نام نویسنده: امضا محفوظ
آی تی ایران – حدود دو سال هست که شرکت ما از شرکت آریا رسانه تدبیر (شال) سرویس اینترنت ADSL دریافت کرده است. مشکلات متعددی در طول این دو سال ایجاد شد تا آنجا که چندین بار تصمیم به خروج از سرویس شرکت شاتل داشتیم. برای مثال چند ماه پیش بدلیل مشکلاتی که در مرکز آزادگان بود، اینترنت شرکت ما در حدود 16 روز قطع شد و البته قسمت پشتیبانی شاتل همواره به ما قول دو روز بعد را می‌داد و در انتهای ماه فاکتوری برای ما ارسال می‌شد و زمانی که طی یک نامه رسمی از شاتل خواستیم که بابت 16 روز قطعی هزینه دریافت نکنند، متوجه شدیم که آنها مشکل را از سمت شرکت مخابرات می‌دانند و خود را ملزم به جبران خسارت در این زمینه نمی‌دانند و عملا انگشت اتهام به سمت شرکتهای دولتی اشاره رفته است. در واقع ما نیز قدرت خاصی برای مانور یا شکایت و یا هر گونه اعتراض متقابل نداشتیم و خوب مسلما در اینجور مواقع متضرر می‌شوید ولی مجبورید سکوت کنید.
درست یکسال پیش شرکت ما بدلیل انجام پروژه‌های خود نیاز به یک کلاس کوچک 8 تایی IP داشت و شرکت شاتل طی مبلغ 40000 تومان برای یکسال، این کلاس را در اختیار ما گذاشت. اخیرا یکماه پیش اطلاع دادند که IPها تغییر کرده و خوب سری جدید 8 تایی دریافت کردیم و هفته گذشته نیز فاکتور جالبی دریافت کردیم که مبلغ 30000 تومان بصورت ماهیانه برای IPها باید بدهیم یعنی سالیانه 360000 تومان. این قضیه ما را بر این داشت که کمی تحقیق کنیم و متوجه شدیم که اغلب ارائه کنندگان سرویس DSL مبلغ گزافی برای IP دریافت می‌کنند!
شاید بدانید که IPها در ایران توسط Ripe Ncc به ارائه‌دهندگان سرویس تخصیص داده می‌شود و به هر ارائه‌کننده سرویس LIR گفته می‌شود. LIR مخفف Local Internet Registry می‌باشد. اغلب شرکتهای سرویس دهنده اینترنت بجز ISPهای کوچک، جزو LIR ها هستند. این LIRها به 5 کلاس خیلی بزرگ، بزرگ، متوسط، کوچک، خیلی کوچک تقسیم می‌شوند. در حال حاضر شرکت فناوری اطلاعات و شرکت پارس آنلاین تنها LIRهای بزرگ در ایران هستند و LIR خیلی بزرگ در ایران اصلا نداریم. شرکت آریا رسانه تدبیر نیز جزو LIRهای متوسط محسوب می‌شود. RipeNCC عملا بر اساس سایز LIR هزینه سالیانه دریافت می‌کند و این هزینه اصلا به تعداد دانهای IPهایی که تخصیص داده ربطی ندارد. بطور خیلی شفاف و صریح بگویم، RipeNCC معتقد است که IP جزو دسته اموال عمومی در کره زمین است و هیچ شرکتی در هیچ جای دنیا حق خرید و فروش IP ندارد. این بطور شفاف در نشستهای منطقه‌ای و نشست سالیانه Ripe Ncc بیان شده است. البته Ripe Ncc نیز مطلع است که بعضی شرکتها در بعضی کشورهای جهان سوم بدلیل کمبود اطلاعات کاربران اینترنتی از فروش IP کسب سود می‌کنند! و این یک حقیقت دردناک برای کشور ماست.
بگذارید کمی وارد حساب و کتاب شویم. شرکت آریا رسانه تدبیر رنج IPهای زیر را از Ripe دریافت کرده است:
84.241.32.0-84.241.63.255
این یعنی 32 کلاس C و اگر دانهای حساب کنیم، یعنی 8192 IP.
از آنجا که شرکت آریا رسانه تدبیر یک LIR در سایز متوسط است، لذا بطور سالیانه مبلغ ثابت 2550 یورو به Ripe Ncc پرداخت می‌کند. اگر بجای 32 کلاس، حتی 40 کلاس C بود، باز هم این مبلغ ثابت بود چون سایز LIR بصورت Fuzzy دسته‌بندی شده و بصورت خطی مبلغ عضویت افزایش نمی‌یابد.
اگر این مبلغ را به تومان تبدیل کنیم، به ازای هر یورو 1280 تومان، 3264000 تومان در سال پرداخت می‌شود. حال اگر این مبلغ را به 8192 IP تقسیم کنیم هر IP در حدود 398 تومان در سال هزینه دارد. یعنی اگر شرکت ما تعداد 8 IP دارا باشد، حدود 3200 تومان در سال هزینه برای آن توسط آریا رسانه تدبیر پرداخت شده است. آیا می‌دانید فاکتور اخیر آریا رسانه تدبیر به ما می‌گوید که برای 8 IP در سال، 360000 تومان باید بپردازیم؟ آیا می توان درک کرد چرا یک مشترک باید 112 برابر مبلغی که آریا رسانه تدبیر هزینه کرده است را بپردازد ؟ آیا واقعا اینها انصاف است؟
شاید عملکرد دقیق سازمان تنظیم مقررات و نظارت آنها بر شیوه سرویس دهی شرکتهای اینترنتی امروز پر رنگ شده و شاید شرکتهای ارائه دهنده سرویس اینترنت کم کم باید درک کنند که بجای کسب درآمد از طریق فروش IP و یا حتی فروش پهنای باند Shared به مشترکین بد بخت به قیمت گزاف، باید به دنبال الگوهای تجاری جدید برای تولید ارزش افزوده بگردند و نه اینکه منابع رایگان که در اختیار کل مردم کره زمین است را در شیشه کرده و به بهای آنچنانی به مشترکین بفروشند. این چه الگوی تجاری دارد؟ این چه مبنای عقلی دارد؟ در کجای این قضیه بهره وری نهفته است؟
جهت مطالعه بیشتر شما عزیزان نسبت به محاسبات انجام شده و سایر مدارک، تصویر فاکتور اخیر شرکت آریا رسانه تدبیر به این نوشته پیوست شده است و همچنین لینک‌های لازم برای مطالعه و تحقیق شما در سایت Ripe در زیر موجود است. خود شما نیز می توانید تحقیق کنید.
امیدوارم صحبتهای آنچنانی و توجیهی از شرایط خطرناک تجارت در ایران، ریسک و هزینه بالای نگهداری تجهیات، کمبود IP، عدم تخصیص IP از طرف Ripe Ncc و یا حتی مسائلی همچون معضلات و درد دلهای نبود ساز و کار دولتی مناسب برای شرکتهای ارائه دهنده سرویس به گوش ما نرسد. مردم از این حرفها زیاد می‌شنوند و دیگر استنباط خوبی از این استدلالها ندارند. امروز اگر شرکتی در ایران احساس می‌کند که منافعی ندارد و معضلات به قدری زیاد است که واقعا نمی‌تواند سرویس خود به مردم بصورت بهینه ارائه کند، باید جای خود را در صحنه تجاری ایران خالی کند و بدون دلیل برای خود و مشترکین بدبخت دردسر ایجاد نکند.
فروش IP در ایران باید ممنوع و پیگیری شود.
لیست LIR ها در ایران:
http://www.ripe.net/membership/indices/IR.html
هزینه سالیانه LIRها در سال:
http://www.ripe.net/membership/billing/procedure.html
