نام نویسنده: مريم عسگري
چهره بازار كامپيوتر در ماه رمضان امسال با سال‌هاي قبل قدري متفاوت است. هرسال با فرا رسيدن ماه رمضان بازار خريد و فروش كالاهاي كامپيوتري با ركود توام مي‌شد و به تبع كاهش تقاضا، بازار با كاهش قيمت‌ها و افزايش موجودي مواجه مي‌شد.
اما امسال بنا به دلايلي، بازار با رشد شديد قيمت‌ها و كاهش موجودي مواجه شده است.
چند دستگي قيمت، مشكلات جديدي كه توسط گمرك جمهوري سلامي براي ترخيص كالاها واردكنندگان را دچار مشكل كرده است و… نيز از موضوعات ديگري است كه بازار كامپيوتر را با خود درگير كرده است.
فعالان بازار معتقدند در صورت ادامه اين روند نه تنها بازار با كاهش بيشتر موجودي مواجه مي‌شود، بلكه روند واردات كالاهاي جديد نيز به بازار داخلي كندتر مي‌شود به اين ترتيب بازار مشتريان خود را از دست مي‌دهد.
تاثير افزايش نرخ دلار در بازار كامپيوتر
رشد نرخ دلار مهم‌ترين عاملي است كه فعالان بازار براي رشد قيمت‌ها و كاهش موجودي كالاهاي كامپيوتري عنوان مي‌كنند.
بر اساس اعلام تعدادي از فعالان بازار، افزايش نرخ دلار طي د هفته اخير و عدم تحويل حواله‌هاي ارزي ايران توسط بانك‌هاي دبي تا حدود زيادي بر بازار تاثير گذاشته است. تا جايي كه واردكنندگان به دليل ريسك‌پذير شدن شرايط كسب و كار فعلا دست از واردات كالاها كشيده‌اند و به همين دليل ميزان موجودي كالاها در بازار كامپيوتر تا حدود زيادي كاهش يافته است. فعالان بازار همچنين به رشد قيمت‌ها طي دو هفته اخير اشاره مي‌كنند.
براساس اعلام محمدنيكو، مدير فروش شركت رئال يكي از واردكنندگان و عرضه كنندگان قطعات كامپيوتري، به دليل نوسانات نرخ دلار قيمت‌ها در بازار كامپيوتر دستخوش نوسان شده‌اند و در حال حاضر بازار با كاهش موجودي مواجه ده است، اما علاوه بر اينها گمرك نيز براي ترخيص كالاها تعلل مي‌كند و اين موضوع نيز تا حدودي باعث شده است بازار با فقر موجودي مواجه شود.
ايماني، يكي از فعالان بازار نيز در اين‌باره مي‌گويد: طي هفته‌هاي گذشته با كاهش دلار و درهم در بازار، فعاليت‌هاي بازار IT كاهش يافت؛ به طوري كه روز پنج‌شنبه گذشته اين بازار نيمه تعطيل شد.
وي افزود: در پي اين اتفاقات بود كه شركت‌هاي تامين‌كننده قطعات IT از پخش گسترده كالا خودداري كرده و در نتيجه موجودي كالا در بازار كاهش يافت. افزايش قيمت‌ها نيز كه زاييده كاهش عرضه است حدود دو هفته است در بازار كامپيوتر مشاهده مي‌شود. در پ اين اتفاقات عرضه‌كنندگان و حتي فروشندگان، كالاهاي خود را به صورت محدود و با 4 تا 10 درصد افزايش قيمت در سطح بازار عرضه مي‌كنند.
به طوري كه بهنامي، يكي از فعالان بازار مي‌گويد: طي مدت اخير شركت‌هايي نظير سازگار ارقام از عرضه كالا در بازار خودداري مي‌كنند كه البته اين شركت در گفت‌وگو با خبرنگار دنياي اقتصاد، چنين موضوعي را تكذيب كرد.
به گفته بهنامي، طي هفته‌هاي اخير قيمت انواع لپ‌تاپ در حدود 30 تا 40 هزار تومان و قيمت ساير قطعات كامپيوتري در حدود 4 تا10 درصد افزايش يافته است؛ به طوري‌كه طي هفته اخير قيمت انواع هارد در حدود ده تا 15 هزار تومان و قيمت پردزنده در حدود ده هزار تومان افزايش يافته است. فعالان بازار همچنين از رشد 5 تا 10 هزار توماني قيمت رم، كارت گرافيك و مادر بورد خبر مي‌دهند.
اميدي، مدير فروش شركت زيگورات نيز با تاييد خبر رشد قيمت‌ها در بازار كامپيوتر و كاهش موجودي گفت: نوسانات ارزي، كند شدن روند ترخيص كالا از گمركات كشور، سخت‌گيري‌هاي گمركات امارات براي صدور كالا به ايران به دليل بحث تحريم، محدود شدن نقل و انتقالات پول و… دست به دست هم داده تا بازار كامپيوتر را به ركود بكشانند.
به گفته وي، روند واردات كالاها جريان كندتري به خود گرفته و به اي
ن ترتيب خواب سرمايه بيشتر شده است.
شركت‌هي نقش، سپيد تك، پاندا تكنولوژي و… نيز با تاييد خبر كاهش موجودي كالا در بازار پيش‌بيني كردند در صورت تداوم اين روند در هفته پيش رو شاهد نوسان‌هاي شديدتر قيمت و كاهش عرضه محصولات باشيم.
چند دستگي قيمت در بازار كامپيوتر
از آنجا كه اكثر معاملات بين فعالان بازار، به صورت چكي انجام مي‌شود و فعالان بازار بنابراين بايد از عهده تعهدات خود برآيند، ناچارند از جريان صعودي قيمت‌ها در بازار پيروي نكرده و كالاهاي خود را با قيمت پايين‌تر از عرف بازار به فروش برسانند.
اين موضوع كه در اصطلاح بازار زير فروشي نام گرفته و تهديدي بزرگ براي بازار تلقي مي‌شود طي مدت اخير در بازار رواج يافته است و برخي از فعالان بازار كالاهاي خود را از سر اجبار با قيمت پايين به فروش مي‌رسانند كه موجبات اعتراض و نارضايتي فعالان بازار را فراهم كرده است. زعيم، مدير فروش شركت نقش با اشاره به اين موضوع گفت: اگر چه قيمت‌ها در بازار كامپيوتر در حد قابل توجهي افزايش يافته است، اما به دليل شرايط بازار و با توجه به اين موضوع كه بخش زيادي از معاملات بين فعالان بازار به صورت چكي انجام مي‌شود، دسته‌اي از فعالان بازار براي پاس كردن چك‌هاي خود كالاهاي خود را با قيمت پايين تر از عرف بازار به فروش مي‌رسانند كه اين موضوع باعث بروز پديده چند دستگي قيمت و به هم خوردن نظم قيمتي در بازار شده است.
سلوكي، يكي ديگر از فعالان بازار نيز در اين باره مي‌گويد: زيرفروشي بلاي جان بازار كامپيوتر است كه متاسفانه به دليل اينكه بر روند قيمت‌ها در بازار نظارت چنداني نمي‌شود هر از چند گاهي بازار با اين مورد مواجه مي‌شود.
وي معتقد است، انتظار مي‌رود با وقوع اين اتفاقات در بازار ارز و تاثير مستقيم آن بر بازار IT ، در هفته پيش رو شاهد نوسان‌هاي شديدتر قيمت و كاهش عرضه محصولات باشيم.
اما زمان پور، مدير فروش شركت سپيد تك در اين باره مي‌گويد: درست است كه ميزان موجودي كالاها در بازار كم شده است؛ ولي افزايش قيمت‌ها از نظر من كاذب است. ه گفته وي، فعالان بازار با علم به اين موضوع كه زماني كه كالاها در بازار كمياب شوند، خريداران براي خريد دستپاچه مي‌شوند، قيمت‌ها را افزايش داده‌اند.
عدم ترخيص كالا از گمركات كشور
علاوه بر مشكلات ناشي از نوسانات نرخ ارز و كمبود دلار و درهم در بازار، فعالان بازار به سخت‌گيري‌هاي گمرك جمهوري اسلامي براي ترخيص كالاها از انبارهاي گمرك خبر مي‌دهند. به گفته اميدي، مدير فروش شركت زيگورات، گمرك جمهوري اسلامي طي مدت اخير كالاها را با تاخير از انبارها ترخيص مي‌كند كه اين موضوع باعث شده است روند واردات كالاها به بازار كندتر از سابق شود. به گفته وي، به دليل مسائل مربوط به بحث تحريم نيز گمركات امارات براي ترخيص كالاها سختگيري بيشتري مي‌كنند و به اين ترتيب كالايي كه سابق بر اين ظرف مدت دو تا سه هفته وارد بازار داخلي مي‌شد، اينك با يك تاخير دو هفته‌اي، ظرف مدت چهار تا پنج هفته وارد بازار داخلي مي‌شود.
زمان‌پور، مدير فروش شركت سپيد تك نيز در اين باره مي‌گويد: علاوه براين موضوع، گمرك هزينه‌هاي ترخيص را تا حدودي افزايش داده است كه اين موضوع تا حدودي باعث شده است قيمت‌ها در بازار افزايش يابد.
زعيم، مدير فروش شركت نقش نيز در اين باره مي‌گويد: طي مدت اخير گمرك قوانين جديدي در خصوص ترخيص كالاها وضع كرده است كه اجباري شدن نصب برچسب انرژي روي لپ‌تاپ‌ها يكي از اين قوانين است.
به گفته صالحي، يكي ديگر از فعالان بازار، برخي از افراد به منظور پرداخت حقوق گمركي كمتر، دست به كارهايي زده‌اند كه اكنون براي گمرك فاش شده است. كم اظهاري، ورود كالايي در بسته‌بندي كالاي ديگر و با اسم كالاي ديگر براي پرداخت تعرفه گمركي كمتر و … از جمله اقداماتي بوده است كه برخي از واردكنندگان انجام داده و به دليل فاش شدن اين امر نزد كمرگ، سختگيري بيشتري هنگام ترخيص كالاها صورت مي‌گيرد. گروهي نيز از عدم ترخيص كالا توسط گمرك جمهوري اسلامي ايران خبر مي‌دهند.
گمرك تكذيب مي‌كند
پور سيف، معاون دتر واردات گمرك جمهوري اسلامي ايران، با تكذيب موضوع عدم ترخيص كالاها از گمرك كشور گفت: طي مدت اخير گمرك كالاهاي وارداتي را بدون هيچ تاخيري ترخيص كرده است و علاوه بر اين تغييري در نرخ ترخيص كالاها رخ نداده است.
به گفته وي، ممكن است گمرك به دليل عدم ثبت سفارش كالا، كم اظهاري و… توسط واردكنندگان مقابل ترخيص كالاها مانع ايجاد كند؛ ولي به طور كلي امكان ندارد گمرك بدون دليل و برهان از ترخيص كالا خودداري كند.
