ابر کاربرهای پرنفوذ؛ چالش بزرگ فیسبوک
الگوریتم فیسبوک چگونه به انتشار محتوای غلط ابر کاربران کمک میکند؟
امروزه از محبوبیت جهانی فیسبوک، که لقب بزرگ‌ترین سرویس اجتماعی آنلاین را یدک میکشد، کاسته شده است و دلیل آن وجود ادعاهایی دال بر نشر اطلاعات نادرست و فرافکنی بین مردم است. با وجود نزدیک به ۳ میلیارد کاربر فعال ماهانه در این پلتفرم، وجود برخی گروه‌ها و کاربران همچون جان، میشل و کالوین در این بستر، ظرفیتی برای نشر اطلاعات نادرست ایجاد شده است. جان، یکی از طرفداران کلاه‌برداری و از اهالی نیویورک است که این باور را ترویج میکند که پاسخ درست به دموکرات‌هایی که با او مخالف هستند، شلیک به آنهاست. میشل علیه همه‌گیری کووید-۱۹ موضع گیری میکند و کالوین به دگرباشان جنسی توهین میکند و سیاه‌پوستان را مورد تمسخر قرار می‌دهد. به احتمال زیاد شما نیز با چنین افرادی در اینترنت روبه‌رو شدید، با این حال بعید است که از قدرت واقعی آنان خبر داشته باشید.
وب‌سایت The Atlantic برای بیش از یک سال، در حال تجزیه و تحلیل رفتار عمومی در ۵۰۰ صفحه فیسبوک ایالات متحده که بیشترین تعامل را با کاربران داشتند، بوده است. هدف آنها درک بهتر افرادی است که نفرت و اطلاعات نادرست را در فیسبوک منتشر میکنند. یکی از نگران‌کننده‌ترین یافته‌های این گزارش، وجود افرادی مانند جان، میشل و کالوین است چرا که آنها نسبت به ۹۹ درصد از کاربران فیسبوک در آمریکا، لایک، اشتراک‌گذاری، واکنش، کامنت و پست بیشتری دریافت میکنند.
آنها به عبارتی ابرکاربر هستند و از آنجایی که الگوریتم فیسبوک بر اساس تعامل کاربران است، این ابرکاربران تأثیر زیادی بر این دارند که چه محتوایی بیشتر و چه محتوایی کمتر دیده شود. خبر بد این است که بیشتر این کاربران پرنفوذ، تندخو هستند و بیشترین قدرت را برای شکل دادن به فیسبوک دارند. در این میان، صفحاتی چون صفحات بن شاپیرو، فاکس نیوز و دموکرات‌ها با وجود ده‌ها میلیون تعامل در ماه در رتبه ۳۰۰ یا پایین‌تر از بین تمامی صفحات ایالات متحده از نظر تعامل قرار می‌گیرند.
نشریه آتلانتیک ادعا میکند که در طی دو ماه، فعالیت عمومی ۵۰۰ صفحه تحت مدیریت ایالات متحده با بالاترین میانگین مشارکت در تابستان ۲۰۲۰ را تجزیه و تحلیل کرده است. از جمله نتایج این بررسی این است که صفحات برتر بیشتر به سمت مسائل سیاسی متمایل بودند، اما در این فهرست به صفحاتی با ترکیبات گسترده‌ای از موضوعات دیگر همچون حیوانات، صحبت‌های انگیزشی، مطالب عبادی مسیحی، آشپزی، اخبار، ورزش و سرگرمی نیز برخورد می‌کنیم.
در سرویس اجتماعی آنلاین فیسبوک، صفحات گروه‌های عمومی از چندین جهت با صفحات کاربرها متفاوت هستند. صفحات کاربر معمولا نشان‌دهنده سازمان‌ها یا شخصیت‌های عمومی هستند و فقط مدیران می‌توانند محتوا را در آنها پست کنند، در حالی که صفحات گروه‌های عمومی بدین گونه است که هر کاربر می‌تواند در آن پست بگذارد. بنابراین، به طور معمول گروه‌ها دارای حجم بسیار بالاتری از پست‌ها، کامنت‌ها و لایک‌ها هستند.
به طور کلی، با وجود ۵۲ میلیون کاربر فعال در صفحات و گروه‌های عمومی در ایالات متحده، ۴ درصد از کاربران، ۸۷ درصد از تمامی تعاملات را به خود اختصاص دادند. با وجود این رقم عجیب، همچنان بسیاری از کاربران از قدرت و تسلط ابرکاربران سر باز می‌زنند. تسلط ابرکاربران، نگرانی فراتری نسبت به کاربران سواستفاده‌گر دارد.
الگوریتم فیس بوک، ریشه بحران
یکی از مهم‌ترین افشاگری‌هایی که از مجموعه اسناد داخلی مهندس سابق داده فیسبوک، فرانسیس‌هاوگن، به دست آمده، مربوط به عملکرد درونی الگوریتم کلیدی فیسبوک به نام «تعامل اجتماعی معنادار» یا MSI است. فیسبوک MSI را در سال ۲۰۱۸ معرفی کرد، چرا که با کاهش تعامل در پلتفرم خود مواجه بود و زاکربرگ از این تغییر به عنوان راهی برای کمک به ارتباط با افراد ارزشمند، نام برد. در اصول اولیه MSI پست‌ها با اختصاص امتیاز برای تعاملات مختلف عمومی رتبه‌بندی می‌شوند. در همین راستا پست‌هایی که MSI بیشتری داشتند، در صدر فیدهای خبری کاربران قرار می‌گرفتند و برعکس.
طبق گزارش وال استریت ژورنال، زمانی که MSI برای اولین بار روی پلتفرم عرضه شد، یک لایک، یک امتیاز و واکنش‌ها و اشتراک‌گذاری مجدد پنج امتیاز ارزش داشت. گزارش‌های مختلف نشان می‌دهد که چگونه فیسبوک بارها وزن اجزای مختلف MSI مانند ایموجی‌های واکنشی را تغییر داده است.
تحقیقات The Atlantic حاکی از این است که کاربرانی که بیشترین واکنش‌های عمومی را دریافت میکنند، بیشترین لایک‌ها، اشتراک‌گذاری‌ها و نظرات را نیز تولید میکنند؛ بنابراین می‌توان مشاهده کرد که حجم زیادی از رفتارهای نادرست از سوی کاربران محدود و پرنفوذ سرچشمه می‌گیرد. اما این افراد چه کسانی هستند؟
طبق گزارش آتلانتیک، در یک نمونه تصادفی از ۳۰۰۰۰ کاربر، از بین بیش از ۵۲ میلیون کاربر که در این صفحات و گروه‌های عمومی شرکت می‌کردند، بر روی ۳۰۰ مورد با بیشترین تعاملات، تحقیق صورت گرفته است. بررسی‌ها از این حساب‌ها، بر اساس اطلاعات و تصاویر نمایه عمومی آنها، نشان می‌دهد که این کاربران برتر، سفید، مسن‌تر، و -به‌ویژه در میان کاربران سوءاستفاده‌گر- مرد هستند. از میان ۲۱۹ حساب با حداقل ۲۵ کامنت، ۶۸ درصد از آنها اطلاعات نادرست را به روش‌های هرزنامه بازنشر میکنند، نظراتی منتشر میکنند که نژادپرستانه یا جنسیتی یا ضدیهود یا ضد همجنس‌گراست و آرزوی خشونت علیه دشمنان خود را داشتند. واضح است که تعداد زیادی از فعال‌ترین کاربران، افرادی سمی هستند.
در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، کاربران پرتعامل، سیل گیج‌کننده و متناقضی از اطلاعات را به راه انداختند. بسیاری اظهار داشتند که ویروس کرونا وجود ندارد و این همه‌گیری، نوعی کشتار جمعی برنامه‌ریزی‌شده است، یا این که طرحی برای کاهش جمعیت از طریق «برنامه واکسیناسیون قاتل» بیل گیتس است. بارها و بارها، این کاربران اعلام کردند که واکسن‌ها آدم می‌کشند، ماسک‌ها شما را بیمار میکنند، و هیدروکسی کلروکین و قرص روی همه چیز را برطرف میکنند. این اطلاعات نادرست تنها به کووید-۱۹ ختم نشده است. نظرات نژادپرستانه، جنسیتی، یهودی‌ستیز، و ضدمهاجران همچنان در بین کاربران رواج دارد.
علاوه بر سیل پست‌های ناپسند، ده‌ها کاربر برتر به شیوه‌های اسپم رفتار می‌کردند. حساب‌های زیادی در بسیاری از پست‌ها در صفحات مختلف دیده شده است که موارد مشابه را کپی و جای‌گذاری میکنند. حساب‌های دیگر نیز به دنبال آن، همان ویدیوهای اطلاعات نادرست یا سایت‌های خبری جعلی را منتشر کردند. بسیاری از حساب‌ها نیز نظرات یک یا دو کلمه‌ای -گاهی به سادگی بله- را ده‌ها بار تکرار کردند، که این نظرات بلااستفاده اعتبار زیادی به MSI داد و به الگوریتم فیسبوک نشان داد که این پست بایستی برای تعداد زیادی از کاربران به نمایش درآید.
در بسیاری از موارد، این ترکیب سمی از اطلاعات نادرست و نفرت درباره خشونت سیاسی به اوج خود رسیده است. بسیاری خواهان تیراندازی، سوزاندن، منفجر کردن و یا به دار آویختن معترضان و اعضای دموکرات بودند. آنها به طور معمول این خشونت را با دروغ‌های نژادپرستانه یا ادعاهای خیالی توجیه می‌کردند. در همین راستا بسیاری از کاربران برتر به آمادگیشان در خشونت‌های به ظاهر اجتناب ناپذیر، به خود می‌بالیدند.
الگوریتم‌های فیسبوک در طول زمان تغییر میکنند و این پلتفرم در مورد عملکرد درونی خود پنهان‌کاری میکند. جای تعجب نیست تا زمانی که تعامل کاربران، مهم‌ترین عنصر در نحوه پیشنهادات محتوا در فیسبوک باشد، همچنان بدترین کاربران بیشترین تأثیر را خواهند گذاشت.
شایان ذکر است اجازه دادن به گروه کوچکی از افرادی که رفتار وحشتناکی برای تسلط بر پلتفرم دارند، انتخاب فیسبوک است نه یک امر اجتناب‌ناپذیر. اگر هر یک از ۱۵۰۰۰ ناظر فیسبوک در ایالات متحده به طور تهاجمی چندین کاربر فعال را بررسی کرده و برای همیشه افرادی را که به تخلفات مکرر متهم شده‌اند حذف کنند، سوء استفاده در فیسبوک ظرف چند روز به شدت کاهش می‌یابد. فیسبوک ممکن است کاربرانی را که نفرت پست میکنند، اطلاعات نادرست منتشر میکنند و تشنه خشونت هستند را محکوم کند؛ با این حال، صدها هزار نفر از متخلفان مکرر هنوز در میان مهم‌ترین افراد در فیسبوک قرار می‌گیرند.
مینا مهرنوش از مدیرعاملی رایتل کناره گیری کرد
مجله علمی خبری سارینا