پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌هایی برای بازار تلفن همراه

نام نویسنده: م.ر.بهنام رئوف

سالی که گذشت برای تولید‌کنندگان تلفن همراه هم دارای اتفاقات مثبت و پر سود بود هم منفی و ورشکستگی. از یک طرف هر چند که آغاز روزهای پایانی برای بحران اقتصادی می‌توانست برای این بازار نوید بخش باشد، اما از سوی دیگر و بر اساس آخرین آمارهای ارائه شده از سوی تولید‌کنندگان، به‌رغم کاهش رشد منفی فروش، اما همچنان درآمد غول‌های سازنده تلفن همراه نسبت به سال‌های پیش از بحران اقتصادی همچنان کمتر بود.

از سوی دیگر رشد استفاده از تلفن همراه یا به نوعی پیوستن کاربران جدید به این بازار روندی ثابت به خود گرفته است؛ چرا که کارشناسان در این باره می‌گویند بسیاری از بازارهای پرسود گذشته به سمت اشباع شدن حرکت کرده و شاید همین امر باعث شده باشد تا تولیدکنندگان با به کار بردن حربه‌های تازه و نیز امکاناتی جدیدتر تمام امید خود را به تعویض گوشی‌های کاربران بسته باشند.
سالی که گذشت انقلاب گوشی‌های لمسی که سه سال پیش اپل آن را آغاز کرد به اوج خود رسید و کمتر تولیدکننده‌ای بود که پا به این عرصه نگذاشته باشد. گوشی‌های لمسی در سالی که گذشت بیشترین میزان فروش را در برندهای مختلف داشتند. جدا از تکنولوژی لمسی در سال گذشته برخی از تولید‌کنندگان نیز همانند نوکیا، سامسونگ و ال‌جی، سعی کردند با افزایش قدرت دوربین‌های خود توجه بشتری از مصرف‌کنندگان را به سوی خود جلب کنند.
با تمام این داستان‌ها اما سال پیش رو برای تولید‌کنندگان تلفن همراه سال سختی است. البته شاید این سختی مشمول کاربران ایرانی نباشد و همچنان همانند سابق ایران بهشتی برین برای تولید‌کنندگان تلفن همراه باشد. کاربران جهانی در سال میلادی جاری انتظاراتی بیشتر از تولید‌کنندگان خود دارند؛ چراکه تقریبا دیگر تمام قابلیت‌های موجود در تلفن‌های همراه به کار گرفته شده و این بار نوبت به نم‌افزارها و سرویس‌های ارزش افزوده برای گوشی و کاربران موبایل است. اتفاقی که شاید تا پنج سال آینده هم جایی در بازار ایران نداشته باشد. سالی که گذشت باز هم از تولید گوشی ایرانی خبری نبود اما همچنان تعرفه این کالای ارتباطی 28 درصد بود و بالطبع سیطره قاچاق این کالا بر بازار داخلی روندي رو به رشد داشت.
طبق آخرین آمار ارائه شده بالغ بر 47میلیون سیم‌کارت تلفن همراه در کشور توزیع شده است؛ اما نسبت به سال‌های گذشته، سال 88 برای بازار سیم‌کارت و به‌خصوص گوشی تلفن همراه سال بی‌رونق و سردی بود. عوامل متعددی چون رکود اقتصادی، تورم، نوسان ارز و گسترش روزافزون قاچاق، بازا ایران را نیز به نوعی درگیر خود کرد. در پی رکود جهانی اقتصاد که گریبان همه کالا‌ها از جمله تلفن همراه را گرفت و این کالای ارتباطی را با کاهش قیمت چشمگیر روبه‌رو کرد، بازار پرمصرف گوشی ایران نیز با کاهش خرید و فروش مواجه شد. گوشی‌هایی که در رنج قیمت 50 تا 250 هزار تومان قرار داشتنند بیشترین میزان سهم تقاضا در بازار تلفن همراه را به خود اختصاص دادند و مابقی گوشی‌ها با قیمت‌های بالاتر نیز به طور محدود خریدوفروش می‌شدند.
در سال گذشته نوکیا، سونی اریکسون و سامسونگ از جمله برندهایی بودند که بیشتر محصولات آنها مورد استقبال مردم قرار گرفت.
طبق اظهارات فعالان این نف، کاهش قدرت خرید مردم یکی از عوامل اصلی بود که باعث شد تنها کاربران به خرید گوشی‌های ارزان قیمت روی آورند. در همین حال اشباع بازار مصرفی تلفن همراه دیگر عامل کاهش خرید و فروش گوشی بود.
بازار تلفن همراه 88 همانند روال سال‌های گذشته با کنترل فعالان غیرقانونی سپری شد. عرضه جدیدترین مدل‌های گوشی تلفن همراه نیز توسط آنها صورت گرفت.
پرفروش‌های سالی که گذشت
فروشندگان بازار مدل‌های 5800 نوکیا، C901 سونی‌اریکسون، S5233 سامسونگ، KE970 ال‌جی و touch pro2 اچ‌تی‌سی را پرفروش‌ترین گوشی‌های سال گذشته بازار ایران نام می‌برند.
5800، N97، N86، 6303ا، E71، 1202 ، 2700 کلاسیک از جمله گوشی‌های نوکیا هستند که به دلیل امکانات و قیمت مناسب مورد استقبال بیشتر مشتریان در سالی که گذشت قرار گرفت.
به گفته فروشندگان، گوشی‌های سونی‌اریکسون نیز مدل‌های K770، T650، S500، T700، W580 و C901 به دلیل افزایش تقاضا در لیست گوشی‌های پرفروش سال گذشته جای گرفت.
این گوشی‌ها که از امکانات مناسب برخوردار هستند، مورد تقاضای بیشتر کاربران تلفن همراه به خصوص جوانان قرار گرفت.
F480، M8800، S8003 ا،S5233،ا E1070 و E1125 از جمله گوشی‌های ساموسنگ است که به دلیل میزان تقاضای بالا از فروش خوبی برخوردار شدند و در لیست پرفروش‌های سال گذشته قرار گرفتند.
گوشی‌های GC900، KF510، KE990، KP500، KE970 و KF350 نیز توانسته‌اند در لیست گوشی‌های پرفروش ال‌جی در سال گذشته قرار گیرند. این در حالی است که در سال گذشته پارس کامتل توانست حکم نمایندگی انحصاری محصولات ال‌جی را اخذ کند. در میان گوشی‌های اچ‌تی‌سی مدل‌های VIVA، PRO2،اTOUCH DIAMOND2 و TOUCH2 در سال گذشته مورد تقاضای بیشتر مشتریان قرار گرفت.
سیم‌کارت‌های بی‌رونق
سال 88 برای بازار سیم‌کارت سال خاموشی بود؛ چراکه این کالای ارتباطی برخلاف سال‌های گذشته با تقاضای چندانی روبه‌رو نشد و به همین دلیل بی‌رونق و سرد سپری شد. اشباع بازار سیم‌کارت یکی از دلایلی است که در سال88 از بسیاری از دست‌اندرکاران این حوزه شنیده شد؛ راکه میزان تقاضا برای آن به طور چشمگیری کاهش یافت. در این شرایط هر یک از اپراتورها برای افزایش میزان سهم فروش در این بازار، هرازگاهی از ترفندهایی استفاده کرده و با کاهش و ارائه تسهیلات تشویقی به مشترکان خود درصدد افزایش جذب افراد بودند.
کاهش چند مرحله‌ای سیم‌کارت‌های اعتباری اپراتور دوم و ارائه هدیه‌هایی از جمله سیم‌کارت رایگان در قبال خرید تنها یک سیم‌کارت از جمله اقداماتی بود که این اپراتور برای جذب مشترک بیشتر در سالی که گذشت نسبت به آن اقدام کرد. اپراتور اول نیز بیکار نماند و در ماه‌های پایانی سال، با ارائه سیم‌کارت خانواده به رقابت با اپراتور دوم پرداخت.
همچنین امسال بهای تمامی سیم‌کارت‌های دائمی همراه اول در بازار آزاد تا سقف 50 هزار تومان نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرد. چرا که این نوع سیم‌کارت به دلیل هزینه بالا و در مقایسه با سیم‌کارت‌های اعتباری مورد تقاضای مشتریان قرار نمی‌گرفت و به همین دلیل فروشندگان مجبور به تعدیل قیمت آن در بازار می‌شدند.
بازار در سال جدید
هر چند که هنوز از آغاز سال 89 چند روزی نیست که می‌گذرد و اوضاع بازار این کالا هنوز نامشخص است، اما انتظار می‌رود که امسال گوشی‌های لمسی جزو پرفروش‌های بازار ایران باشد. همچنین پیش‌بینی می‌شود که همچنان رنج قیمت پرفروش بازار همان صد تا 250 هزار تومان باشد. در این بخش برخی از تولید‌کنندگان تمام تمان خود را به کار گرفته اند تا بتوانند گوشی‌های تازه خود را علاوه بر بکارگیری تمام قابلیت‌های موجود ارزان‌تر عرضه کنند که از بین آن‌ها می‌توان به دو تولید‌کننده کره‌ای سامسونگ و ال‌جی اشاره کرد.
قرار است در سال جدید نوکیا گوشی‌ای با دوربین 12 مگاپیکسلی و حافظه 32 گیگابایتی همچون N97 و با نام N8 به بازار عرضه کند. سونی اریکسون امسال برنامه ویژه‌ای برای گوشی‌های لمسی‌اش دارد و شنیده می‌شود که برای سال جدید تا 15 مدل تازه به بازار ایران عرضه می‌کند که VIVAZ از آن جمله است. هر چند که به نظر می‌رسد مسی‌های سامسونگ در مقایسه با نوکیا و اچ‌تی‌سی چندان مورد استقبال قرار نگرفته باشد، اما این شرکت هم قرار است برای سال جدید علاوه بر گوشی‌های لمسی خود روی گوشی‌هایی با صفحه کلید کامل نیز فعالیت داشته باشد. از برنامه‌های ال‌جی و اچ‌تی‌سی برای سال جدید هنوز خبری نیست.
آیفون برای سال جدید گویا قصد عرضه مدل جدید ندارد و تنها می‌خواهد سیستم عامل گوشی‌اش را تغییر دهد. اپل قصد دارد در هفته جاري امكانات جديد سيستم عامل بعدي آيفون را معرفي كند. اين شركت قرار است ميان‌افزار آيفون 0/4 را معرفي كند.
اطلاعات اندكي در مورد سيستم عامل جديد يا امكاناتي كه دربردارد، دده شده، اما شايعات اوليه حاكي است كه به‌روزرساني مذكور امكان انجام چند وظيفه را مي‌دهد؛ با اين ويژگي كاربران قادر خواهند بود بيش از يك برنامه را برروي گوشي خود اجرا كنند.
با اين كه سخت‌افزار آيفون قادر به انجام چند وظيفه است، اما ويژگي مذكور در حال حاضر تنها در دستگاه‌هاي قفل شكسته كه حفاظت‌هاي امنيتي آن‌ها غيرفعال شده، امكان‌پذير است.
بر اساس گزارش وال‌استريت ژورنال نیز مايكروسافت قصد دارد هفته آينده خط جديدي از تلفن‌هاي همراه با قابليت‌هاي شبكه اجتماعي را براي مصرف‌كنندگان جوان راه‌اندازي كند. يكي از سخنگويان اين شركت تاييد كرد كه غول نرم‌افاري در 12 ماه آوريل كنفرانسي را در سانفرانسيسكو برگزار مي‌كند، اما حاضر به ارائه توضيحات بيشتر نشد. با اين همه روزنامه وال استريت ژورنال به نقل از منابع آگاه گزارش داد كه مايكروسافت قصد دارد تلفن‌هاي همراه جديدي را رونمايي كند كه توسط شركت ژاپني شارپ ساخته شده‌اند.
گفته شده كه مايكروسافت نرم‌افزار، سرويس‌هاي آنلاين و سخت‌افزار را براي تلفن‌هاي همراه جديد در بخشي از پروژه معروف به «پينك» طراحي كرده است. همچنین ویندوز موبایل 7 هم از دیگر محصولات مایکروسافت است که تا چند ماه دیگر بازار تلفن همراه منتظر حضورش خواهد بود. پیش از این اعلام شده بود که اسوس اولین تولید‌کننده‌ای خواهد بود که سیستم عامل ویندوز موبایل 7 را به کار خواهد گرفت.