با آن كنار بياييد.
در برابر انتقاد كاربران نسبت به بالا بودن قيمت اين سرويس كم كيفيت، مسوولان وزارت ارتباطات نه‌تنها قيمت سرويس اينترنت در كشور را پايين نمي‌دانند، بلكه براين باورند كه در مقايسه با كشورهاي منطقه اين سرويس با قيمتي كاملا مناسب در اختيار كاربران قرار گرفته است. در آخرين اظهار نظر نيز، رضا‌تقي‌پور، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، گفته است كه از نظر سرعت و قيمت، اينترنت ايران جايگاه به نسبت مناسبي دارد.
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکنون برنامه های مختلفی را برای سروسامان دادن به بازار اینترنت کشور ارائه داده است. برنامه‌هايي كه هيچ كدام باعث پيشرفتي در حوزه ارائه اينترنت پرسرعت در كشور نشده است. براي بررسي بهتر وضعيت توسعه اينترنت در كشور پس از ماه‌ها نامه نگاري با بازيگران اصلي اين بازار توانستيم ميزگردي با حضور نمايندگاني از شركت مخابرات، شركت‌هاي ندا، سازمان تنظيم مقررات و سازمان نظام صنفي رايانه‌اي برگزار كنيم. در اين ميزگرد، عليرضا اصغريان، مديركل دفتر نظارت برسروس‌هاي فناوری اطلاعات سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي، حسن رضواني، معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات، محمدحسن شانه‌ساززاده، رییس هیات مدیره شرکت شاتل و عضو هيات مديره سازمان نظام صنفي استان تهران و داوود زارعیان مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران حضور داشتند. بخش اول اين ميزگرد درباره قيمت و تعرفه‌گذاري سرويس اينترنت در كشور است.
بهتر است اولین سوال را با بحث مورد توجه کاربران اینترنت، یعنی، قیمت اینترنت شروع کنیم. بسیاری از کارشناسان معتقدند قیمت‌گذاری در این بخش براساس جنبه‌‌های اقتصادی کشور نیست. اما در مقابل مسوولان وزارت ارتباطات اعلام می‌کنند که قیمت اینترنت در کشور، در مقایسه با کشورهای دیگر نه تنها گران نیست که ارزان هم هست. نظر شما به عنوان رگولاتور این حوزه و نهادی که کار قیمت‌گذاری در این بخش را انجام می‌دهد چیست؟
اصغريان: وقتی می‌گوییم قیمت اینترنت ایران در مقایسه با سایر کشورها بسیار بالا است، باید به صورت مشخص و شفاف بیان شود که این کشورها چه کشورهایی هستند و این میزان تفاوت تا چه حد است؟
درحال‌حاضر بسیاری از شرکت‌های اینترنتی بر این باور هستند که قيمت این سرویس در کشور بسیار ارزان است و باید گران شود، چرا که تعرفه فعلی برايشان صرفه‌اقتصادي ندارد و نها نمی‌توانند از پس هزینه‌هایشان برآیند. در مقابل این درخواست، اما رسانه‌ها خبرهای گوناگونی در خصوصی گران بودن سرویس اینترنت منتشر می‌کنند.
به اعتقاد من، عدم انجام یک مقایسه درست باعث انتشار چنین خبرهای نادرستی می‌شود. برای مثال برخی سرويس‌هاي‌خاص کشورهای دیگر را با سرويس‌هاي عمومی ما و بالعكس بررسی می‌کنند و به چنین نتایجی می‌رسند. اگر شما به سايت‌هاي اپراتورهاي خارجی مانند تی‌سی‌نت، تله‌كام و… مراجعه کنید، خواهید دید که ارائه یک سرویس مشابه در کشور ما با سایر کشورها چندان تفاوت قیمتی ندارد.
با این توضیحات یعنی دیگر کاهش قیمت جزو اولویت‌های وزارت ارتباطات نخواهد بود؟
اصغریان: ازسال 86 تاکنون، تخفيف‌هاي زيادي داده شده است. با اجرای مصوبه 86 در خصوص کاهش قیمت اینترنت، تعرفه این سرویس نسبت به سال گذشته یعنی 85 تقريبا 50 درصد ارزان‌تر شد. علاوه بر این نیز دو تخفیف 20 درصدی روی پهنای باند را داشتیم. (به این صورت که اگر شرکت‌های اینترنتی به کاربران نهایی خود تخفیف در ارائه سرویس بدهند، تا 40 درصد می‌توانند تخفیف پهنای باند دریافت کنند.)
طی بررسی‌‌هایی که انجام دادیم 35 درصد از هزینه شرکت‌ها صرف پهنای‌باند و موارد مرتبط با آن می‌شود. 65 درصد باقیمانده نیز هزینه‌هایی است که خود شرکت‌ها باید آن را مدیریت کنند. به اعتقاد من شرکت‌های فعال در این بخش با ایجاد یک برج آی‌تی و متمرکز شدن در یک مرکز می‌توانند هزینه‌های اجاره محل، نگهداری، کابل‌کشی و… خود را به شدت کاهش دهند.
شما صحبت از برنامه‌های مختلف وزارت ارتباطات برای کاهش قیمت اینترنت می‌کنید، اما وقتی این برنامه‌ها در عمل تاثیری روی کاهش قیمت سرویس کاربر نهایی ندارد، نباید وزارتخانه و سازمان‌های زیرمجموعه آن به فکر تغییر برنامه‌های خود باشند؟
اصغریان: من از شما سوالی می‌پرسم، طی سال‌های 85 و 86، یک سرویس اینترنت پرسرعت 128kbp با چه قیمتی به کاربران ارائه می‌شد و در حال حاضر این سرویس با چه قیمتی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد؟ فکر می‌کنم آقای شانه‌ساززاده بتوانند در این زمینه پاسخگو باشند.
شانه‌ساززاده: قیمت اینترنت طی پنج یا شش سال گذشته هیچ تغییری نکرده است و این در حالی است که هزینه‌های شرکت‌ها از نیروی کار گرفته تا تهیه تجهیزاتشان با افزایش هزینه روبه‌رو بوده است. قیمت پهنای باند شرکت‌ها دو بار با کاهش 20 درصدی روبه‌رو شد که البته براي دريافت بخش دوم این کاهش 20 درصدی با سازمان تنظیم مقررات دچار مشکل هستیم. اما اگر فرض کنیم که شرکت‌ها از این 40 درصد کاهش قیمت پهنای باند استفاده کرده‌اند، در بخش هزینه 35 درصد پهنای باندشان، با 13 درصد کاهش هزینه روبه‌رو بوده‌اند اما در بخش دیگر هزینه‌هایشان یعنی همان65 درصد، این گروه با افزایش چند برابری هزینه‌ها روبه‌رو شده‌اند. با توجه به این شرایط، شرکت‌های ندا، قیمت اینترنت را ثابت نگه داشته‌اند. به اعتقاد من این ثبات قیمت یعنی ارزان کردن اینترنت در کشور.
درست است که طی چند سال گذشته قیمت اینترنت ثابت نگه داشته شده است اما طی این مدت ذائقه و نیاز کاربران تغییر کرده است. در حال حاضر اینترنت با سرعت 128kbp نیاز کاربران را برطرف نمی‌کند و اگر آنها بخواهند سرعت بیشتری دریافت کنند با محدودیت همراه خواهند شد.
اصغریان: بگذارید ان سوال شما را هم با سوال پاسخگو باشم. در حال حاضر قیمت یک سرویس اینترنت پرسرعت 128kbp چقدر است؟
بین شرکت‌های مختلف متفاوت است اما قیمت این سرویس چیزی در حدود 12 هزار تومان است؟
اصغریان: پرداخت ماهانه 12 هزار تومان به نظر شما زیاد است. همین قیمت را شما با کشورهای همسایه مقایسه کنید ببینید ما گران می‌فروشیم یا آنها.
در کشورهای دیگر در حالی برای یک سرویس اینترنت پرسرعت 40 یا 50 دلار دریافت می‌شود که کاربران به سرعتی بین 2 تا 4 مگابيتي دسترسی دارند. اما ما هنوز روی سرعت اینترنت استاندارد کشور خودمان یعنی 128kbp مانده‌ايم. سرعتی که شاید در کشورهایی مانن ترکیه به صورت رايگان در اختيار كاربران قرار مي‌گيرد.
اصغریان: اینترنت با سرعت 128، مبناي اینترنت پرسرعت در کشور درنظرگرفته شده است. یعنی بسیاری از کاربران می‌توانند با ارائه مدارک مستند، بر اساس نیازشان سرویس مورد نظر خودشان را دریافت کنند. اما در خصوص قیمت اینترنت، باید به راهکارهای مدیریت قیمت توجه شود. در واقع ما باید روی بحث مدیریت قیمت و بازار کار کنیم نه اینکه مدام بگویيم اینترنت ایران در مقایسه با کشورهای دیگر بسیار گران است. کشور ما شرایط اقتصادی، زیرساختی خاص خودش را دارد.
اما اگر قیمت سرویس اینترنت را با توجه به شرایط اقتصادی جامعه امروزی یران، مورد بررسی قرار دهیم بازهم این سرویس در سبد خرید خانواده ایرانی جایی ندارد.
اصغریان: به نظر شما اگر دولت اینترنت را رایگان کند خوب است؟ اگر دولت این کار را هم انجام دهد تنها 35 درصد کل هزینه‌های شرکت‌های ندا از بین می‌رود. با 65 درصد هزینه باقیمانده این شرکت‌ها چه باید کرد؟ راه دیگری هم وجود دارد و آن اینکه، دولت ارائه کلی سرویس اینترنت را در دست خودش بگیرد و به مردم هم رایگان ارائه کند. اما هیچکدام از این کارها، کمکی به تغییر قیمت نمی‌کند. باید به راهکارهای مدیریت قیمت توجه شود. این بازار یک تمدید مدیریتی می‌خواهد.
شركت مخابرات به عنوان یکي ديگر از بازيگران اصلي بازار اينترنت آیا اعتقادی به گران بودن سرویس اینترنت در کشور دارد؟
زارعیان: به اعتقاد من اينترنت در ايران گران نيست. هزينه‌اي كه مردم ايران بابت سرويس‌هاي ارتباطاتي مي‌پردازند به نسبت همه دنيا پايين است. اما چرا این تصور وجود دارد که قیمت این سرویس در کشور بالا است. فكرمي‌كنم رويكردهاي دولتي درسال‌هاي گذشته، مردم رابه اين سمت کشانده كه باید در استفاده از خدمات بخش‌هاي اساسي مورد نیازشان، هزینه‌ای پرداخت نکنند اما در مقابل در یک بخش غیراساسی هزینه‌های بالایی را متقبل شوند. به‌عنوان مثال هر خانواده ایرانی ماهانه بین 20 تا 30 هزارتومان پول بابت تنقلاتی نظیر چیپس، پفک و آدامس پرداخت می‌کند یا حاضر هستند برای یک گوشی تلفن‌همراه چیزی در حدود 1 میلیون تومان هزینه کنند، اما اگرهمين خانواده بخواهد ماهانه 10 هزار تومان براي سرویس اينترنت منزلش هزینه کند به او شوك وارد شده واعتراض مي‌كند. از طرفی دیگر اگر در جامعه‌ای مردم هزینه خدمتی را پرداخت نکنند، آن جامعه رشد نخواهد کرد. يكي ازدلايل اصلي عدم توسعه اينترنت درايران، اين است كه نه مردم براي رشد این سرویس هزينه پرداخت می‌کنند و نه دولت.
در صورتی اینترنت با سرعت 128kbp برای کاربران گران به نظر نخواهد رسید که با حداقل کیفیت ارائه شود. وقتی یک کارب برای سرویس اینترنتی پول می‌دهد که مدام در حال قطع و وصل است و از کیفیت خوبی هم برخوردار نیست، بنابراین رغبتی به هزینه مجدد در این بخش از خود نشان نمی‌دهد.
زارعیان: به نظرمن بحث اين نيست. اگر به مردم اينترنت با سرعت بالا هم ارائه کنیم که برای دریافت آن ملزم به پرداخت ماهانه 10 هزار تومان باشند، باز هم معتقدند که این سرویس گران است. این هم تقصیر مردم نیست، مشکل به فرهنگ و رویکرد دولت بازمی‌گردد که این شرایط را به وجود آورده که مردم نباید برای خدمات اساسی از جمله خدمات حوزه ارتباطات هزینه‌ای پرداخت کنند. من هم به سرعت پایین و کیفیت اینترنت ایراد می‌گیرم ام تازماني كه مردم هزينه‌هاي واقعي را نپردازند، اينترنت درايران توسعه پيدا نخواهد كرد.
وقتی محدوديت‌هايي براي افزايش سرعت اینترنت در کشور وجود دارد، هرچقدرهم مردم در این بخش هزينه كنند بازهم به مشکل بر می‌خورند، به نظرتان این‌گونه نیست؟
زارعیان: من فكرمي‌كنم محدوديت سرعت در ايران يك محدوديت قانوني است. محدوديت عملي نيست. ما در ايران مي‌گوييم كه محدوديت 128kbp وجود دارد، اما در واقع کاربران زیادی هستند که با ارائه مدارك خاص، اینترنت با سرعت بالای 128kbp دریافت می‌کنند. حتي در تبلیغات اینترنت پرسرعت در کشور به صورت علنی ارائه سرویس با سرعت 512 دیده می‌شود.
اصغریان: نکته دیگری هم در این زمینه وجود دارد و آن اینکه برخی کاربران تنها از سرویس اینترنت استفاده می‌کنند که فقط اینترنت داشته باشند. یعنی هیچ استفاده خاصی از سرویس خود ندارد. تنها روزانه یا هفتگی میلی چک می‌کند یا در نهایت یک وبگردی انجام می‌دهد. درواقع در این زمینه جای محتوا، سرگرمي و… نیز خالي است. همین امر باعث می‌شود که استفاده از اینترنت و هزینه در آن برای کاربران چندان جالب نباشد.
شانه‌ساززاده: در اینجا توجه به تعریف اینترنت هم بسیار مهم است. هنگام مقايسه وضعيت اينترنت ما با كشورهاي ديگر، بايد كشورهايي مانند آمريكا، كانادا و اروپا ا كنار بگذاريم و مقايسه بين كشورهاي همسايه و منطقه باشد. اما در پاسخ به سوال آقاي اصغريان كه مي‌فرمايند اگر زيرساخت پهناي باند را به صورت مجاني به شركت‌ها ارائه كند، این گروه تنها مي‌توانند 35 درصد از هزينه‌هاي خود را كاهش دهند و 65 درصد ديگر باقي مي‌ماند بايد بگويم كه، اگر ما مي‌توانستيم يك تعامل خوب با شركت مخابرات ايران داشته باشيم قطعا اينترنت كشور با توسعه خوبي همراه بود. اما ريشه تمام توسعه ضعيف در اين بخش به جنگي مربوط مي‌شود كه تقريبا 9 سال است بين شركت‌های ندا و شركت مخابرات ايران وجود دارد. ما از مخابرات مي‌خواهيم كه امكانات لازم براي توسعه خدماتمان را در نقاط مختلف كشور ارائه کند، اما متاسفانه گاهي در اين رابطه همكاري لازم صورت نمي‌گيرد. اگر اين مشكل حل مي‌شد و با افزايش واگذاري پورت اينترنت پرسرعت، تعداد كاربران فراتر از 8 يا 9 میلیون برود، هم هزينه‌هاي سربار شركت زيرساخت سرشكن مي‌شد، هم آن هزينه 65 درصدي كاهش پيدا مي‌كرد. تعداد كم مشتركان، علت اصلي عدم توسعه اينترنت در كشور است.
رضواني: به اعتقاد من نيز قيمت اينترنت در كشور بالا نيست. با همه اينها وزارت ارتباطات تمام تلاش خود را براي كاهش همين قيمت حداقلي، كرده است. به اعتقاد من اگر سازمان تنظيم مقررات بتواند يك حداقل‌هاي رقابتي، در اين بازار ايجاد كند، در نهايت اين شرايط رقابتي روي قيمت نهايي مشتركان اينترنت پرسرعت در كشور تاثير گذار خواهد بود. قيمت‌ها بايد بالا و پايين شود، رقابت شكل بگيرد تا كيفيت افزايش و قيمت كاهش پيدا كند.
اما زماني كه كاربران از اينترنتDail up استفاده مي‌كردند، قيمت يك كارت اينترنتي همپای قيمت يك سرويس اينترنت پرسرعت با سرعت 1 مگابيتي حال حاضر بود. اما باز شدن بازار براي ورود تكنولوژي ADSL و همين‌طور اجازه ورود بخش خصوصي به اين بازار، باعث شد كه قيمت سرويس Dail up در كشور به شدت كاهش پيدا كند. با گذشت چند سال از این اتفاق‌ها، اما قيمت‌ها در اين بخش ثابت و در نتيجه نيز تعداد كاربران به يك ميزان باقي مانده است. در واقع طي اين چندسال شاهد توسعه در بازار اينترنت نبوده‌ايم.
رضواني: در بازار Dail up هم شايد ديگر نياز به نرخ‌گذاري مجدد نبود، يعني اگر بازار سرويس اينترنت پرسرعت هم به شرايط آن بازار برسد، قيمت اين سرويس را خود بازار تعيين مي‌كند. براي جلوگيري از دامپينگ نيز مقرراتي گذاشته مي‌شود. اما قانونگذار ديگر وارد جزئيات نمي‌شود و قيمت تعيين نمي‌كند.
اگر قيمتگذاري و تعرفه گذاري در اين بخش را به شركت مخابرات و شركت‌هاي ندا واگذار كنيد و تنها سازمان تنظيم، نظاره‌گر بازار باشد، قيمت اينترنت در كشور كاهش پيدا مي‌كند؟
رضواني: لازمه اين كار اين است كه بازار رقابتي شكل بگيرد.
بسياري از شركت‌هاي ندا معتقدند كه اگر سازمان تنظيم مقررات وارد قيمتگذاري بازار اينترنت نشود رقابت شكل خواهد گرفت.
رضواني: ايجاد رقابت در بازار اينترنت شرايط خاص خودش را دارد. در حال حاضر با توجه به رابطه بين شركت‌هاي ندا و مخابرات، ما شرايط را رقابتي نمي‌بينيم.
اصغريان: البته بين شركت‌هاي ندا و مخابرات رقابت وجود دارد اما اين رقابت هنوز به آن بلوغ لازم نرسيده است. رويكرد رگولاتوري روان‌كاوي و كاهش مقررات است. به اعتقاد من در حال حاضر بحث اين نيست که سازمان وارد تعرفه‌گذاری بشود یا نشود، بلک بازار بايد به يك نقطه بلوغ و سلامتي برسد تا آن را آزاد گذاشت.
پيش‌نيازهاي اصلي براي رسيدن به نقطه بلوغ در بازار اينترنت پرسرعت کشور چيست؟
اصغريان: در حال حاضر اين پيش‌نيازها دقيقا در حال رخ دادن است. در يك برهه زماني تعرفه‌گذاري وجود نداشت. اگر به تاريخ مصوبه 49 نگاهي بيندازيد، مي‌بينيد كه قبل از شکل‌گیری رگولاتوری نهادی وارد تعرفه‌گذاري نشده بود و ما تعرفه‌گذاري رابه عنوان شرايط رقابتي بازار در نظر گرفتيم. حدود 5 سال پيش كه كار تعرفه‌گذاري انجام شد (يعني درسال 85)، ما 250 هزار پورت منصوبه اينترنت پرسرعت و 18 هزار پورت فعال داشتيم. به نظر شما وارد شدن به چنين بازاري و انجام تعرفه‌گذاري، در نظر گرفتن قوانين سفت و سخت براي رگولاتوري معني داشت؟ به هيچ وجه. تنها كاري كه ما كرديم ارائه پروانه به شركت‌هاي ندا بود. بعد از اين كارها آرام آرام بازار توسعه پيدا كرد و تعداد پورت‌هاي واگذاري به حدود يك ميليون پورت رسيد و در ادامه نيز شركت مخابرات وارد اين بازار شد و يك سري از معادلات بازار تغيير پيدا كرد. اين اتفاقات بازار را شكل داد و بحث‌هاي جديدي در خصوص تعرفه‌گذاري، مقررات جديد و وضع آيين‌نامه‌هاي تعاملي به ميان آمد.
اين زمان سپري شده و اتفاقاتي كه به آن اشاره كرديد، تغييری در پيشرفت توسعه اينرنت پرسرعت در كشور ايجاد كرده است؟
اصغريان: تا پايان خرداد ماه سال‌جاری، ما 3 ميليون و 700 هزار پورت منصوبه و 2 ميليون و 200 هزار پورت دايري اینترنت پرسرعت خواهيم داشت. هنوز فاصله زيادي بين پورت‌هاي دايري و منصوبه وجود دارد. اين فاصله هم به دليل به نتيجه نرسيدن سرمايه‌هايي است كه در اين بخش شده است. اما براي رسيدن به شرايط ايده‌ال ما هم اقدامات زيادي انجام داده‌ايم. از تفاهم‌نامه 8 جانبه با دستگاه‌هاي اجرايي گرفته تا امضاي آيين‌نامه تعاملي، تصويب مصوبه‌هاي گوناگون و….
بهتر است کمی به چالش‌های دیگر توسعه اینترنت در کشور بپردازیم. نخستین موضو نگاه متفاوت به ایتنرنت از سوی نهادهای دولتی است. مثلا در یک دوره توسعه اينترنت جهانی مبنا قرار می‌گیرد و در یک دوره توسعه اینترنت ملی. چرا یک نگاه مشترک به توسعه در این بخش نداریم؟
زارعيان: درست است. در اين حوزه نظر دولت، نهادها، مجلس،نهادهاي قانونگذار موازي و.. مباحث متعددي را در كشور به وجود آورده است. يكي از دلايل اصلي رقابتي نشدن بازار اينترنت كشور وجود نهادهاي متعدد تصميم‌گير و سردرگمی بازار اینترنت است.
8 سال پيش شوراي عالي فناوري اطلاعات را تشکیل دادیم، اين شورا چه كاركرد؟ اصلاكسي متوجه آمدن و رفتن اين شورا شد؟ حالا بعد از اين همه سال و وجود شوراهاي مشابه به اين نتيجه رسيديم كه شوراي عالي فضاي مجازي را تشكيل دهيم. معني وجود اين شوراها اين است كه ما هنوز در قانون‌گذاري و تصميم‌گيري به نقطه نهايي نرسيديم. شوراي عالي اطلاع‌رساني، شوراي عالي فناوري اطلاعات سازمان فناوري اطلاعات، شركت زيرساخت، شركت مخابرات، شوراي عالي فضاي مجازي، شوراي رقابت، سازمان تنظيم مقررات و… هر كدام گوشه‌اي از حوزه اينترنت كشور را گرفته‌اند.
رضواني: اينكه به حضور متوليان بي‌شمار در اين حوزه اشاره مي‌شود، كاملا درست است. اما متاسفانه در اين بين نيز اپراتورهاي فعال در حوزه به دنبال حل اين مشكل و ايجاد يك رقابت سالم نيستند. در اين اوضاع همه به دنبال سودجويي هستند.
البته کسب سود و رقابت که اشکالی ندارد؟
رضواني: درست است؛ ولي كسب سود با سودجويي كاملا متفاوت است. رقابت سالم تعريف دارد. رقابت به معني حذف ديگري از بازار نيست. رقابت به معناي ساده يعني اپراتوري سرويس و خدمات خود را به بهترين شكل ارائه كند و از سيستم پشتيباني با كيفيتي نيز برخوردار باشد نه اينكه براي به دست آوردن مشتري بيشتر اقداماتي را انجام دهد كه منجر به حذف رقيب خود از بازار شود. نبايد فضا به گونه‌اي باشد كه مخابرات بخواهد شركت‌هاي ندا را حذف كند و شركت‌هاي ندا به فكر حذف خودشان باشند.حالا هم گفته مي‌شود اگر رگولاتوري نباشد همه چيز حل مي‌شود. شركت‌هاي ندا و مخابرات پروانه فعاليت خود را از چه نهادي گرفته‌اند؟ اين يك قرار داد بين رگولاتوري و اپراتورهاي اينترنتي در كشور است بايد هر دو طرف به قرارداد خود متعهد باشند.
در حال حاضر اين تعهد از سوي شركت مخابرات و شركت‌هاي ندا ديده مي‌شود؟
رضواني: خير. در برخي مسائل اين دو ارگان وقتي مي‌بينند تصميمي به نفع‌شان نيست به سمت ارگاني مانند شوراي رقابت مي‌روند. با پرداخت هزينه بسيار، اين شورا را تحريك مي‌كنند كه مثلا جلوي يك مصوبه صادر شده گرفته شود. مجموعه اين كارها باعث مي‌شود كه رقابت در اين بازار به نقطه بلوغ نرسد. اپراتورها حاضر نيستند براساس پروانه و وظايفشان عمل كنند. حالا همين افرادي كه از اضافه شدن شوراي عالي فضاي مجازي به تصميم‌گيران اين حوزه انتقاداتي وارد مي‌كنند بسيار هم خوشحال هستند چرا كه در اين بازار آشفته مي‌توانند سود خودشان را كسب كنند.
این رقابت ناسالم ناشی از ضعف شما در قانونگذاری نیست؟
رضواني: به هيچ وجه. وقتي ما شاهد يك بازار رقابت ناسالم بين شركت‌هاي ندا و مخابرات بوديم يك آيين نامه تعاملي را زير نظر هر دو نهاد تهيه كرديم. در اين آيين‌نامه تعاملي، منافع دو طرف ديده شده و هر كدام مرتكب تخلفي در اين حوزه شوند بايد به يكديگر جريمه‌هايي را پرداخت كنند. ما تمام نكات براي رقابت سالم و تعامل سالم بين اين دو اپراتور را انجام داديم، تا بخش فناوري اطلاعات كشور توسعه پيدا كند. در حال حاضر ما نزديك به 2 ميليون پورت دايري اينترنت پرسرعت داريم. اين ميزان براي ما افتخاري نيست چرا كه اين تعداد بايد به 20ميليون پورت رسيده باشد، اما متاسفانه چنين موانعي اجازه رشد را گرفته است.
يكي از مشكلاتي كه در حال حاضر كاربران با آن روبه‌رو هستند اين است كه از آنها قدرت انتخاب يك سرويس گرفته شده است. يعني در يك منطقه تنها چند يا يك اپراتور ارائه سرويس مي‌دهند.
رضواني: اگر مصوبات سازمان به درستي اجرا مي‌شد با اين مشكلات مواجه نبوديم.
زارعيان: از کجا مشخص است که مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات، مصوبات کارشناسی شده است؟ همچنين از کجا مشخص است که دیدگاه‌های مابه عنوان یک اپراتور دیدگاه‌های کارشناسی شده است؟ آقای رضوانی به نكته خوبي اشاره کردند، اما باز توپ را در زمین اپراتورها انداختند. داستان اینجاست که در کشوری که پایه و اساس کار چندگانه است، تصمیمات گرفته شده مرتبا در حال تغییر است. کمیسیون تنظیم مقررات دارای بازوهای قو ی کارشناسی نیست و بسیاری ازمصوباتی که در حوزه‌های مختلف تصویب می‌شود همدیگر را نقض می‌کند، در چنين شرايطي مسوولاني چون آقای رضوانی چندان نمي‌توانند پیگیر مشكلات توسعه اينترنت در كشور باشند. ما هنوز در بحث تعرفه‌گذاری در بخش بازار آي‌تي به نتیجه نرسیدیم. هنوز شوراي رقابت مي‌گويد من تصميم‌گير هستم و ا
منبع : دنیای اقتصاد
