نام نویسنده: مرجان رباني
دنیای اقتصاد – براي خريد يك كامپيوتر خانگي به كجا مراجعه مي‌كنيد؟ در اكثر كشورهاي جهان شركتهاي معتبر مانند Dell، IBM، Intell، Apple، Acer و ساير برندهايي كه در بازار شناخته شده و مورد اعتماد مردم هستند با جمع‌آوري قطعات با كيفيت چندين مدل PC را سرهم‌بندي (اسمبل) كرده و در بازار به همراه خدمات عرضه مي‌كنند.
اما در بازار ايران اكثر متقاضيان خريد يك كامپيوتر خانگي از چنين امكاني برخوردار نيستند و به علت نبود كامپيوترهاي اسمبل شده داراي برند سعي در خريد سيستم موردنياز خود از يك آشنا دارند.
اين در حالي است كه اغلب كاربران پس از گذشت مدتي و آشنايي بيشتر با PC خود متوجه نامناسب بودن و حتي تقلبي بودن قطعات آن مي‌شوند.
در اين ميان با توجه به كاهش قيمت جهاني PC و نزديك شدن قيمت آن به قيمت پ‌تاپ، متقاضي خريد PC نيز كاهش يافته است و اكثر مردم سعي بر خريد لپ‌تاپ دارند تا اطلاعات شخصي و كاري خود را در يك وسيله كوچك همراه داشته باشند.
در بازار ايران نيز طي دو سال گذشته تقاضاي خريد لپ‌تاپ در حالي افزايش يافته كه كاربران ترجيح مي‌دهند از يك برند قابل اطمينان جهاني كه بهترين قطعات را انتخاب كرده و كنار يكديگر جاي داده است، خريد كنند.
چرا برند PC نداريم؟
به رغم افزايش تقاضاي خريد كالاهاي برنددار در كشور به خصوص در حوزه كامپيوتر و لوازم‌الكترونيكي و ديجيتالي، تاكنون شركتهاي داخلي معتبر حاضر به تهيه و اسمبل PC با برند نشده‌اند.
علاوه بر اين PCهاي برنددار خارجي نيز در بازار ايران وارد نمي‌شوند و توقع مشتريان خواستار PC برنددار از هيچ طريقي برآورده نشده است.
باقر بحري، رييس كميسيون سخت‌افزار سازمان نظام صنفي رايانه‌اي در اين زمينه مي‌گويد: عدم ورود كامپيوترهاي برنددار به كشور به علت قيمت بالاي تعرفه‌هاي گمركي آن است كه دليل اصلي آن سياست دولت براي وارد كردن قطعات با تعرفه كمتر به منظور ايجاد كار در بازار كامپيوتر است.
وي تحريم‌هاي موجود عليه ايران را نيز از ديگر دلايل عدم ورود PCهاي برنددار عنوان مي‌كند و معتقد است: به علت وجود تعداد بي‌شماري از مغازه‌ها و فروشگاه‌هاي كامپيوتري كه اقدام به اسمبل كامپيوتر با قيمت ارزان مي‌كنند، شركتهاي داخلي قادر به ارائه PC برنددار نيستند چون با اين بازار نمي‌توانند رقابت كنند.
در حالي كه فرهنگ ارزان خريدن هنوز در ميان مردم ايران وجود دارد و از طرفي به علت وجود افراد بيكار و حتي بيكاري بسياري از دانشجويان، هركسي در هر جايي مي‌تواند وارد اين بازار شده و به اسمبل كامپيوترهاي خانگي بپردازد.
بحري مي‌گويد: شركتي كه بخواهد كامپيوتر برنددار ارائه دهد، بايد براي انتخاب قطعات PC خود به تحقيق بپردازد و با انتخاب كالاي با كيفيت و ارائه خدمات پس از فروش روي تمامي قطعات هزينه‌هاي بسياري پرداخت كند. به گفته وي، ر اين ميان، هزينه‌هاي سربار اين كالا موجب گران‌تر شدن PC برنددار به نسبت كامپيوتر اسمبل شده در زيرپله‌هاي كامپيوتري مي‌شود.
محسن ميرابراهيمي، مديرعامل شركت فناوري اطلاعات‌نگاران نيز به موضوع ارزان بودن PCهاي اسمبل شده در مغازه‌هاي كامپيوتري اشاره مي‌كند و مي‌گويد: به علت وجود قطعات تقلبي در بازار و تنوعي كه فروشگاه‌‌ها در اسمبل قطعات كامپيوتري به كار مي‌برند، تقاضاي بازار به سمت PC اسمبل ارزان‌قيمت است تا PC برنددار.
وي معتقد است: شايد قيمت كالاي برنددار باكيفيت و داراي خدمات پس از فروش در ظاهر اوليه گران باشد اما در طول زمان به صرفه‌تر از كامپوتري است كه با هزينه كم و قطعات تقلبي به فروش مي‌رسد.
وي همچنين از ترجيح شركت‌ها به واردات قطعات كامپيوتر و مونتاژ آن خبر داد و گفت: 45درصد تعرفه گمركي مانعي است كه موجب ورود قطعات به جاي PC برنددار به بازار مي‌شود.
نبود برند ضرر مصرف‌كننده
در همين زمينه منوچهر آقازاده، مديرعامل شركت HST معتقد است كه مردم ايران حاضر به پرداخت هزينه PCهاي برنددار خارجي نيستند و ارزان بودن براي آنها يك حسن در خريد به شمار مي‌آيد. اما مردم اروپا و آمريكا حاضرند از برندي كه آن را قبول دارند خريد كنند و پول را به شركتي بپردازند كه كالاي آن در همه‌جا سرويس و خدمات پس از فروش دارد. اين در حالي است كه تجربه كاربران PC نشان مي‌دهد اكثريت آنها پس از خريد كامپيوتر اسمبل شده در بازار از انتخاب خود پشيمان و ناراضي هستند.
برخي از كاربران كه از قطعات و سيستم‌هاي كامپيوتر آگاهي چنداني ندارند، مي‌گويند: پس از مدتي متوجه شدم كه كارت گرافيك دستگاه كه روي آن نوشته mbا128 در حقيقت mbا64 بوده و سي‌پي‌يو دستگاه نيز اصل اما فن آن تقلبي است.
بحري معتقد است، عدم ارائه pc با برند و خدمات پس از فروش موجب هدر رفتن انرژي و سرمايه ملي مي‌شود زيرا كسي حاضر به مسوول بودن در ارائه خدمات پس از فروش قطعاتي كه به مردم فروخته، نيست. وي افزود: لازم است تا طرح «كامپيوت براي همه» را پيش ببريم كه اين طرح نيازمند حمايت دولت است.
به گفته بحري موضوع رايانه براي همه يا رايانه ارزان‌قيمت با دستور و امر فرمايشي ايجاد نمي‌شود، بلكه بايد زمينه مناسب براي اين كار فراهم شود كه در اين صورت بازار كامپيوتر هم سامان مي‌يابد.
افزايش تقاضاي خريد لپ‌تاپ
هم‌اكنون pcها در بسياري از خانه‌ها در حالي خاك مي‌خورند كه صاحبان آنها از يك لپ‌تاپ استفاده مي‌كنند. در همين راستا كارشناسان بازار خبر از افزايش تقاضاي خريد لپ‌تاپ نسبت به pc مي‌دهند، در حالي كه قيمت اين دو كالا نيز با كاهش قيمت جهاني لپ‌تاپ به يكديگر نزديك شده است.
با توجه به ينكه بازار آي‌تي ايران نيز بازاري به روز است و هر محصولي كه در دنيا توليد مي‌شود ظرف چند هفته به بازار داخل راه مي‌يابد، هم‌اكنون تقاضاي خريد لپ‌تاپ هم افزايش يافته است.
علاوه‌بر مزايايي كه موجب خريد لپ‌تاپ مي‌شود شامل سبك بودن و قابل حمل بودن آن، در بازار ايران موضوع كالاي برنددار و مطمئن هم در افزايش تقاضاي خريد لپ‌تاپ تاثير گذاشته است.
چنانچه اكثر كاربران ترجيح مي‌دهند از يك لپ‌تاپ كه توسط برندي معتبر از خارج از ايران طراحي و تهيه شده استفاده كنند زيرا مشخصاتي كه در خصوص آنها اعلام مي‌شود واقعي است و از طرفي ديگر خدمات پس از فروش در ايران و خارج از ايران براي اين كالا وجود دارد.
