نام نویسنده: دکتر یونس شکرخواه
دات – تونس را باید به یاد سپرد. قطاری که برای عده ای از سوئیس به راه افتاد؛ جمع زیادی از مسافران را در ایستگاه تونس پیاده خواهد کرد. اما نه تونس ایستگاه آخر است و نه سوئیس ایستگاه اول .
عده ای از آنانکه که دیروز در ایسگاه سوئیس سوار این قطار شدند و یا حتی امروز در تونس کوپه ای را به خود اختصاص دادند؛ احتمالا نمی دانند قطار جامعه اطلاعاتی از دره تنسی آمریکا به راه افتاده و بنابر این مسافران اصلی؛ از آن دره سوار قطار جامعه اطلاعاتی شده اند.
مسافران تنسی عاشق و شیفته تکنولوژی اند؛ بسیار با حوصله اند و معتقدند هر که هر چه تکنولوژیک تر؛ باشد؛ دموکرات تر هم هست. این پر حوصله ها وقتی نخستین نیروگاه های برق را در دره تنسی به پا کردند به زمین و زمان گفتند برق تکنولوژی نیست، دموکراسی است و هر که نیروگاه های ما را نداشته باشد؛ دمکرات نیست و بوئی از دمکراسی نبرده است. دست از کارهای چرک شوئید و بیائید با نیروگاهها ؛ همه جاها را به باغ تبدیل کنید.
همین ها بعدها به دست برژینسکی از زیستن “در میان دو عصر” حرف زدند و از رسیدن قطار به ایستگاه “تکنوترونیک” جامعه اطلاعاتی و بعد از زبان اتحادیه بین المللی ارتباطات دوربرد آدرس یک “حلقه گمشده” را دادند در گزارشی به همین نام که آهای دنیا هر که اندازه امریکا تلفن نداشته باشد؛ به همان اندازه از دمکراسی دور است. جمع زیادی از اهالی دره تنسی حالا در دره سیلیکون اقامت دارند.
بد نیست که بدانید بعضی از مسافران قطار جامعه اطلاعاتی از بستگان اهالی دره تنسی هستند و از آنها هم “تکنو مذهب” ترند. اینها سوار قطار امعه اطلاعاتی شده اند؛ اما تگ های بارهایشان به نام اهالی تنسی صادر شده؛ اینها را سوار قطار جامعه اطلاعاتی کرده اند و شاید بهتر باشد که بگویم که از همان لحظه اول که سوارشان کرده اند در واقع پیاده شان کرده اند! به همه این جماعت چه اهل دره تنسی و چه اهل دره سیلیکون می توان گفت مسافران تکنولوزی زده عاشق “توسعه ارتباطات”.
اما مسافران دیگر قطار : عده دیگری هم هستند که هوشمندانه سوار این قطار شده اند تا از بقیه مسیر با دیگران حرف بزنند و بگویند اصلا شاید این قطار به ایستگاه کاساندرا برسد.
این مسافران اهل حساب و کتاب، عاشق جمال تکنولوژی نیستند؛ و به جای “توسعه ارتبطات” به “ارتباطات توسعه” فکر می کنند؛ و به جای جامعه اطلاعاتی به “جامعه معرفتی” می پردازند.
این مسافران حساب و کتابی؛ واژه ها و عبارات را با وسواس به کار می گیرند؛ از بستگان اهالی دره تنسی نیستند و در عوض با اهالی جامعه مدنی – که آنها هم سوار همین قطار شده اند – رابطه نزدیک تری داند؛ اما ضمنا نگران این هم هستند که مبادا اهالی تنسی و سیلیکون، به جماعت جامعه مدنی امکان سوار شدن به قطار را از این جهت داده باشند که خواسته های آنها را چکش خورده و مشخص شده داشته باشند و به قول معروف آنها را در ریل های و ایستگاههای از پیش طراحی شده راه ببرند.
مسافران دیگر قطار جامعه اطلاعاتی؛ دولتی ها هستند؛ آنها وقت جنگ سرد؛ سردند و وقت جنگ گرم؛ گرم. بین اینها هم اهل تنسی هست؛ هم اهل سیلیکون و هم اهل حساب و کتاب. ایستگاه انها را خودشان تعیین نمی کنند؛ پایتخت هایشان تعیین می کنند.
عده دیگری از مسافران قطار جامعه اطلاعاتی بلیط بیزینس کلاس دارند. نوع بلیط شان نیاز به توضیح درباره انها را از بین می برد و الان سالن “آی سی تی برای همه” اجلاس تونس در کنترل کامل آنهاست. اینها بسیار پیچیده عمل می کنند و به جای دوستان ثابت به منافع ثابت فکر می کنند.
شما چه فکر می کنید؟ کدامیک از این مسافران؛ کنترل لکوموتیو را زودتر از دیگری به دست خواهد گرفت؟ من ه فکر می کنم مسافران, تازه به شناخت از هم رسیده اند و از این قطار که پیاده شوند تازه دنبال قطارهای ویژه خودشان خواهند گشت، این را امریکائی به خصوص در بحث حاکمیت اینترنت زودتر از بقیه فهمیدند هر چند ادای طرف پیروز را در می آورند.
