دنیای اقتصاد – از زمان اعلام طرح راهاندازي اينترنت ملي با هزينه يك‌ميليارد دلار توسط وزارت فناوري اطلاعات و ارتباطات، تاكنون اظهار‌نظرهاي مختلفي از سوي كارشناسان و مسوولان فعال در حوزه آي‌تي در خصوص اين طرح عنوان شده است. در اين ميان، برخي اينترنت ملي را از لحاظ امنيتي و اقتصادي مفيد و مقرون به صرفه دانسته و برخي ديگ از كارشناسان به دليل مشخص نبودن جزييات اين طرح و نيز سرمايه‌گذاري و هزينه بسيار زياد آن معتقدند راهاندازي اينترنت ملي بهترين گزينه براي رسيدن به اهداف اعلام شده از اجراي اين طرح نيست.
محمد حسن قاسمي، مسوول كميسيون نشر الكترونيك سازمان نظام صنفي رايانه‌اي در گفت‌وگو با خبرنگار ما در خصوص اينترنت ملي، گفت: انتقال ترافيك‌هاي داخل كشور روي شبكه ارتباطي داخلي از طريق ديتاسنترهاي داخلي(IDC) ضروري است تا تبادل اطلاعات و ارتباطات مردم در كشور بدون نياز به گردش در شبكه اينترنت جهاني از طريق شبكهاي داخلي برقرار شود و از لحاظ اقتصادي نيز هزينه برقراري ارتباط‌‌ها كاهش يابد.
وي در ادامه افزود: اجراي طرح اينترنت ملي و پاسخگويي به نيازهاي داخلي كشور مفيد و مقرون به صرفه است اما با توجه به ماهيت جهاني بودن اينترنت بايد مسوولان در اين طرح، جايگاه ايران را در تعامل با جهان در نظر بگيرند.قاسمي تصريح كرد: بايد هدف از راهاندازي اينترنت ملي به جز تامين امنيت و صرفه اقتصادي مشخص شود زيرا طبق هزينه‌يابي مي‌توان گفت كه هزينه بسيار بالايي براي راهاندازي اين شبكه در محيطي امن لازم است.
وي همچنين گفت: نبايد راهاندازي شبكهاي داخلي با نام اينترنت به منظور ارسال و دريافت ترافيك‌هاي اطلاعاتي با پديده اينترنت كه به صورت ذاتي بينالمللي محسوب مي‌شود، مورد اشتباه قرار گيرد.
وي افزود: بايد فايده ملي شدن اينترنت كه ماهيتي بينالمللي دارد از سوي كساني كه قصد راهاندازي اينترنت ملي دارند، مشخص شود زيرا تاكنون هيچ كشوري رفتار اينچنيني با اينترنت نكرده است.به گفته قاسمي بايد به‌رغم توجه به ضرورت راهاندازي اينترانت داخلي با انجام كار مطالعاتي به فوايد اقتصادي و امنيتي حفظ تعاملات بينالمللي بر روي شبكه اينترنت نيز توجه كرد.
وي معتقد است: اينترنت جهاني و متعلق به همه مردم جهان است و نبايد از ترس قطع شدن ارتباطا و ايجاد تحريم‌‌ها به دنبال خروج از آن باشيم بلكه بايد با ايجاد تعاملات، سعي بر حفظ اينترنت كنيم و با توجه به اينكه هيچ كشوري اينترنت را به صورت ملي تبديل نكرده ما نيز با شبكه سازي و ايجاد ارتباط در خارج فضاي اينترنت به راهاندازي اينترنت براي ارتباطات داخلي بپردازيم ولي از جهان اينترنت و شفافيت دوري نكنيم. در همين حال عضو كميته نرم‌افزار مركز صنايع نوين نيز با تازه خواندن اصطلاح «اينترنت ملي» خواستار ارائه تعريفي از اين واژه شد. بهزاد ميقاني در گفت و گو با ايرنا افزود: خود اين اصطلاح گنگ بوده و مشخص نيست براي چه به آن واژه ملي را افزوده‌اند. وي اظهار داشت: بايد در ابتدا ملي بودن را براي اينترنت معني كنيم زيرا اين كلمه تعبيرهاي بسياري دارد و بايد اين نكات نيز مد نظر قرار گيرد.
وي اين سوال را مطرح كرد كه آيا طرحي كه قرار است راهاندازي شود و بودجه يك‌ميليارد دلاري براي آن اختصاص يافته است، قابليت ملي بودن را دارد يا خير؟
وي افزود: يكي از معاني آن مي‌تواند چنين تعبير شود كه مجموعه‌اي از شبكه‌هاي داخلي به هم متصل شوند و اين نيز يعني اينترانت درون كشوري كه تا به حال اينترانت درون سازماني ديده‌ايم.
عضو كميته نرم افزار مركز صنايع نوين بيان داشت: ما بايد بدانيم در اين طرح چه اتفاقاتي خواهد افتاد تا بدانيم كه چه انتظاراتي مي‌توان از آن داشت.
ميقاني تاكيد كرد: توضيحاتي كه در اين مورد داده شده قابل تامل است، اما اصطلاح منتخب براي آن قابل تصور نيست.
به گفته وي، همچنين از اين طرح جديد مي‌توان چنين برداشت كرد كه يك مجموعه شبكه‌هاي داخلي نظير شبكه رشد كه متعلق به آموزش و پرورش است و يا شبكه رياست‌جمهوري كه تمامي اطلاعات مربوط به رياست‌جمهوري را ارائه مي‌كند به هم متصل شود. وي گفت: بايد يك مجموعه اطلاعات را از روي اينترنت برداشته و روي سرورهاي داخل كشور قرار دهيم البته زماني كه ديتا‌سنتر كشوري راهاندازي شود و در اين‌صورت، طرح كشوري است و نمي‌توان اصطلاح ملي را بر آن ناميد. به عقيده ميقاني، ديدگاه رياضي، معاون فناوري اطلاعات وزارت ارتباطات و دبير شوراي‌عالي فناوري اطلاعات از اين طرح اين است كه اطلاعاتي كه هر فرد در ايران از اينترنت مي‌خواهد از اطلاعات داخل كشور جست‌وجو شود و اگر اين اطلاعات موجود نبود سپس به خارج كشور وصل شود.
وي يادآور شد: اما اين طرح مانند بحث شارع خواهد شد كه ناموفق بود زيرا موضوع‌هاي اينچنيني را نمي‌توان ملي كرد. به گفته وي، يكي ديگر از نكات قابل توجه پس از طرح اين موضوع اين است كه مگر چند‌درصد اطلاعات دنيا به زبان فارسي است و ما مي‌توانيم به آن دسترسي داشته باشيم و كاربران كور ما مگر تا‌چه‌حد اطلاعات داخلي از اينترنت مي‌خواهند؟
وي با تاكيد بر اينكه در كشور سالانه هزاران طرح داده مي‌شود، اما هيچ كدام اجرا نمي‌شود، خاطرنشان كرد: زماني مي‌توانيم اينترنت ملي داشته باشيم كه تمام اطلاعات ما از داخل كشور به دست آيد به همين سبب توليد اطلاعات در اينترنت مهم است.
ميقاني يادآور شد: در ابتدا بايد ببينيم طرح‌هاي قبلي مانند شارع آيا نتيجه داشت كه چنين طرحي نتيجه بخش باشد؟ و همچنين بايد بررسي شود كه چنين طرحي براي كشور ما داراي مزيت است يا خير؟
