پشت پرده ChatGPT چه می‌گذرد؟

سال ۲۰۲۳ را احتمالا باید با هوش مصنوعی و پرچمدار این روزهای آن یعنی ChatGPT نامگذاری کرد. یک چت بات که کمتر از چندماه بعد از رونمایی جهان تکنولوژی را تغییر داده و با عمومی کردن هوش مصنوعی به همگان نشان داده که آینده چقدر نزدیک است.

شرکت OpenAI سازنده ChatGPT است که توسط سم آلتمن در سال ۲۰۱۵ بنیان‌گذاشته شد. سم آلتمن تا قبل از چت جی پی هم یک شخصیت مشهور در سیلیکون ولی به شمار می‌آمد به عنوان بنیانگذار شتابدهنده YCombunator نقش محوری در رشد و سرمایه‌گذاری بسیاری از استارتاپ‌های مشهور داشته است. آلمتن اما حالا با OpenAI به قله استارتاپی رسیده است.

او برای OpenAI شخصیت‌های مشهوری را کنار هم قرار داد از ایلان ماسک و پیترتیل ( سرمایه‌گذار جنجالی ) گرفته تا ریدهافمن بنیانگذار لینکدین.

هفت سال بعد از راه‌اندازی OpenAI سم آلتمن با یک توییت از ChatGPT رونمایی کرد یک چت بات رایگان که همگان می‌توانستند از آن استفاده کنند. نقطه تمایز این چت‌بات این بود که قابلیت‌هایش محدود به آب و هوا  و اطلاعات محدودی که دستیارهای هوشمند ارایه می‌دادند نبود. بلافاصله کاربرانی که نخستین تست‌ها را انجام می‌دادند با قابلیت‌های آن آشنا شدند.  امجد مسعد مدیرعامل یک شرکت نرم‌افزاری با آن عیوب کدنویسی‌هایش را انجام داد. جینا هومولکا یک بلاگر غذا و اینفلوئنسر یک دستور پخت برای یک غذای سالم با شیرینی‌های شکلاتی عرضه کرد. افراد دیگر با آن فیلمنامه سریال نوشتند یا درباره تحقیقات دارویی از آن کمک گرفتند و دانش‌آموزان هم تکالیفشان را با آن انجام دادند و همه این‌ها تنها در ۲۴ ساعت نخست رونمایی از ChatGPT رخ داد.

محبوبیت و استفاده از ChatGPT گوگل را تا قبل از آن غول بزرگ هوش مصنوعی به چشم می‌آمد را چنان هراسان کرد که مدیران آن به سرعت به دنبال پاسخی برای آن رفتند.

در این میان OpenAI شراکت خود را با مایکروسافت از طریق قراردادی ۱۰ میلیارددلاری توسعه داد ولی شاید مهمتر از سرمایه کمکی بود که مایکروسافت به عمومی سازی ChatGPT کرد. این شرکت این ابزار چت بات را با جست وجوگر خود Bing در هم آمیخت و نتیجه آن که هر کاربر از طریق اپلیکیشن بینگ مایکروسافت قادر به دسترسی به نسخه‌ای از ChatGPT بود که با قدرت Bing هم در امیخته بود.

ChatGPT که در واقع بر روی خانواده مدل زبانی جی پی تی ۳ تولید و با تکنیک‌های یادگیری تقویت شده است.

اما ChatGPT تنها محصول شرکت OpenAI نبوده و سیستم پردازش DALL E دیگر محصول این شرکت است که می‌تواند با دریافت جزییات متنی یک تصویر تولید کند. مایکروسافت اخیرا این سیستم را در موتور جست وجوی بینگ قرار داده و حالا کاربران هم کم کم با این سرویس جدید OpenAI بیشتر آشنا می‌شوند.

این شرکت اخیرا نسخه چهارم چت جی پی تی را هم رونمایی کرده که به مراتب قدرتمندتر و پیشرفته‌تر از نسخه فعلی این چت بات است و آلتمن گفته است که به زودی یک محصول جدید مشابه DALL E را ارایه می‌کند که کاربران بتوانند با توضیحی کوتاه یک ویدیو را تحویل بگیرند.

مایکروسافت برنده اصلی OpenAI

بر اساس گزارش فورچون مایکروسافت با سرمایه‌گذاری ۱۳ میلیارددلاری خود در این شرکت صاحب ۷۵ درصد درآمد آینده این شرکت خواهد بود. البته اخیرا فاش شده که مایکروسافت قبلا هم ۲ میلیارد دلار در این شرکت سرمایه‌گذاری کرده بود. سال گذشته تخمین درآمد اوپن ای آی بالغ بر ۴۰ میلیون دلار بود. پیش بینی هزینه‌های این شرکت نشان دهنده فاصله زیاد درآمد و هزینه این شرکت است. ۴۱۵ میلیون دلار هزینه پردازش و دیتا، ۸۹ میلیون دلار هزینه نیروی انسانی و ۳۵ میلیون دلار هزینه‌های پیش‌بینی نشده است. میزان ضرر این شرکت ۵۴۵ میلیون دلار پیش‌بینی شده است.

برای سال ۲۰۲۳ پیش‌بینی درآمد OpenAI بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار است و انتظار می‌رود میزان درآمد در سال ۲۰۲۴ به ۱ میلیارد دلار برسد. فعلا نحوه هزینه و پیش‌بینی محل درآمد این شرکت نامشخص است اما نکته اصلی این است که ابتدا این شرکت با هدف غیر انتفاعی ایجاد شد اما حالا هم اوپن ای آی و هم مایکروسافت می‌دانند که این شرکت می‌تواند بسیار پولساز باشد.

مایکروسافت همین الان هم از این شراکت بهره گرفته و مشتریان سرویس کلاد آژور مایکروسافت قادر به دسترسی به ابزارهای اوپن ای آی مانند GPT و DALL-E هستند. برخی مشتریان بزرگ آژٰور که هم اکنون از این محصولات بهره می‌برند شامل مارکت پلیس CarMax و موسسه مالی مورگان استنلی هستند.

به نوعی می‌توان گفت که حضور اوپن ای آی در محصول مایکروسافت باعث ارتقای برند و مارکتینگ بهتر به نفع سرویس کلاد مایکروسافت خواهد شد.

اما بهترین جایزه همکاری با اوپن ای آی برای مایکروسافت حضور این ابزار هوشمند در سرویس جست و جوی این شرکت – بینگ – است. جایی که یک مزیت بزرگ برای مایکروسافت در مقابل گوگل به بار می‌آورد. گوگل هم‌اکنون ۹۰ درصد بازار جست وجو را در اختیار دارد. بینگ با سهم ۳ درصد در مکان دوم است. در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۲ بخش جست و جو برای گوگل درآمدی معادل ۱۲۰ میلیارد دلار ایجاد کرد که ۶۰ درصد کل درآمد این شرکت است.

حالا چت جی پی تی این امکان را به بینگ می‌دهد که سهم خود را در بازار جست وجو تا اندازه قابل توجهی ارتقا دهد.

سم آلتمن و آینده هوش مصنوعی

سم آلتمن کسی است که تحصیل در علوم کامپیوتر در دانشگاه استنفورد را رها کرد تا یک استارتاپ دوستیابی به نام Loopt را راه‌اندازی کند. این استارتاپ جزو نخستین استارتاپ‌های شتابدهنده YC بود که در سال ۲۰۰۵ قادر به جذب سرمایه بیشتر نشد اما همان سرمایه‌ای که از طریق این استارتاپ جذب کرده بود به او کمک کرد تا شرکت سرمایه‌گذاری جسورانه‌اش هیدرازین کپیتال را راه‌اندازی کندکه توانست ۲۱ میلیون دلار سرمایه جذب کند. پیتر تیل و پل گراهام نخستین سرمایه‌گذاران این شرکت بودند.

سم آلتمن یک متخصص هوش مصنوعی یا دانشمند علوم داده نیست او یک کارآفرین است که حالا به واسطه سالها تجربه در شتابدهنده YC خوبی می‌داند چگونه می‌تواند با سرمایه‌گذاران سیلیکون ولی تعامل کند.

او مسیر بیزنس شرکت اوپن ای آی را هم تغییر داده است. در ابتدا قرار بود این شرکت به صورت غیر انتفاعی فعالیت کرده و  تحقیقاتش را به صورت آزادانه در اختیار همه قرار دهد و به نوعی به توسعه هوش مصنوعی به طور عمومی کمک کند.  حال اما شرکت تصمیم گرفته که از این مسیر باز به نفع رشد کسب و کارش عقب بنشیند.

موراتی مدیر ارشد تکنولوژی اوپن ای آی معتقد است که نمی‌توان صرفا با تحقیق در لابراتوار هوش مصنوعی را عمومی کرد. باید محصولات توسط مردم استفاده و حتی سواستفاده شوند.

مهمترین نگرانی مدیران این شرکت این بود که مردم از GPT-3 برای تولید اطلاعات غیر واقعی سیاسی استفاده کنند اما بعدا مشخص شد که مردم با این ابزار بیشتر تبلیغات اسپم تولید کرده‌اند.

انتشار آزادانه و عمومی چت جی پی تی و استفاده گسترده از آن در جهان و به زبان‌های مختلف این امکان را به اوپن ای آی داده که این شرکت از فیدبک‌ها برای بهبود نسخه‌های آتی بهره بگیرد. با این حال این شرکت برای تصاحب سهم اصلی بازار هوش مصنوعی راه درازی را در پیش دارد.

به رغم اینکه گوگل از رشد سریع چت جی پی تی و دیگر محصولات اوپن ای آی بسیار نگران شده اما هنوز مشخص نیست که چت‌بات‌ها آینده صنعت جست و جو باشند.