نام نویسنده: مريم عسگري
به سرقت رفتن چيزهايي كه دوستشان داريم هميشه تلخ و آزار دهنده است.حال اگر كالاي به سرقت رفته يك وسيله ضروري باشد و براي انجام امور روزمره حكم آچار فرانسه را داشته باشد، اهميت اين موضوع بيشتر مي‌شود.
البته در مورد برخي از كالاها مانند گوشي تلفن همراه امكان رديابي و شناسايي گوشي‌هاي مسروقه وجود دارد. شخص مالباخته در صورتي كه شماره سريال گوشي موبايل را داشته باشد، مي‌تواند به پيدا شدن گوشي سرقتي خود اميدوار باشد؛ اما اين اميدواري در مورد لپ‌تاپ باختگان بسيار ضعيف و حتي بعيد است.
لپ‌تاپ‌هاي سرقتي
لپ‌تاپ كالايي است كه امروزه با توجه به رشد استفاده از آن نسبت به سال‌هاي قبل، كاربران بسياري يافته و امروزه بسياري از كاربران رايانه‌هاي روميزي به استفاده از اين كالا روي آورده‌اند.
اين كالاي پر مخاطب امروزه با توجه با قابليت‌هايي كه دارد به رفيق گرمابه و گلستان بسياري از كاربران تبديل شده و بسياري از كاربران امروزي اطلاعات تجاري، خانوادگي و حتي خصوصي خود را در لپ‌تاپشان حمل مي‌كنند و تحمل يك روز زندگي بدون اين وسيله را ندارند، چه برسد به اينكه لپ‌تاپ آنها به سرقت رفته و اطلاعات ذخيره شده در آن نيز به دست سارقان بيفتد.
فعالان بازار معتقدند، بايد با تجه به اهميت اين موضوع ارگان‌هاي مربوطه مانند اتحاديه‌ها و نيروي انتظامي اقداماتي در اين رابطه انجام دهند و همان‌طور كه از طريق پيگيري شماره سريال، امكان شناسايي برخي كالاهاي سرقتي مانند گوشي موبايل وجود دارد لپ‌تاپ‌هاي سرقتي نيز قابل شناسايي باشند؛ اما اين امكان در كشور ما وجود ندارد و لپ‌تاپ‌هاي سرقتي بدون هيچ مشكلي در بازار خريد و فروش مي‌شوند.
شايد شما هم از دسته افرادي باشيد كه تصور مي‌كنند لپ‌تاپ‌هاي سرقتي تنها شامل لپ‌تاپ‌هاي كار كرده هستند كه از كاربر سرقت مي‌شوند؛ اما اگر سري به مراكز خريد و فروش رايانه بزنيد متوجه مي‌شويد حجم زيادي ز لپ‌تاپ‌هاي سرقتي را لپ‌تاپ‌هاي نو يا همان آكبند مرسوم خودمان تشكيل مي‌دهند.
سليمي، مسوول فروشگاه مگانت كه ادعا مي‌كند طي روزهاي گذشته يك دستگاه لپ‌تاپ از پشت ويترين فروشگاه به سرقت رفته است، در اين رابطه مي‌گويد: دزديدن لپ‌تاپ‌هاي دست دوم براي سارقان چندان لطفي ندارد و اكثر سارقان با استفاده يا بهتر بگوييم سوء استفاده از شلوغي فروشگاه‌ها لپ‌تاپ‌ها را مي‌ربايند.
به گفته وي، طي هفته گذشته يكي از لپ‌تاپ‌هاي اين فروشگاه با وجود تجهيز فروشگاه به دوربين مدار بسته سرقت شد كه با شناسايي سارق از طريق تصوير ضبط شده سارق شناسايي شد.
اين فروشنه معتقد است، معمولا سارقان لپ‌تاپ‌هاي سرقتي را، به جمهوري، پشت شهرداري و گمرك مي‌برند و با قيمت بسيار پايين به فروش مي‌رسانند. به عنوان مثال مشاهده شده است كه لپ‌تاپي كه قيمت اصلي آن دو ميليون تومان است، بدون جعبه و … با قيمتي حدود 700هزار تومان و حتي كمتر به فروش مي‌رسد.
صادقي يك فروشنده ديگر در اين رابطه مي‌گويد: اين گفته كه لپ‌تاپ‌ها تنها از پشت ويترين فروشگاه‌ها به سرقت مي‌روند، درست نيست.
چرا كه بارها اتفاق افتاده است كه تعداد زيادي لپ‌تاپ از انبار مراكز خريد به سرقت رفته‌اند و پيگيري براي يافتن آنها نيز فايده‌اي نداشته است.
وي افزو متاسفانه شكايت مالباختگان نه از نگهبان انبار به جايي مي‌رسد و نه از اعضاي هيات‌مديره مراكز خريد و فروش رايانه.
يكي ديگر از فروشندگان لپ‌تاپ نيز در اين باره مي‌گويد: برخي از سارقان نيز با استفاده از تعطيلي مراكز خريد و فروش رايانه دست به سرقت مي‌زنند.
به عنوان مثال، طي مدتي كه بازار كامپيوتر در حالت نيمه تعطيل به سر مي‌برد، سارقان با باز كردن قفل مغازه‌هاي تعطيل اقدام به سرقت مي‌كردند.
اين فروشنده معتقد است شماره سريال لپ‌تاپ در كشور ما نمي‌تواند كمكي به شناسايي لپ‌تاپ‌هاي سرقتي كند؛ در حالي‌كه در ساير كشورها مي‌توان از طريق شماره سريال دتگاه سرقتي را يافت.
يكي از مسوولان فروش شركت زيگورات نيز در اين رابطه مي‌گويد: اگر چه تا كنون در رابطه با سرقت لپ‌تاپ‌ها گزارشي به ما نشده است؛ اما سرقت لپ‌تاپ در ايران هم مانند ساير كشورها اتفاق مي‌افتد و ممكن است از طريق شماره سريال لپ‌تاپ سرقتي پيدا شود.
اما بكايي، مدير فروش شركت اپل ايران مي‌گويد: امكان شناسايي لپ‌تاپ سرقتي از طريق شماره سريال در كشور ما وجود ندارد.
اين در حالي است كه در ساير كشورها در صورتي كه فرد سارق با لپ‌تاپ سرقتي به اينترنت وصل شود از طريق شماره سريال شناسايي مي‌شود.
مالخرها پشت پرده
پشت سرقت كالاهاي مختلف هميشه خدا افرادي به عنوان مالخر وجود دارند كه باعث ايجاد انگيزه سرقت براي سارقان مي‌شوند.
اين را يكي از فروشندگان لپ‌تاپ در پاساژ پايتخت مي‌گويد.
به گفته اين فروشنده، مالخرهايي كه در نقاط مختلف شهر خريد و فروش اجناس سرقتي از جمله لپ‌تاپ مي‌پردازند لپ‌تاپ‌هاي سرقتي را با قيمت بسيار پايين از سارقان خريداري مي‌كنند و با قيمت بالا به فروش مي‌رسانند.
به گفته اين فروشنده در مورد لپ‌تاپ‌هاي آكبند كه معمولا بدون جعبه و شارژر به فروش مي‌رسند، كاملا مشخص است كه جنس سرقتي است؛ اما در مورد لپ‌تاپ‌هاي دست دوم كه سارق هنگام فروش ادعا مي‌كند جعبه را دور انداخته يا شارژر و… خراب شده است خريد بايد با ارائه فاكتور فروش صورت گيرد كه مالخرها لپ‌تاپ‌ها را بدون فاكتور فروش و… از سارق مي‌خرند و باعث تشويق وي به سرقت مي‌شوند.
اين فروشنده معتقد است ارگان‌هاي مربوطه بايد قوانيني وضع كنند كه مالخران و حتي خريداران بي اطلاع از دزدي بودن كالا به شدت مجازات شوند.
يك پروسه پر درد سر و بي‌نتيجه
فعالان بازار مي‌گويند در صورتي كه لپ‌تاپي از فروشگاه به سرقت رود مشخصات و شماره سريال لپ‌تاپ به فروشگاه‌هاي اطراف اعلام مي‌شود تا در صورت ارائه لپ‌تاپ براي فروش سارق شناسايي شود. اين شيوه چندان كارآمد نيست، پيگيري و شكايت عليه سارقان به ويژه سارقان لپ تاپ نيز پروسه اي طولاني و البته طبق اعلام فعالان بازار بي‌نتيجه است.
مالباختگان اين كالا ادعا مي‌كنند وقتي كالايي به خصوص لپ‌تاپ به سرقت رفت بايد فاتحه اش را خواند و به فكر خريد يك لپ تاپ جديد افتاد.
اما رييس اتحاديه صنف رايانه، داده ورزي و ماشين‌هاي اداري نظر ديگري دارد. به گفته شهرام شيرمست، اتحاديه ارگان مكلف در اين زمينه نيست؛ اما با اين حال اقدامات زيادي در اين رابطه انجام داده است.
وي مي‌گويد: شخص مالباخته در وهله اول بايد شكايت خود را تسليم حوزه انتظامي‌كند و در اين حوزه تشكيل پرونده دهد. پس از تشكيل پرونده شكايت ب قوه قضائيه و از آنجا به داره آگاهي ارجاع مي‌شود.
در اداره آگاهي نيز در صورتي كه لپ‌تاپ پيدا شود به اتحاديه اعلام و افراد مالباخته با اعلام شماره سريال و مدارك لپ‌تاپ مي‌توانند لپ‌تاپ را تحويل بگيرند.
وي در ادامه گفت: اتحاديه ليست لپ‌تاپ‌هاي مكشوفه را در سايت اين اتحاديه به آدرس www.comitu.ir اعلام مي‌كند.
وي همچنين از طرح جديد اين اتحاديه براي شناسايي لپ‌تاپ‌هاي مكشوفه خبر داد و گفت: اكثر لپ‌تاپ‌هاي سرقتي مكشوفه فاقد باتري، آداپتور و…. هستند و مالباختگان با تصور اينكه لپ‌تاپ آنها هرگز پيدا نمي‌شود دست از جست‌وجو مي‌كشند و اتفاق مي‌افتد كه لپ‌تاپ‌هاي مكشوفه به صاحبانشان نرسند.
به همين منظور ما تصميم گرفتيم برنامه‌اي اجرا كنيم كه با حضور كارشناس و همچنين با حكم قاضي اطلاعات داخل لپ‌تاپ‌هاي مكشوفه مورد بازبيني قرار گيرد و به اين وسيله صاحبان آنها شناسايي شوند.
وي از اجراي اين طرح طي يك ماه آينده خبر داد.
منبع : دنیای اقتصاد
