صفر تا صد پیدا کردن یک ایده
یکی از مهمترین مهارتهایی که افراد و کسب و کارهای موفق به آن احتیاج دارند، ایده پردازی (Idea generation یا Ideation) است. ایده در واقع یک اندیشه، فکر، پیشنهاد یا تصویر ذهنی است که در رسیدن به یک هدف خاص به ما کمک میکند. برخی از متخصصان بر این باور هستند که ایده، راهکاری خلاقانه است که به ما کمک میکند مشکلی را حل و فصل کنیم.
در این مقاله میخواهیم در مورد شیوه پیدا کردن یک ایده صحبت کنیم. در صورتی که شما هم میخواهید مهارت ایده پردازی را یاد بگیرید و ایدههای نو و جذابی برای سبک زندگی یا استراتژی کسب و کارتان پیدا کنید، تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
ایده پردازی چیست؟
اگر بخواهیم خیلی ساده، مختصر و مفید ایده پردازی را تعریف کنیم میتوانیم بگویید: «فرایندی خلاقانه برای شکل دادن به ایدههاست.» توجه داشته باشید که ایده پردازی کردن تنها به خلق و تولید ایدههای جدید و نو منتهی نمیشود و شخص ایدهپرداز باید بتواند به ایدههای تولیدشده، بال و پر بدهد، بین اندیشههایی که در ذهنش شکل گرفته ارتباط برقرار کند و مفاهیمی جدید ارائه دهد. از این رو است که متخصصان، ایده پردازی را یکی از ستونهای اصلی نوآوری در سازمان یا کسب و کار قلمداد میکنند.
ایده پردازی کاری است که ما در هنگام مواجهه با کمبودها و مشکلات و به منظور بهبود وضعیت کنونی انجام میدهیم. به عنوان مثال کارمند هستیم ولی از درآمدی که کسب میکنیم، رضایت نداریم. در این مواقع ذهن ما به صورت خودکار شروع به تحقیق و بررسی میکند و به پرسشهایی پاسخ میدهد که برای رسیدن به خواسته یا هدف ما، مفید و مناسب است.
انواع روشهای ایده پردازی (فردی و گروهی)
میتوان ایده پردازی را به دو روش فردی و گروهی انجام داد. در روش فردی، ایدهپرداز به تنهایی مینشیند و با استفاده از تکنیکهای ایده پردازی موجود، ایدههای ناب و مناسب برای حل مشکلات یا بهبود کسب و کار را خلق میکند. در روش فردی معمولاً ایدهپرداز، مدیر سازمان یا کسب و کار است.
در روش گروهی، معمولاً چند نفر از اعضای سازمان دور هم جمع میشوند، ایدههای خود را در مورد یک مسئله ارائه میدهند و در نهایت بهترین ایدهها را از بین ایدههایی که خلق شده است، انتخاب میکنند.
یکی دیگر از روشهای ایده پردازی که به صورت گروهی انجام میشود، این است که کسب و کار از مشتریان و مخاطبان خود میخواهد که در مورد یک مسئله خاص، راهکارها و پیشنهادهای خود را ارائه دهند. اکنون یک نفر از اعضای سازمان، ایدههای موجود را آنالیز میکند و از بین آنها، بهترین ایدههای ممکن را انتخاب مینماید.
مراحل ایده پردازی
ایدهپردازی در سه مرحله «تولید ایدههای مختلف»، «انتخاب ایده مناسب» و «اجرا ایده انتخابشده» صورت میگیرد. در ادامه این بخش به صورت مختصر و مفید به توضیح هر کدام از این مراحل میپردازیم:
۱. تولید ایدههای مختلف برای حل مسئله مورد نظر
پس از اینکه فهمیدید چه مسئلهای را باید حل و چه نیازی را باید برطرف کنید، نوبت به این میرسد که از تکنیکهای ایده پردازی مختلفی که وجود دارد کمک بگیرید و ایدههای مناسب را برای حل مسئله مورد نظر خلق کنید. در این مرحله از هر تکنیکی که به ذهنتان میرسد استفاده کنید و به هیچ عنوان ایدههای تولیدشده را غربال نکنید.
شاید همین ایدهای که در نگاه اول، نادرست و اشتباه به نظر میرسد، بتواند با یک ویرایش یا اصلاح کوچک به راهکاری گرهگشا و سازنده تبدیل شود و مسئله پیشآمده را در سریعترین زمان ممکن حل و فصل کند.
۲. انتخاب ایده مناسب از بین ایدههای تولیدشده
در این مرحله باید به صورت فردی یا گروهی، ایدههایی که تولید شده است را انتخاب کنید. همچنین میتوانید بین چند ایده خوب، ارتباط برقرار کنید و از دل آنها یک ایده ناب و درجه یک استخراج کنید. در بسیاری از مواقع مجبور هستیم تنها یک ایده را از بین ایدههایی که خلق شده است انتخاب کنید. البته گاهی مواقع هم این امکان وجود دارد که چند ایده خوب را برگزینیم.
یکی از راهکارهای خوب برای افزایش اثربخشی جلسه انتخاب ایده مناسب، این است که در همان ابتدای جلسه، ایدههای نامناسب، غیرسازنده و غیرمفید را حذف کنیم. با این کار میتوانیم تمرکز خود را روی ایدههایی بگذاریم که واقعاً کارآمد و راهگشا هستند.
۳. اجرای ایده
مهمترین مرحله ایده پردازی، اجرای آن است. چرا مهمترین؟ چون اگر این مرحله را کنار بگذاریم و تنها به مرحله تولید و انتخاب ایده اکتفا کنیم، مثل این است که هیچ اقدامی برای حل مسئله و بهبود وضعیت کنونی انجام ندادهایم.
اگر در مرحله اجرای ایده به مشکل خوردید، اشکالی ندارد. دوباره یک جلسه برای انتخاب ایده برگزار کنید تا بتوانید از بین ایدههای خوب، یک ایده دیگر را انتخاب کنید.
آشنایی با دو مورد از بهترین تکنیکهای ایده پردازی
در این بخش از مقاله تصمیم داریم با دو مورد از بهترین تکنیکهای ایده پردازی آشنا شویم. این تکنیکها در مرحله تولید ایده کمک زیادی به شما خواهد کرد.
-
طوفان فکری یا بارش فکری
تکنیک طوفان فکری یکی از بهترین تکنیکهای ایده پردازی است. برای تولید ایده با استفاده از این روش، لازم است ابتدا یک تیم ایدهپردازی مشخص کنیم. سپس با اعضای تیم قرار میگذاریم که در یک روز و ساعت مشخص در یک فضای مناسب دور هم جمع شویم.
بهتر است قبل از جلسه، موضوعی که میخواهیم در مورد آن ایدهپردازی کنیم را به اعضا بگوییم تا به اندازه کافی روی آن مسئله فکر کنند و بهترین راهکارهایی که به ذهنشان میرسد را بنویسند.
زمانی که افراد تیم طوفان فکری دور هم جمع شدند، یک شخص به عنوان دبیر جلسه تعیین میشود. سپس اعضا شروع به بیان ایدهها و نظرات خود میکنند و دبیر جلسه هم ایدههای افراد را روی کاغذ یا روی تابلو مینویسد.
توجه داشته باشید که اعضای تیم حق ندارند که یکدیگر را مسخره کنند. این کار میتواند جلوی مطرح شدن ایدههایی که در نگاه اول، ساده و بیهوده به نظر میرسند را بگیرد. بنابراین لازم است اعضا بدون هیچ نگرانی و ترس از قضاوت شدن، نظرات، دیدگاهها و ایدههای خود را مطرح کنند.
-
تکنیک افکار نویسی یا نوشتن افکار
این تکنیک هم برای ایدهپردازی به صورت فردی مناسب است و هم گروههای ۶ تا ۸ نفره میتوانند از این روش استفاده کنند. در این روش فرد یک کاغذ برمیدارد (اگر میخواهید گروهی کار کنید، لازم است هر نفر یک کاغذ داشته باشد)، سپس هر چه به ذهنش میرسد روی کاغذ مینویسد. در این روش باید تمرکز خود را روی موضوع یا دغدغه اصلی نگه دارید تا بتوانید نکات خوبی یادداشت کنید.
وقتی هر چیزی به ذهنتان رسید روی کاغذ آوردید، کاغذ را بردارید و شروع به خواندن آن کنید. اگر نکته خاصی به ذهنتان میرسد، روی کاغذ بنویسید. در حین خواندن نکات، ببینید چه ایدههایی در کاغذ نوشته شده است.
اگر به صورت گروهی از این روش استفاده میکنید، لازم است افراد کاغذهای خود را پس از پایان نوشتن، با یکدیگر عوض کنند و افراد وظیفه دارند مطالب را بخوانند و اگر چیزی به ذهنشان میرسد، به کاغذ اضافه کنند. در نهایت همه برگهها جمع و روی آنها بحث جمعی صورت میگیرد.
ثبت قانونی ایده؛ بهترین راه برای جلوگیری از سرقت آن
یکی از سوالاتی که اکثر افراد ایدهپرداز مطرح میکنند این است که چگونه از سرقت ایده خود جلوگیری کنیم؟ چون میدانند که هر لحظه امکان دارد که ایده نابی که تولید کردهاند، به سرقت برود و توسط سایر کسب و کارها و افراد مورد استفاده قرار گیرد.
خوشبختانه امکان ثبت قانونی ایده در کشور وجود دارد و میتوان این کار را به صورت کاملاً اینترنتی و در سریعتر زمان ممکن انجام داد. چگونه ایده خود را ثبت کنیم؟ کافی است وارد سامانه مالکیت معنوی شوید، گزینه ثبت متقاضی جدید را انتخاب کنید و در نهایت مراحل را یکی پس از دیگری طی کنید.
کشورهای مختلف امکان ثبت ایده را فراهم کردهاند و معمولاً سه شرط را برای ثبت شدن قانونی ایده در نظر میگیرند:
- لازم است ایده شما در سطح جهانی، جدید باشد و کپی نشده باشد.
- باید ایده شما نوآورانه باشد، بتواند مشکلی را حل کند یا راهکاری برای بهبود یک فرایند ارائه دهد.
- این ایده باید قابلیت اجرا داشته باشد.
دوره آموزشی وبمستران هوشمند؛ یک دوره عالی برای یادگیری ایده پردازی
در این مقاله تلاش کردیم با مفهوم ایده پردازی، مراحل و تکنیکهای آن آشنا شویم. در صورتی که تمایل دارید راه و رسم ایدهپردازی برای کسب و کار را یاد بگیرید، یک ایده عالی برای راه اندازی کسب و کار پیدا کنید یا با استفاده از ایدهپردازی، مشکلات و مسائل بیزینس خود را برطرف کنید، دوره آموزشی وبمستران هوشمند این توانایی را دارد که تمام اطلاعات و مهارتهای لازم برای تولید ایدههای ناب را در اختیار شما قرار دهد.
در صورتی که میخواهید اطلاعات بیشتری در مورد این دوره و سرفصلهای آن کسب کنید، کافی است وارد وبسایت همیار آکادمی شوید. سپس از منوی فوقانی سایت به بخش دورههای آموزشی بروید و در نهایت وبمستران هوشمند را انتخاب کنید. این دوره شیوه راهاندازی و مدیریت کسب و کار را به صورت کامل و صفر تا صد به شما آموزش میدهد. با شرکت در این دوره میتوانید کسب و کاری اصولی راه اندازی کنید و در سریعترین زمان ممکن به درآمد برسید.
همیار آکادمی