اختلال گسترده در سیستمهای ویندوزی جهان چگونه رخ داد؟
از لغو هزاران پرواز تا ضرر میلیارد دلاری به شرکتها و اقتصاد جهانی.
روز گذشته به دنبال بروز اختلال گسترده در سیستمهای کامپیوتری در بسیاری از کشورها، خدمات آنها با چالشهای متعددی از جمله لغو پروازها، اختلال در بورس و سایر موارد رو به رو شد.
اوایل روز گذشته خبرهایی مبنی بر بروز اختلال گسترده در سیستمهای کامپیوتری برخی کشورها در فضای مجازی منتشر شد. بنا بر اعلام منبع رسمی اولین اشکالات فنی در اواخر روز پنجشنبه در آمریکا دیده شد که علت آن اختلال در خدمات مایکروسافت از جمله آزور و ۳۶۵ بود.
کارشناسان امنیتی درباره علت بروز این اختلال میگویند بهروزرسانی معمول نرمافزار امنیت سایبری پرکاربرد شرکت «کراود استرایک» (CrowdStrike) که باعث از کار افتادن سیستمهای رایانهای مشتریان در روز جمعه در سطح جهانی شد، ظاهرا قبل از انتشار، تحت بررسیهای کیفی کافی قرار نگرفته بوده است.
مرکز ملی فضای مجازی ایران از همان ساعات اولیه بروز اختلال جهانی در سرویسهای مایکروسافت فعال شد تا ارزیابی دقیقی از وضعیت داشته و وضعیت را مدیریت کند.
بر این اساس، نکته قابل توجه در این بحث این بود که ایران با توجه به این که به دلیل تحریمهای غرب از دریافت این خدمات منع شده بود، سرویسهای جایگزین بومی را در داخل طراحی و مورد استفاده قرار داده است. در عین حال، به تاکید مسوولان توانمندیهای کشور در حوزه ارائه خدمات ابری بومی، قابلیت صادرات به سایر کشورها را هم دارد.
اما در پی بروز این مشکل، خطوط هوایی فرونتیر که در دنور مستقر است، پروازها را به مدت بیش از دو ساعت متوقف کرد و مشکلات مربوط به خدمات آنلاین مایکروسافت را مقصر خواند. این شرکت هواپیمایی توقف پروازهای سراسری را لغو کرد و روند از سرگیری پروازها را از ساعت ۱۱ شب به وقت نیویورک آغاز کرد.
گروه LSE که بازار بورس لندن را اداره می کند هم اعلام کرد با یک مشکل فنی جهانی مواجه است که از انتشار اخبار جلوگیری میکند. در آسیا، کاربران ژاپنی در بعدازظهر، گزارش اشکالاتی در سرویسهایی از جمله مجموعه نرمافزار اداری مبتنی بر اینترنت مایکروسافت ۳۶۵ را آغاز کردند. خطوط هوایی در فرودگاه های بمبئی و هنگ کنگ به بررسی دستی اطلاعات مسافران روی آوردند.
با گذشت چند ساعت، اختلالهای جدید پس از آن رخداد که مایکروسافت اعلام کرد قطعی یک سرویس ابری را حل کرده است، درحالی که صفحات وضعیت این شرکت نشان داده بود که سرویس ابری آزور و مایکروسافت ۳۶۵ برای چندین ساعت با مشکل مواجه شده بودند. پس از گستردگی این اختلال یکی از سخنگویان مایکروسافت اعلام کرد که این شرکت در حال بررسی اشکالات فنی و مشکلات گزارش شده است.
بر این اساس مشکلات متعددی برای شهروندان بیشتر کشورها رخ داد به گونه ای که برخی برای ساعتها در فرودگاه معطل شدند یا برخی پروازها در سراسر جهان لغو شد. اما ماجرا به همین مسئله ختم نشد چون به دنبال اتفاق رخ داده فعالیت دولت و شرکتها در استرالیا و نیوزیلند هم مختل شد.
بانک کامن ولث که بزرگترین بانک استرالیاست، اعلام کرد بعضی از مشتریان این بانک به دلیل اختلال خدمات، قادر به انتقال پول نبودهاند؛ ایرلاین ملی کانتاس و فرودگاه سیدنی هم اعلام کردند هواپیماها دچار تاخیر شده اند اما همچنان پرواز می کنند.
سرگردانی تریدرها از لندن تا سنگاپور
بر اساس گزارش رویترز، شبکه رادیو تلویزیون دولتی ABC بدون اشاره به دلیلی گفت در حال تجربه یک اختلال بزرگ شبکه است. تام کانل، خبرنگار این شبکه، در پیامی از پیش ضبط شده که در اسکای نیوز استرالیا با مختل شدن برنامههای عادی پخش شد، توضیح داد که تصور نمیشود این قطعی در نتیجه هک باشد.
نکته قابل توجه این بود که قطعی گسترده علاوه بر سرگردانی تریدرها از لندن تا سنگاپوربر «سرویس سلامت ملی بریتانیا» نیز تاثیر گذاشت و گرفتن قرار ملاقات از طریق خدمات آنلاین «جی پی» و سیستمهای اطلاعات بیمارستانی را با مشکلاتی مواجه کرد.
به گونه ای که چندین بیمارستان و کلینیک از جمله کلینیک جراحی «چرچ لین» در «بریگهاوس»، گروه پزشکی «سنترال لیکس» در «آمبلساید» و جراحی «گریمتورپ» در «بارنزلی» تحت تأثیر این اختلال سراسری قرار گرفتند. با این حال مقامات بهداشتی انگلیس میگفتند به نظر نمی رسد که خدمات اورژانس تحت تأثیر این قطعی قرار گیرد.