رگولاتوری و تصمیمهای بزرگ
نام نویسنده: علی شمیرانی
بزرگراه فناوری -سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درحالی که هنوز موفق به دریافت و تایید چارت سازمانی خود نیز نشده، درگیر فعالیتهای خرد و کلان زیادی شده است.
این سازمان بهعت فقدان نهاد تنظیمکننده مقررات در حوزه ICT به محض شکلگیری مجبور به پیشبرد همزمان دهها آییننامه و مقررات شده، این فشار بر سازمان تنظیم مقررات بهویژه در روزهای اخیر به حدی شده که برخی از کارشناسان نسبت به توانایی این سازمان در ایجاد تغییرات بنیادین در ساختار چند ده ساله مخابرات کشور ابراز تردید کردهاند.
اما درحالی که تمامی این موارد بهنوعی از جمله وظایف سازمانی این نهاد بهشمار میرود، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی درگیر مسایل ناگهانی و گاه جنجالبرانگیز نیز شده است. از جمله آنکه چندی پیش رییس کمیته مخابرات مجلس شورای اسلامی بهعلت بهبود نیافتن کیفیت مکالمات اپراتور اول (مخابرات) خواستار در نظر گرفتن جریمه از سوی سازمان تنظیم مقررات برای این اپراتور شد. به عبارت دیگر از وزارت ارتباطات خواسته شد تا خود را جریمه کند.
این موضوع بیسروصدا به کنار گذاشته شد تا اینکه سازمان رگولاتوری با دو موضوع مهم مواجه شد. اول واگذاری سیمکارتهای پیشپرداخته (اعتباری) از سوی شرکت مخابرات و دوم ثبتنام مجدد سیمکارتهای معمولی مخابرات در بهمنماه سال جاری .
اگرچه رییس سازمان تنظیم مقررات تلویحا گفته که تصمیمگیری در خصوص هر دو مورد فوق در حوزه اختیارات کمیسیون تنظیم مقررات است و مجوزهای لازم ابتدا باید از این کمیسیون اخذ شود.
این درحالی است که مدیران مخابراتی تقریبا به دو طیف تقسیم شدهاند: دسته اول مدیرانی هستند که ایفای نقش تنظیمکننده بازار از سوی سازمان رگولاتوری را هضم و درک کردهاند. دسته دوم را نیز مدیرانی تشکیل میدهد که اعتقادی به نقش این سازمان نداشته و علاوه بر استناد به قوانین و مصوبات دیگر به نوعی سعی در کمرنگ کردن نقش رگولاتور و حتی تاثیرگذاری بر آن هستند.
در این میان گذشته از انتظار برای کسب تکلیف از سوی کمیسیون و سازمان تنظیم مقررات در جهت صدور مجوزهای مربوطه، یک فرد نقشی کلیدی ایفا میکند و آن کسی نیست جز وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات.
در حقیقت و براساس قانون این وزیر ارتباطات است که علاوه بر پست وزارت ریاست کمیسیون تنظیم مقررات را نیز برعهده دارد. این درحالی است که رییس سازمان تنظیم مقررات نیز با حفظ سمت بهعنوان معاون وزیر ارتباطات تلقی شده و در نهایت این سازمان نیز زیر نظر و تحت نفوذ شخص وزیر است.
اگرچه وزیر نیز در این میان باید هم نقش تحدیدکننده مجموعه خود را ایفا کند و هم نقش توسعهدهنده آن را. به این ترتیب شخص وزیر ارتباطات نیز از این حیث زیر ذرهبین بخش خصوصی و مطبوعات قرار دارد و باید منتظر ماند و دید که تکلیف توسعه بیرویه اپراتور دولتی (به زعم کارشناسان) به کجا میانجامد.