گفت وگو با علیرضا شیرازی مدیر سایت بلاگفا

نام نویسنده: مینو مومنی

شرق – روزانه ۷۵ هزار وبلاگ بر روی اینترنت ثبت می شود، كه این مسئله نشان دهنده آن است كه در هر ثانیه این دنیای مجازی شاهد تولد یك وبلاگ است. گرچه از تب وبلاگ نویسی سال ها سپری شده است اما هنوز این پدیده عصر ارتباطات همچنان مخاطبان بسیاری را از هر قشر و سنی به سوی خود جلب كرده است. همین امر باعث شده است كه بازار سرویس دهندگان وبلاگ، از نوع فارسی در كشورمان با خوش اقبالی مواجه شود.

یكی از این سرویس دهندگان معروف بلاگفا نام دارد. بلاگفا یی كه اواسط آذر ۸۳ فعالیتش توسط علیرضا شیرازی كلید خورد. شیرازی كارشناس نرم افزار است و تخصص او در طراحی و برنامه نویسی سیستم های مالی و بانك های اطلاعاتی است. او قبل از آن كه به سراغ تاسیس یك سایت ارائه دهنده وبلاگ برود با سایت جست وجوگر پارسیك میان علاقه مندان شناخته شده بود. او جزء معدود مدیران سرویس دهنده وبلاگ است كه میانه خوبی با رسانه ها دارد. اوایل تاسیس بلاگفا با او گفت وگوی كوتاهی داشتیم. حالا بعد از گذشت ۲۰ ماه از فعالیت بلاگفا بار دیگر به سراغ علیرضا شیرازی رفته ایم تا برایمان از بلاگفا blogfa.com و پارسیك parseek.com بگویید. اگر تمایلی به دانستن اطلاعاتی در خصوص سایت بلاگفا و پارسیك دارید با این گفت وگو همراه شوید.

اولین وبلاگی كه در بلاگفا ثبت شد چه نام داشت و در حال حاضر این وبلاگ به روزرسانی می شود
چن وبلاگ اولی كه در بلاگفا به ثبت رسید توسط همكاران و دوستان برای آزمایش و بررسی سیستم بود كه عمر آنها بیش از چند هفته دوام نیافت. البته همسر یكی از دوستانم نیز در همان زمان وبلاگی را در بلاگفا ثبت كرد كه اگرچه به صورت منظم به روز نمی شود ولی همچنان وجود دارد.

آمار وبلاگ های ثبت شده در بلاگفا چه رقمی را نشان می دهد
در حال حاضر بیش از ۴۲۰ هزار وبلاگ ثبت شده در بلاگفا داریم كه البته تعداد كل وبلاگ های ثبت شده از زمان فعالیت سایت در بلاگفا بسیار بالاتر از این تعداد است كه با توجه به سیاست بلاگفا بسیاری از آنها به دلیل آزمایشی و غیرفعال بودن و یا اسپم بودن وبلاگ حذف شده اند. همچنین تعداد كل مطالب پست ثبت شده در وبلاگ های زیرمجموعه نزدیك به چهار میلیون است كه فكر می كنم از این نظر در رتبه ممتازی در بین دیگر سرویس های وبلاگ فارسی هستیم.

موضوع بندی در بلاگفا به چه صورتی است و كدام یك از موضوعات نزد كاربران به نوعی پرطرفدار محسوب می شود
ابتدا باید اشاره ای به این نكته داشته باشم كه امكان موضوع بندی وبلاگ ها به صورت كلی وجود ندارد. در واقع بسیاری از وبلاگ ها با توجه به ماهیت شخصی آنها الزاما به یك موضوع خاص نمی پردازند و ممكن است در بین مطالب تخصصی در مورد مسائل شخصی یا رویدادهای سیاسی و اجتماعی نیز نظر خود را بنویسند همچنین ممكن است تعیین یك موضوع خاص برای مطالب وبلاگ باعث محدودیت نویسنده برای نوشتن در مورد دیگر موضوعات شود و یا انتظار بیشتری برای خوانندگان ایجاد كند.

اما با این حال معمولا بحث غالب در مطالب یك وبلاگ معیاری برای تعیین موضوع آن است. در بلاگفا ابتدا امكاناتی برای موضوع بندی مطالب وبلاگ توسط نویسنده ایجاد شد بدین معنا كه نویسنده این امكان را دارد كه موضوعات متفاوتی برای مطالب وبلاگ خود تعریف كند و امكان دسترسی خوانندگان به مطالب مرتبط به یك موضوع نیز فراهم شده است. همچنین فهرست موضوعی وبلاگ های كاربران نیز در سایت در نظر گرفته شده است كه با توجه به مدت زما فعالیت و تعداد مطالب امكان ثبت در فهرست توسط خود كاربران وجود دارد. موضوعات كامپیوتر، شخصی، هنر و ادبیات، سرگرمی و روزنامه نگاری و خبر را می توان موضوعات پرطرفدار دانست. با این حال درصد كمی از كاربران بلاگفا وبلاگ خود را در فهرست موضوعی وبلاگ ها ثبت كردند كه این بیشتر به دلیل عمومی بودن مطالب وبلاگ ها است. همچنین باید در نظر داشت كه در برخی موضوعات تخصصی اصولا وبلاگ های محدودی وجود دارند. اما همین تعداد نیز از اهمیت بالایی برخوردارند كه به طور مثال می توان به وبلاگ هایی كه به مباحث علمی و مهندسی یا فرهنگ و تاریخ می پردازند اشاره داشت.

زمانی تب وبلاگ نویسی بیار شایع بود اما رفته رفته گویا از جذابیت آن كاسته شده است تا آنجا كه امروزه در هر سرویس دهنده ای با حجم وسیعی از وبلاگ ها روبه رو می شویم كه مدت ها از به روزرسانی آن گذشته است. شما در بلاگفا برای حل این مشكل چه تدبیری در نظر گرفته اید
با بخش اول نظر شما در مورد تب اولیه وبلاگ نویسی موافقم اما نمی توانم بپذیرم كه از جذابیت وبلاگ نویسی كاسته شده است. زمانی وبلاگ یك پدیده جدید بود كه بسیاری از افراد تحصیلكرده و كاربران اینترنت مایل به تجربه آن بودند اما امروز وبلاگ دیگر یك پدیده عجیب و جدید حداقل از دیدگاه كاربران اینترنت نیست. اما این بدین معنا نیست كه از جذابیت وبلاگ نویسی كاسته شده است. در حالی كه بسیاری از وبلاگ های اولیه فارسی دیگر فعالیت سابق خود را ندارند با این حال هزاران وبلاگ جدید نیز روزانه و در سرویس های وبلاگ فارسی ایجاد می شود و حداقل در بلاگفا هزاران مطلب جدید در طول روز و توسط كاربران در وبلاگ ها به ثبت می رسد. در جهان نیز براساس گزارش سایت های جست وجوگر وبلاگ مانند تكنوراتی همچنان شاهد افزایش تعداد وبلاگ ها و رشد كمی آنها هستیم.

من این جریان را مشابه دیگر سرویس های جذاب اینترنت مانند ای میل می دانم، زمانی نه چندان دور داشتن یك ای میل جذابیت خارق العاده ای داشت و اكنون شاید دیگر اینچنین نباشد. اما با این ال همچنان میلیون ها نفر از ای میل استفاده می كنند و حتی تبدیل به ابزاری مورد نیاز جهت ارتباط شده است. در پاسخ به بخش دوم سئوال شما فكر می كنم قبلا تاثیر سرویس های وبلاگ فارسی را در ایجاد اشتیاق به وبلاگ نویسی در بین كاربران ایرانی دیده ایم. محیط ساده و فارسی سرویس های وبلاگ ایرانی خود یكی از دلایل مهم رواج وبلاگ نویسی فارسی است.

در بلاگفا نیز این مسئله مورد توجه بوده و همانطور كه در بخش معرفی بلاگفا نیز ذكر شده سادگی ابزار و محیط كار سایت یكی از اهداف مهم و اولیه بلاگفا بوده است كه فكر می كنم در این زمینه تا حدودی موفق عمل كرده ایم. همچنین با توجه به اینكه یكی از نگیزه های اصلی در ادامه فعالیت وبلاگ ها مخاطب و بازدیدكننده است تلاش شده است كه امكاناتی برای معرفی وبلاگ ها در نظر گرفته شود و به طور مثال از همان ابتدای فعالیت سایت و تاكنون تمامی وبلاگ های به روز شده در صفحه نخست و صفحات وبلاگ های به روز شده نمایش داده شده است كه از جذابیت های سایت برای كاربران بوده است هرچند كه در مواردی و به دلیل سوءاستفاده برخی باعث مشكلاتی برای ما نیز شده است. سیاست دیگر بلاگفا حذف وبلاگ های غیرفعال و آزمایشی در دوره های زمانی خاصی است كه این شامل وبلاگ هایی با حجم مطالب بالا نخواهد بود و امیدواریم با این سیاست ضمن اینكه منابع سایت را حفظ می كنیم با آزاد كردن آدرس وبلاگ های غیرفعال امكان ثبت و فعالیت مجدد را با این آدرس ها برای دیگران امكان پذیر كنیم.

گفتید سیاست بلاگفا حذف وبلاگ های غیرفعال و آزمایشی است. این حذف به چه صورتی خواهد بود
وبلاگی كه تنها یك مطلب داشته باشد و ۴۵ روز نیز به روزرسانی نشده باشد خودبه خود آن وبلاگ غیرفعال محسوب خواهد شد و از لیست وبلاگ ها حذف می شود. در مورد وبلاگ های آزمایشی نیز همین مسئله صادق است چون یك سری صرفا برای تست كردن امكانات سرویس دهنده اقدام به راه اندازی وبلاگ می كنند و چون هیچ متنی در وبلاگ وجود ندارد و به نوعی در آن به روز رسانی معنا ندارد بنابراین طبق مرامنامه اولیه موجود در بلاگفا ما اجازه حذف این گونه وبلاگ ها را خواهیم داشت.

هرچند در گذشته كاربران برای داشتن یك وبلاگ با انتخاب محدود سرویس دهنده روبه رو بودند اما در حال حاضر تعدد سرویس دهندگان وبلاگ كاربران را با چندین انتخاب روبه رو كرده است. شما از میزان تقاضای هر سرویس دهنده اطلاعاتی در دست دارید
نه دقیقا، بسیاری از سرویس های وبلاگ آمار خود را ذكر نمی كنند و یا اینكه جنبه های تبلیغاتی را در ارائه آمار خود در نظر می گیرند و چه بسا كه گاهی این آمار با واقعیت تفاوت داشته باشد. با این حال روش های مختلفی وجود دارد كه بتوان از میزان استقبال و رشد كاربان یك سرویس دهنده به صورت تقریبی مطلع شد.

هر سرویس دهنده وبلاگ كم و بیش دارای یكسری امكانات ثابت است. شما در بلاگفا چه امكانات ویژه ای را تعبیه كرده اید تا بدین وسیله مخاطبان بیشتری را جذب كنید
معتقدم كه وبلاگ نویسی وابسته به امكانات زیاد سرویس دهنده یا ابزار مدیریت وبلاگ نیست. سایت هایی مانند بلاگ اسپات یا لایو ژورنال كه مورد استفاده و استقبال بالای كاربران هستند امكاناتی بسیار ساده دارند و حقیقت كاربران به دنبال ابزارهایی هستند كه به سادگی و با اطمینان وبلاگ نویسی را تجربه كنند. در بلاگفا نیز كیفیت سرویس، سرعت، سادگی كار و حفظ اطلاعات شخصی كاربرن از اهداف مهم و اصلی بوده است و من شخصا معتقدم این كار به خصوص با توجه به حجم بالای كاربران بلاگفا كار بسیار سخت تری نسبت به برنامه نویسی و پیاده سازی یك امكان جدید است. در عین حال تلاش شده است كه امكانات سایت با توجه به انتظارات كاربران و مواردی كه وبلاگ نویسی یا خواندن مطالب وبلاگ را بهتر می سازد پیاده كنیم. البته باید محدودیت ها را نیز در نظر داشت چرا كه افزودن برخی امكانات نیازمند سرمایه گذاری و هزینه زیادی هستند. در حالی كه شیوه درآمدزایی مشخصی برای تامین این هزینه ها حداقل در كشور ایران وجود ندارد.

شما از معدود مدیران سرویس دهنده وبلاگ هستید كه حاضر ده اید به نوعی از سایه بیرون آمده و با مخاطبان در ارتباط باشید. آیا این كار دلیل خاصی دارد
دلیل اصلی اعتقاد شخصی من براین موضوع بوده است كه مدیر چنین سرویسی بایستی مسئولیت كار خود را بپذیرد. كاربران سایت نیز ساعت ها وقت و انرژی خود را در چنین سرویسی صرف می كنند و بسیاری از آنها انتظار دارند كه با هویت و شاید حتی طرز تفكر مدیران چنین سرویسی آشنا باشند. چنین مسئله ای كار ما را هم سخت تر می كند، چون در صورتی كه مشكلی برای سرویس یا اطلاعات كاربران پیش آید می تواند به هویت كاری ما لطمه بزند به خصوص آنكه من و همكارانم در بلاگفا همگی قبل از این نیز فعالیت چندین ساله در حوزه فناوری اطلاعات و وب داشته ایم. البته این به اصطلاح خروج از سایه چندان هم بی هزینه نبوده است. شكایت، رفتن به دادگاه و جلسات و فراخوانی توسط نهادهای به خصوص دولتی جهت مطالبی كه گاه و بی گاه در وبلاگ های زیرمجموعه بلاگفا منتشر می شود از هزینه هایی است كه بابت آن پرداخت كرده ایم.

وقتی سایت بلاگفا مترادف است با نام علیرضا شیرازی یعنی شما این ریسك را قبول كرده اید كه عواقب هر نوشته ای در بلاگفا را پذیرفته اید. آیا تاكنون برای شما در این خصوص مشكلی پیش آمده است
بله، همین گونه است. در واقع این خطر نه تنها من بلكه همكاران مرا نیز تهدید می كند و همانطور كه اشره داشتم در مواردی به دلیل شكایت برخی نهادهای دولتی حتی به كلانتری و دادگاه هم رفته ام و یا اینكه توسط نهادهای قضایی یا سازمان های دولتی احضار شده ام. قاعدتا هیچ كس احساس خوبی ندارد وقتی احضاریه دادگاه به آدرس موجود در شناسنامه تلفن همراه وی ارسال شود و به خصوص آن كه چند باری احضاریه به منزل شخصی ام ارسال شد كه این اتفاق نگرانی شدیدی در خانواده ام ایجاد كرد.

در مورد شكایات آیا موردی پیش آمده كه سبب احضار نویسنده وبلاگ شود
چند مورد وجود داشت. به عنوان نمونه یكی متنی در وبلاگ باعث شد سازمان برنامه ریزی مازندران از من شكایت كند و در ادامه به شدت پیگیر برای معرفی نویسنده آن وبلاگ بود. از آنجا كه ما اطلاعات نویسندگان را ثبت نمی كنیم در این مورد قادر به همكاری نبودیم. جالب آن است كه در این مورد نویسنده وبلاگ به طور خودكار وبلاگش را غیرفعال كرده بود، اما با این حال این سازمان همچنان پیگیر برخورد با نویسنده این وبلاگ بود.

هیچ رسانه ای را همانند وبلاگ نمی توان یافت كه در آن بتوان با آزادی كامل اظهار عقیده كرد. اما همین آزادی گاهی اوقات باعث به وجود آمدن مشكلاتی می شود، می خواستم بدانم خط قرمز بلاگفا به چه صورتی است و شما به عنوان مدیر بلاگفا چگونه بر روی این حجم وسیعی از وبلاگ های ثبت شده نظارت دارید
اولین خط قرمز بلاگفا انتشار مطالب و تصاویر غیراخلاقی پورنو است. همانند بسیاری از سایت ها و سرویس هایی كه حتی در ایالات متحده یا اروپا فعالیت می كنند بلاگفا انتشار مطالب و تصاویر پورنو در وبلاگ های خود را تحمل نمی كند و به خصوص آنكه با توجه به فرهنگ و قوانین موجود در كشور ایران این حساسیت بیشتر نیز می شود.

در گام بعدی مواردی است كه به نوعی نیاز به بررسی دارد مانند توهین و فحاشی به افراد كه گاهی اوقات باعث ناراحتی شدید یك نفر یا خانواده او می شود و در نهایت نیز مواردی مانند تبلیغ گروه های تروریستی، توهین به مذاهب یا قومیت ها و مواردی مانند آن است كه نیاز به بررسی بیشتر دارد. در حال حاضر اصلی ترین ابزار بلاگفا جهت بررسی تخلف وبلاگ ها، گزارش كاربران است به خصوص آنكه این اواخر امكان جدیدی نیز در سایت پیاده سازی شده كه امكان گزارش تخلف توسط كاربران را ساده تر و سریع تر كرده است.

با مرور وبلاگ های ثبت شده در بلاگفا گاهی اوقات حتی با كلیك بر روی نام وبلاگ های تخصصی مثلا در حوزه كامپیوتر و اینترنت با وبلاگی با محتوای صددرصد مستهجن روبه رو می شویم اتفاقی كه در اكثر سرویس دهندگان وجود دارد. شما برای حل این مشكل چه كاری انجام داده ا ید
در حقیقت ما افراد فنی هستیم و نمی توانیم بیماری روانی برخی را درمان كنیم و این موردی را كه اشاره كردید از واردی است كه باعث آزار ما می شود. چاره ای نداریم جز آنكه از كاربران بلاگفا بخواهیم در سالم سازی این محیط به ما كمك كنند. توجه داشته باشید كه حجم مطالب منتشر شده در بلاگفا حتی در طول روز نیز بسیار بالاست و امكان تشخیص تصاویر مستهجن نیز توسط برنامه نویسی كار بسیار پیچیده ای است.

همان طور كه می دانید بحث فیلترینگ خاص كشوری همچون ایران نیست و در اكثر كشورها بنا به موقعیت فرهنگی و سیاسی آن كشور در حال اجرا است. در مورد موضوعی چون وبلاگ نویسی در كشورهای دیگر وضع به چه صورتی است
من دقیقا نسبت به این موضوع اطلاعی ندارم و حتی نسبت به اینكه اكثر كشورها به خصوص كشورهای پیشرفته به شیوه ای مانند آنچه در ایران ، چین یا كشورهای عربی صورت می گیرد سایت های مخالف با سیاست های خود را فیلتر می كنند اطمینان ندارم.

بحث فیلترینگ همیشه صف طولانی از مخالفین و موافقین را تشكیل داده است. شما به عنوان مدیر بلاگفا نظرتان در مورد فیلترینگ چیست
اگر فیلترینگ به عنوان یك قانون برای حفظ حقوق شهروندی اجرا شود بسیار خوب است چرا كه همه ما دوست داریم اعضای خانواده مانند خواهر و برادر كوچكترمان كه نسبت به آنها به نوعی احساس مسئولیت داریم وقتی وارد محیط اینترنت می شوند دستیابی آنها به سایت های غیر اخلاقی مسدود شده باشد. اما اگر بخواهند از قانون سوءاستفاده كنند و در پوشش مبارزه با سایت های غیر اخلاقی مبادرت به فیلتر سایت های خبری كنند به نظر این كار یعنی خروج از قانون و نادیده گرفتن آزادی فردی است.

اواخر سال ۸۳ بلاگفا قدم به دنیای سرویس دهندگان وبلاگ گذاشت و شما به عنوان مدیر این سایت به تازگی یك وبلاگ شخصی راه اندازی كرده اید، آیا این تاخیر علت خاصی داشت
من قبل از راه اندازی بلاگفا در وبلاگ گروهی دیگر فعالیت داشتم وهمچنین وبلاگ شخصی دیگری نیز در بلاگفا داشته ام كه با توجه به نوع مطالب آن علاقه ای به معرفی آن نداشتم.
این اواخر تصمیم گرفتم كه وبلاگی شخصی ولی با دیدگاه متفاوتی نسبت به وبلاگ های سابقم را تجربه كنم كه این تصمیم در نهایت به راه اندازی وبلاگ
com http://shirazi.blogfa. ختم شد.

وبلاگ شما فاقد هر نوع گرافیگ و به نوعی طراحی خاص است و خوانندگان تنها با نوشتار روبه رو هستند. این كار شما اتفاقی بوده است یا اینكه شما به نوشته بیشتر از گرافیك توجه دارید
فكر می كنم مهمترین چیزی كه مدنظر خوانندگان یك وبلاگ است مطالب آن است و گرافیك تنها در چند مراجعه اول برای خواننده جذاب است و بعد از آن محتوا و سرعت نمایش مطالب وبلاگ از اهمیت بیشتری برخوردار است. با این حال تلاش كردم كه المان هایی نیز در قالب وبلاگ در نظر بگیرم كه با قالب های پیش فرض سرویس دهنده نیز تفاوتی داشته باشد.