جزییات مصوبه شورای عالی فضای مجازی درباره نشر اخبار در فضای مجازی

شورای‌عالی فضای مجازی کشور برای مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی مصوبه‌ای را در جلسه شصت و هشتم این شورا ابلاغ کرد.

در این مصوبه تاکید شده است که قوه قضائیه با همکاری مرکز ملی فضای مجازی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، باید ظرف مدت سه ماه از ابلاغ این مصوبه، نسبت به ارائه لایحه قضایی مقابله با اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع با پوشش همه ابعاد اقدام کنند. همچنین هیات نظارت بر مطبوعات درگاه‌های نشر داخلی هم مطابق با شرایط تعیین شده در قانون مطبوعات باید شیوه‌نامه جدید نظارت بر تخلفات ناشی از اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع را در چارچوب قانون و آیین‌نامه‌های موجود، تهیه و اجرا کنند.

طبق این مصوبه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید ظرف مدت سه ماه، درگاه‌های نشر پرمخاطب را شناسایی و احراز هویت کند. همچنین تدوین دستورالعمل و ایجاد پنجره واحد همکاری درگاه‌های نشر با نهادهای ذیربط برای مقابله و واکنش‌های فوری به رخدادها از دیگر کارهایی است که در مصوبه به آن تاکید شده است. در این مصوبه آمده است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید با همکاری وزارت امور خارجه برای جمع‌آوری اطلاعات نقاط تماس درگاه‌ها و پیام‌رسان‌های اجتماعی خارجی برای مقابله فعال نشر اخبار خلاف واقع در این پلتفرم‌ها ساز و کاری را تعیین کنند.

یکی دیگر از اقداماتی که شورای عالی فضای مجازی در نظر گرفته است، تدوین و پیاده‌سازی نظام اعتبار سنجی و رتبه‌بندی درگاه‌ها و سکوهای نشر با همکاری سازمان صدا و سیما برای مقابله با اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع است. همچنین باید در این سه ماه یک گزارشی از عملکرد این درگاه‌ها توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه شود.

همچنین براساس این مصوبه سازمان صداوسیما برای آگاه‌سازی افکار عمومی و کاهش میزان اثرگذاری و وزارت امورخارجه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های حقوقی و دیپلماتیک، برای مقابله با موارد ارجاعی از سوی دستگاه‌های مسئول درخصوص عملیات سازمان‌یافته انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع علیه منافع و امنیت ملی با منشأ خارجی اقدام خواهند کرد.

در بند دیگری از این مصوبه وزارت ارشاد موظف به تهیه نظام مستندسازی اقدام حقوقی و مقابله با سوءعملکرد و عدم همکاری سکوهای نشر خارجی در زمینه اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع با همکاری دادستانی کل کشور و وزارت خارجه است.

وظایف درگاه‌های نشر چیست؟

در این مصوبه برای پلت‌فرم‌های نشر و درگاه‌های نشر جهت مواجهه با پیامدهای اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع وظایفی مقرر شده است. طبق این مصوبه پلتفرم‌ها نشر باید ساز و کار لازم برای تشخیص اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع دریافتی قبل از انتشار اعم از رویه‌های انسانی یا ماشینی موسوم به تعدیل محتوا یا اتصال به سامانه‌های راستی آزمایی مرجع ایجاد کنند. همچنین به محض اطلاع از انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع نسبت به حذف و درج توضیحات اقدام و از رویه‌ها و سامانه‌های گزارش‌دهی فوری به مراجع ذیربط استفاده کنند.

درگاه نشر شامل کانال، صفحه، وب‌سایت، برنامک و بات یا ربات‌های می‌شود که بیش از ۵ هزار مخاطب داشته و همه مردم به آن دسترسی دارند و در این صفحات اطلاعات، اخبار و محتوای خبری منتشر یا بازنشر می‌شود و به هر سامانه و زیرساختی که قابلیت ایجاد و مدیریت فنی و مقراتی درگاه‌های نشر را دارد، سکوی نشر می‌گویند.