راه‌اندازی یک کسب و کار الکترونیک شاید در نگاه اول کار آسانی باشد اما در تجارت الکترونیک شما نمی‌توانید پول را از خریدار بگیرید و در همان لحظه کالا را به او تحویل دهید. این پروسه چند مرحله دارد. خدمات لجستیکی، انبارداری، پرداخت، بسته‌بندی، بازاریابی، تولید محتوا، بینش بازار، و خدمات پس از فروش، از جمله پیش‌نیازهایی است که یک فعال بازار تجارت الکترونیک باید آنها را به طور کامل و دقیق در اختیار داشته باشد. سخت شد، نه؟ اما جای نگرانی نیست. دیجی‌کالا به عنوان یک مارکت‌پلیس یا بازارگاه معتبر و مجهز همه این امکانات را در اختیار کسانی که می‌خواهند تجارت الکترونیک راه بیندازند می‌گذارد. در فصل چهارم گزارش سال ۱۴۰۰ دیجی‌کالا می‌خوانید که مارکت‌پلیس بستری است که امکان خرید از چند ده هزار تامین کننده متفاوت را برای مشتریان فراهم می‌کند.
همه علاقمندان به تجارت الکترونیک اعم از تولیدکنندگان، خرده فروشان، مشاغل محلی و خانگی، هنرمندان و صنعت‌گران و شرکت‌های بازرگانی این فرصت را دارند تا با استفاده از امکانات دیجی‌کالا پا به این عرصه بگذارند. در این بین دیجی‌کالا فعالیت‌هایی مثل به‌کارگیری مرکز پردازش، تبلیغات بازرگانی، مرکز فروشندگان و تولید محتوا را انجام می‌دهد. در نهایت هم با استفاده از ناوگان لجستیکی‌اش، کالاهای فروخته شده را در اختیار مصرف کنندگان شخصی و مصرف کنندگان سازمانی می‌گذارد. دیجی‌کالا با توسعه پلتفرم مارکت‌پلیس خود در سال ۱۳۹۵ برای خدمت‌رسانی به فروشندگان باعث شد که بسیاری از تامین کنندگان و تولید کنندگان، بدون دغدغه‌های فنی و زیرساختی، کالاهای خود را عرضه کنند و به این ترتیب به پایگاه کاربران دیجی‌کالا و شبکه گسترده و ملی توزیع دیجی‌کالا دسترسی داشته باشند.
مرکز خریدی با ۲۵۰ هزار فروشگاه!
در سال ۱۴۰۰ مارکت‌پلیس دیجی‌کالا وارد ششمین سال فعالیت خود شد و در انتهای این سال تعداد کسب و کارهای مارکت‌پلیس دیجی‌کالا با رشدی ۶۳.۶ درصدی به مرز ۲۵۰ هزار فروشنده رسید. در سال ۱۴۰۰ هر فروشنده فعال دیجی‌کالا به طور متوسط ماهانه ۴۹۴ میلیون ریال فروش محصول داشته است. یکی از فروشندگان هم با فروش ۴۶۷ میلیاردی رکورد فروش در یک ماه دیجی‌کالا را زد.
رونق بازار در استانهای پرفروش
بعد از استان تهران که قاعدتا پرفروش‌ترین استان برای فروشندگان دیجی‌کالاست در سال ۱۴۰۰ استان خراسان رضوی در رده دوم پرفروش‌ترین استان‌ها قرار دارد. دلیلش هم روشن است. شهر مشهد که زائرپذیرترین شهر ایران است در این استان قرار دارد و طبیعی است که خیلی از زائران وقتی از این شهر به شهر خودشان برمی‌گردند از طریق دیجی‌کالا محصولات و سوغاتی‌های این شهر را خریداری می‌کنند و به همین ترتیب خیلی از مردم این استان و شهر مشهد خیلی از خریدهای‌شان را از دیجی‌کالا انجام می‌دهند. استان اصفهان هم سومین استان پرفروش در دیجی‌کالاست. آن هم به دلیل وجود صنایع دستی زیبای این استان که در مشتریان زیادی در سراسر ایران دارد. استانهای البرز و آذربایجان شرقی در رده بعدی این جدول قرار دارند.
نمودار قیمت؛ یک نمودار معنادار
ممکن است از یک کالا نمونه‌های مشابه زیادی وجود داشته باشد که قیمت‌های متفاوتی هم داشته باشند. از طرفی قیمت یک کالا هم در طول سال ثابت نیست و تغییر می‌کند. «نمودار قیمت کالا» یک ویژگی منحصر به فرد در تمامی صفحه‌های محصولات دیجی‌کالاست که می‌تواند به تصمیم‌گیری هوشمندانه مشتری کمک کند. نمودار قیمت کالا فروشندگان را به قیمت‌گذاری عادلانه و مشتریان را به خرید آگاهانه و هوشمندانه هدایت می‌کند. کاربران دیجی‌کالا در سال ۱۴۰۰ به طور متوسط روزانه بیش از ۱۵.۵ هزار بار به اطلاعات نمودار قیمت مراجعه کرده‌اند که این نشان می‌دهد این نمودار بسیار کاربردی است و مرجع خوبی برای تصمیم‌گیری خریداران محسوب می‌شود.
جعبه خرید؛ همه گزینه‌ها روی میز است
حتما برای‌تان اتفاق افتاده است که در خرید یک کالا با نمونه‌های مشابه و قیمت‌های مختلف روبرو شوید و تصمیم‌گیری برای‌تان سخت شود. حتی ممکن است «یک» نوع کالا در فروشگاه‌های مختلف با قیمت‌های متفاوتی به چشم بخورد. در چنین شرایطی چه چیزی به شما کمک می‌کند؟ قطعا آگاهی از رضایت یا نارضایتی خریداران و اطلاع از عملکرد فروشنده. «جعبه خرید» یک امکان خوب در دیجی‌کالاست که به شما در این مساله کمک می‌کند. فروشنده کالا، وضعیت موجود بودن در انبار دیجی‌کالا یا فروشنده، میزان امتیاز دیجی‌کالا و البته قیمت، برخی از اطلاعاتی‌ست که در «جعبه خرید» برای هدایت مشتری قرار داده شده است.
اگر شما با یک کالا و چند قیمت بسیار نزدیک به هم مواجه شوید چیزی هست که بتواند روی انتخاب‌تان برای خرید تاثیر بگذارد؟ احتمالا اطلاع از عملکرد کلی فروشنده و درصد رضایت خریداران قبلی از او روی نظر شما هم موثر خواهد بود. موجود بودن در انبار و آماده ارسال بودنِ کالا در انبار هم دارای اهمیت است. جعبه خرید بهترین گزینه برای خرید را به مشتریان پیشنهاد می‌دهد و نشان‌دهنده نمره عملکرد فروشنده و منصفانه‌ترین قیمت عرضه شده از بین دیگر فروشندگانی است که کالا را عرضه می‌کنند. همچنین در سال ۱۴۰۰ دیجی‌کالا برای ارائه قیمت رقابتی توسط فروشندگان، برای آنها امکان مقایسه قیمت کالا در سایر فروشگاه‌های اینترنتی را ایجاد کرد.
عجله دارید؟ موجودی را چک کنید
اگر برای تحویل گرفتن کالایی که می‌خواهید بخرید عجله دارید سعی کنید از موجود بودن آن در انبار مطمئن شوید. چرا که موجود بودن کالاهای فروشندگان در انبار دیجی‌کالا علاوه بر افزایش رضایت مشتری به دلیل تحویل سفارش در بازه زمانی کوتاه‌تر بر نمره عملکرد فروشنده و افزایش فروش او نیز موثر است. در سال ۱۴۰۰ سفارش‌هایی که کالاهای آنها در انبار دیجی‌کالا موجود بوده به طور میانگین در مدت دو روز و ۸ ساعت توسط زیرساختِ لجستیک دیجی‌کالا به دست مشتریان رسیده‌اند. در حالی که عدم موجود بودن کالا در انبار این زمان را دو برابر افزایش داده است.
یک امکان دیگر هم هست که می‌تواند روند تحویل کالا به مشتری را تسریع کند. این امکان «ship by seller» نام دارد که به معنای ارسال مستقیم کالا توسط فروشنده است. فروشندگان می‌توانند در صورت تمایل بعضی از کالاهای خود را به صورت مستقیم برای مشتری ارسال کرده و نیازی به مراجعه و تحویل به انبارهای دیجی‌کالا نداشته باشند. در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۷ هزار و ۵۰۰ فروشنده فعال در دیجی‌کالا بیش از یک و نیم میلیون سفارش را خودشان برای خریدار ارسال کردند.
اصالت کالا حق مسلم خریدار است
یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های دیجی‌کالا رعایت اصل صداقت در فروش کالاست. حتما می‌دانید از چه چیزی حرف می‌زنیم. از تطابق مشخصاتی که در صفحه محصول درج شده با چیزی که برای خریدار ارسال می‌شود. این تعهد در دیجی‌کالا با عنوان «ضمانت کالای اصل» شناخته می‌شود. البته برخی از خریداران تمایل دارند نمونه کالای اصل را با قیمت کمتری تهیه کنند. این دسته محصولات از سال ۱۳۹۷ با برچسب «غیر اصل» در عنوان کالا روی پلتفرم دیجی‌کالا اجازه فروش دارند. در این میان، کالاهایی به عنوان کالاهای تقلبی شناسایی می‌شوند که بدون نشان «غیر اصل» اما با عنوان کالای اصل، توسط فروشندگان عرضه شده باشند.
مشتریان دیجی‌کالا در صورتی که به چنین مواردی برخورد کردند می‌توانند سریعا آن را گزارش کنند. اما کار دیجی‌کالا از اینجا شروع می‌شود. ابتدا نشان «غیر اصل» روی کالای فوق درج می‌شود. سپس اگر این کالاها در گروه‌های آرایشی، بهداشتی و کالاهای سلامت‌محور باشند «غیرفعال» می‌شوند و در نهایت و در صورت لزوم دسترسی‌های مربوطه از فروشندگان سلب می‌شود. در دیجی‌کالا تیمی هست که اصالت کالاها را بررسی می‌کند. یکی از معیارهای مهم برای شناسایی کالاهای غیر اصل گزارش کاربران، شکایت و مرجوعی زیاد یک کالا به دلیل غیر اصل بودن توسط مشتریان است. در سال ۱۴۰۰ شناسایی کالاهای غیر اصل و دریافت نشان غیر اصل، چهار برابر بیشتر از سال قبل بود.
تامین امنیت خرید آنلاین
مارکت‌پلیسِ دیجی‌کالا ادعا نمی‌کند که همه کالاهای ارائه شده در این اپلیکیشن دقیقا با مشخصاتی که در سایت ذکر شده مطابقت دارد. اما متعهد است که در قبال روشن شدن چنین تخلفی هرگز منفعل نباشد. دیجی‌کالا پس از خرید، از مشتریان نظرسنجی می‌کند تا میزان رضایت آنها را از خریدشان بسنجد. در این نظرسنجی‌ها کالاهایی که نمره قبولی نمی‌گیرند مشخص می‌شوند و دیجی‌کالا اقدامات لازم را شروع می‌کند؛ از ویرایش محتوای محصول (عکس، متن و توضیحات) گرفته تا غیر فعال کردن محصول بر اساس مستندات مشتریان.
در سال ۱۴۰۰ متوسط رضایت خریداران از کیفیت کالای خریداری شده ۸۲ درصد بود. دیجی‌کالا هر گاه شاهد چنین تخلفاتی باشد مسئولیت کامل جبران خدمات را به عهده می‌گیرد. کالای تقلبی مرجوع و اصل مبلغ به حساب مشتری بازگردانده می‌شود. آمارهای سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد ۹۹.۷ درصد کل کالاهایی که در دیجی‌کالا فروخته شد اصل بود. در همین سال ۱.۰۳ درصد از کل کالاهایی که فروخته شد مرجوع شد. با بررسی منظم، کالاهایی که نرخ بازگشت بالایی دارند مشخص می‌شوند و دسترسی فروشندگان آن کالاها به گروه کالایی مورد نظر سلب می‌شود.
در بخش امتیاز فروشنده میزان عدم مرجوعی کالای آن فروشنده، امتیاز تعهد ارسال و تامین به موقع دیده می‌شود و کاربران می‌توانند این مساله را بررسی کنند. فروشنده همچنین وظیفه دارد کالا را به موقع برای خریدار تامین کند. اگر فروشنده در زمان مشخص شده موفق به تامین و ارسال کالا نشود به میزان دو برابر کمیسیون فروش کالا جریمه می‌شود. اگر این مورد تکرار شود و نرخ لغو سفارش بالا باشد امتیاز فروشنده کاهش چشمگیری پیدا می‌کند. علاوه بر این دسترسی فروش کالای مذکور از فروشنده سلب خواهد شد. سختگیری‌های دیجی‌کالا در این مورد باعث شده ۹۵.۹۵ درصد کالاهای فروخته شده به موقع تامین شود.
محاسبه هوشمند هزینه ارسال
اگر سابقه کسب و کار حضوری و غیر آنلاین داشته باشید حتما می‌دانید که پروسه فروش کالا هزینه‌هایی جز هزینه تولید هم دارد. در تجارت آنلاین این هزینه‌ها شامل انبارداری، تولید محتوا، بازاریابی، خدمات پس از فروش و ارسال به مراکز جمع‌آوری و پردازش است که بخشی از آنها بر عهده فروشنده است و بخش دیگر توسط دیجی‌کالا پرداخت می‌شود. در سال ۱۴۰۰ ارسال سفارش‌های بالای ۳۰۰ هزار تومان به صورت رایگان انجام شد و نزدیک به نیمی از سفارش‌های این سال رایگان ارسال شد. البته از ابتدای سال ۱۴۰۱ سفارش‌های بالای ۵۰۰ هزار تومان به صورت رایگان ارسال می‌شود. از سال ۱۴۰۰ و با هدف عادلانه کردن هزینه ارسال برای سفارش‌هایی که نیازمند پرداخت هزینه ارسال توسط مشتری هستند از روش قیمت‌گذاری پویا (dynamic shipping fee) استفاده می‌شود. در این روش، هزینه ارسال با توجه به اندازه، مشخصات سفارش، مکان و زمان انتخاب شده توسط مشتری انجام می‌شود و در بازه ۱۷ تا ۴۰ هزار تومان قرار دارد.
مسیر طولانیِ یک خرید ساده
شاید برای‌تان جالب باشد که بدانید وقتی یک کالا را از دیجی‌کالا می‌خرید چه اتفاقاتی می‌افتد تا آن کالا به دست شما برسد. ابتدا کالا به دیجی‌کالا معرفی می‌شود. پس از آن دیجی‌کالا کار بازاریابی و تولید محتوا را انجام می‌دهد. سپس کالایی که شما خریداری می‌کنید توسط فروشنده به مراکز جمع‌آوری ارسال می‌شود و از آنجا به مراکز پردازش می‌رود. کالا سپس به انبار می‌رسد تا پردازش و بسته‌بندی شود که در این مرحله هزینه لجستیک، بیمه و سوخت هم محاسبه می‌شود و در نهایت به مراکز توزیع می‌رسد. از اینجا به بعد کالا وارد مرحله «خدمات پس از فروش» می‌شود و در آخرین گام به دست خریدار می‌رسد.
