تحلیل اکونومیست از جریان کمبود تراشه در جهان

کمبود تراشه‌های الکترونیکی در طی سال‌های اخیر، به یک معضل جدی بدل شده و دامن بسیاری از تولیدکنندگان صنایع مختلف از اسباب‌بازی تا توربین‌های بادی را گرفته است. این بحران در پی شیوع کووید-۱۹ در سراسر جهان تشدید شده، اختلالات گسترده‌ای در اقتصاد ایجاد کرده و بسیاری از تولیدکنندگان را به فکر تغییر استراتژی‌های تولید انداخته است.

در همین راستا در اواسط ژانویه، شرکت TSMC، بزرگترین تولید کننده مستقل و تخصصی محصولات نیمه‌رسانا در جهان، اعلام کرد که برای افزایش ظرفیت تولید خودش در سال ۲۰۲۲، تا ۴۴ میلیارد دلار هزینه خواهد کرد. این رقم در مقایسه با بودجه ۳۰ میلیارد دلاری سال گذشته که سه برابر ظرفیت در سال ۲۰۱۹ بود، افزایش چشمگیری داشت و توجهات را به خود جلب کرد.  اکونومیست در یادداشتی به بحران نیمه‌رساناها و استراتژی جدید این کمپانی پرداخته است.

مرتبط:

رشد فروش خودروهای تسلا علی‌رغم بحران تراشه در جهان

مدیرعامل IBM: کمبود تراشه تا چند سال ادامه خواهد داشت

نبض اقتصاد جهان در گرو تراشه‌ها

از رقبای TSMC چه خبر؟

در حال حاضر بخش اعظم ظرفیت جدید TSMC، در قراردادهای بلندمدت با مشتریانی مانند اپل رزرو شده که تامین‌کننده پیچیده‌ترین تراشه‌ها برای آیفون‌های نسل جدید است. اینتل، یکی از رقبای بزرگ آمریکایی این شرکت، در نظر دارد تا ۲۸ میلیارد دلار در سال جاری هزینه کند و اعلام کرد که تا سال ۲۰۲۵ دو کارخانه جدید بزرگ در اوهایو را با هزینه‌ای بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار خواهد ساخت. همچنین شرکت سامسونگ، نزدیک‌ترین رقیب فناوری TSMC، اشاره کرده است که هزینه سرمایه‌گذاری نسبت به سال گذشته فراتر خواهد رفت و به ۳۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ می‌رسد. در اروپا نیز شرکت‌های کوچک‌تر مانند Infineon هم در تقلا برای رشد خود هستند.

گروه تحقیقاتی Insights تخمین می‌زند که هزینه‌های سرمایه‌گذاری در این صنعت در سال ۲۰۲۱ به ۳۴ درصد افزایش یافته که بیشترین میزان از سال ۲۰۱۷ است. این حجم عظیم سرمایه‌گذاری برای مشتریانی که بیش از یک سال است با کمبود شدید دست و پنجه نرم می‌کنند، خبری خوشایند است. سرمایه‌گذاری‌های عظیم اینتل و سامسونگ، شرکت‌ها را مجبور به افزایش ظرفیت کرده است، اما از آنجایی که تقاضا برای ساخت کارخانه تولید تراشه زیاد است، چنین رونق‌هایی اغلب به رکود ختم می‌شود. مالکوم پن از شرکت تحلیل‌گر  Future Horizons، استدلال می‌کند که تجارت تراشه‌ها از زمان ظهور در دهه ۱۹۵۰ بیش از حد در نوسان بوده است (نمودار را مشاهده کنید). اگر تاریخ به مثابه یک راهنما باشد، پس هیجاناتی در بازار این صنعت در راه است. حالا سوال اینجاست که این بحران چه زمانی رخ خواهد داد؟

تاثیرکووید-19 بر صنعت تراشه

در حال حاضر تقاضا برای گوشی‌های هوشمند به خصوص در چین، بزرگ‌ترین بازار جهان، روند نزولی پیدا کرده است. آلن پریستلی از شرکت تحقیقاتی گارتنر می‌گوید: «به نظر می‌رسد که روند فروش رایانه‌های شخصی، که در طول قرنطینه‌های ناشی از شیوع کووید-۱۹ رونق گرفت، در حال ضعیف شدن است». یک نظرسنجی انجام شده از سوی بانک مورگن استنلی، نشان می‌دهد که به دلیل کمبود تراشه‌ها و پیامدهای ناشی از آن، ۵۵ درصد از خریداران سفارش مجدد گرفته‌اند که این امر به طور مصنوعی تقاضا را افزایش می‌دهد. تورم بالا و افزایش احتمالی نرخ بهره می‌تواند به رشد اقتصادی صنعت تراشه‌ها ضربه بزند. البته مالکوم پن انتظار دارد این چرخه در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ یا اوایل سال ۲۰۲۳ تغییر کند.

استراتژی دولت‌ها

مشکلات ناشی از کمبود تراشه‌ها و جنگ تجاری آمریکا با چین با طعم فناوری، به سیاستمداران یادآوری کرده که تراشه‌ها برای اقتصاد مدرن تا چه میزان حیاتی هستند و چقدر شرکت‌های بزرگ به عرضه آن‌ها وابسته هستند. تمرکز بیش از حد بر این موضوع موجب ایجاد موجی از نگرانی‌ها به سمت خریداران و سرمایه‌گذاران شده است. روش مورد علاقه دولت‌ها برای رفع این وابستگی‌ها، ارائه خدمات به تراشه‌سازهای شرق آسیا و سعی به اغوا و جذب آن‌ها به سوی خود است.

در ۲۵ ژانویه، وزارت بازرگانی آمریکا گزارشی در این باره منتشر کرد و از کنگره خواست لایحه کمک مالی ۵۲ میلیارد دلاری به سازندگان تراشه را که پیش از این توسط سنا تصویب شده بود را تایید کند.

در ۲۵ ژانویه، وزارت بازرگانی آمریکا گزارشی در این باره منتشر کرد و از کنگره خواست لایحه کمک مالی ۵۲ میلیارد دلاری به سازندگان تراشه را که پیش از این توسط سنا تصویب شده بود را تایید کند. شرکت  TSMCدر نظر دارد کارخانه‌ای جدید در ایالت آریزونا احداث کند. مارک لیو، رئیس شرکت TSMC، در سال ۲۰۲۰ گفت سران شرکت تایوانی در جلسه‌ای به این تصمیم رسیده‌اند که احداث کارخانه‌ای در داخل خاک آمریکا، یکی از معدود کارخانه‌های خارج از تایوان، برای تولید قطعات نیمه‌رسانا امری ضروری است. همچنین شرکت اینتل به دلیل مشوق‌های ارائه شده توسط دولت آمریکا، ایالت اوهایو را برای کارخانه‌های خود انتخاب کرد.

مرتبط:

سامسونگ به دنبال احداث یک کارخانه ۱۷ میلیارد دلاری تولید تراشه در تگزاس

کمبود تراشه، تولید آیفون ۱۳ را محدود کرده است

همکاری سونی و TSMC برای مقابله با بحران تراشه در جهان

اتحادیه اروپا نیز مشتاق انطباق خود با این تغییرات است و بنا دارد ده‌ها میلیارد دلار روی این صنعت سرمایه‌گذاری کند. شرکت اینتل با رویی گشاده از این سرمایه‌گذاری استقبال کرد و در صدد دو برابر کردن سهم اروپا از تولید تراشه است که در حال حاضر سهمی ۱۰ درصدی را در اختیار دارد. در ماه می، دولت کره‌جنوبی صحبت از یک مأموریت ملی برای گسترش و حفاظت از صنعت خود کرد و اعلام کرد که قصد دارد طی ده سال ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایه را تامین کند. ژاپن، یک کشور قدرتمند دیگر، در ماه نوامبر از طرح جدید خود برای سرمایه‌گذاری در این حوزه سخن گفت.

از سوی دیگر، دولت چین با وجود جاه‌طلبی‌های خود که با تحریم‌های آمریکا هم تقویت شده بود، تاکنون موفق به ایجاد یک صنعت تراشه تمام‌عیار نشده است.

در نهایت آنکه، مالکوم پن معتقد است که تزریق پول نقد مالیات‌دهندگان به برنامه‌های غنی‌سازی سازندگان تراشه، می‌تواند آن‌ها را به تولید ظرفیت بیش از حد معمول سوق دهد. باید به خاطر بسپاریم که هر چه رونق بیشتر باشد، رکود بعدی عمیق‌تر خواهد بود.

در همین زمینه بخوانید: بحران کمبود تراشه، پاندمی جدید