نام نویسنده: محمد ثروتی *
آی تی ایران – حضور در نمايشگاه هاى بين المللى يک هدف نيست بلکه ابزاريست براى ورود به دنيايى بزرگ و جديد و تلاشى است براى کمک به رقابت پذير کردن شرکت هاى ايرانى و نيز يک تعامل نهادينه و سازماندهى شده کم هزينه با دنياى اطراف و همه اين ها در راستاى اهداف برنامه چهارم توسعه طراحى شده است.
حضور در يک نمايشگاه بين المللى تخصصى، آن هم با مديريت خود اهالى صنعت آى تى و حمايت دولت، به نظر من يک تجربه موفق است که باعث شده تا موضوع صادرات براى شرکت هاى ما اهميت دو چندانى يابد.
مبناى برنامه چهارم توسعه، رقابت پذير کردن شرکت هاى خصوصى با استفاده از اقتصاد دانش محور است تا بتوانيم به رشد 8 درصدى برسيم. اصلى ترين راه رقابت پذيرى نيز قرار گرفتن در يک فضاى رقابتى است که اين امکان در تعامل با شرکت هاى خارجى موضوعيت مى يابد و حضور در نمايشگاه هاى بين المللى هم يکى از همين راه هاى آشنايى شرکت هاى داخلى و محک زدن آن ها در يک فضاى رقابتى تخصصى است.
ضمن آن که توجه به بازار تقاضا به عنوان مکانيسمى در توسعه يک صنعت، يک تجربه پذيرفته شده جهانى است و نفوذ در بازار خارجى براى توسعه صنعت ما بسيار حياتى و ضرورى است.
همه اين ها را گفتم که بگويم براى رقابت پذير کردن شرکت ها بايد آن ها را وارد گود کرد و حضور در نمايشگاه هاى خارجى يکى از هين اقدامات عملى و موثر است.
از طرفى شرکت هاى خصوصى ما در IT هم جوانند و هم بنيه مالى زيادى ندارند و کمک و حمايت دولت در پا گرفتن آن ها از الگوهاى بين المللى است که بسيارى از کشورهاى در حال توسعه آن را در پيش گرفته اند.
وقتى فلسطين با 4 شرکت، لبنان با 21 شرکت ، اردن با 20 شرکت و مصر با 30 شرکت در اين نمايشگاه حاضرند جاى سئوال است که ايران در اين ميان حضور نداشته باشد.
ما در مرکز صنايع نوين، تلاش کرديم تا خلاء موجود در خصوص صادرات نرم افزار را که هيچ متولى و مسئولى نداشت و در عين حال توجه همه به بازار داخلى بود و نيز در راستاى اهداف مرکز و وزارت صنايع بود را پر کنيم نسبت به تقويت آن همت گماريم.
ثناراى يک کنسرسيوم صادرات نرم افزار است که به پشتوانه 50 شرکت آى تى براى توسعه صادرات کار مى کند و حمايت ما از آن به منزله حمايت از کل صنعت است. طرح اولييه حضور در اين نمايشگاه ها هم پيشنهاد ثناراى بود که با حمايت و کمک مرکز صنايع نوين پخته شد و نتيجه آن شد که در 6 نمايشگاه شرکت کنيم.
طبق آمار انجمن، ما در حدود 300 شرکت نرم افزارى داريم و کل بازار ما نيز در سال 84 بالغ بر 1500 ميليارد تومان است. آيا نبايد بخشى از آن را به صادرات محصولات مبتنى بر نرم افزار اختصاص دهيم؟
در اين 6 دوره حضور در نمايشگاه هاى بين المللى، حدود 40 شرکت با حمايت امل مرکز صنايع نوين و با همکارى پر تلاش شرکت ثناراى در نمايشگاه ها شرکت کردند و با توجه به آمار 300 تايى شرکت هاى نرم افزارى، يعنى ما تسهيلات لازم براى حضور حداقل 14 درصد شرکت هاى نرم افزارى کشور را فراهم کرده ايم و اين آمار در خور توجه و قابل بررسى است. اگر اين آمار را بر اساس تعداد شرکت هاى فعال داراى محصولات قوى بسنجيم که درصد بيشترى را به خود اختصاص مى دهد.
شرکت هاى ما براساس حضور در اين نمايشگاه ها توانسته اند دستاوردهاى مالى و تخصصى خوبى نيز کسب کنند. تعدادى توانسته اند بر اساس ارتباطاتى که مى يابند نسبت به فروش محصول اقدام کنند و تعدادى هم توانسته اند همکارى مشترکى را در قالب خدمات برون سپارى و خدمات فنى و مهندسى برقرار کنند که اين ها نتايج بسيار چشمگير و در خور توجهى است.
از طرفى اين حضور ها باعث شده است تا توانمندى هاى ايرانيان هر چه بيشتر براى خارجى هايى که هيچ چيزى از ما نمى دانند مطرح شود و چهره ايران در نزد جهانيان تعديل و اصلاح شود.
تا چند سال پيش کدام شرکت و متخصص خارجى باور مى کرد که ايرانى هم داراى صنعت IT است و داراى نرم افزار است چه برسد به اين که بخواهد آن را صادر هم بکند و امروز با حضور در6 نمايشگاه بين المللى و منطقه اى براى 6 بار خود را در معرض ديد و قضاوت بيش از صدها هزار بازديد کننده از بيش از 100 کشور کوچک و بزرگ دنيا قرار داده ايم و محصولات خود را به آن ها عرضه کرده ايم. آيا اين دستاورد کمى است؟ براى چنين تبليغى با نرم هاى موجود در هزينه هاى تبليغى کشور چقدر بايد هزينه مى شد و واقعا چقدر هزينه شد؟
اين يک نمايش واقعى و عينى از توان و تخصص ايرانى است که موجب افتخار و سربلندى همه است. ضمن اين که هزينه کردن براى حضور در رويدادهاى بين المللى هزينه نيست بلکه سرمايه گذارى ارزشمند و سود آورى است که در بلند مدت نتيجه خواهد داد.
ما بايد نگاه خود را در اين خصوص تغيير دهيم. بايد تلاش کنيم خود را به جهانيان بنمايانيم و توانمان را به رخشان بکشيم. شرکت هاى ما کوچکند، قبول. سرمايه زيادى ندارند، قبول. تحريم هستيم قبول، از علم و تکنولوژى عقب هستيم ، قبول. اما اين دليل نمى شود که آن چيزى را در انبان داريم و کالايى کم ارزش هم نيست به خوبى عرضه نکنيم!
مگر ما چه چيزى از ترک ها کم داريم؟ مگر ما هوش و ذکاوت هندى ها رانداريم؟ مگر ما از اروپايى هايى که از جوانان ما بهره مى برند و توليد محصول مى کنند عقب مانده تريم؟ آيا ما از همين عرب هاى همسايه که هيچ تخصص و سابقه اى در علم و تکنولوژى و مديريت ندارند چيزى کم داريم؟ ما بايد اثبات کنيم که مى توانيم.
از طرف ديگر ما هر سال شاهد رشد حداقل 40 درصدى تقاضاى شرکت ها هستيم و امروز کسانى را در کنار خود داريم که تا ديروز با شک و ترديد به اين ماجرا مى نگريستند و اگر فضاى نمايشگاهى و امکانات مالى اجازه مى داد مى توانستيم شرکت هاى بيشترى را حمايت کنيم.
من معتقدم نمايشگاه هايى مانند جى تکس نه تنها تهديد نيستند که فرصت به شمار مى روند. هر نمايشگاهى کارکردهاى خودش را دارد. از جى تکس بياموزيم و براى نمايشگاه خودمان مايه بگذاريم اما نه به قيمت اين که بخواهيم ديگران را از بين ببريم. تفکر نابودگرى معلول ذهن هاى کوچک و ناتوان است. امروز دنياى تعامل است. نمايشگاهى مانند جى تکس مى تواند محملى قوى و خوب براى شرکت هاى ما باشد تا خود را به دنيا نشان دهيم. وقتى به هزار و يک دليل نم توانيم امکانات جانبى برگزارى يک نمايشگاه را در کشور و زير ساخت هاى آن را ايجاد کنيم و هنوز اندر خم يک کوچه اين کار هستيم آيا بايد از فرصتى که در کنار گوش ما وجود دارد بى بهره باشيم؟ آيا اين غفلت پذيرفتنى است؟
هنر ما بايد اين باشد که از تهديدها فرصت سازى کنيم نه اين که چون عاجز از چيزى هستيم همان چيزهايى را هم که موجود است خراب کنيم. شعارهاى زيبا دادن و در عمل به گونه اى ديگر رفتار کردن چيزى نيست که از ديده ناظران مخفى بماند.
به هر حال امسال نيز 18 شرکت نرم افزارى در غرفه ايران حضور دارند. براى اولين بار هم انجمن شرکت هاى انفورماتيک حضور دارد تا بازار آى تى ايران را معرفى کند. همچنين امسال شاهد حضور نرم افزارهاى علوم اسلامى و مذهبى هستيم. و غرفه اى نيز اختصاص يه معرفى محصولات مختلف ايرانى که امکان حضور نداشتند را فراهم کرده ايم.
در جى تکس تا چند سال آينده فضاى نمايشگاهى فروخته شده است و اگر مى توانستيم فضاى بيشترى را بگيريم مى توانستيم شرکت هاى بيشترى را با خود همراه کنيم.
* معاون مرکز صنایع نوین وزارت صنایع
