نام نویسنده: مينا صباغي
دنیای اقتصاد- روزگاري بود كه اگر مي‌خواستيد از شر لوازم بلااستفاده و قديمي خانه خود خلاص شويد يا اگر نياز به پول داشتيد تنها راه، فروش لوازم منزل بود.
آن وقت‌ها راهي نمي‌ماند جز آنكه يك راست برويد سراغ سمساري‌ها. اما حالا اگر تصميم به فروش يكي از وسايل خانه بگيريد، هزار و يك گزينه پيش رو داريد كه مي‌تواند حتي كوچك‌ترين وسيله دست دوم شما را در معرض فروش بگذارد، از آگهي‌هاي ديواري دست‌نويس و سايت‌هاي حراجي گرفته تا ضميمه‌هاي خريد و فروش لوازم دست دوم در روزنامه‌ها و برخي ز فروشگاه‌هاي مخصوص خريد و فروش لوازم دست دوم در سطح شهر.
لوازم صوتي و تصويري نيز جزو آن دسته اقلامي هستند كه روز به روز مدل‌هاي جديدتر و پيشرفته‌تري از آنها به عرصه زندگي وارد مي‌شود. به عبارتي ديگر با ورود انواع جديد اين لوازم، مدل‌هاي سابق صفت قديمي و كهنه را به خود ميگيرند، از اين رو برخي افراد براي خلاص شدن از لوازم صوتي و تصويري به اصطلاح قديمي خود راه‌هاي مختلفي را انتخاب مي‌كنند كه مراجعه به بعضي فروشگاه‌هاي خريد و فروش لوازم صوتي و تصويري يكي از اين راه‌ها است، فروشگاه‌هايي كه صرفا به فروش لوازم دست دوم اختصاص دارند.
از تعرفه خاصي پيروي نمي‌كنيم
بيشتر فروشگاه‌هاي خريد و فروش لوازم صوتي و تصويري دست دوم در خيابان‌هاي جمهوري، سه راه امين‌حضور و ميدان امام حسين قرار دارند.
هر چند كه در اين خيابان‌ها فروش انواع لوازم صوتي و تصويري نو بيشتر ديده مي‌شود اما خريد و فروش نوع دست دوم اين محصولات نيز در اين بازار به وفور انجام مي‌شود.
«ترابي» يكي از فعالان در زمينه خريد و فروش انواع لوازم صوتي و تصويري دست دوم در خيابان جمهوري در اين مورد مي‌گويد: به غير از فروشگاه‌هايي كه به طور اختصاصي در زمينه خريد و فروش انواع لوازم صوتي و تصويري فعاليت مي‌كنند، مغازه‌هاي فروش لوازم صوتي و تصويري هم وجود دارند كه به غير از لوازم نو خود، به صورت جزئي به خريد و فروش انواع تلويزيون و ضبط صوت و DVD و VCD دست دوم نيز مي‌پردازند.
وي معتقد است خريد و فروش در اين نوع فروشگاه‌ها از تعرفه خاصي پيروي نمي‌كند و به طور معمول معامله به صورت توافقي صورت مي‌گيرد.
اين در حالي است كه بيشتر فعالان بازار براي خريد لوازم صوتي و تصويري دست دوم و نرخ‌گذاري روي آن قانوني نانوشته و غير رسمي دارند و آن اين است كه قيمت جنس دست‌دوم يك سوم كمتر از جنس آكبند است.
البته اين موضوع به كيفيت و ميزان سالم بودن لوازم نيز بستگي دارد. در واقع هر چه محصول بي‌كيفيت‌تر باشد، به نسبت مبلغ خريد نيز كاهش مي‌يابد.
وي همچنين خريد انواع لوازم صوتي و تصويري بدون ضمانتنامه را نيز جزو فعاليت هم‌صنفان خود اعلام مي‌كند و مي‌گويد: لوازمي كه مي‌خريم و بعد به فروش مي‌رسانيم، سالم‌اند بوده‌اند و در صورت داشتن ايراد بعد از تعمير به فروش مي‌رسند كه در اين صورت قيمت فروش اين محصولات كمي افزايش مي‌يابد.
متولي، يكي ديگر از فعالان در اين زمينه مي‌گويد: بيشتر فروشگاه‌هاي مجاز كه در زمينه خريد و فروش لوازم صوتي و تصويري دست دوم كار مي‌كنند، زير نظر اتحاديه لوازم صوتي و تصويري فعال هستند چرا كه برخي از اين فروشگاه‌ها در زمينه فروش محصولات نو نيز فعاليت دارند.
به گفته وي افرادي كه قصد فروش لوازم صوتي و تصويري دست دوم را دارند، به فروشگاه‌ها مراجعه مي‌كنند و ما نيز براي نرخ‌گذاري و مشاهده محصول به محل رجوع مي‌كنيم كه در صورت توافق جنس از آنها خريداري مي‌شود.
به گفته «متولي» خريداران انواع لوازم صوتي و تصويري دست دوم، به دو دسته تقسيم مي‌شوند.
عده‌اي از كاسب‌ها به دنبال خريد اجناس ايراددار هستند تا با خريد ارزان از مشتري و تعمير آن، مبلغ بيشتري نصيبشان شود و عده‌اي نيز فقط اجناس سالم و بدون ايراد را خريداري مي‌كنند.
به طور مثال برخي كاسب‌ها تلويزيوني را كه لامپ تصوير آن سوخته با مبلغ 20 تا 25هزار تومان ريداري مي‌كنند و بعد از تعمير، آن را حدود 100هزار تومان مي‌فروشند.
به اعتقاد وي در فروش لوازم صوتي و تصويري دست دوم خريدار به ظاهر و تميز بودن محصول دقت دارد.
متولي همچنين در زمينه تعيين قيمت لوازم صوتي و تصويري دست‌دوم مي‌گويد: هر كالايي كه بيشتر از يك ماه كار كرده باشد، آن را دست‌دوم مي‌دانيم و اما قيمتي كه براي اين اجناس در نظر مي‌گيريم تا حدودي در بين فعالان بازار به يك شكل است.
اصولا قيمتي كه براي محصولات دست‌دوم تعيين مي‌شود، نسبت به جنس آكبند آن در بازار حدود 30 تا 20درصد ارزان‌تر است و تا زماني كه نمونه آكبند آن مدل در بازار موجود باشد، اين درص اجرا مي‌شود، در غير اين صورت مبلغ تعيين شده حدود 40درصد خواهد بود. به گفته وي، به طور نمونه اگر يك تلويزيون پلاسماي نو در بازار با قيمت يك‌ميليون و 560هزارتومان به فروش مي‌رسد، نوع دست‌دوم آن را با قيمت يك‌ميليون و 100هزار تومان مي‌فروشيم. اما در صورتي كه اين مدل تلويزيون پلاسما از دور خارج شود و نمونه آكبند آن در بازار نباشد، قيمت خريد و فروش ما نيز كاهش پيدا مي‌كند.
فروش، بيشتر در شهرستان‌ها است
كم نيستند افرادي كه به دليل سفر به خارج از كشور، چاره‌اي جز فروش يك جاي لوازم منزل را ندارند و كم نيستند افرادي كه مجبورند به خاطر نقل مكان به يك خانه جديد لواز قديمي را به فروش برسانند و در پي خريد سيستم‌هاي صوتي و تصويري جديدتري باشند. اين شايد بهانه‌اي باشد براي آنهايي كه تمام زندگيشان را به هر دليلي از دست داده‌اند يا دلشان مي‌خواهد پس از سال‌ها يك‌بار ديگر لوازم منزل را تعويض كرده و با هزينه كمتري زندگيشان را جمع و جور كنند.به گفته «ضرابي»، يكي از فروشندگان انواع لوازم صوتي و تصويري دست‌دوم در سه راه امين حضور قيمتي كه براي فروش محصولات خود در نظر مي‌گيريم حدود 5 تا 10درصد بيشتر از قيمت خريدمان است كه البته اين موضوع در بين فعالان بازار با اختلاف قيمت 5 تا 10هزار تومان ديده مي‌شود.
به اعتقاد وي بيشتر محصولا دست‌دومي كه در اين نوع فروشگاه‌ها عرضه مي‌شود به شهرستان‌ها فرستاده مي‌شود، چرا كه فروش اين محصولات در شهرستان‌ها به نسبت بهتر است.
تعميرگاه‌ها هم مي‌فروشند
به غير از انواع فروشگاه‌هاي لوازم صوتي و تصويري دست دوم كه به صورت اختصاصي در اين زمينه فعاليت مي‌كنند، برخي ديگر از مراكز همچون تعميرگاه‌هاي مركزي لوازم صوتي و تصويري برخي مارك‌هاي معتبر نيز به فروش محصولات دست‌دوم اقدام مي‌كنند. به گفته رحيمي مسوول تعميرگاه لوازم صوتي و تصويري سوني، برخي افراد براي تعمير لوازم صوتي و تصويري به ما مراجعه مي‌كنند و بعد از تعمير كالا مايلند محصول آنها از طريق اين مركز به فروش برسد كه در اين بين فروش انواع تلويزيون سهم بالايي دارد.
به اعتقاد وي برخي تعميرگاه‌هاي مركزي شركت‌ها نيز جنس‌هاي استوك و از رده خارج شده خود را با قيمت پايين در اين نوع مراكز به فروش مي‌رسانند كه البته تعداد اين نوع محصولات نيز محدود است.
اتحاديه بر قيمت‌ها نظارتي ندارد
«ابراهيم درستي»، رييس اتحاديه لوازم صوتي و تصويري نيز با بيان اينكه فروشگاه‌هاي فروش لوازم صوتي و تصويري دست‌دوم زير نظر اين اتحاديه فعاليت مي‌كنند، مي‌گويد: اتحاديه در زمينه تعيين قيمت خريد و فروش لوازم در اين نوع فروشگاه‌ها چندان نظارتي ندارد و اين‌طور نيست كه تعرفه خاصي را تعيين كرده باشد، ولي روشي را كه بيشتر اين فعالان در زمينه قيمت‌گذاري روي اجناس اجرا مي‌كنند، به صورت خريد يك‌سوم كمتر از محصول نو آن در بازار است. به اعتقاد وي بيشتر قيمت‌هايي كه براي اجناس دست دوم تعيين مي‌شود، به صورت توافقي است.
«درستي» همچنين از فعاليت برخي فروشگاه‌هاي لوازم صوتي و تصويري در اين زمينه خبر مي‌دهد و مي‌گويد: بيشتر فروشگاه‌هاي خريد و فروش لوازم صوتي و تصويري دست دوم داراي جواز كسب هستند كه در صورت تخلف تحت پيگرد اتحاديه قرار ميگيرند.وي همچنين معتقد است بيشتر اين محصولات به شهرستان‌ها فرستاده مي‌شود. چرا كه قدرت خريد مردم در شهرستان‌ها نسبت به تهران پايين‌تر است هر چند كه در تهران نيز خريد و فروش اين محصولات به وفور صورت مي‌گيرد.
سمساري‌هاي مدرن
از همه اين مراكز كه بگذريم به فروش انواع لوازم صوتي و تصويري دست‌دومي مي‌رسيم كه از طريق برخي افراد در صفحات ضميمه بعضي روزنامه‌ها و يا سايت‌هاي اينترنتي آگهي داده‌اند.
صفحات ضميمه خريد و فروش لوازم دست دوم روزنامه‌ها را كه ورق بزنيد يا نگاهي به سايت‌هاي حراجي بياندازيد، به ندرت پيش مي‌آيد دست خالي برگرديد چرا كه محال به نظر مي‌رسد آنچه را به دنبال آن هستيد نتوانيد پيدا كنيد.از دي‌وي‌دي و وي‌سي‌دي 10 تا 15هزر توماني گرفته تا تلويزيون و ضبط‌صوت 60 و 30هزار توماني.همين شيوه فروش لوازم صوتي و تصويري دست‌دوم تا حدودي كاروبار برخي فروشگاه‌ها را كساد كرده است. فروش اينترنتي (فروش مدرن) كه در مقايسه با فروشگاه‌هاي سطح شهر نه از مزيت نظارت فروشنده بر فروش در تمام مراحل معامله برخوردارند، نه از امكان بالاي چانه‌زني و نه از تنوع غيرقابل باور كالاهاي مورد فروش.
