نام نویسنده: کوشان غلامي
در سال ۱۸۴۷ الکساندر گراهام بل در شهر «ادينبورو» اسکاتلند متولد شد. او چند سالي بيشتر به مدرسه نرفت؛ ولي با همت خود و تلاش خانواده‌اش از تحصيلات ممتازي برخوردار گرديد. از آنجا که پدرش متخصص فيزيولوژي صدا، اصلاح گفتار و آموزش به ناشنوايان بود علاقه و توجه او به مبحث بازيافت اصوات و صداها بسيار زياد بود.
گراهام بل در سال ۱۸۷۱ به شهر بوستون در ايالت ماساچوست آمريکا نقل مکان کرد. در آنجا در سال ۱۸۷۵ به کشفيات مختلف ست يافت که سرانجام به اختراع تلفن منجر شد. بل اظهار نامه مربوط به درخواست ثبت حق انحصاري اختراع خود را در فوريه سال ۱۸۷۶ ارائه داد و امتياز مربوط به آن چند هفته بعد به وي داده شد.
کمي پس از دريافت امتياز مزبور، گراهام بل دستگاه تلفن اختراعي خود را در سالن نمايشگاه سنتنيال فيلادلفيا به معرض نمايش گذاشت. اختراع بل با استقبال گرمي مواجه شد و جايزه‌اي نيز به اواعطا گرديد. حق بهره برداري انحصاري از اين اختراع در قبال مبلغ 100 هزار دلار کمپاني «وسترن يونيون تلگراف» پيشنهاد شد؛ ولي کمپاني مزبور از خريد آن امتناع کرد. بنابراين الکساندر و شرکاي تجاري‌اش از جمله گاردينر هوبارد و توماس سندرز در ژوئيه ۱۸۷۷ شرکت تلفن بل را تاسيس کردند که در حقيقت پايه و اساس کمپاني«تلفن و تلگراف آمريكا» (AT&T) امروزي بود.
تلفن از همان آغاز با توفيق تجاري بسيار بزرگي روبه‌رو گرديد؛ ولي بل و همسرش که حدود پانزده درصد سهام شرکت تلفن را داشتند، تصور نمي‌کردند که کمپاني آنها به زودي تبديل به شرکتي با سوددهي بسيار بالا خواهد شد. آنها در مارس ۱۸۷۹ اکثر سهام خود را با بهاي متوسط هر سهم ۲۵۰ دلار فروختند. تا ماه نوامبر ارزش سهام شرکت به 1000 دلار رسيد. اين شرکت سپس به تلفن آمريکايي بل (American Bell Telephone) تغيير نام يافت و سال بعد اکثر سهام شرکت وسترن الکتريک را خريداري کرد.
در سال 1880 مديريت امريکن بل خطوط راه دور تلفن را افتتاح کرد که اولين پروژه ملي شبکه‌اي بود که با ساختار قيمتي معقول راه اندازي مي‌شد. بعدها در مارس سال 1985 اين پروژه مسير خود را از شرکت اصلي جدا کرد و تحت نام شرکت تلفن و تلگراف آمريکا (American Telephone & Telegraph) يا همان AT&T به کار خود ادامه داد. شبکه تلفن که از نيويورک آغاز شده بود، تا سال 1892 به ايلينويز شيکاگو رسيد.
حق امتياز گراهام بل براي تلفن در سال 1984 به پايان رسيد؛ ولي اين شرکت با سرويس‌هاي گسترده و وسيع مشتري مدار و ساختار جا افتاده خود در آن چند سال، ورود را براي شرکت‌هاي جديد مشابه دشوار نمود. در دسامب سال 1899 به دليل قوانين محدودکننده ايالت ماساچوست براي جذب سرمايه امريکن بل، اين شرکت توسط AT&T خريداري شد.
در سال 1907شركت AT&T ديگر نوعي انحصار در بازار تلفن آمريکا به دست آورده بود که هيچ رقيبي قدرت رقابت با آن را نداشت. تئودور ويل که در آن زمان رييس اين شرکت بود، هدف خود را «سياست واحد، سيستم واحد، سرويس همگاني» عنوان مي‌کرد و با خريداري رقباي شرکت خود، يک امپراتوري در زمينه خطوط تلفن ايجاد کرد که توجه اکثر مخالفان صنايع بزرگ را به خود معطوف کرده بود. براي جلب رضايت اين مخالفان، ويل معاهده کينگزبري را در سال 1913 قبول کرد که يکي از مفاد آن AT&T را از تاسيس هر شرکت مستقل ديگري بدون مجوز کميسيون تجارت بين ايالتي منع مي‌کرد.
در همان سال پس از اينکه «لي دفراست» مخترع لوله خلأ به دردسرهاي مالي افتاد، AT&T حق امتياز او را به قيمت پاييني خريداري کرد و علاوه بر آن مالکيت «آديون» اولين لوله خلأ سه قطبي را از آن خود کرد که به شدت بر قدرت سيگنال‌هاي تلفن مي‌افزود.
اين امتيازات AT&T را به قدري قدرتمند کرد که خطوط راه دور تلفن تا سال 1915 به سان فرانسيسکو رسيد و دوازده سال بعد به وسيله شبکه دوطرفه راديويي به آن سوي اقيانوس اطلس کشيده شد.در سال 1925 آزمايشگاه‌هاي بل توسط اين شرکت راه اندازي شد تا در آن به تحقيقات مختلفي در ارتباط با تلفن، راديو، ترانزيستور، باتري‌هاي خورشيدي و سيستم عامل يونيکس بپردازند.اين شرکت در سال 1949 از سوي دادگاه متهم به ساخت لوازم خارج از محدوده اختياراتش از جمله کامپيوتر شد؛ ولي فعاليت‌هاي نوآورانه اين شرکت ادامه يافت و حتي در سال 1962 ماموريت ماهواره تله استار-1 را به عهده گرفت.
در سال 1968 مجوز استفاده از دستگاه‌هاي تلفن AT&T راه را براي فروش انواع پيغام‌گير، فکس، تلفن‌هاي بي‌سيم و مودم‌هاي کامپيوتر باز کرد.
به دليل فشارهاي بسيار زياد حقوقي و سياسي، AT&T در سال 1982 مجبور شد مناطق مخابراتي خود را به 7 قسمت تقسيم کرده و بر انحصار خود پايان دهد؛ ولي در عوض توانست مجوز ورود به بازار کامپيوتر را بگيرد و شرکت کامپيوتري AT&T را تاسيس كند.
اکنون نيز AT&T بزرگ‌ترين تشکيلات بازرگاني خصوصي جهان است و دو منطقه از 7 قسمت قبلي خود را هنوز در اختيار دارد و کماکان در صنايع مخابراتي، سرويس‌هاي اينترنتي و تلويزيون ديجيتال فعاليت مي‌کند. بيش از 294 هزار نفر براي اين شرکت کار مي‌کنند و دفتر مرکزي آن در تگزاس واقع شده است. درآمد سال گذشته اين شرکت نيز بالغ بر 123 ميليارد دلار بوده‌است.
منبع : دنیای اقتصاد
