حدود دو سال از مدیرعاملی مهدی امیری در شرکت همکاران سیستم می‌گذرد. امیری در سال 1380 به عنوان برنامه‌نویس به همکاران سیستم پیوسته و حالا سکان مدیریت این شرکت هزارنفری را برعهده دارد. نشریه سرآمد در شماره جدید خود گفت وگویی را با امیری انجام داده که می‌خوانید:
-همکاران سیستم چطور و از چه زمانی آغاز به کار کرد؟
همکاران سیستم تقریبا از سال 66 کارش را با جمع شدن سه نفر بنیان گذار اصلی شرکت شروع کرد. آقایان نظاری، رحیمی و حریری. اما تاسیس رسمی شرکت برمی‌گردد به سال 68 با 120 هزار تومان سرمایه. جالب است بدانید که هیچ کدام از بنیان‌گذاران از شرکت جدا نشده‌اند و الان یا عضو هیئت مدیره هستند و یا مشاور هیئت مدیره. کار همکاران سیستم تولید راهکارهای نرم‌افزاری است. همکاران سیستم از آغاز کار تا امروز رشد سالانه خود را با شیب خوبی حفظ کرده و درسال 90 به عنوان اولین شرکت نرم افزاری وارد فرابورس شده است.
-گفتید که کار همکاران سیستم تولید راهکارهای نرم‌افزاری است. چه نرم افزارهایی؟
اوایل فقط روی نرم افزارهای مالی تمرکز داشتیم؛ مثل حسابداری. بعد به مرور زمان انبار، خزانه، بهای تمام شده و… اضافه شدند. الان تقریبا برای همه سازمان‌ها، شرکت‌ها و اصناف محصول مناسب داریم. برای اصناف و فروشگاه‌ها محصول «دشت» را ارائه کرده‌ایم که به مدیریت فروشگاه کمک می‌کند. برای شرکت‌های کوچک زیر 50 نفر محصول «سپیدار» را داریم که یک ERP کوچک است. برای شرکت‌های خصوصی متوسط و بزرگ، یک پکیج ERP به نام «راهکاران» داریم. برای دولت محصول خاصی داریم که در حال حاضر بالای 1000 مشتری دارد. خوب است به این نکته اشاره کنم که طی این بیست و چند سال ما دائم در حال به روزسازی محصولاتمان بوده‌ایم. ابتدای کار با تحت داس شروع شد. سال 77 وارد نسخه ویندوزی شدیم و از سال 85 با تکنولوژی جدید و تحت وب شروع به کار کردیم که نتیجه آن عرضه نسل سوم محصولات همکاران سیستم است که به آن «راهکاران» می‌گوییم. علاوه بر این توسعه بازار هم داشتیم. دشت را در سال 91، سپیدار را در سال 89، نرم افزار دولتی را در سال 84 و اتوماسیون اداری را در دو نسخه، تحت ويندوز را در سال 78 و تحت وب را در سال 83 وارد بازار کردیم. در کنار این‌ها روی ارتباط با خارج از کشور هم تجربیاتی داریم و امیدواریم با فراهم شدن فضای ارتباط روی این بخش بیشتر کارکنیم.
– درباره راهکاران بیشتر توضیح می‌دهید؟
«راهکاران»، یک ERP جامع و منطبق با تعاریف و تکنولوژی روز دنیاست که با پوشش وجوه مختلف کسب و کار و ارائه اطلاعات درست و به موقع، سازمان‌ها را در بالا بردن بهره‌وری، کارایی و در نتیجه سودآوری یاری می‌کند. شعاری که برای راهکاران داریم این است: بینش عمیق، تصمیم دقیق. این ERP یک مجموعه ماژول (مثل دفترکل، مدیریت انبار، مدیریت فروش و پخش، دارایی ثابت، دريافت و پرداخت، منابع انسانی، حقوق، بهای تمام شده و … ) کاملا تحت وب و فرآيند محور است که به مدیریت شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا بتوانند چرخه کسب و کار خود را به خوبی مدیریت کنند.
علاوه بر آن، نرم افزار راهکاران برای صنعت‌ها هم کار خاص انجام می‌دهد. به عنوان نمونه برای صنعت پتروشیمی مجموعه ای ماژول خاص داريم (مثل فروش صادراتی، فروش بورسی و MESC). همین کار را برای صنعت پخش هم انجام داده‌ایم که بتوانند مدیریت فرآیند پخش را به طور مناسبی انجام دهند.
در حوزه دولت چطور، چه سیستم‌هایی دارید؟
ما برای دولت هم راهکار جامع و یکپارچه داریم. یعنی آن جا هم ماژول‌های حسابداری، تامین اعتبار، منابع انسانی، حقوق، دریافت و پرداخت، اموال، انبار و… داریم. در کنار سيستم يکپارچه مالی اداری خاص دولت، سيستم اتوماسيون اداری نيز ارائه می کنيم.
-در ارتباط با خارج چه تجربیاتی داشته‌اید و چه نتایجی به دست آمده است؟
اعتقاد همکاران سيستم از ديرباز اين بوده است که يکی از مسيرهای توسعه شرکت، ايجاد ارتباط با خارج از مرزهای کشور بوده است. تجارب مختلفی هم در اين زمينه داشته‌ايم و حتی در حال حاضر محصولات چندزبانه توليد کرده‌ايم و به طور محدود در چند کشور در حال استفاده است. امسال نيز اين مقوله جزء نقاط محل توجه شرکت است و ايجاد اتحاد استراتژيک با شرکت‌های خارجی هم جهت صادرات محصولات و هم جهت استفاده از توانمندی‌های آنها در راستای توسعه بازار داخل را دنبال می‌کنيم.
-شما چه سالی عنوان دانش بنیان را کسب کردید؟
زمستان 93
-کلا همه شرکت‌هایی که در حوزه آی تی کار می‌کنند این عنوان را می‌گیرند؟ سوالم این است که تفاوت شما چه بود و چه ویژگی‌هایی باعث شد که تشخیص بدهند شما دانش بنیان هستید؟
همکاران سیستم اعتقاد دارد که همواره باید ببیند تکنولوژی به کدام سمت می‌رود تا بتواند با استفاده از جدیدترین تکنولوژی، نیازهای جدید و رو به توسعه‌ی مشتریان را پاسخ بدهند و رضایت آنها را فراهم کند. این که ما برای نرم افزارهایمان سه نسل داریم، از همین زاویه بوده است. ارتقا محصولات مطابق روندهای روز دنيا، نياز به سرمايه‌گذاری و تحقيقات سنگينی دارد که خوشبختانه همکاران سيستم موفق شده است اين کار را انجام دهد.
مهم‌ترین چیزی که برای دانش بنیان شدن ارائه کردیم، محصول راهکاران بود که High Tech است و سعی دارد تا نیازهای جدید بازار را جواب بدهد. مانند فرآیند محور بودن که جزء پایه های راهکاران است. سعی همکاران سیستم در این است که بتواند امکانات جدید با استفاده از تکنولوژی روز به مشتری‌ها بدهد. همانطور که گفتم این کار سرمایه‌گذاری بسیار سنگینی می‌طلبد. برای تولید راهکاران تا الان بالای 20 میلیارد سرمایه‌گذاری کرده‌ایم. در حالی که وقتی از بیرون به تولید یک نرم افزار نگاه می شود، برداشت می‌تواند این باشد که تولید یک نرم‌افزار کار خیلی ساده ای است.
پاسخگویی به رضایت مشتریان همکاران سیستم همیشه موضوعات جدیدی که در حوزه تکنولوژی مطرح می‌شود را بررسی و در مورد چگونگی استفاده از آنها برای ارائه خدمت به کسب و کارها فکر می‌کند. یک نکته‌ای که همیشه در محصولاتمان داشتیم، نگاه BI (هوش تجاری) بوده است. این هم جزء موضوعاتی است که از سال 87 روی آن کار و برای آن محصول خاص ارائه کرده‌ایم.
-شما گفتید که تا حالا بیش از 20 میلیارد فقط خرج نرم افزار راهکاران کرده‌اید. این هزینه های هنگفت برای توسعه را از کجا می آورید؟
از خود همکاران سیستم. چیزی که همکاران سیستم را به این نقطه رسانده طرز نگاه سهامداران و تيم مديريتی به مقوله سرمايه گذاری بوده است. نمودار افزایش سرمایه همکاران سیستم، جالب است. اگر نگاه کنید می‌بینید که سرمایه‌اش از 120 هزار تومان شروع شده و امروز به 60 میلیارد تومان رسيده است. تمام این سرمایه از سود تقسیم نشده است. چون سهامدار اعتقاد دارد که اگر بخواهد کسب و کارش پایدار باشد، باید هميشه ديد سرمايه‌گذاری داشته باشد. همین امسال ما 15 میلیارد افزایش سرمایه از محل سود داشته‌ايم و 30 میلیارد هم از سهامدار مصوبه برای دو سال آینده داریم. البته خوشبختانه وضعیت سوددهی شرکت خیلی خوب است و ما هر ساله سود هم به سهامدارانمان می‌دهیم.
-چه خوانده‌اید و از کی وارد همکاران سیستم شدید؟
من ورودی سال 73 مهندسی نرم‌افزار شریف بودم و سال 77 فارغ التحصیل شدم ولی از سال 76 شروع به کار کردم. سال 80 وارد همکاران سیستم شدم.
-در آن 4 سال قبل از حضور در همکاران سیستم چه کار می‌کردید؟
در آن 4 سال، در سه شرکت خصوصی کار کردم. یک سال هم تجربه کار شخصی و تاسيس شرکت داشتم. حدود 2.5 سال از اين 4 سال، برای شرکت‌های اروپائی نرم افزار توليد می کرديم.
-چطور با همکاران سیستم آشنا شدید؟
جالب است بدانید که من همکاران سیستم را از طریق اروپا شناختم. ما برای یک شرکت سوئدی کار می‌کردیم و شریک سوئدی همکاران سيستم را می‌شناخت و از طریق ايشان من با همکاران آشنا شدم. روز اولی که به همکاران سیستم آمدم، 4 شهریور سال 80، کارشناس تیم پشتیبانی فنی بودم. بعدها تجربه‌های مختلفی داشتم. مدیر طراحی، مدیر تیم جاوا، معاون تولید، مدیر تولید، عضو هیئت مدیره گروه و الان هم که مدیرعامل هستم. در این دوره هم یک کار جالبی که همکاران سیستم کرد و من جزء استفاده کننده‌های اصلی‌اش بودم و نگاه توسعه‌ای داشت، این بود که من یک دوره MBA هم گذراندم و انگیزه‌اش از همکاران سیستم بود. چون هیئت مدیره اعتقاد داشت که باید جانشین‌های آینده درست کنیم. من در واقع محصول همکاران سیستم برای مدیریت بودم. یعنی این طور نبوده که کشفم کرده باشند بلکه این شرایط برای تربیت یک مدیر ارشد را به وجود آوردند که این هم یکی از ویژگی‌های جالب همکاران سیستم است.
-مدیریت یک شرکت دانش بنیان با مدیریت یک شرکت معمولی چه تفاوت هایی دارد؟
اعتقادم این است که شرکت دانش بنیان در سطح کلان، تنها مدیریت نمی خواهد، رهبری می‌خواهد. در مدیریت شما می‌آیید سازماندهی می‌کنید، برنامه‌ريزی می‌کنيد، انجام می‌دهيد، و کنترل می‌کنید و … اما در رهبری، چشم‌انداز طراحی می‌کنید، با تيم به اشتراک می‌گذاريد، اعضا را به سمت چشم‌انداز هم جهت می‌کنيد و تعهد ایجاد می‌کنید. در اصل در مردم انگیزه ایجاد می‌کنید که به آن سمت حرکت بکنند. شرکت دانش بنیانی مثل همکاران سیستم را که پایه‌های اصلی‌اش منابع انسانی حرفه ای است، طبیعتا نمی‌توان با مدل سازمانی که یکی دستور می‌دهد و دیگری دستور می‌پذیرد مدیریت کرد. لازم است تا در اشخاص ایجاد انگیزه شود تا خودشان کار را با کیفیت بالا انجام دهند. در نتیجه در شرکت همکاران سیستم ما دنبال این هستیم که اهداف، دلیل اهداف و سمت و سو را مشخص کنیم و در اعضای تيم، انگيزه انجام کار خلاقانه ايجاد کنيم.
-یعنی به مدیریت اعتقادی ندارید؟
نه، این به این معنی نیست که به مدیریت معتقد نیستیم ولی شرکت‌هایی که بر پایه منابع انسانی هستند باید شکل دیگری به مدیریت نگاه کنند. انگیزه‌ها و خلاقيت با نگاه رهبری شکل می‌گیرد نه نگاه مدیریتی. برای این که خلاقیت‌ها شکل بگیرد باید شما یک شرایطی مناسب درست بکنید. فرهنگ همکاران سیستم فرهنگ خاصی است. در همکاران شما حس نمی‌کنید که در يک ساختار سلسله مراتبی هستید. من از روزی که وارد همکاران سیستم شدم هرگز فکر نکردم که یک مدیرعاملی هست که یک جا نشسته و اگر بخواهم با او صحبت کنم باید از 5 مرحله عبور کنم. اینجا خبری از نظام‌های بوروکراتیک نیست. بین بچه‌ها هم نگاه رفاقتی و دوستانه جریان دارد و همیشه سعی شده نگاه تیمی در شرکت پایدار باشد. چون معتقدیم که تیم منسجم، خروجی‌های متفاوت‌تر و بهتری می‌دهد و خروجی‌ها در یک عدد بزرگی ضرب می‌شوند. بنابراین داشتن یک تیم موفق از آدم‌های با استعداد و باهوش خیلی مهم است.
-پیدا کردن این انسان‌های مستعد و بعد هم حفظ کردنشان در داخل مجموعه نباید کار آسانی باشد. شما چطور این کار را انجام می‌دهید؟
ببینید جوانان این دوره چند چیز را با هم می‌خواهند. احترام، موفق شدن نه به معنای پول خالی –پول البته چیز خیلی مهمی است-، حس شکوفا شدن، مواجهه با چالش و… . کارهای ساده برای آدم‌های با استعداد جذاب نیست. البته شما کار تحقیقاتی هم که بکنید باید یک زمان‌هائی کار روتین انجام دهید. ولی نمی‌شود در یک سال 99 درصد کار روتین باشد. به نظرمن کار باید چالشی باشد و موضوعات مالی هم در کنارش خوب حل شده باشد.
تجربه‌ای که در نگهداشت منابع انسانی پیدا کرده‌ام این است که باید آدم‌ها برایتان مهم باشند. در دلتان. نه چون مدیر هستید. البته نگاه رهبری به نظرم این چیزها را می‌طلبد. این که حتی از زندگی شخصیشان مراقبت کنید. وقتی یکی مشکل شخصی دارد شما نمی‌توانید بگویید به من مربوط نیست. به همین خاطر در همکاران سیستم یک سری مدل‌ها طراحی کرده‌ایم. از دادن یک سری وام های خاص تا مراقبت از سلامت بچه ها و کار کردن روی موضوعات آموزشی و….
توجه به عملکرد هم مهم است. در این مجموعه هر سه ماه ارزیابی داریم و حدود 30 تا 40 درصد درآمدها هم به این ارزیابی‌ها ارتباط دارد. با این رویه هر سال نسبت به سال قبل از نظر نگهداشت نیروی انسانی اوضاع بهتری داشته ایم.
-باهوش، صمیمی، اهل کار تیمی، مسئولیت پذیر و… . نیروی انسانی با این همه ویژگی که گفتید را چطور انتخاب می‌کنید؟
ما سه مرحله جذب داریم. مرحله اول به این می پردازد که چطور یک نفر را تحریک کنیم تا برایمان رزومه بفرستد. حالا روش‌هایمان از کارهای مارکتینگ و مشارکت در جشن‌های فارغ التحصیلی و در سایت‌های خاصی تبلیغ دادن و… را در برمی‌گیرد. مرحله دوم از لحظه‌ای شروع می‌شود که شخص رزومه پر می‌کند تا مرحله استخدام که همین مرحله، خود سه گام مختلف دارد. یک گام، مصاحبه تخصصی است چون برای هر شغلی یک سری قابلیت‌های دانشی و مهارتی یا حداقل انگیزه ای باید وجود داشته باشد. بعد نگاه مدیریتی است که سه سال یا 5 سال آینده را از نظر مالی و جایگاه چطور می بیند؟ در نهایت در این مرحله یک کمیته جذب داریم که این کمیته بررسی می‌کند که شخص چقدر با آن شاخص‌های رفتاری، فرهنگی، انگیزه ای و… که ما فکر می کنیم درست است، سنخیت بالایی دارد. در مرحله سوم هم این نیرو طی سه تا شش ماه از طریق مراقبت مدیر مستقیم و واحد منابع انسانی در جایگاه خودش به ثبات میرسد. جالب است که به شما بگویم هر کدام از این بخش‌ها اهمیت خاص خودش را دارد.
– نکته آخر؟
اعتقاد دارم لازم است در کشور به صنعت آی تی طور دیگری نگاه شود. شما هر کشور پیشرفته‌ای را که ببینید صنعت آی تی قوی دارد. پس لازم است از زاویه سرمایه‌گذاری به صنعت آی تی نگاه کرد که برای شکوفایی کشور واقعا مهم است. به نظرم باید آی تی را باور داشته باشیم. کاملا اعتقاد دارم آدم هایی که در صنعت آی تی ایران رشد پیدا می‌کنند، می توانند کارهای بزرگ بکنند. حتی جوان ها هم لازم است این باور را داشته باشند که می‌توانند کارهایی بزرگی انجام دهند که بشود به آنها افتخار کرد.
منبع : سرآمد
