ایلان ماسک و حکمرانی بد

دیروز یک کاربر در توییتی نوشت: «اگر آدولف هیتلر،‌ مائو تسه یانگ و ایلان ماسک در یک خیابان در حال پیاده روی باشند و شما به یک آمریکایی اسلحه‌ای با دو گلوله بدهید، او هر دو گلوله را به ایلان ماسک شلیک خواهد کرد!».

هرچند ماسک با طنز مخصوص خودش در جواب نوشت: « و هر دو گلوله به خطا خواهد رفت» اما وقتی آن توییت را در کنار نظرسنجی که چند ساعت قبل ماسک در توییتر انجام داد بگذاریم متوجه افت شدید محبوبیت او می‌شویم. ایلان ماسک امروز صبح از کاربران پرسید:« آیا باید از مدیریت توییتر کناره‌گیری کند و در پایان ۵۶ درصد کاربران – ۱۷ میلیون کاربر – به این پرسش بله گفته‌اند.

چرا یکی از موفق‌ترین کارآفرینان حال حاضر جهان که نوآوری‌هایش باعث جهش‌های انقلابی در خودروهای خودران، سفرهای فضایی و حتی کاشت تراشه در مغز شده در کمتر از چند ماه بعد از به عهده گرفتن مدیریت یک شبکه اجتماعی این همه دشمن در فضای افکار عمومی برای خود ایجاد کرده است؟

پاسخ را باید در تصمیماتی جست و جو کرد که او در این مدت اتخاذ کرده است. هرچند این تصمیماتِ روی کاغذ  لزوما غیر قانونی نیستند چراکه مالک جدید توییتر بر اساس اختیارات تعریف شده آنها را اتخاذ کرده اما دامنه این تصمیمات باعث عبور حکمران از مرزهای مجاز حکمرانی شرکتی شده  و اعتراضات به آنها نشان داده که مورد پذیرش اکثریت کاربران قرار ندارند. به اعتقاد کاربران، ماسک بدون توجه به ذینفعان و بر اساس صلاحدید و تکیه به قدرت خود در این پلتفرم،  مقررات و قانون حاکم بر توییتر را تغییر داده نه بر اساس کشف قوانین لازم و مورد نیاز این فضای اجتماعی.

هفته گذشته اکانت خبرنگاران چند رسانه مشهور مانند نیویورک تایمز، واشنگتن پست، سی ان ان و …  به دلیل باز انتشار موقعیت مکانی هواپیمای شخصی ماسک با دستور شخص او مسدود شد. سال‌هاست ماسک با یک کاربر که موقعیت هواپیمای شخصی او را دنبال می‌کند دچار چالش است. او اعتقاد دارد که این کار Doxxing – افشای اطلاعات هویتی شخصی به صورت عمومی – است و باعث به خطر افتادن زندگی اعضای خانواده‌اش می‌شود.

ماسک هفته قبل با استفاده از اختیاراتش به عنوان صاحب و مدیر توییتر برای برخورد با این خبرنگاران، مقررات این شبکه اجتماعی را تغییر داد و بعد مطابق آن مقررات  اکانت‌ها را بست. اما سیل انتقادات و حتی تهدید مقامات سیاسی  او را مجبور به بازنگری در این تصمیم کرد. او یک نظرسنجی گذاشت که اکثریت کاربران از او خواستند که بلافاصله این اکانت‌ها را باز کند.

ساعاتی قبل در جریان مسابقه فینال جام جهانی،  ماسک در توییتر گفت که در ورزشگاه محل برگزاری مسابقه در دوحه است و بعدا تصویری از او در کنار جرالد کوشنر – داماد دونالد ترامپ – هم منتشر شد. بسیاری از کاربران پرسیدند اینکه خودش محل استقرارش را در توییتر فاش کرده مشمول چنان عواقبی نمی‌شود؟

دیروز همچنین تصمیم جنجالی دیگری نیز افکار عمومی توییتر را برآشفت. این شرکت مقررات جدیدی را برای ممنوعیت انتشار لینک‌های دیگر شبکه‌های اجتماعی در توییتر منتشر کرد که به اعتقاد بسیاری از کاربران با روح آزادی بیان در این شبکه منافات دارد.

چنین تصمیم‌ها و نتایج حاصل بر آن نمایانگر چالش‌زا بودن قوانین و مقرراتی است که از مرزهای مجاز آزادی حقوق شهروندی عبور می‌کنند.

ماسک البته در این دو مورد با مراجعه به نظرسنجی عمومی تصمیمات اشتباه خود را تغییر داده است. او می‌داند که مسیر حفظ سرمایه‌گذاری ۴۴ میلیارد دلاری‌اش توافق جامعه مخاطب با این تصمیمات است ولو به قیمت کنار رفتنش از مدیریت این شبکه اجتماعی.