بررسی چالش‌های روابط عمومی و رسانه‌ها در رویداد گراف دی

عصر روز یکشنبه رویداد گراف دی با هدف بحث پیرامون موضوعات مربوط به روابط عمومی و رسانه‌ها در دانشگاه امیر کبیر برگزار شد.

در بخش نخست این رویداد کریمی مدیر کل سابق روابط عمومی بانک مرکزی ، شهرداری تهران و صندوق توسعه ملی تجربه عبور از بحران موسسات مالی اعتباری غیر مجاز را  تشریح کرد.

عنوان بررسی چالش‌های روابط عمومی و رسانه برگزار شد. در این پنل داوود زارعیان استاد روابط عمومی، ایمان بیک سردبیر روزنامه فناوران اطلاعات، امیرعباس تقی پور مدیرکل پیشین روابط عمومی سازمان تامین اجتماعی، شهرام شریف دبیر گروه دیجیتال روزنامه دنیای اقتصاد و وحید قربانی مدیر ارتباطات شرکت مبین وان حضور داشتند.

روابط عمومی‌های قدیم با لباس جدید

داوود زارعیان در این رویداد گفت : در عرض این 25 سال ما در شکل ابزارهایی که در اختیار داریم تغییراتی داشته‌ایم اما در روش‌های خودمان خیلی تغییری نمی‌بینیم. در حقیقت ما روابط عمومی‌های 25 سال قبل هستیم تنها با ابزارهای مدرن. نتوانسته‌ایم در روش‌ها، ساختار و وظایفی که داریم تغییرات اساسی ایجاد کنیم. درگذشته روابط عمومی‌ها همین وظایف را داشتند ولی امروز ابزارها تغییر کرده است.

زارعیان افزود : من معتقدم باید میان روابط عمومی و رساته رابطه دوسویه و دوستانه برقرار باشد اما در این 25 سال که فضای رسانه‌ای را تعقیب می‌کنم این رابطه وجود نداشته و این رابطه بر اساس حرفه‌ای‌گرایی در رابط عمومی نبوده است.

ما روابط عمومی‌های 25 سال قبل هستیم تنها با ابزارهای مدرن داوود زارعیان – استاد ارتباطات

 

به گفته زارعیان ما در برابر پنج بازیگر قرار می‌گیریم در این مقطع: مدیر عامل چون چک ما را می‌دهد، سازمان که حیات ما به آنجا بسته است، مردم که برای آنها کار می‌کنیم، جامعه در سطح کلان که همه را تشکیل می‌دهد و پنجم حرفه.

زارعیان با اشاره به تجربه بحران رسانه ای ناشی از موسسات غیر مجاز افزود : ما در روابط عمومی باید ببینیم در این بحران‌ها حرفه ما چه می‌گوید. حرفه ما می‌گوید آیا باید خبر موسسات غیرمجاز را منتشر کنیم یا نه. آیا باید در این مواقعی هوای مدیرعامل را داشته باشیم، یا هوای مردم یا جامعه؟ من فکر می‌کنم این نقص در روابط عمومی‌ها وجود داشته که حرفه‌ای‌گری در ارتباط با رسانه و روابط عمومی حاکم نبوده و اگر حاکم بود، مطمین باشید حرفه به مدیران روابط عمومی حکم می‌کرد به هر قیمتی شده بروید به رسانه‌ها اعلام کنید که این موسسات مالی اعتباری غیرمجاز هستند.

جریان اطلاع رسانی رسمی شکست خورد

شهرام شریف دبیر گروه دیجیتال دنیای اقتصاد نیز در این رویداد گفت : در اغلب بحران‌هایی که اتفاق می‌افتد، روابط عمومی وظیفه حل و فصل موضوع را دارد در حالی که پیش از بروز چالش‌ها و بحران‌ها باید احتمال آنها را شناسایی و  طراحی سناریوهای مواجهه را انجام داد.

شریف با اشاره به تجربه بانک مرکزی در موضوع موسسات مالی اعتباری گفت: اگر استراتژی بحران را قبل از رخ دادن در روابط عمومی تعریف نکنید، حل و فصل موضوع در حالی که رسیدن به این موضوع که برای حل تجمع مردم در جلوی موسسات مالی اعتباری غیرمجاز چه کار باید انجام دهیم، دیر است. شریف افزود : هرکاری که بخواهید همان روز برای حل بحران انجام دهید دیر است. حالا چه بخواهید بیلبورد بزنید چه تیتر روزنامه، دیر شده است چراکه اتفاق دیگر افتاده است.

به گفته شریف روابط عمومی‌های هوشمند سعی می کنند با استفاده از سنسورهایی که دارند ازجامعه، شبکه‌های اجتماعی و حتی انتقاد افراد بحران‌ها را پیش‌بینی کرده و برای آن برنامه داشته باشند.

او با اشاره به تجربه شرکت HP در برکناری مدیرعامل خود و بحران‌های پیامد آن گفت: هیات مدیره اچ پی می دانست اخراج مدیرعامل به خاطر سواستفاده یک بحران بزرگ پیش روی این شرکت است از این رو با استخدام یک روزنامه‌نگار تمام سناریوهای محتمل و حتی تیتر روزنامه‌ها در چند ماه آینده این موضوع را تخمین زد و پیش‌بینی کرد به همین دلیل وقتی با این بحران روبه رو داشت دقیقا عکس‌العمل‌هایی را انجام داد که کمترین هزینه‌ را برای شرکت ایجاد کند.

جریان اطلاع رسانی رسمی شکست خورده و این ناشی از عدم اعتماد جامعه است شهرام شریف – روزنامه نگار دنیای اقتصاد

 

به گفته شریف ما در ایران معمولا از روابط عمومی برای جمع کردن چالش ها استفاده می‌کنیم و معمولا زمانی این کار را می‌کنیم که دیگر دیر شده است. اما عمده افرادی که در روابط عمومی کار می‌کنند، با جامعه خیلی خوب آشنا هستند اما خیلی اوقات به مشاوره آنها و افراد متخصص گوش داده نمی‌شود و یا جایگاه سازمانی آنها را خیلی دور از هیئت مدیره در نظر می‌گیرند که این مسئله تاثیرگذاری روابط عمومی در مدیریت بحران‌ها را کم‌رنگ می‌کند.
شریف گفت: در مورد موضوع برخورد بانک مرکزی هم باید بگویم که جلسه گذاشتن با رسانه‌ها پس از وقوع جریان فساد موسسات مالی، حرکت خوب ولی دیر بود و باید قبل از این اتفاق دوراندیشی‌هایی صورت می‌گرفت.

به گفته وی دو مجموعه رسانه‌ها و روابط عمومی ها به هم نزدیک هستند اما صرف برقراری ارتباط بین سازمان و رسانه به معنای پذیرش افکار عمومی نیست. امروز افکار عمومی به دلایل خارج از فضای رسانه نسبت به جریان اطلاع رسمی بی توجه است و میتوان گفت این جریان اطلاع رسانی رسمی شکست خورده و این ناشی از عدم اعتماد جامعه به این جریان اطلاع رسانی است.

دفاع هم از حقوق مردم هم سازمان

امیر عباس تقی پور مدیر سابق روابط عمومی سازمان تامین اجتماعی نیز در این رویداد گفت: اگر به موضوع پرسش‌گری رسانه‌ها در روابط عمومی احترام بگذاریم، بخش اعظمی از مسایل حل می‌شوند. روابط‌عومی‌ها این اجازه را بدهند رسانه ها حاضر و ناظر باشند و اجازه دهیم خبرنگاران ورود کنند.

تقی پور افزود: ما در جریان بحران سازمان تامین اجتماعی هم چنین موردی را داشتیم و به 150 خبرنگار در نشست خبری اجازه دادیم تمام پرسش‌های خود را مطرح کنند و قرار گذاشتیم که با آنها مرتبا نشست داشتیه باشیم. طی سه ماه بارها با حضور مدیرعامل سازمان با خبرنگاران دیدار داشتیم.

تقی پور گفت: ما نمی‌توانیم در روابط عمومی سیاسیت‌های کلان و سیاست‌های مدیران را نادیده بگیریم. اما می‌توانیم این واقیعت را قبول کنیم که روابط عمومی می‌تواند تاثیرگذار باشد. من معتقدم اگر روابط عمومی نمی‌تواند روی مدیران سازمان تاثیرگذار باشد، باید کنار بکشد چون روابط عمومی را زیر سوال می‌برد. روابط عمومی هم وظیفه دفاع از حقوق مردم را دارد هم سازمان.

منافع سازمان با دروغ تامین نمی‌شود

ایمان بیک سردبیر روزنامه فناوران نیز گفت: یک سری الزامات برای ورد به این حوزه وجود دارد. شما باید هوش کافی داشته باشید و فقط علاقه کافی نیست. روابط عمومی باید با خبرنگار روابط انسانی و حرفه‌ای برقرار کند و صرفا تحصیلات دانشگاهی و دانش تئوری برای یک مدیر روابط عمومی کافی نیست. از این رو باید روش‌های جدیدی برای گزینش دانشجویان این حوزه اتخاذ شود. روزنامه‌نگار هم باید نگاه تحلیلی داشته و البته به زبان و ادبیات مسلط باشد. از طرفی هم یک سری خبرنگاران به صورت تجربی وارد این حوزه می‌شوند و به کمک رسانه‌، مدیران و همکاران رشد می‌کنند.

ارتباط رسانه و روابط عمومی یک ارتباط متقابل است ایمان بیک – سردبیر فناوران

 

بیک افزود: خوشبختانه الان روزنامه‌نگاری در ایران تخصصی شده  و خبرنگاران فقط  در حوزه تخصصی خودشان فعالیت می‌کنند.

بیک در پاسخ به این پرسش خانم پوراکبری مدیر پنل که پرسید آیا روابط عمومی باید به رسانه ها آموزش دهد گفت: قاعدتا انتظار نمی رود که روابط عمومی خبرنگار را آموزش دهد. من معتقدم ارتباط رسانه و روابط عمومی یک ارتباط متقابل است و ما به یک درک مشترک و احاسسات متقابل نیاز داریم: احترام، اعتماد، اطلاع.

بیک افزود:  در واقع رسانه از طرف روابط‌عمومی نیاز به آموزش ندارد و در واقع به اطلاع‌رسانی نیاز دارد. متاسفانه به دلیل اینکه مسائل سازمان‌ها درون جعبه سیاه نگهداری می‌شوند، پس از بروز بحران ناگهان رسانه‌ها را در جریان قرا می‌گیرند. در حالی که رسانه‌ها باید مداوم اطلاع بگیرند و یک رابطه مداوم بین رسانه و روابط عمومی وجود داشته باشد از طرفی هم انتظار می‌رود روابط عمومی به رسانه دروغ نگوید و اطلاعات غلط ندهد. منافع سازمانی هرچه که باشد، با سرپوش گذاشتن و دروغ گفتن تامین نمی‌شود. اگر به این درک مشترک برسیم که منافع سازمان ما در گرو راستی است، خیلی زودتر به اهدافمان نزدیک می‌شویم.

پنل انتقال تجربه

در ادامه این رویداد پنل انتقال تجربه بحران رسانه‌ای با حضور سعید کریمی و مسعود فیاضی مدیر روابط عمومی سامسونگ برگزار شد.

مسعود فیاضی در این رویداد گفت: عموما شرکت‌های بزرگ بیشتر دچار بحران خبری می‌شوند ، اما خبر منفی می تواند در رابطه با موضوعی خاص باشد؛ که با پایش خبر منتشر شده و انتقال و مشورت

با بخش مربوطه درصورت صلاحدید جوابیه لازم را در اختیار رسانه یا رسانه‌ها قرار داد.
در ابتدای این پنل سعید کریمی با اشاره به نقش رسانه و ارتباطی که با روابط عمومی سازمان‌ها می‌تواند برقرار کند؛ و تفاوت دیدگاهی که در این میان گاها باعث انتشار خبرهایی متفاوت با اصل داستان باشد از فیاضی پرسید روابط عمومی دقیقا چه نقشی در سازمان‌ها دارد و آیا صرفا مدیریت رسانه‌ها در این میان کل کار روابط عمومی را تشکیل می‌دهد؟
فیاضی در پاسخ به این سوال با اشاره به این نکته که نقش روابط عمومی در سازمان شبیه به وکیل یا مشاورحقوقی ایت افزود:« روابط عمومی باید صادقانه در خدمت سازمان باشد. »

فیاضی با اشاره به تفاوت بحران خبری و خبر منفی تاکید کرد:« عموما شرکت‌های بزرگ بیشتر دچار بحران خبری می‌شوند ، اما خبر منفی می تواند در رابطه با موضوعی خاص باشد؛ که با پایش خبر منتشر شده و انتقال و مشورت با بخش مربوطه درصورت صلاحدید جوابیه لازم را در اختیار رسانه یا رسانه‌ها قرار داد.»

رسانه بازوی روابط عمومی است. فیاضی – مدیر روابط عمومی سامسونگ

به اعتقاد فیاضی اگر روابط عمومی کار خود را درست انجام داده باشد، سازمان در زمان بحران به نقش حمایتگرانه رسانه نیاز ندارد در توضیح بیشتر افزود:«در این میان تنها نقش روشنگرانه رسانه حلال مشکلات یک سازمان خواهد بود.»
به باور فیاضی روابط عمومی کاری یک شبِ نبوده و نیست. و در این رابطه تاکید کرد:« پایش اخبار و برنامه‌ریزی فعالیتی مستمر و مفید در روابط عمومی به شمار می‌آید.»