آيا نزاع ميان سان و مايکروسافت پايان يافت؟
نام نویسنده: بهروز نوعى پور
يادداشت هاى يک شهروند ايتنرنت – روز جمعه 14 فروردين در حالى که ايرانيان مقيم داخل کشور آخرين لحظات تعطيلات ابتداى سال 1383 را سپرى مىکردند و خاطرات احتمالا شيرين دو هفته نخست سال را به صندوقچه دلهاى خود مىسپردند ، آنسوى دنيا يکى از سهمگينترين نزاعهاى صنعت IT پس از هفت سال کشمکش و فراز و نشيب به پايان رسيد و دو غول بزرگ فناورى اطلاعات ، مايکروسافت و سان مايکروسيستمز با يکديگر آشتى کردند.
مديران ارشد دو شرکت ، استيو بالمر و اسکات مکنلى دست يکديگر را به نشانه دوستى فشردند و درحالى که رو به دوربينهاى شبکه تلويزيونى CNBC لبخند مىزدند وعده دادند که به کمتر از يک دهه خصومت و جنگ اقتصادى و صنعتى ميان وشرکت پايان دهند و دههى تازه و اميدوارکنندهاى را پيش روى مشتريان و دستاندرکاران صنعت آىتى قرار دهند.
اين دعوا چه بود و چطور پايان يافت؟ صنعت آىتى در سراسر دنيا چه هزينههايى از بابت اين نزاع پرداخت؟ معناى مصالحه تاريخى مايکروسافت و سان چيست و آيا براستى ممکن است در يک دهه پيش رو شاهد دورانى بهتر و ارزشمندتر باشيم؟ آيا مىتوانيم چشمانداز مطلوبترى براى آينده اين صنعت کليدى و دورانساز ترسيم کنيم؟
نزاعى که 7 سال به طول انجاميد
در سال 1997 شرکت سان مايکروسيستمز خالق مشهور زبان برنامهنويسى و فناورى جاوا از شرکت مايکروسافت به دليل استفده و توسعه غيرقانونى فناورى جاوا به دادگاه شکايت کرد.
سان که براى احقاق حق خود به دستگاه قانون پناه آورده بود ، احتمالا خبر نداشت که ظرف چند سال آينده يکى از تاريکترين و خصمانهترين دورانهاى تاريخ صنعت کامپيوتر رقم خواهد خورد و چهبسا کل صنعت و بلکه مشتريان فناورى اطلاعات به دو جبههى متخاصم تقسيم خواهند شد و اين رويداد ، اقتصاد چند هزار ميليارد دلارى و پرتکاپوى IT را تحت الشعاع خود قرار خواهد داد.
در سال 2001 پس از برگزارى 4 سال جلسات سنگين و پرتلاطم دادگاه ، دوشرکت توافق کردند که مايکروسافت فناورى جاواى ساخت خود را ظرف مدت کوتاهى از خط توليد و توسعه خارج کند و مبلغ 20 ميليون دلار بابت خساراتى که طى اين مدت به سان وارد شده است بپردازد تا به اين ترتيب اين دعوا را فرونشانند. مايکروسافت چنينکرد و خط توليد زبان و فناورى ++J خود را بست.
اما سان خبر نداشت که اين توافق ممکن است از ديدگاه مايکروسافت به معنى پايان پشتيبانى از فناورى جاوا (بهطور کلى) باشد. هنگامى مايکروسافت اعلام کرد سيستم بنيادى JVM (ماشين مجازى جاوا يا همان موتور اجرا کننده نرمافزارهاى مبتنى بر جاوا) را از سيستمعامل ويندوز اکسپى حذف خواهد کرد ، کابوسهايى که از چندماه پس از نخستين تفاهم حقوقى ذهن سان را مشغول کرده بود به واقعيت تبديل شد.
در سل 2002 سان مجددا شرکت مايکروسافت را به دليل بکارگيرى نامناسب فناورى جاوا و سپس حذف اين فناورى از سيستمعامل ويندوز ، تحت پيگرد قانونى قرار داد. اينبار فضاى صنعت بيش از گذشته خصمانهشد. مايکروسافت که تمامى اين سالها انگ انحصارطلبى و زيرپاگذاشتن قانون آنتىتراست را برخود خريدهبود سند ديگرى به دست مخالفان خود داد تا بحران تراست مايکروسافت به اوج برسد.
اهالى جاوا از تصميم مايکروسافت به خشمآمدند. آنان توقع داشتند که مايکروسافت فناورى جاواى ساخت خود را با فناورى جاواى سان جايگزين کند ولى گويا مايکروسافت قصد داشت اين يک فنجان قهوه (جاوا) را به کلى به زمين برزد.