فیروزآبادی: عدم پاسخ متا به معنی انسداد قانونی اینستاگرام است
دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام کرده که اگر متا به نامه مرکز ملی فضای مجازی پاسخ ندهد، در واقع مقدمهای برای مجوز قانونی انسداد اینستاگرام است. همچنین او در مصاحبه خود با روزنامه هفت صبح اعلام کرده که فیلتر اینستاگرام به دلیل شرایط امنیتی کشور و به دستور شورای عالی امنیت کشور بوده، ولی ادامه فیلتر آن نیاز به مجوز قانونی دارد.
به گفته او مجوز قانونی یا باید طبق روال در کار گروه تعیین مصادیق مجرمانه صادر شود یا یک قاضی یا یک مرجع عالی ماننده شورای عالی فضای مجازی یا شورای عالی امنیت ملی درخواست آن را بدهد.
در حالی فیروزآبادی پاسخگو نبودن متا به نامه این مرکز برای معرفی یک نماینده مسئولیتپذیر در ایران برای اجرای سیاستهای کشور در فضای مجازی به معنی فیلتر همیشگی اینستاگرام میداند، که انتهای هفته گذشته سخنگوی متا اعلام کرد: «وارد مکالمه با مقامهای ایران نمیشود و به تعیین نماینده در تهران نیز اهمیتی نمیدهد.»
ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی در گفتوگو با روزنامه هفت صبح به ارائه جزییاتی در مورد ارسال نامه به متا پرداخته است.
او در مورد محتوای این نامه گفت: «محتوای نامهای که ارسال شده، دعوت متا به معرفی نماینده خود در ایران بوده است. در این نامه به موارد قابل بحثی که بین ما و متا وجود دارد اشاره شده، به آنها اعلام کردهایم که ما حتی بر اساس اصولی که خود متا دارد، شاهد تخطیهای اینستاگرام هستیم.»
او با اشاره به این تخطیها اعلام کرد: «در هفته اول بعد از حادثه مهسا امینی، هزاران عکس خشونت آمیز در اینستاگرام منتشر شد. در همین اینستاگرام تعداد خیلی بالایی از صفحات با محتوای ساخت مواد انفجاری وجود دارد. طبق آنچه شمارش شده است و در نامه هم به آن اشاره شده، بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار پست با محتواهایی در حوزههای خرید، فروش و آموزش استفاده از سلاح و مواد مخدر وجود دارد. همچنین تعداد صفحههای غیراخلاقی اینستاگرام فارسی به حدود ۱۱ میلیون میرسد. ما دنبال راهی هستیم که منجر به ادامه فعالیت پایدار سکوهای خارجی از جمله اینستاگرام شود.»
او در پاسخ این سوال که اگر متا در ایران نماینده معرفی نکند چه خواهد شد توضیح داد: «فعلا تصمیمی درباره آن نگرفتهایم. این نامه را بر اساس مصوبه سال ۱۳۹۶ شورای عالی فضای مجازی فرستادیم که پیام رسانهای خارجی را ملزم به داشتن نماینده در کشور میکرد.»
مرکز ملی فضای مجازی در حالی خواستار معرفی نماینده پلتفرمهای خارجی از جمله اینستاگرام به ایران است که شرایط تحریمی کشور اجازه همکاری شرکتهای خارجی از جمله آمریکایی را با ایران نمیدهد و از سوی دیگر شرایط و سیاستهای ایران در فضای مجازی با بسیاری دیگر از کشورها متفاوت است، بنابراین از همان ابتدای رسانهای شدن نامه مرکز ملی فضای مجازی به متا بسیاری پیشبینی میکردند که متا به این نامه پاسخ نخواهد داد و در نتیجه این شرکت نمایندهای هم به ایران معرفی نخواهد کرد.
ابولحسن فیروزآبادی در مورد این پیشبینیها گفت: «این موضوع و بندهایی که به آن اشاره میشود که شرایط ما را با کشورهای دیگر متفاوت کرده، قابل بحث است، اما آموزش انفجار، نحوه ساخت بمب در همه جا ممنوع است. بستن صفحاتی با میلیونها کاربر از طرف خود اینستاگرام هم در هیچ کشوری پسندیده نیست. حداقل میشود در مورد اینها توافق کرد.»
او ادامه داد: «در جواب به این سوال که حالا چه اتفاقی میافتد، بستن اینستاگرام فعلا به خاطر شرایط امنیتی بوده، ولی ادامه آن نیاز به مجوز قانونی دارد. مجوز قانونی یا باید طبق روال در کار گروه تعیین مصادیق مجرمانه صادر شود یا یک قاضی یا یک مرجع عالی ماننده شورای عالی فضای مجازی یا شورای عالی امنیت ملی درخواست آن را بدهد. تا الان چنین مجوزی در هیچ جا به تصویب نرسیده است. آن چیزی که منجر به محدودسازی دسترسی به پیام رسانهای متا شده درخواست شورای امنیت کشور بوده و به شرایط خاص امنیتی کشور برمی گردد.»
فیروزآبادی در این مصاحبه به صورت روشن گفته است که اگر متا، پاسخ نامه ایران را ندهد این یعنی اینستاگرام به صورت دائم فیلتر خواهد شد. او در این زمینه گفته است: «اگر جواب ندهند در حقیقت مقدمهای برای مجوز قانونی انسداد اینستاگرام است.»
همچنین او در پاسخ به این سوال که چرا به متا تنها ۱۰ روز برای پاسخگویی به نامه این مرکز فرصت داده شده توضیح داد: «ما موضوعمان کمک به مردم است و میخواهیم کسی که فعالیت خبری، اقتصادی یا فعالیتهای دیگر دارد مطمئن باشد که میتوان از جرم در این فضا جلوگیری کرد. در همین رسانههایی مانند متا مواردی داشتیم که منجر به خودکشیها و مرگ شده، افشاگریهای ناپسندی رخ داده که نامشان را ذکر نمیکنم و خیلی از آنها مربوط به سلبریتیها بوده است. بنابراین متا دارد به ما لطمه وارد میکند.»
او ادامه داد: «نامه ما به صورت الکترونیکی هجدهم اکتبر ارسال شده، اما ما ارتباطی نداریم و مقامهای رسمی آن اکانت و ایمیل رسمی ندارند یا حداقل در اختیار ما نیست که مطمئن باشیم آن زمان به دستشان رسیده، اما مطمئنیم که نامه به صورت فیزیکی بیست و سوم نوامبر به دستشان رسیده و ده روز فرصت ما همین حالا هم تمام شده با این حال من همین جا اعلام میکنم که از الان ۱۰ روز وقت دارند نماینده معرفی کنند.»
او همچنین تاکید کرده که مطمئن است نامه به دست متا رسیده چون رسیدی که آنها از طریق پست به دستشان داده، تایید میکند که نامه تحویل آنها داده شده است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در پاسخ به روزنامه هفت صبح که فیلترینگ اینستاگرام ضررها زیادی به کسبوکارها زده و آیا این شرایط نظر این شورا را نسبت به پایان فیلتر اینستاگرام عوض نمیکند گفت: «قطعا این ضرر و زیان اپراتورها در تصمیم گیریها موثر است؛ این پیام رسان برخلاف قوانین کشور ما فعالیت میکند و اگر خسارتی در میان نبود که ما مقابلش احتیاط نمیکردیم. احتیاطات ما به این دلیل است که میخواهیم همه تبعات قضیه را در نظر بگیریم و کمترین خسارت مادی و معنوی برای مردم داشته باشد.»
او در پاسخ به سوال دیگر این روزنامه که آیا بستن اینستاگرام ارزش از دست دادن این درآمد بزرگ را دارد توضیح داد: «این را دیگر مسئولان باید تصمیم بگیرند. الان از لحاظ امنیتی به این نتیجه رسیدهاند که به دلیل زیانهای امنیتی، همان بهتر که فعلا بسته باشد چرا که بین چیزی که در واتساپ و اینستاگرام اتفاق میافتد، ارتباط مستقیمی با خشونت دارد.»
در بخش دیگر این مصاحبه به این موضوع پرداخته شده که اگر متا وارد مذاکره با ایران شود، اولویتهای ایران برای مذاکره چیست؟
فیروزآبادی در این مورد توضیح داد: «ما مسائل زیادی داریم که بخواهیم بر سر آن گفتوگو کنیم، ولی مهمترین بحث این است که سیاستهای آنجا در تعارض با جمهوری اسلامی بوده و جهتگیری دارد. ما مشکلی با پیامرسانی که فقط میخواهد به کارش برسد نداریم حتی استقبال میکنیم که پلتفرمهای خارجی در کنار ایرانیها فعالیت کنند ولی اینستاگرام که پستهای تشییع جنازه را حذف میکرد، الان تصاویر خشونتهای خیابانی را منتشر میکند. فقط در دو هفته اول پنج هزار و ۶۰۰ فیلم خشونت آمیز که در آن خون، آتش و سلاح وجود دارد منتشر شد. این تصاویر نه تنها برداشته نمیشوند، بلکه به کاربران پیشنهاد داده میشوند.» او در پاسخ به این سوال که آیا این گزینه روی میز وجود دارد که متا نمایندگی نداشته باشد، اما مثلا محتواهایی که مردم براساس اعتقادهای خود میگذارند حذف نکند، گفته است: «ما در فاز اول میخواهیم که آنها استاندارد دوگانه نداشته باشند و دوم اینکه الگوریتمهایشان را علیه ما دستکاری نکنند. موسسات بخش خصوصی که کار داده کاوی را انجام میدهند اطلاع دادهاند که ۸۳ درصد از هشتگها در توییتر مربوط به کسانی است که در ماه بیش از دو هزار توییت دارند و این رفتاری است که رباتها انجام میدهند.»
رفتن به سمت پلتفرمهای بومی از زمان فیلترینگ و محدودیت اینترنت، فرمول اصلی حاکمیت برای کاربران و کسبوکارها بوده، فرمولی که به باور بسیاری از فعالان و کارشناسان صنعت ICT پاسخگوی نیاز مردم و شرکتها نیست. همچنین از جمله دلایلی که مردم چندان تمایلی به سمت استفاده از پلتفرمهای بومی را ندارند نبود اعتماد و نگرانی از نحوه احراز هویت آنهاست.
فیروزآبادی در این مورد توضیح داده: «گاهی این حق ناشناس ماندن برای جامعه است و گاهی برای حکومت. اولی را میشود به رسمیت شناخت، اما ناشناس ماندن برای حکومت معنی ندارد. یعنی برای حکومت فرد باید مشخص باشد. پلتفرمهای خارجی در همه کشورها این سرویس را به دولتها میدهند، اما از همکاری با ایران خودداری میکنند.» او در پاسخ به این سوال که مردم در کدام کشورها به صورت اجباری احراز هویت میشوند کشورهایی مانند آمریکا، هند، چین و اروپا را مثال زده و اعلام کرده است: «همین اینستاگرام با ترکیه و هند همکاری کامل دارد. واتساپ امکانی را در اختیار هند قرار داده که خود دولت میتواند مطلبی را در کانال و گروه پاک کند.»
او در مورد اینکه این قابلیتهای که به آن اشاره داشته از جمله درخواستهای مرکز ملی مجازی است توضیح داد: «هر چه که در قوانین ما هست باید رعایت شود. آیا در پلتفرمی که اقتصاد ما شکل می گیرد، اقتصاد بدون هویت و با گمنامی معنا دارد؟ قطعا چنین اقتصادی معنا ندارد. در کنار ضرر و زیان اپراتورها، ضرر و زیان استارتاپ ها هم مسئله مهمی است. بسته ای برایشان تهیه شده اما دولت ممکن است برای پرداخت حقوق و دستمزدها هم به کسری بودجه بخورد.»