نزدیک به یک سال از فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام و دیگر محدودیتهای اینترنت در کشور میگذرد و حالا برای چندمین بار در ماههای گذشته رئیس جمهوری، در نشست خبری امروز خود (هفتم شهریور) گفته است که باید پلتفرهای خارجی نسبت به فعالیتشان در ایران پاسخگو باشند.
ابراهیم رئیسی با اعلام اینکه پلتفرمها همانطور که به کشورهای اروپایی پاسخگو هستند، باید برابر ایران هم پاسخگو باشند، در این مورد گفت: «به پلتفرمهای خارجی گفتیم همانطور که در کشورهای خارجی و اروپایی پاسخگو هستید، اینجا هم پاسخگو باشید؛ ما با کشورهای دیگر چه فرقی داریم؟ این مساله در همه کشورها وجود دارد.»
با وجود اختلالها و محدودیتهای مختلف روی اینترنت که از یک سال گذشته بیشتر شده و آمار استفاده از فیلترشکنها در کشور را افزایش داده، رئیسی در نشست خبری خود گفته است که فضای اینترنت باید به نحوی باشد تا ارتباطات با سهولت صورت بگیرد. او در این مورد توضیح داد: «حتی سرگرمی و بازی بچهها در اینترنت هم در این شبکه باید به آسانی و با آرامش خیال آنها همراه باشد.»
پیش از این نیز علاوه بر رئیسی، سخنگوی دولت و وزیر ارتباطات هم گفته بودند که فعالیت پلتفرمهای خارجی در کشور در حالی امکانپذیر است که آنها در ایران دفتر رسمی باز کنند.
در همین راستا نیز دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی، اواسط پاییز سال گذشته با ارسال نامهای به مدیرعامل متا از او خواسته بود با معرفی یک نماینده رسمی در ایران، ضمن راهاندازی دفتر در کشور پاسخگوی کاربران ایرانی باشد. با این حال نه تنها تا این لحظه متا پاسخ این نامه را نداده، بلکه همان زمان هم اعلام کرد که وارد گفتگو با ایران نمیشود.
با وجود فیلترینگ ادامهدار اکثر شبکههای اجتماعی خارجی در ایران، گزارش اخیر مرکز توسعه تجارت الکترونیک نشان میدهد که اینستاگرام برای فروش کالا همچنان پرطرفدارترین شبکه اجتماعی است و محبوبیت تلگرام از واتساپ پیشی گرفته است.
همچنین گزارش اخیر یکتانت، آژانس تبلغاتی آنلاین، نیز نشان میدهد که با وجود فیلترینگ گستردهای که روی سرویسهای مختلف خارجی اتفاق افتاده، نرخ استفاده از VPN در گروههای سنی مختلف برای ورود به شبکههای اجتماعی و پیامرسانها به ۸۰ درصد رسیده است. در همین زمینه طبق گزارش یکتانت، گردش مالی سالانه خرید و فروش VPN در ایران و در سال ۱۴۰۱ بین ۲۵ تا ۳۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. همچنین طبق این گزارش میزان استفاده از VPN در میان کاربران میانسال، تقریبا برابر با میزان استفاده کاربران جوان است. از سوی دیگر از هر ۳ کاربر ایرانی با تحصیلات ابتدایی ۲ نفر از VPN استفاده میکنند. در واقع دیگر استفاده از این ابزارها مخصوص قشر تحصیل کرده نیست و داشتن VPN در همه گروههای سنی و تحصیلی در ایران متداول است.