نام نویسنده: مريم عسگري
دنیای اقتصاد –
گوشي زيبايي است.
آخرين مدل از سري گوشي‌هاي نوكيا!
كلي هم قيتش است.
گوشي گران‌قيمت و زيبا ميان انگشتان به هم فشرده صاحبش مي‌درخشد و او از گوشي جديدش آنقدر با احتياط استفاده مي‌كند تا مبادا حتي خراش كوچكي به آن بيفتد، چه برسد به اينكه دزديده شود.
صاحب جديد
گوشي، همان گوشي گران‌قيمت و زيبا است.
مرد جوان گوشي را ميان هوا و دستانش تابي مي‌دهد و از خود مي‌پرسد، راستي چقدر مي‌ارزد؟
شايد بتوان آن را با مبلغي حدود 300هزار تومان فروخت. گوشي دزدي بيشتر از اين نمي‌ارزد. حتي اگر آخرين مدل بازار باشد!!!
گوشي‌هاي سرقتي
خدا نكند، اما اتفاق است ديگر، اگر گوشي شما را دزد زد چه كار مي‌كنيد؟ من كه حتما دست و پايم را گم مي‌كنم و به احتمال زياد تا چند دقيقه مبهوت مي‌مانم.
اما دوستم كه بسيار جسور است، مي‌گويد: «سارق را تعقيب مي‌كنم و حقم را از او مي‌گيرم.»
محمد رودباري يك مالباخته يا بهتر بگويم يك گوشي‌باخته دلسوخته است. وي مي‌گويد: «حدود يك ماه پيش يك گوشي جديد خريدم، يك هفته هم از آن استفاده نكرده بودم كه جناب دزد آن را با استفاده از يك لحظه غفلت من ربود.»
وي كه حدود 600هزار تومان براي گوشي سابق خود هزينه كرده بود، اكنون از يك گوشي ارزان‌قيمت استفاده مي‌كند. چرا كه به عقيده وي خريد گوشي گران‌قيمت نه تنهادردسرهاي خاص خود را براي نگهداري دارد، بلكه دزدان را وسوسه مي‌كند.
سارا مروتي يك مالباخته ديگر مي‌گويد: سال گذشته گوشي تلفن‌همراهم را كه به تازگي خريده بودم به همراه كيف دستي‌ام سرقت كردند.
از هر كدام از دوستانم كه سابقا چنين اتفاقي برايشان افتاده بود راهنمايي خواستم، گفتند: «پيگير اين قضيه نباش.» چون به نتيجه نمي‌رسي. اما من پس از دوندگي بسيار توانستم شماره سريال گوشي‌ام را به حراست مخابرات بدهم، اما پس از گذشت يك سال هنوز خبري از گوشي من نشده است.
به عقيده وي، گوشي كه به سرقت رفت ديگر پيدا شدني نيست و فرد مالباخته تنها راهي كه دارد اين است كه هر چه سريع‌تر براي سوزاندن سيم‌كارت خود اقدام كند كه اين كار هم راحل خاص خود را دارد.
در مقابل علي اشرفي كه حدود سه ماه پيش گوشي سوني‌‌اريكسون P910 جديدش را ربوده بودند، مي‌گويد: «پس از سرقت گوشي‌ام سريعا براي سوزاندن سيم‌كارتم اقدام كردم و پس از آن موضوع سرقت گوشي و شماره سريال آن را به دادسرا اعلام كردم. پس از دو ماه مخابرات به وسيله شماره سريال گوشي، آن را رديابي و گوشي را به من تحويل داد.»
اقدامات پس از سرقت
از همه كاربران تلفن‌همراه كه احتمال به سرقت رفتن گوشي تلفن‌همراهشان را مي‌دهند؛ سوالي داريم.
آيا آمادگي آن را داريد كه در صورتي كه گوشي تلفن‌همراه شما به سرقت رفت، هر چه سريع‌تر اقدام كنيد و جلوي سوءاستفاده‌هاي مالي يا احتمالا جنايي آن را بگيريد؟
مي‌دانيد به كجا بايد مراجعه كنيد و چه مرا‌حلي را طي كنيد؟
صافي، يك فروشنده انواع گوشي دست دوم در پاساژ علاءالدين در اين باره مي‌گويد: «اين احتمال وجود دارد كه گوشي سرقتي به دست سارقان مسلح بيفتد تا به وسيله آن با همدستان خود تماس بگيرند يا به دست افرادي بيفتد كه گوشي را به متقاضيان تماس با خارج از كشور مي‌دهند و پول كافي بابت آن مي‌گيرند.
گاه نيز سيم‌كارت سوخته را دور انداخته و گوشي سرقتي را مي‌فروشند كه اكثرا گوشي‌هاي سرقتي اوراق مي‌شوند و از قطعات آنها استفاده مي‌شود.»
حسيني، يكي از كارمندان شركت مخابرات در اين زمينه مي‌گويد: «پس از به سرقت رفتن گوشي تلفن‌همراه، قبل از هر اقدامي براي سوزاندن سيم‌كارت خود اقدام كنيد.
براي اين كار ابتدا بايد به كلانتري محل مراجعه كنيد و سرقت گوشي را اطلاع دهيد. سپس به دادسرا ارجاع داده مي‌شويد. دادسراي محل به شما فرمي مي‌دهد كه پس از پركردن فرم و اعلام به سرقت رفتن گوشي موبايل مي‌توانيد براي سوزاندن سيم‌كارت به يكي از دفاتر خدمات مشتركين تلفن‌همراه مراجعه كنيد كه معمولا سوزاندن سيم‌كارت حدود يك ساعت طول مي‌كشد.»
به گفته وي، براي سوزاندن سيم‌كارت ارائه آخرين قبض تلفن‌همراه الزامي است، در غير اين صورت بايد آخرين قبض را از دفاتر خدمات ارتباطي دريافت كنيد و پس از پرداخت مبلغ سيم‌كارت جديد خود را تحويل بگيريد.
فروزش يكي از كارمندان بخش پيگيري گوشي‌هاي سرقتي نيز در اين باره مي‌گويد: «پس از سرقت گوشي و اعلام مفقودي آن به دادسرا در اولين فرصت جعبه مخصوص گوشي تلفن‌همراه را به دادسرا برده و شماره سريال آن را اعلام كنيد.»
بدين ترتيب زماني كه گوشي سرقتي با سيم‌كارت ديگري فعال شود، گوشي مسروقه از طريق مخابرات رديابي و به صاحبش تحويل داده مي‌شود.
البته وي به اين نكته نيز اشاره مي‌كند كه رديابي و يافتن گوشي‌هاي سرقتي به اين آساني‌ها هم نيست و معمولا طي مراحل ذر شده مدت‌ها به طول مي‌انجامد و اغلب فرد مالباخته عطاي يافته شدن گوشي موبايلش را به لقايش مي‌بخشد.
يكي ديگر از كارمندان شركت مخابرات كه از قضا خودش هم مالباخته است، مي‌گويد: «در بين دوستان و آشنايان افراد زيادي را مي‌شناسم كه گوشي‌شان به سرقت رفته و به‌رغم انجام اقدامات لازم، پس از گذشت سال‌ها هنوز خبري از گوشي خود به دست نياورده‌اند.»
بي‌اعتمادي مخابرات
يكي از شهروندان از بي‌اعتمادي خود به پيدا شدن گوشي‌هاي سرقتي توسط شركت مخابرات مي‌گويد و معتقد است، شنيده‌ام شماره سريال گوشي‌هاي سرقتي را تا مدت يك هفته پس از اعلام به مخابرات پيگيري مي‌نند، زيرا اگر قرار باشد تمام اعلام سرقت گوشي‌هاي تلفن‌همراه را هر روز پيگيري كنند، نياز به يك اداره مستقل به همراه چندين متصدي است.
پس از آنجا كه چنين امكاني وجود ندارد و شركت مخابرات پرسنل زيادي را براي اين كار اختصاص نداده است شخص سارق با خيال راحت از گوشي سرقتي استفاده و پس از سه تا چهار روز آن را اوراق مي‌كند.
داوود زارعيان، مدير روابط عمومي مخابرات ايران در اين باره مي‌گويد: «در صورتي كه صاحب گوشي ربوده شده شماره سريال گوشي را به مخابرات اعلام كند، اين شماره در ليست سياه قرار مي‌گيرد و زماني كه سارق از طريق گوشي شماره‌گيري كند، شماره وارد شبكه شده و امكان رديابي آن فراهم مي‌شود.»
وي در مورد اينكه چطور احتمال رديابي سارق وجود دارد گفت: «اين مساله بستگي به سارق دارد. چرا كه بسياري از سارقين براي مدت‌ها از گوشي سرقتي استفاده نمي‌كنند و يا با دستكاري، شماره سريال گوشي را عوض كرده و گوشي سرقتي را با شماره سريال جديد به سرعت به فروش مي‌رسانند كه در اين صورت امكان پيدا كردن گوشي سرقتي غيرممكن مي‌شود.»
از عوض كردن سريال گوشي‌ها گفتيم. بد نيست به اين نكته اشاره كنيم كه برخي از فعالان بازار گوشي معتقدند در پاساژ علاءالدين مراكزي وجود دارند كه به طور علني اقدام به تغيير شماره سريال گوشي مي‌كنند، بدون اينه با آنها برخوردي شود.
آيا شركت مخابرات و مراجع ذي‌ربط نبايد اقدامي براي جلوگيري از تعويض شماره سريال گوشي‌ها كنند؟ آيا اين اقدام جرم نيست؟ و آيا اين اقدام باعث نمي‌شود سارقان گوشي‌هاي تلفن‌همراه با آزادي عمل بيشتري به كارهاي خود ادامه دهند؟
گوشي‌هاي سرقتي و سيم‌كارت‌هاي اعتباري
از زماني كه سيم‌كارت‌هاي اعتباري تاليا و ايرانسل وارد بازار شده‌اند، نه تنها مشكل بسياري از شهروندان كه توانايي و يا شرايط خريد سيم‌كارت‌هاي دائمي را ندارند حل شده است، بلكه مشكل سارقان گوشي‌هاي موبايل هم تا حدود زيادي رفع شده است.
چراكه پيگيري سريال گوشي‌هاي سرقتي با سيم‌كارت‌هاي اعتباري بسيار مشكل‌تر از پيگيري با سيم‌كارت‌هاي دائمي است.به همين دليل امروزه در سايه عرضه نامحدود و گسترده سيم‌كارت‌هاي اعتباري در انواع مختلف، گوشي‌هاي سرقتي كمتر از اوراق خانه سر در مي‌آورند.
برخي از مالباختگان نيز از مراجعه به دادسرا و پيگيري گوشي خود، صرف‌نظر مي‌كنند. اين در حالي‌است كه كشاورز، يكي از كارمندان تاليا در اين زمينه مي‌گويد: «اين شركت درصورت درخواست متقاضي، سريال گوشي مسروقه را پيگيري مي‌كند و پيدا شدن گوشي هم بعيد نيست.»
به نظر مي‌رسد، با توجه به شرايط موجود و گفته‌هاي برخي از مالباختگان هيچ نهادي براي رسيدگي به اين موضوع وجود ندارد و به همين دليل است كه سارقان بي‌هيچ هراسي به اعمال خود ادامه مي‌دهند.
گوشي‌هاي اوراقي
اگر سري به خيابان‌هاي جمهوري، امام‌خميني و پشت شهرداري بزنيد، حتما دست‌فروشاني را مشاهده مي‌كنيد كه در بساط‌شان همه چيز يافت مي‌شود. از انگشترهاي ظريف دخترانه با طرح ماه‌و‌ستاره و عروسك‌هاي باربي تا چاقوي ضامن‌دار و البته گوشي‌هاي سرقتي.
گوشي‌هاي سرقتي كه توسط برخي از دست‌فروشان به فروش مي‌رسد، قيمتي بين 20 تا 100هزار تومان دارند كه البته اين قيمت‌ها بستگي شديدي به مدل گوشي دارد.
احدي يك فروشنده گوشي در پاساژ علاءالين در مورد گوشي‌هاي سرقتي مي‌گويد: «خريد‌و‌فروش اين گوشي‌ها جرم است. به همين دليل اكثر گوشي‌هاي سرقتي توسط برخي از سودجويان اوراق مي‌شوند و از قطعات آنها براي تعمير گوشي‌هاي معيوب استفاده مي‌شود كه اگرچه اين كار نيز جرم است، اما ممر درآمدي است براي سودجويان!» معروف، يك فروشنده ديگر مي‌گويد: «بخش ديگري از گوشي‌هاي مسروقه كه ديگر بايد از پيدا شدن آنها قطع اميد كرد با تعويض شماره سريال و بسته‌بندي در جعبه‌هاي جديد به فروش مي‌رسند.»
حسيني، كارمند شركت مخابرات در اين زمينه مي‌گويد: «شماره سريال گوشي‌هاي تلفن‌همراه كه از مبادي رسمي وارد كشور شده‌اند ر شركت مخابرات شناسايي و اصطلاحا گوشي رجيستر مي‌شود.»
به گفته وي به مرور زمان و با از رده‌خارج شدن گوشي و خراب شدن آن، شماره سريال گوشي بلااستفاده مي‌ماند؛ لذا عده‌اي با شناسايي اين شماره سريال‌ها آنها را روي گوشي‌هاي قاچاق يا دزدي زده و آن گوشي را با جعبه‌اي جديد به فروش مي‌رسانند.
برداشت آخر
شارژر، هندزفري، جعبه و كارت ضمانت‌گوشي جديدش را مقابلش گذاشته و با افسوس به آنها نگاه مي‌كند. هنوز صداي زنگ گوشي‌اش در گوشش است.
چند روز است گوشي زيبايش را ربوده‌اند. تمام اقدامات لازم را نيز انجام داده است؛ اما هنوز جاي گوشي جديدش خالي است
