نام نویسنده: سونيتا سراب‌پور
با ارسال نمابري از سوي فرهنگسراي تفكر كه رحيم نصرآزاداني را كه به عنوان جوان‌ترين مولف برگزيده دومين جشنواره «ما مي‌توانيم» معرفي كرده بود بر آن شديم تا با اين مولف 23ساله كه تاكنون 18كتاب به چاپ رسانده است مصاحبه‌اي داشته باشيم.
به همين علت در يك روز سرد زمستاني براي گفت‌وگو با او راهي مجتمع فني تهران واقع در سعادت‌آباد مي‌شوم. رحيم نصرآزاداني كه در مجتمع با نام استاد نصر مشهور است در حال حاضر جوان‌ترين استاد در اين مجتمع به حساب مي‌آيد. نصر از سن 13سالگي به علت علاقه خاصي كه به گيم و انيميشن داشت، تحقيقات خود در اين زمينه را آغاز و در سن 14 سالگي اولين كتاب خود را به چاپ رساند. او به عنوان جوان‌ترين مولف ايران شناخته شده و تاكنون اين مقام را حفظ كرده است. همچنين وي تحقيقاتي در زمينه نرم‌افزارهاي سه بعدي‌ساز انجام داده است كه منجر به چاپ كتاب‌هايي مثل 3Dmax شده كه بارها در كشورهايي مثل قبرس به چاپ رسيده است.
نصر داراي ليسانس مديريت است و در كنار آن تخصص‌هاي ديگري مانند نورپردازي و طراحي داخلي نيز انجام مي‌دهد. او در‌حال‌حاضر مسوول بخش دپارتمان گيم مجتمع فني تهران است. نصر هفت‌سال است كه در مجتمع فني تهران در كلاس‌هاي آموزش و ساخت بازي‌هاي كامپيوتري و گيم مشغول فعاليت است. او براي آينده صنعت بازي‌هاي كامپيوتري در ايران، ايده‌هاي بزرگي دارد كه مي‌توانيد در اين گفت‌وگو با آن آشنا شويد:
به عنوان اولين سوال مايل هستيم بدانيم كه نوشتن كتاب در زمينه گيم را از چه زماني آغاز كرديد؟
كارهاي تحقيقي در اين زمينه را از سن 13 سالگي شروع كردم و در سن 14سالگي اولين كتابم تحت عنوان اتوكد 10 به چاپ رسيد. مولف اولين كتاب انيميشن با نرم‌افزار poser در ايران هستم. البته لازم به ذكر است كه در آن زمان تنها من و آقاي اميد پرتو كتابي در اين زمينه به چاپ رسانده بوديم. در كل به غير از اين دو كتاب، هيچ كتاب ديگري در اين زمينه در بازار وجود ندارد.
در حال حاضر چند كتاب به چاپ رسانديد و عاوين آن چيست؟
تاكنون من 18 كتاب در زمينه گيم و انيمشين به چاپ رسانده‌ام كه از آن ميان مي‌توانم به 3Dmax شش، هفت، هشت و نه اشاره كنم كه هركدام به ترتيب 5، 3، 1 و 2 بار تجديد چاپ شده‌اند. در همين زمينه كتاب poser در نسخه‌هاي چهار، شش و پنج، autocad ده و دوازده، Bryce چهار و پنج و چندين مقاله كه در مجله وب منتشر شده است.
چه جذابيتي شما را به ساخت و طراحي گيم نشاند؟
من علاقه‌مند به بحث گيم، طراحي و ساخت بازي‌هاي كامپيوتري بودم از سن 16سالگي تحقيق در اين رابطه را شروع كردم. از همان ابتدا اين مساله من را آزار مي‌داد كه چرا جوان‌هاي ما بايد بازهايي را انتخاب كنند كه اولا بالاتر از رده سني آنها است، دوما توليد كشورهاي خارجي است و اينكه چرا متخصصان و كارشناسان ما بايد اجازه بدهند كه اين گيم‌ها به راحتي در اختيار افراد قرار بگيرد.
در واقع گيم‌هايي كه براي ساخت و طراحي آن صدها ميليون دلار هزينه مي‌شود تا مسلمانان را تروريست معرفي كنند، چرا ما نبايد چند ميليون بيشتر هزينه كنيم تا چنين تبليغات منفي را خنثي كنيم؟ حداقل اين كه اگر نمي‌توانيم در اندازه آنها ظاهر شويم در حد و اندازه خودمان ظاهر و فرهنگ خودمان را از اين طريق به آنها معرفي كنيم.
شما به عنوان يك پژوهشگر جوان براي حل اين مشكل چه فعاليت‌هايي را انجام داده‌ايد؟
از 5 ماه پيش در مجتمع فني تهران بحث مربوط به آموزش طراحي و ساخت گيم را آغاز كردم.
همانطور كه مي‌دانيد مهم‌ترين مساله در اين حوزه آموزش صحيح است.
بيشتر مشكلاتي كه جوانان ما با آن روبه‌رو هستند ناشي از آموزش‌هاي غلطي است كه ديده‌اند. به عنوان مثال چرا يك كودك 8ساله بايد گيم‌هاي رده سني 18 ساله‌ها را بازي كند هر چند اين نشانه هوش كودك است اما هوش به تنهايي در اين زمينه موثر نيست و اين آموزش درست است كه در كنار هوش باعث سرعت و پيشرفت در كار مي‌شود.
در نتيجه من بحث آموزش با طراحي و ساخت گيم را در گروه فيلم و صداي مجتمع فني تهران آغاز و با تعريف كردن يك سري قواد و ضوابط آن را گسترش دادم و تاكنون هم دو كلاس موفق در اين زمينه داشتيم.
كلاس‌هاي بر پا شده به طور كلي چند ساعت و شامل چه مباحثي مي‌شود؟
اين دوره از كلاس‌ها 450 ساعت و متشكل از 9درس در دوره مقدماتي است كه منجر به طراحي و ساخت گيم مي‌شود. كلاس‌ها را با سناريونويسي و اينكه ساختار فكري يك فرد كه مي‌خواهد گيم بسازد، شروع كرديم. كلاس‌ها همچنين شامل طراحي دستي، استروي برد، استفاده از نرم‌افزار مايا يا براي طراحي فضا نرم‌افزار 3DMAX براي طراحي كاراكتر و مهم‌ترين عنصر گيم كه منجر به ساخت بافت و فضا و كاراكتر مي‌شود يعني تكسچرز سازي است.
در گذشته هيچ كلاسي براي اخت و طراحي بازي‌هاي كامپيوتري در ايران وجود نداشته است؟
چرا كلاس‌هايي برگزار مي‌شد. در واقع اين كلاس‌ها بسيار سطحي بودند و مي‌آمدند يك سري نرم‌افزار گيم را از اينترنت يا جاهاي ديگر دانلود و همان را به كاربران ارائه مي‌دادند. در صورتي كه ساخت و طراحي گيم تنها با يك نرم‌افزار نيست چرا كه بحث ساخت گيم بسيار گسترده است و شامل مواردي چون سمبل‌گرايي و شبيه‌سازي تجهيزات نظامي، گيم‌هاي آموزشي، گردشگري مجازي، كاربرد موارد آموزشي روي اينترنت و … مي‌شود.
كلاس‌هاي شما براي چه رده سني است و هزينه آن چقدر است؟
اين كلاس‌ها براي تمامي رده‌هاي سني در نظر گرفته شده است. اين دوره از كلاس‌ها را ما براي كساني برگزار مي‌كنيم كه فقط با گيم آشنا هستند و هيچ زمينه قبلي با اين حوزه ندارند. در مورد هزينه هم بايد بگويم كه كل اين 450ساعت كلاس هزينه‌اي بالغ بر 900هزار تومان براي كاربر دارد.
به نظر شما اين رقم كمي بالا نيست؟
خير. چون اگر به ساعت هر يك از كلاس‌ها حساب كنيد اين رقم بسيار كم است اين در حالي است كه برگزاري همين كلاس‌ها در خارج چيزي در حدود 4هزار دلار هزينه دربر دارد و بسياري از دانشجوياني هم كه براي تحصيل در اين رشته به خارج رفته‌اند دوباره برمي‌گردند چراكه اين‌گونه هزينه‌ها در آنجا بسيار بالا است.
آيا فار‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند وارد بازار كار هم شوند؟
بله چون ايران در اين رابطه روند رو‌به‌رشدي طي مي‌كند و كاربران مي‌توانند بعد از فارغ‌التحصيلي وارد كمپاني‌هاي گيم در ايران بشوند.
بازي‌هاي توليد داخلي و خارجي با هم چه تفاوت‌هايي دارند؟
بازي‌هاي توليد داخل و خارجي 90درصد با هم فرق دارند. در كشورهاي خارج گروهي كه دست به طراحي و ساخت گيم مي‌زنند، حداقل تيم‌هاي هزار نفري هستند. تسترها كساني كه بازي‌ها را بعد از ساخت امتحان مي‌كنند نيز به 600نفر مي‌رسند. در واقع هزينه‌اي كه شركت‌ها براي ساخت يك بازي قبل از ورود به بازار مي‌پردازند به 100ميليون دلار مي‌رسد. و اينكه اين كار به هيچ وجه انفرادي نيست و نياز به يك گروه منسجم و مديريت قوي دارد. اين در حالي است كه متاسفانه بايد بگويم ما 50سال از اين تكنولوژي عقب هستيم.
از نظر مضامين چه طور؟
در مورد مضامين كه اصلا نمي‌شود صحبت كرد چراكه مضامين ما كلا با گيم‌هاي خارجي متفاوت است. در واقع آنها گيم‌هاي خود را با توجه به علاقه كاربران خود مي‌سازند و ما هم بايد بپذيريم كه اين بازي‌ها مورد علاقه كاربران ما هم هست نه تنها ما بلكه كل دنيا هم از اين بازي‌ها استقبال مي‌كنند.
بازي‌هاي ايراني بيشتر شامل چه مضاميني مي‌شوند؟
اولا كه بازي‌هاي توليد داخلي بسار كم و بي‌كيفيت است و بيشتر اين بازي‌ها در زمينه تيراندازي است. علت آن هم ساده بودن ساخت اين نوع بازي است.
در ايران وقتي مي‌خواهند گيمي بسازند نه تنها از گيم‌هاي خارجي كپي مي‌كنند بلكه عين مدل آن گيم را شخصيت‌سازي مي‌كنند كه اين كار باعث خنده جوان ايراني مي‌شود چراكه اين جوان سه سال پيش اين گيم را بازي كرده و حتي مي‌داند آن كاركتر چه نامي دارد.
در كل بايد بگويم حتي ما نمي‌توانيم بگوييم در ايران توليد گيم داريم چراكه بيشتر آنها كپي شده از نسخه‌هاي خارجي است.
آيا بازي‌هاي توليد‌شده در سطح جهاني نيز شناخته شده هستند؟
خير. چون بازي‌هاي توليد شه ما نه داراي تكنيك است و نه محتواي خاصي دارد و چيز تازه و زيادي هم براي گفتن در مقابل ساير رقباي خود ندارد. همچنين زمان زيادي هم براي ساخت آن صرف نشده است، چراكه بحث گيم بسيار زمان‌بر است و چيزي در حدود 4 تا 6سال زمان مي‌برد كه البته در اين مدت بايد متخصص از هر نظر اعم از آرامش فكري، مالي و … تامين باشد تا به راحتي دست به طراحي و توليد بزند. در كشورهاي ديگر از محققان در هر زمينه‌اي حمايت مي‌شود چرا كه هر چه او توليد كند به نفع دولت خواهد بود. به طور مثال وقتي گيمي مثل «ماركراي» كه متعلق به 5 سال پيش است بالغ بر 30ميليون دلار فروش داشته يعني چه؟ يعني اينكه گيم يك صنعت فوق‌العاده پردرآمد است.
در زمينه گيم در داخل چه مشكلاتي داريم؟
يكي از اصلي‌ترين مشكلاتي كه در اين زمينه با آن مواجه هستيم مشكل ايده و محتوا است و اينكه ما در ايران به هيچ وجه مشكل تكنولوژي و نبود نرم‌افزار نداريم چرا كه هر نرم‌افزاري كه در كشور خارج توليد مي‌شود كمتر از 5 روز كاربران با نازلترين قيمت خريداري و آن را استفاده مي‌كنند. علت اين امر هم اجرا نشدن قانون كپي‌رايت در ايران است.
طي اين مراحل آيا شما از طرف دولت حمايت شده‌ايد؟
ما بخش‌خصوصي هستيم و تمام كارها مثل تبليغ، مشاوره به دانشجو، هزينه و… را خودمان انجام مي‌دهيم و تنها كاري كه دولت در اين زمينه انجام داده است برگزاري جشنواره‌هايي مثل «خوارزمي» و «ما مي‌توانيم» بود. آن هم بعد از چند سال از تاليف كتاب‌هايم از من تجليل شد. در واقع تنها چيزي كه از دولت مي‌خواهم حمايت است، چرا كه هر حركتي را كه انجام مي‌دهيم 100درصد از نظر اقتصادي به نفع دولت خواهد بود. به طور كل بايد بخش‌خصوصي و دولتي با هم تركيب شوند تا با تمام تخصص‌هايي كه داريم بتوانيم به توليد انبوه برسيم.
آيا در حال حاضر ارگاني بر حوزه گيم كشور نظارت دارد؟
ارگاني مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به طور كلي روي حوزه گيم نظارت دارند اما ارگاني نداريم كه به لحاظ تكنيكي بر اين حوزه نظارت دشته باشد. در واقع ارگاني نيست كه به سازنده هشدار بدهد كه از روي بازي‌هاي خارجي كپي‌برداري نكند و تمام اين اتفاقات به خاطر اين است كه ايران از قانون كپي‌رايت حمايت نمي‌كند. اما ما آمديم با آموزش‌هاي لازم و بومي كردن يك سري از قوانيني كه براي ساخت بازي در جهان وجود دارد، مشكلات را حل كرديم.
منبع : دنيای قتصاد
