نام نویسنده: پرهام باغستانی
مردم روزانه با بسیاری از محصولات سخت افزاری و نرم افزاری کار می‌کنند، این محصولات شامل ابزارهای کار، دستگاه خودپرداز بانک، یک نرم افزار اتوماسیون اداری، نرم افزارهای موبایل، وب سایت‌ها و دیگر محصولاتی است که روزانه با آنها سر و کار داریم که بسیاری از این محصولات به منظور سهولت انجام کار و وظایف روزانه توسط کاربران طراحی و تولید شده است.
کاربردپذیری شاخصه ای است که نشان می‌دهد که استفاده از یک محصول تا چه اندازه آسان و راحت است و آن محصول برای کاربر کاربردی است، به طور کلی کاربردپذیری عملکرد یک محصول که باعث رضایت کاربر و افزایش بهره‌وری را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
اصول کاربردپذیری:
شاید خیلی زیاد اتفاق افتاده باشد که شما یک محصول را به خاطر کاربری آسان، امکانات مناسب انتخاب کرده باشید تا بتوانید براحتی کارها یا وظایف خود را انجام دهید، رعایت برخی از اصول در طراحی محصول باعث میگردد تا کاربر سریع‌تر و راحت‌تر به هدف خود برسد و یک محصول کاربردی تر باشد تا مورد توجه کاربر قرار بگیرد.
برخی از مهمترین این اصول عبارتند از:
۱. یادآورپذیری (Memorability): به خاطر آوردن استفاده از یک محصول چقدر راحت است، که باعث میگردد تا کاربر در استفاده با به خاطر آوردن سریع نحوه استفاده از محصول به هدف مورد نظر خود برسد.
۲. آموزش‌پذیری (Learnability): نحوه آموختن استفاده از یک محصول چقدر آسان است، رعایت این مورد در کاربردپذیری باعث میگردد تا کاربران در هر طیف سنی براحتی بتوانند از محصول استفاده کنند، برخی از دستگاه‌های تلفن همراه یا وسایل خانگی نمونه بارز آموزش پذیری هستند.
۳. امکانات (Utility): یک محصول چه امکاناتی را برای کاربر فراهم نموده است تا کاربر بتواند سریع‌تر و راحت‌تر با یک محصول کار کند و به هدف مورد نظر خود برسد.
۴. کارآیی (Efficiency): یک محصول چقدر می‌تواند باعث افزایش بهره‌وری گردد و به کاربر کمک میکند تا وظایف مورد نظر خود را انجام دهد.
۵. اثربخشی / کارآمدی (Effectiveness): یک محصول در زمینه ای که مورد استفاده قرار میگیرد تا چه اندازه اثربخش است و نیازهای کاربر را برآورده می‌نماید.
۶. یافت‌پذیری (Findability): طراحی یک محصول چقدر کمک میکند تا کاربر سریع‌تر یک گزینه را پیدا کند. رعایت اصولی در طراحی یک محصول یا قرار دادن یک محصول در جای مناسب باعث میگردد تا یک محصول سریع تر یافت شود.
رعایت اصول کاربردپذیری بوسیله آزمون های کاربردپذیری ارزیابی میگردد.
کاربردپذیری در دولت‌ها:
امروزه برخی دولت ها نظیر آمریکا و انگلیس تدوین استانداردهایی محصولات نرم افزاری و سخت افزاری که از طرف دولت تولید و منتشر می‌گردند را ملزم را رعایت اصول کاربردپذیری نموده اند تا این محصولات برای همه مردم به آسانی قابل استفاده باشد.
دولت آمریکا هم اکنون با تدوین استانداردهایی در حوزه کاربردپذیری و دسترسی پذیری کلیه وب سایت های دولتی را ملزم به رعایت قوانینی نموده است تا کاربران بتوانند سریع‌تر و آسان‌تر از خدمات وب سایت های استفاده نمایند.
به طور کلی رعایت اصول کاربردپذیری در طراحی و تولید باعث میگردد تا کاربران بتوانند سریع‌تر و آسان‌تر وظابف خود را به انجام برسانند.
