قاچاق، چالش بزرگ بازار تلفن همراه
موبايل نيوز- قاچاق گوشي تلفن همراه طي د روز اخير ؛ با لغو طرح رجيستر ي بارديگر به يكي از بحث هاي جدي در محافل خصوصي ، بازار موبايل و سازمان هاي ذيربط شده ا ست.
قاچاق و داد و ستد زير زميني همواره يكي از مشكلات كشورمان بوده و زيان هاي ناشي از آن تاثير نامطلوبي بر اقتصاد كشور داشته است.
بسياري از كارشناسان اقتصادي معتقدند كه يكي از مهمترين پيامدهاي واردات غير قانوني كالا ، خروج ارز است و باعث اخلال در نظم اقتصادي كشور مي شود و برآوردها و پيش بيني هاي دولت را براي تنظيم بودجه و ساماندهي اقتصادي كشور با مشكل مواجه خواهد كرد .
گوشي تلفن همراه نيز طي سال هاي اخير با توجه به افزايش تقاضا و رونق بازار خرد و فروش در فهرست واردات غير قانوني قاچاقچيان حرفه اي قرار گرفت بطوري كه حجم واردات قاچاق گوشي ها در يك سال اخير براساس آمار هاي اعلام شده، تقريبا 5 برابر واردات رسمي و قانوني بو ده است.
* رجيستري راه يا چاه
با توجه به گسترش قاچاق گوشي ، شركت مخابرات و ارتباطات سيار حدود يكسال پيش ناگزير طرح رجيستري گوشي ها ( ثبت سريال ) را به ميان كشيدند و آن را با هدف جلوگير از قاچاق به اجرا گذاشتند.
اين درحالي است كه برخي از كارشناسان از همان ابتدا ، اجراي اين طرح را برخلاف فلسفه وجودي آن عامل گسترش قاچاق گوشي مي دانستند و اظهار داشتند كه اجراي اين طرح اشتباه محض بوده است.
” احمد بزرگیان ” عضو کمیته مخابرات مجلس شورای اسلامی در این خصوص می گوید که عملکرد مخابرات در طول یک سال گذشته در زمینه طرح رجیستری و کنترل قاچاق گوشی تلفن همراه نادرست بوده است.
وی با بیان این که با اجرای طرح رجیستری چه کسانی در یک سال گذشته سود کلان برده اند، افزود: این طرح از ابتدا غلط بوده و حذف آن جزء ضروریات محسوب می شد زیرا که اجرای طرح رجیستری زمینه را برای تقلب و فعالیت دو چندان قاچاقچیان فراهم کرد.
گسترش و يا دستكم ادامه روند قاچاق گوشي تلفن همراه سرانجام دولت را واداشت كه لغو اين طرح را اعلام كند تا بارديگر بازار واردات گوشي به نقطه آغازين خود بازگردد و اين تصميم به اعتقاد كارشناسان راهي ناگزير بوده است.
بنابر اين بسياري از کارشناسان بازار تلفن همراه اعلام كردند كه ادامه اجرای طرح رجیستر کردن گوشی ها به دلیل مشکلات و اشتباهات اجرایی غیر ممکن بوده است.
لغو اين طرح كه بيش از ده روز پيش به اجرا درآمد بازار گوشی موبایل را با تلاطم و شوک روبرو کرده، قيمت بسياري از گوشي ها ارزان شد و خريد و فروش به گفته قروشندگان و فعالان بازار چون سابق رونق گرفت.
“رمضانعلي صادق زاده” رییس کمیته مخابرات مجلس شورای اسلامی ، لغو طرح رجیستری را مناسب ارزیابی کرد و گفت: طرح رجیستری راهکاری مناسب برای کنترل واردات رسمی و غیر رسمی گوشی تلفن همراه به داخل کشور نبوده است زيرا شرکت مخابرات برای طرح رجیستری از لحاظ فنی محدودیتهایی داشته و به دلیل عدم آمادگی کافی ، اجرای آن با مشکلات روبرو بود.
“محمود بهجتی اردکانی” نيز اظهار داشت: در یک سال گذشته بیش از 8 میلیون گوشی وارد ایران شده که بدون ثبت سریال قانونی در اختیار کاربران قرار گرفته است در حالی که در این مدت فقط یک میلیون و 500 هزار گوشی از مجرای قانونی وارد ایران شد.
کارشناسان با استناد به آمار می گویند که این آمار نشانگر آن است که شرکت مخابرات در اجرای طرح رجیستری با شکست روبرو شده است.
پارادکس اجرا و لغو طرح رجیستری اکنون به یکی از بحث های اصلی بازار ، شرکت های معتبر وارد کننده و مراکز ذیربط رسمی تبدیل شده است وحال پرسش اساسی این است که اگر اجرای این طرح موجب گسترش قاچاق شده چرا برخی با نگرانی اعلام می کنند که لغو آن نیز بی تردید موجب افزایش این پدیده می شود ؟
بسیاری از کارشناسان به رفع مشکل قاچاق گوشی تلفن همراه پس از لغو این طرح امیدورا نیستند و معتقدند که بازار قاچاق پس از این بشدت فعال می شود.
* چه كسي زيان مي كند
شرکت های معتبر گارانتی گوشی های تلفن همراه معتقدند كه لغو طرح رجیستری گوشی تلفن همراه فقط به زيان اين شركت ها است و شركت مخابرات برای لغو این طرح ،هیچ گونه توجهی به توصیه های کارشناسان و متخصصین این حوزه نداشته و بدون توجه به عواقب و زيان آن به شرکت های گارانتی اصلی، این طرح را لغو کرده اند.
شركت هاي معتبر وارد كننده گوشي براي جلوگيري از ضررو زيان احتمالي ، خواستار ارائه مجوز از دولت براي بازگرداندن گوشي هاي خريداري شده به كشورهاي مقصد شده اند.
قاچاقچيان به دليل نپرداختن هرگونه تعرفه از لغو طرح رجيستري سود كلاني خواهند برد و فعاليت آنان طي روزهاي اخير به گفته فعالان بازار بشدت افزايش يافته است و رقابت براي كسب
سود و راه هاي وارداات بيشتر افزايش يافته است.
اما آن چه كه مسلم است دولت و مردم به عبارتي مصرف كننده در جريان قاچاق بيشترين زيان را خواهند ديد و براي جلوگيري از اين مساله بايد تدبيري انديشيد.
* چه بايد كرد
تصميم گيري در حوزه هاي مختلف اقتصادي در بسياري از مواقع براساس روش هاي آزمون و خطا بوده است و بي ترديد شركت مخابرات نيز براي مبارزه با قاچاق گوشي تلفن همراه و جلوگيري از
ضرر هاي ناشي از آن به اجراي طرح رجيستري روي آورد.
اكنون پرسش اين است كه اگر اجراي طرح رجيستري موجب افزايش قاچاق شده و از سويي به اعتقاد برخي كارشناسان لغو آن نيز موجب فعال شدن قاچاقچيان مي شود ، براي مبارزه با آن چه بايد كرد؟
شركت هاي معتبر واردكننده گوشي ،حذف و يا كاهش تعرفه 60 درصدي واردات را يكي از راه هاي اساسي براي جلوگيري از قاچاق اين كالا مي دانند.
اما فرزين شريعتي مدیر صنایع موبایل شرکت مادیران ، تولید کننده گوشی های ال.جی در ایران گفت: کاهش تعرفه واردات گوشی تلفن همراه ، نمی تواند به تنهایی قاچاق گوشی را کاهش دهد و روی بازار قاچاقچیان تاثیر بگذارد.
وي در نشست مشترکی با وارد کنندگان رسمی گوشی تلفن همراه گفت: باید به صورت قاطع و همه جانبه با قاچاقچیان مبارزه کرد و جلوی فروش گوشی های قاچاق را گرفت.
وی با بیان اینکه ، کاهش تعرفه گوشی درزمان حاضر به تولید کنندگان داخلی ضربه وارد می کند ، گفت: قاچاق مساله ای است که باید به صورت قهر با آن برخورد کرد نه اینکه دست روی دست گذاشت.
به گفته وي ، برخي مسوولان بدون در نظر گرفتن ضرر و زیان شرکت های تولید کننده گوشی خواستار کاهش تعرفه واردات به منظور کنترل بازار قاچاق هستند، در حالی که این امر بازار را متلاطم تر می کند.
وی افزود: تنها در شرایطی کاهش تعرفه واردات گوشی توجیه پذیر است که دولت ضررهای شرکت های تولید کننده داخلی را جبران کند.
رمضانعلي صادق زاده ، تعرفه بالا وارات گوشی، کمبود تنوع ، تقاضای بالا ، عرضه کم و مشکلات تولید داخلی را از دلایل عمده قاچاق گوشی تلفن همراه دانست و مي گويد كه واردات گوشی به داخل کشور با ید مطابق با استاندارد باد و با مکانیزم های مناسب صورت گیرد.
“افشار فروتن لاريجاني” رييس انجمن صنفي فروشندگان گوشي تلفن همراه هفته گذشته در نشست نمايندگان واردكننده رسمي گفت كه براي خروج از اين بحران بايد چارهاي انديشيده شود.
كارشناسان معتقدند كه براي تعامل بهتر با مسوولان امر در اين زمينه بايد تا پيش از پايان تابستان جاري همايشي با حضور مسوولان دولتي از جمله وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، بازرگاني، صنايع و كارشناسان و واردكنندگان رسمي گوشي تلفن همراه برگزار شود تا مسوولان از نزديك با مشكلات و دغدغههاي فعالان اين عرصه آشنا شوند.