صندوق ذخیره فرهنگیان در مزایده اپراتور سوم
نام نویسنده: حامد شفيعی
تصمیم جدی صندوق ذخیره فرهنگیان برای حضور در مزایده اپر اتور سوم تلفن همراه از سوی مدیرعامل این صندوق، خبری بود که چندی پیش روی خروجی برخی خبرگزاری ها درج شد؛ حضور در قالب یک کنسرسیوم متشکل از صندوق باز نشستگان کشور، صداو سیما و شرکت Zein که توانسته طی سپری کردن مراحلی به جمع شرکت های نهایی برای ارائه مدارک بپیوندد اما وجود بعضی ابهامات در شرکت کردن این کنسرسیوم از جمله منع قانونی برای نهادهای دولتی و شبه دولتی، داشتن دانش تخصصی و فنی و همچنین نیروی انسانی مورد نیاز، موجب شده این کنسرسیوم تردید هایی را مبنی بر حضور به همراه داشته باشد.
اگرچه به گفته مسوولان صندوق ذخیره فرهنگیان این حضور طبیعی بوده و جزء فعالیت های این صندوق به شمار می آید. فقط برای سرمایه گذاری آمده ایم ارزیابی فنی و تخصصی برای پی بردن به دانش فنی، نیروی متخصص و برنامه توسعه انتقال فناوری از جمله موارد ی است که برای شرکت کنندگان در مزایده در نظر گرفته شده تا براساس آن گزینه مناسب برای اپر اتور سوم انتخاب شود. مولفه هایی که مهد یون مجری برگزاری مزایده از آنها به عنوان فیلتر هایی برای ارزیابی یاد می کند و می گوید: «شرکت کنندگان باید براساس این معیارها، امتیازهای مورد نیاز برنده شدن در مزایده را به دست آورند.»
بنابر اظهارات مهد یون به نظر می رسد کنسرسیوم متشکل از صندوق ذخیره فرهنگیان مشخصات لازم را داشته و با ارزیابی هایی که خود انجام داده اند در این مزایده شرکت کرده اند. محمود خسروی رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی معتقد است صندوق ذخیره فرهنگیان و کنسرسیوم شکل گرفته تمام مشخصات لازم را برای حضور دارد. در عین حال مسوولان صندوق هم بر حضور خود تاکید داشته و بر این باورند که این صندوق توانایی لازم برای سرمایه گذاری در پروژه های بزرگ را دارد؛ حتی اگر این پروژه از درصد ریسک بالایی برخوردار باشد. البته مدیران این صندوق داشتن استعداد را عامل انجام چنین اقداماتی می دانند، چرا که به گفته فر شیدی وزیر سابق آموزش و پرورش و رئیس سابق صندوق، هر چیزی که به آموزش و پرورش وابستگی دارد، دارای یک استعداد بالقوه و سلامت ذاتی است و اینکه شرایط و فرصتی پیش آمده تا افراد با یک نوع «شجاعت» و تحول وارد این حوزه شوند. از طرفی معاون صندوق ذخیره فرهنگیان، ورود به حوزه های گوناگون سرمایه گذاری را از وظایف صندوق می داند و می گوید: «مبنای ورود صندوق به هر حوزه ای، استفاده از کارشناسان و افراد آشنا به آن صنعت چه در زمینه مدیریت و چه در زمینه فنی است.» بر همین اساس حوزه مخابرات به دلیل داشتن پتانسیل های مختلف ازجمله سودآوری و نیاز جامعه به گسترش شبکه های مخابراتی، موجب شده مسوولان صندوق به فکر سرمایه گذاری در این حوزه بیفتند.
اما مواردی دیگر نیز وجود دارد که طبق آن مسوولان صندوق را مجاب به شرکت در مزایده اپر اتور سوم کرده اند؛ دلایلی که محمدعلی شایسته نیا آن را فاصله گرفتن از سرمایه گذاری های پراکنده و خرد بیان می کند. به اعتقاد او متمرکز شدن حول پروژه های «پایدار» و هدف دار، عمده علت شرکت کردن صندوق در این مزایده است. بر همین اساس با بررسی های صورت گرفته از یک سال قبل و ایجاد شرکتی فنی در زمینه فناوری اطلاعات تدابیری برای شرکت کردن در مزایده اپر اتور سوم گرفته شد. شایسته نیا در این باره می افزاید: «از آنجا که حضور اپر اتور به معنی پیش درآمدی برای توسعه صنعتی و اجتماعی محسوب می شود و اینکه توسعه ای مبتنی بر زیرساخت های مخابراتی است، باعث شد در این زمینه نیز اقدام به سرمایه گذاری کنیم.»
اگرچه مسوولان در حال حاضر حضور خود را در حد شرکت کردن در مزایده توجیه می کنند اما باز اظهار امیدواری کرده بتوانند در این رقابت برنده شده و به عنوان اپر اتور سهمی در شبکه ارتباطات کشور داشته باشند.
Zein شریک خوبی است
داشتن شریک خارجی یکی از مولفه های حضور در مزایده اپر اتور سوم است که صندوق ذخیره فرهنگیان به همراه دیگر شرکای داخلی خود، شرکت Zein کویت را به عنوان شریک خارجی خود انتخاب کرده اند. انتخاب شریک خارجی نیازمند مطالعه و بررسی در زمینه سابقه فعالیت، عملکرد و همچنین دانش فنی آن است. از این رو به گفته مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان، انتخاب این شرکت کویتی براساس یک تصمیم گیری جمعی بوده است و از آنجا که این صندوق تنها 10 درصد در کنسرسیوم سهم دارد،آنچه به صلاحیت Zein مربوط می شود، موضوعی است که مسوولان وزارت ارتباطات در مورد آن باید اظهار نظر کنند. اگرچه تا حدودی مدیرعامل صندوق تا حدودی پاسخگوی عملکرد صندوق در زمینه انتخاب شریک خارجی بود اما در مقابل، محد ث معاون صندوق حاضر به پاسخگویی در این زمینه نشد تا این نظریه که احتمال تغییر شریک خارجی وجود دارد، شکل بگیرد. این مقام مسوول پاسخ به سوال ها را به آینده موکول کرد و هر اظهار نظری را در این زمینه منوط به نهایی شدن نتیجه مزایده دانست.
از طرفی همان گونه که از اظهارات خسروی رئیس سازمان رگولا توری استنباط می شود، این شریک خارجی تمامی شرایط لازم برای حضور را داشته که توانسته از طرف این کنسرسیوم مورد انتخاب واقع شود. شرکتی که در حال حاضر بیش از 90 درصد مشتر کان شبکه ارتباطات کویت را در اختیار دارد.
دولتی یا شبه دولتی
بنابر آنچه مسوولان وزرت ارتباطات و فناوری اطلاعات از آن به عنوان قوانین شرکت در مزایده یاد می کنند این است که در ترکیب سهامداران اپر اتور سوم، به هیچ وجه شرکت دولتی و شبه دولتی نمی تواند در مزایده حضور داشته باشد. بنابراین حضور سازمان صداو سیما و صندوق باز نشستگان کشور با شبهه ای همراه است که آیا این نهادها دولتی هستند یا شبه دولتی؟ به گفته شایسته نیا، برخی موسسات ممکن است در دیدگاه عمومی، شبه دولتی شناخته شود یا به دلیل ارتباطاتی که با دیگر سازمان های دولتی دارند، دولتی به نظر بیاید، اما واقعیت این است که این شرکت ها غیردولتی هستند.
بر همین اساس او تشخیص این مساله را بر عهده قانو می داند و معتقد است اگر ابهامی در این زمینه وجود داشته باشد، برگزار کنندگان مزایده با رجوع به قانون این ابهام را رفع می کنند. اگرچه از نگاه مسوولان صندوق هیچ ابهامی در این خصوص وجود ندارد.
از طرفی محد ث نیز مسوولیت این امر را متوجه خود شرکت کنندگان دانسته و می گوید: «اگر دیگرانی که دولتی یا شبه دولتی به نظر برسند، باید خودشان توضیح بدهند.»
معاون صندوق ذخیره فرهنگیان، معتقد است اگر خلافی هم صورت گرفته باشد، مراجع قانونی اجازه نمی دهند دو شرکت دیگر ( سازمان صداو سیما و صندوق باز نشستگان ) فعالیت کنند. کما اینکه به نظر می رسد کسانی که به لحاظ مبنای مالی وابسته به دولت هستند، یعنی ذی حساب دولت بر فعالیت های مالی آنها نظارت دارد، برای حضور منع قانونی دارند.
به تعهدات عمل می کنیم
براساس ضوابط برگزاری مناقصه اپر اتور سوم تلفن همراه که بهمن ماه سال 85 به تایید دولت رسید و توسط معاون اول رئیس جمهور به وزارت ارتباطات ابلاغ شد، برگزاری مناقصه اپر اتور سوم تلفن همراه با رعایت سه موضوع مجاز است. یکی از این موضوعات مصوبه که از جمله شروط برگزاری مناقصه نیز محسوب می شود، لزوم استفاده از نسل سوم تلفن همراه در این شبکه است.
همچنین بنابر اظهارات کمال محامد پور معاون پژوهشی و امور بین الملل وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اپر تور سوم باید در مدت 15 سال 17 میلیون مشترک در زمینه د یتا و صوت را جذب کند که این مدت برای دو دوره پنج ساله قابل تمدید خواهد بود. تعهدی که معاون صندوق ذخیره فرهنگیان ضمانت انجام آن را می دهد و می گوید: «شما کافی است توانایی مدیریت سرمایه، مدیریت اجرایی و تخصصی قوی داشته باشید تا بتوانید خدمات جدیدی را به بازار عرضه و فضاهای جدید را به نفع خود جذب کنید.»
او در این زمینه تجربه حضور اپر اتور دوم را مثال می زند و می افزاید: «اپر اتور اول چند سال قبل یکه تاز شبکه ارتباطات کشور بود، اما با آمدن اپر اتور دوم شرایط تغییر کرد.» و این اپر اتور نیز با هزینه های کمتر خدمات جدیدی را عرضه کرد.اما نکته اساسی این است که در حالی مسوولان وعده ارائه خدمات و تضمین تعهدات را می دهند که هنوز تعدادی از امکانات نسل های پایین تر تلفن همراه در کشور عرضه نشده است، همچنین هنوز وضعیت حقوقی سرویس ام ام اس با چالش هایی روبه رو است. از سوی دیگر کیفیت نامطلوب سرویس دهی اپراتور دوم که هر از گاهی گلایه مندی مشتریان را به همراه دارد، هنوز بهبود نیافته است. اینها و دیگر مسائل مرتبط از جمله نگرانی هایی است که این روزها در مورد اپراتور سوم مطرح می شود.
منبع : سرمايه