چرا سیاست منع سفر جلوی ویروس کرونا را نمیگیرد؟
دوره نهفتگی ویروس جدید سیاستهای مقابله مرزی با آن را ناموفق کرده است
منبع : نشنال جئوگرافیک
یک فاجعه بزرگ. این چیزی است که لارنس گاستین از دانشگاه جرج تاون به ماجرای کشتی عظیم شاهزاده الماس (Diamond Princess ) لقب میدهد.
به مدت دو هفته، این کشتی مسافربری بریتانیایی در ساحل ژاپن قرنطینه شد و حدود ۳۷۰۰ مسافر و خدمه در داخل این کشتی غولپیکر قرنطینه شد چراکه مواردی از ویروس کرونا که حالا رسما به عنوان COVID – ۱۹ شناخته شود، در آن دیده شده بود. در چهارم فوریه ۱۰ مورد عفونت در این کشتی کشف شد اما زمانی اجازه خروج به مسافران کشتی داده شد که تعداد بیماران به بیش از ۶۰۰ مورد رسیده بود.
گوستین، پروفسوری که مدیر مرکز همکاری سازمان بهداشت جهانی است، میگوید: ” آنچه که باید رخ میداد این بود که آنها [ مسافران و خدمه ] باید از قایق پیاده میشدند و در انزوا یا قرنطینه پزشکی قرار میگرفتند.”
برای او و سایر اساتید حوزه بهداشت کشتی شاهزاده الماس میراث ناقصی از محدودیت سفر و غربالگری بیماری است.
قرنها است که مقامات دولتی مسافران را به دنبال نشانههای بیماری جستجو میکنند، چه به خاطر وبا در دهه ۱۸۰۰ و چه برای ابولا در دهه گذشته.
با این حال، بارها و بارها، تاریخ نشان دادهاست که ریشهکن کردن گسترش یک بیماری عفونی زمانی دشوارتر میشود که این روشهای کنترل به طور نامناسب و یا غیر یکنواخت گسترش یابند. مرزهای بسته برخی روستاهای کشاورزی را در طول شیوع آنفولانزا در سالهای ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ محافظت میکرد، اما اینکار باعث عدم دستیابی کشورهایی مانند پرتغال به منابع بهداشتی و پزشکی شد. در همین حال، موج اصلی این بیماری زمانی رخ داد که سربازان در جنگ جهانی اول به راحتی از مرزها عبور کردند.
در آن زمان، مردم به سختی درک میکردند که چگونه بیماریها در میان مردم شیوع پیدا میکنند، اما متخصصان اپیدمی امروزه دریافته اند که همین قانون فراگیر در شیوع بیماریهای مدرن نیز صدق میکند: مرزها بدون توجه به آنچه که انجام میدهید، دارای نشتی هستند. اکنون، در مواجهه با COVID – ۱۹، این دانشمندان ابزارهایی میسازند که به ظاهر میتوانند نقاط ضعف را پیشبینی کنند – و قضاوت میکنند که آیا تاکتیکهایی مانند قفل استان هوبی چین ( مرکز شیوع ویروس کرونا در چین ) و یا قرنطینه کشتی شاهزاده الماس ارزش اینکار را دارند.
آیا مسدود شدن پروازهای به مقصد چین موثر بوده است؟
آیا قرنطینه شهر Wuhan چین موثر بود؟
ویروسها ذاتا مخفی هستند، و کسی که باعث COVID – ۱۹ میشود نیز از این قاعده مستثنی نیست. تا روز جمعه، این بیماری ۷۶،۷۷۵ نفر را آلوده کرده و ۲،۲۴۸ نفر را کشتهاست. شواهد اولیه نشان میدهد که کروناویروس جدید حدود پنج روز طول میکشد تا علائم را در موارد خفیف و شدید نشان دهد، اما بیماران قبل از بروز این علائم ناقل آن هستند.
COVID – ۱۹ به راحتی خود را نه تنها در ریهها، بلکه در دستگاه تنفسی فوقانی، یعنی بینی و گلو، تثبیت میکند. مطالعهای که روز چهارشنبه در ژورنال ساینس منتشر شد گزارش میدهد که میل ترکیبی کروناویروس جدید برای ورود به سلولهای انسانی ۱۰ تا ۲۰ برابر بیشتر از دیگر کوروناویروسها است. این عادتها به این معنی است که ویروس کرونا جدید میتواند به راحتی از طریق سرفه و ماتیو چیناززی، دانشمند شبکه در دانشگاه شمال شرقی، به طور مشترک مدلی را برای قضاوت در مورد اثربخشی ممنوعیتهای سفر COVID – ۱۹، هم در داخل و هم در مقابل سرزمین اصلی چین، توسعه دادهاست. این پروژه در ۲۳ ژانویه و زمانی که چین رفت و آمد درون شهر ۱۱ میلیون نفری ووهان را محدود کرد، به تعطیلی ووهان بستگی دارد. این مدل نشان میدهد که آمار مسافران محلی و جهانی قبل و بعد از این نقطه (ممنوعیت ) چگونه بوده و بعد آن را با دادههای جمعیتی با تفکیک بالا و الگوریتم های ردیابی بیماری متناسب با اپیدمی در حال پیشرفت،ترکیب کردهاند.
چینامزی میگوید: ” مدل ما به طور مداوم با استفاده از اطلاعات جدید و مداخلات به روز شدهای که کشورهای مختلف در حال اجرا هستند، به روز رسانی و اصلاح میشود.” نتیجه، خوانشی را در مورد اثربخشی این محدودیتهای مسافرتی ارائه میدهد، و تاکنون نتیجه این است که اینکار اثر بخش نبوده است.
پیشبینیهای این آزمایشگاه همچنین میتواند توضیح دهد که چرا شیوع بیماری در مکانهای خاصی مانند ژاپن و کرهجنوبی به رشد خود ادامه میدهد. در واقع محاصره ووهان خطر واردات کرونا ویروس برای این دو کشور را افزایش داد، که تنها بخشی از ممنوعیت حمل و نقل را از چین به اجرا گذاشتن. مسافران از ووهان و استان هوبی حق ورود به ژاپن و کره جنوبی را نداشتند در حالی که بازدیدکنندگان از دیگر نقاط سرزمین اصلی چین ممکن بود وارد آن کشورها شوند.
به طور کلی، این مدل نشان میدهد که تعطیلی ووهان تنها پیشرفت جهانی این اپیدمی را سهتا پنج روز به تاخیر انداخت. با توجه به اینکه این تاخیرها زمان با ارزشی را برای هماهنگ کردن پاسخ فراهم میکنند، بیارزش نیستند. اما با توجه به تحقیقات انجامشده در زمینه ارزش شیوع این بیماری در دو دهه گذشته، تاثیر محدود آنها نباید جای تعجب داشته باشد.
نیکول ارت، استاد دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه واشنگتن و دستیار ویژه سابق در وزارت بهداشت ایالاتمتحده میگوید: ” شواهد زیادی وجود ندارد که ممنوعیت سفر خطر گسترش بیماری عفونی را در طولانیمدت به طور کامل از بین ببرد.”
ممنوعیت سفر میتواند گسترش اپیدمی را یک هفته تا دو ماه به تاخیر بیندازد،
در آخرین شماره مجله مدیریت بحران، ارت و دو همکار دیگرش ممنوعیتهای سفری را که برای دوبیماری واگیردار ابولا( Ebola) و سارس (SARS )اجرا شده بود را بررسی کردند، و گزارش دادند که بیشتر آنها تنها در کوتاهمدت موثر بودند. تحقیقات مشابه در مورد آنفولانزا نشان داد که ممنوعیت سفر میتواند گسترش اپیدمی را یک هفته تا دو ماه به تاخیر بیندازد، اما شیوع کلی بیماری تنها ۳ درصد کاهشیافته است.
آیا غربالگری فرودگاه موثر است؟
در عین حال، روشهای تشخیص بیماری در میان افراد در حال حرکت، قطعی نیستند. برای مثال، تفنگهای حرارتی را در نظر بگیرید که بر پیشانی مردم در گمرکهای فرودگاه و ایستهای بازرسی مرزی مینشینند. به طور متوسط، این دستگاهها تنها ۷۰ درصد در تشخیص تب موثر هستند، به این معنی که در حدود یکی از هر چهار نفر با دمای بالای بدن مورد توجه قرار نمیگیرد.
جیمی لوید اسمیت، یک اکولوژیست بیماری عفونی در UCLA میگوید: ” غربالگری مسافران نوعی فایروال نیست که کاملا از وارد شدن موارد به هر منطقهای که سعی دارید از آن دفاع کنید، محافظت کند.” ” این به این دلیل نیست که [ غربالگری ] ضعیف انجام میشود یا افراد مسئول اینکار تنبل هستند.”
لوید اسمیت و برخی ریاضی دانان در حال تخمین نقاط قوت و ضعف مربوطه به سیستمهای غربالگری فرودگاههادر جریان شیوع ویروس کرونا هستند. آخرین کار آنها الهام گرفته از مطالعهای است که آنها در سال ۲۰۱۵ منتشر کردند و درباره عملکرد سیستمهای غربالگری مسافران و برنامههای آنفولانزا ، سارس، مرس و ابولا بود. مطالعه جدید آنها ۱۰ مدل جدید برای کروناویروس جدید را در برمی گیرد و متغیرهای مختلفی را در برمی گیرد حتی مثل انکه چه تعداد از افراد قبل و بعد از اینکه علائم آنها بروز کند به دقت علائمشان را در پرسشنامههای غربالگری گزارش میکنند.
علائم در کرونا ویروس آنقدر پنهان هستند که تقریبا در نیمی از مردم اساسا قابل تشخیص نیست
در نهایت مدل آنها بر اساس تمام متغیرها چنین تخمین می زند که غربالگری فرودگاهها در بهترین حالت باعث جلوگیری از ۵۰ درصد آلودگی میشود. علائم در کرونا ویروس آنقدر پنهان هستند که تقریبا در نیمی از مردم اساسا قابل تشخیص نیست و بنابراین افرادی با این ویروس وارد کشور میشوند.
سنگاپور، یک استاندارد
سنگاپور در همین اوضاع واحوال سیاستهای غربالگری متفاوت وپیشرفتهای را در پیش گرفته که تا اندازه زیادی میتواند الگو باشد. سنگاپور دارای یکی از پیشرفتهترین سیستمهای درمانی در جهان است و این ناشی از حمایتهای دولتی است که هزینه درمان در کشور را به شدت پایین آورده است. همین باعث شده سنگاپور به کشوری تبدیل شود که کاملا آماده مواجهه با بیماریهایی چون ویروس کرونا است. این کشور در زمان شیوع سارس سابقه درخشانی از خود به جای گذاشت و توانست موارد متعددی را شناسایی کند.
به گفته یک متخصص بیماریهای واگیر در دانشگاه هاروراد سنگاپور مثل یک داستان موفقیت میتواند الگویی به خصوص برای کشورهایی باشد که سیستم درمانی پیشرفتهای دارند یا با چین مراوده زیادی دارند. در نخستین هفته از شیوع ویروس کرونا سنگاپور در میان شناسایی ویروس کووید ۱۹ رتبه نخست را به دست آورد. یک گروه متخصص با استاندارد قرار دادن مدل شناسایی ویروس در سنگاپور به این نتیجه رسیده که سایر سیستمهای دیگر کشورها تنها ۳۹ درصد از موارد ابتلا به کرونارا در مرحله غربالگری مرزی میتوانند کشف کنند. کشورهای مورد مقایسه شامل ایالات متحده، ژاپن، تایلند و برخی کشورهای اروپایی است.
با این حال باید در نظر گرفت کشور سنگاپور با جمعیت ۵.۵ میلیون نفری و جزیره مانندش اساسا مختصات راحتتری در مقایسه با بسیاری از دیگر کشورهای درگیر با این ویروس دارد.