نام نویسنده: مريم عسگري
سال‌هاست كه HP كه محصولات مختلفي را در سبد توليدات خود دارد، ميهمان بازار داخلي ما است.
اگر سري به مراكز خريد و فروش كامپيوتر و تجهيزات آن بزنيد حتما تبليغات گسترده‌اي كه براي اين برند آمريكايي شده است، توجه شما را به خود جلب مي‌كند.
در كنار اين تبليغات، حضور پررنگ محصولات اين برند به ويژه چاپگر و لپ‌تاپ‌هاي اين خانواده بزرگ پشت ويترين فروشگاه‌ها و كارتن‌هايي كه تا سقف چيده شده‌اند، نشان دهنده ازار پررونق اين برند در بازار ايران است.
طبق اعلام فعالان بازار و همچنين گزارش‌هاي منتشر شده، برند HP، به ويژه چاپگرهاي اين خانواده بيش از 40درصد از سهم فروش بازار را به خود اختصاص داده‌اند و اين در حالي است كه عرضه كالاهاي اين برند آمريكايي مانند ساير كالاهايي كه زيرسايه توليدكنند‌گان آمريكايي توليد مي‌شوند(Dell, apple و…) به كشور ممنوع است و به عبارتي ايران تحت تحريم اقتصادي آمريكا قرار دارد.
تعجب نكنيد از حضور قوي محصولات اين برند، چرا كه واردكنندگان، اين كالاها را از كانال‌هاي ديگري وارد بازار مي‌كنند كه متاسفانه قاچاق، يكي از راه‌هاي ورودي اين كالاا است.البته واردكنندگان معتقدند محصولاتي كه با برند آمريكايي وارد كشور مي‌شوند توسط واسطههايي كه در دبي فعاليت مي‌كنند وارد كشور مي‌شوند و اين عمل به هيچ وجه قاچاق نيست.چرا كه گمرك جمهوري اسلامي و وزارت بازرگاني و… ايرادي به واردات اين كالا نگرفته‌اند و نمي‌گيرند.
اما طي روزهاي اخير بحث داغي در بازار كامپيوتر مطرح شده است كه تا حدودي اين تصور را ايجاد مي‌كند كه از اين پس محصولات اين برند كه تاكنون در حد وفور در بازار وجود داشت و به راحتي نيز وارد كشور مي‌شد به سختي ميهمان بازار كشور خواهد شد كه البته واردكنندگان خط قرمزي روي اين فرضيه كشيدند.
قصه چست؟
بحث درباره فروش محصولات آمريكايي HP در ايران ازآن جهت داغ شده است كه يك نشريه آمريكايي حدود ده روز پيش اعلام كرد به رغم تهديد‌هاي كاخ سفيد، فروش محصولات HP در ايران هر ساله افزايش داشته است و برند HP حدود نيمي از بازار فروش محصولات كامپيوتري دراين كشور را به خود اختصاص داده است.
در گزارش نشريه «بوستون گلوب» آمده است كه شركت آمريكايي HP با دور زدن تحريم‌هاي واشنگتن و از طريق واسطههايي در امارات توانسته است بيش از 40درصد بازار مصرف چاپگر و اسكنر ايران را در اختيار بگيرد و سود سرشاري را نصيب خود و طرف اماراتي كند.اين بيانيه باعث شد تا عرضه‌كنندگان اين محصولات به بازار ايران از هرگونه فروش مستقيم و يا غيرمستقيم منع شوند و شركت HP نيز اعلام كرده است كه جلوي فروش محصولات خود را به ايران خواهد گرفت.اين درحالي است كه واردكنندگان اين كالا و كارشناسان بر اين باورند اين اقدام صورت نخواهد پذيرفت و در روند عرضه محصولات اين برند به بازار داخلي خللي ايجاد نخواهد شد. علت هم روشن است.
از آنجا كه ايران يكي از بازارهاي پر رونق محصولات HP است، قطعا سود سرشاري را بابت اين دادوستد نصيب شركت مادر و همچنين شركت‌هاي عرضه‌كننده اماراتي خواهد كرد. به همين دليل است كه شركت‌هاي اماراتي بابت اين مساله ابراز نگراني كرده‌اند.
البته انشار اين بيانيه ممكن است باعث شود شركت‌هاي اماراتي با احتياط بيشتري رفتار كنند كه اين ملاحظه‌كاري باعث تاخير در ارسال كالاها به ايران شود. به عنوان مثال اگر تا يك ماه پيش محصولات HP و هر برند آمريكايي طي ده روز به بازار ايراني وارد مي‌شد، اما اكنون با يك تاخير 10 تا 15 روزه اين پروسه انجام مي‌شود. اما واردكنندگان تاكنون گزارشي در مورد تاخير در دريافت كالاها نداده‌اند.
فلسفي، مديرفروش شركت سرزمين سبز، عرضه‌كننده محصولات اين برند در بازار داخلي در اين رابطه مي‌گويد، تاكنون اختلالي در روند واردات اين محصولات به بازار داخلي ايجاد نشده است و محصولات اين برند بدون تاخير وارد بازار داخلي شده‌اند.
تاثير بر بازار داخلي
قصه تحريم اقتصادي ايران از طرف آمريكا قصه‌اي جديد نيست و سالها است محصولات آمريكايي از طريق واسطه‌هاي اماراتي وارد كشور مي‌شوند. همچنين با توجه به اين نكته كه واسطه‌هاي اماراتي هرگز حاضر نيستند از سود سرشاري كه از بازار ايران نصيبشان مي‌شود چشم بپوشند نمي‌توان تحولات عظيمي را در بازار متصور شد.طبق اعلام يكي از واردكنندگان چاپگر و اسكنرهاي HP به بازار داخلي، ايران سالها است تحت تحريم اقتصادي آمريكا قرار دارد و به نظر نمي‌رسد انتشار اين بيانيه تاثير چنداني بر بازار داخلي داشته باشد.
از طرفي وي اعلام كرد، تاكنون شركت HP هيچ بيانيه‌اي به واردكنندگان داخلي اعلام نكرده است و براي ما اين بحث در حد يك شوخي خبري است.
اين واردكننده در حالي از عدم صدور بيانيه رسمي از طرف شركت HP سخن مي‌گويد كه شركت HP هيچ نمايندگي رسمي در ايران ندارد، پس انتظار صدور بيانيه مي‌تواند تنها درحد يك توهم باشد.يك واردكننده ديگر نيز مي‌گويد: اگرچه شركت‌هاي واسطه اماراتي از انتشار اين بيانيه نگران هستند، اما به نظر نمي‌رسد اين مساله تاثير چنداني در بازار داخلي داشته باشد.
به گفته وي، شركت ردينگتون كه يك واسطه اماراتي در زمينه عرضه چاپگرهاي HP بود اين اواخر در ايران يك دفتر خدمات پس از فروش راه‌اندازي كرده بود كه شركت HP نسبت به اين مساله واكنش نشان داده است.وي افزود: تنها تاثيري كه مي‌توان براي بازار اين كالا متصور شد كندشدن روند خدمات پس از فروش است.
حسيني كارشناس فروش شركت گسترش همراه عرضه‌كننده لپ‌تاپ‌هاي HP نيز مي‌گويد؛ ورود محصولات HP سالها است از طريق كانال‌هاي غيرمستقيم يا واسطه‌اي صورت مي‌گيرد و ما نيز محصولات خود را از طريق واسطه‌هاي اماراتي وارد كشور مي‌كنيم.
به گفته وي، اگرچه در شرايط كلي بازار شرايط نامطلوبي را مي‌گذراند، اما نمي‌توان گفت اين شرايط ناشي از انتشار اين بيانيه است. كارشناس فروش اين شركت افزود، تاكنون در مسير ورود لپ‌تاپ‌هاي اين برند به شركت، مشكلي نداشتيم و به نظر هم نمي‌رسد مشكلي پيش آيد.
برندهاي آمريكايي
DELL، APPLE، HP و … از برندهاي آمريكايي هستند كه سالها است در بازار داخلي با وجود تحريم اقتصادي ايران از طرف آمريكا موجودند و هر روز شاهد عرضه مدل‌هاي جديدي از اين كالاها در بازار داخلي هستيم.
ورود اين كالاها به كشور هم به بركت حضور واسطه‌هاي اماراتي چندان سخت نيست.اما شايد انتشار خبر عدم ورود محصولات HP به ايران اين تصور را ايجاد كند كه ساير برندهاي آمريكايي در ايران نيز ممكن است با چنين مساله‌اي مواجه شوند. عرضه‌كنندگان محصولات آمريكايي يا بهتر بگوييم كالاهاي چيني، سنگاپوري و … كه تحت يك نام آمريكايي توليد مي‌شوند معتقدند، اگر اين اتفاق هم روي دهد تاثيري در بازار داخلي نخواهد گذاشت، همان‌طور كه در بازار HP نمي‌گذارد.بكائي مديرفروش شركت اپل ايران در اين‌باره مي‌گويد: امروزه اكثر محصولات آمريكايي در كشورهايي مانند چين، لهستان، مالزي و سنگاپور توليد مي‌شوند و از طريق واسطه‌هاي اماراتي به امارات و پس از آن به ايران وارد مي‌شوند كه در اين پروسه حتي توليدكننده هم نمي‌داند كالا به دست چه كسي مي‌رسد پس نمي‌توان نگراني از اين بابت داشت.
بكائي معتقد است، ممكن است انتشار اين بيانيه از طرف شركت HP تا حدودي باعث رشد قيمت‌ها و افزايش هزينه حمل‌ونقل شود.
وي افزود، به طور كلي الان در شرايطي هستيم كه تقاضا در بازار بسيار كم است و همچنين با توجه به بحران اقتصادي در بازارهاي جهاني تصور مي‌شود HP خواسته به اصطلاح مته به خشخاش گذارد و خودي نشان دهد.
چرا كه در هر صورت با توجه به ركود اقتصادي مساله فروش براي شركت‌ها بسيار مهم است و نه تنها تجار اماراتي، بلكه شركت HP هم نمي‌تواند از سودي كه از بازار ايران نصيبش مي‌شود بگذرد.
اميدي مدير فروش شركت زيگورات، عرضه‌كننده لپ‌تاپ‌هاي آمريكايي Dell نيز در اين‌باره مي‌گويد، در حال حاضر تمام عرضه‌كنندگان كامپيوتر و تجهيزات آن به طور با واسطه كالاهاي خود را وارد كشور مي‌كنند، چرا كه طبق قانون داماتو عرضه كليه كالاهايي كه 70درصد اجزاي آن آمريكايي باشد به ايران ممنوع است، زيرا ايران تحت تحريم اقتصادي آمريكا است. پس اين كالاها نمايندگي رسمي فروش در ايران نخواهند داشت.
وي در رابطه با بيانيه HP نيز گفت: اين موضوع تاثير چنداني در بازار نخواهد داشت، چرا كه ما سي‌سال است تحت تحريم هستيم و اين اتفاق تازه‌اي نيست و كالاها به طور غيرمستقيم وارد كشور مي‌شوند.باقر بحري، نايب‌رييس دوم سازمان نظام صنفي استان تهران نيز در اين رابطه مي‌گويد: تاكنون چاپگرهاي HP به طور رسمي جزو كالاهاي تحريمي نبودند و در زمينه ورود آنها به كشور مشكل چنداني نبود و حتي نمايندگي در كشور داشت.
اما اكنون عرضه چاپگرهاي HP به كشور ممنوع شده است و به نظر من اين موضوع باعث بروز مشكلات سطحي در بازار خواهد شد.
بحري گفت: ممكن است اين بيانيه تا حدودي باعث افزايش قيمت‌ها در بازار شود و در زمينه عرضه محصولات مشكل چنداني پيش نخواهد آمد.
خط پايان
خدا نگه دارد اين واسطه‌هاي اماراتي را.اين چكيده سخن واردكنندگان، فروشندگان و… است كه بابت انتشار بيانيه HP مبني بر ممنوعيت عرضه محصولات اين برند به بازار داخلي، نگراني به دل راه نداده و معتقدند با وجود چنين واسطههايي بازار چندان تحت تاثير قرار نخواهد گرفت.
حالا اگر يك ماه بعد فروشندگان به اين بهانه قيمت‌ها را افزايش دادند و دم از كمبود كالا در بازار زدند شايد ترفندي باشد براي جلب توجه مصرف‌كنندگان به سمت بازار بي‌رونق كامپيوتر يا بهانه‌اي براي گروهي سودجو.
منبع : دنیای اقتصاد
