نام نویسنده: سيد على اكرمى‌فر*
itanalyze – مدير برنامه‌ريزى شركت ملى پخش فرآورده‌هاى نفتى و مجرى طرح كارت هوشمند بنزين روز سه‌شنبه 14/4/84 در گفتگو با خبرگزارى ايسنا جزئيات طرح كارت هوشمند بنزين را تشريح نمود. آنچه كه در اين مصاحبه قابل توجه است و از ضعف همكارى بين دستگاه‌ها در امر توسعة فناورى اطلاعات حكايت دارد، تأكيد بر ايجاد يك شبكة مخابراتى جداگانه و مستقل براى پمپ بنزين‌ها است. مجرى طرح كارت هوشمند بنزين معتقد است:
« با توجه به اينكه تبعات ضعف شبكه مخابراتى براى اجراى طرح كارت هوشمند اصلا قابل قبول نبود، با مطالعات كارشناسى به اين نتيجه رسيده‌ايم كه بايد يك شبكه جديد و قوى با تكنولوژى پيشرفته و با پشتيبانى بالا ايجاد شود كه براى اجراى آن از طريق برگزارى مناقصه پيمانكار واجد شرايط انتخاب و هم‌اكنون كار احداث اين شبكه در حال انجام است و تلاش مى‌كنيم كه تا پايان امسال اين شبكه اجرايى و عملياتى شود.»
اين در حالى است كه مسؤولين وزارت ارتباطات و فناورى اطلاعات مدعى توسعة زيرساخت‌هاى قوى ارتباطى در كشور هستند. براى مثال مديرعامل شركت ارتباطات داده‌ها در همايش توسعه‌ى ارتباطات باند وسيع كه در تاريخ 10 خرداد 84 در دانشكدة برق دانشگاه خواجه نصير برگزار شد، بر پيشرفته بودن زيرساخت‌هاى مخابراتى كشور تاكيد نمود.
ايشان همچنين در سومين نشست تخصصى علمى برنامه‌هاى مشاركت ايران در مرحله دوم اجلاس WSIS ضمن تأكيد بر قوى بودن زيرساخت مخابراتى، به تحت پوشش قرار گرفتن اكثر شهرهاى كشور، ايجاد 32000 كيلومتر فيبرنورى و رسيدن به پهناى باند 861 مگابايت اشاره كرده و ارتقاى قريب الوقوع و گسترده‌تر آن را مژده داده بود. وزير ارتباطات و فناورى اطلاعات و معاونين ايشان نيز در سخنرانى‌هاى مختلف بر گستردگى و قوت شبكه زيرساخت تأكيد كرده و معمولا نبود محتوى را مشكل كشور مى‌دانند.
حتى شركت ارتباطات زيرساخت نيز علاوه بر تبليغات گستردة اخير در صدا و سيما، در تازه‌ترين تبليغ بر قبض‌هاى تلفن همراه تيرماه 84، عبارت زير را درج نموده است: “شبكه ملى فيبر نورى ايران با سرمايه‌گذارى بالغ بر 473 ميليارد تومان افتتاح د”.
در نهايت اينكه شبكة فيبر نورى كشور به طول 56000 كيلومتر، دوشنبه 20 تير 84 با حضور سيد محمد خاتمى – رييس جمهور- افتتاح شد. به اعتقاد معتمدى، ايجاد اين شبكه كه با سرماية 660 ميليارد تومان ايجاد شده، تاثير شگرفى در ارتقاى ارتباطات منطقه دارد و ايران را به محور منطقه‌اى ارتباطات تبديل مى‌كند.
هنوز بار هزينه‌هاى سنگين شبكه‌هاى اختصاصى موازى با شبكة مخابرات كشور بر بيت‌المال سنگين مى‌كند و موازى كارى ها در شبكة مخابراتى وزارت نفت، شبكة ارتباطات راديويى بانك‌ها، شبكة فيبرنورى وزارت نيرو، شبكه دولت و … را از ياد نبرده‌ايم و باز مى‌شنويم كه پمپ بنزين‌ها ني قرار است از طريق يك شبكة اختصاصى مجزا با يكديگر متصل شوند.
جالب اينجاست كه اكثر اين آقايان تصميم‌گير در ابتدا توجيهشان اين بوده است كه شبكه مخابراتى ضعيف است و چنانچه اين ترفند مؤثر واقع نشوند بلافاصله بهانه مى‌آورند كه اين شبكه امنيت ندارد.
آيا بايستى براى هر كاربرد مستقل، يك شبكة جداگانه در كل كشور احداث كنيم؟! اگر واقعاً مشكل در زيرساخت‌هاى مخابراتى نيست، چرا مسؤولين وزارت ارتباطات و فناورى اطلاعات پاسخگو نيستند و خدمات مناسب نمى‌دهند و يا نسبت به اين اقدامات عكس‌العملى از خود نشان نمى‌دهند، و اگر مشكل در زيرساخت‌هاى مخابراتى است، چرا به جاى اينكه پيگيرى كنيم تا زيرساخت مخابراتى اصلاح گردد و مسأله حل شود، صورت مسأله را پاك كرده و خود يك شركت ارتباطات ديگر مى‌شويم.
اگر اين روند ادامه پيدا كند احتمالا يك زيرساخت ارتباطى مجزا براى اتصال بيمارستان‌ها لازم داريم، يك شبكه مجزا هم براى تجارت الكترونيكى در كل كشور مى‌خواهيم، يك شبكه مجزاى ديگر براى ارتباط صنايع لازم است، يك شبكه مجزاى نظامى مى‌خواهيم و …..
ملاحظه مى‌شود كه على‌رغم دلسوزى و علاقمندى به توسعه در برخى از مديران سازمان‌ها، همكارى و هماهنگى لازم براى رفع مشكلات و موانع توسعة كشور وجود ندارد؛ حال آنكه فناورى اطلاعات و ارتباطات ك حوزه فناورى بين بخشى است. در حالى كه متوليان توسعة فناورى اطلاعات غافل از اين قبيل موضوعات هستند، بايد بپرسيم مسؤوليت عدم همكارى دستگاه‌ها در توسعة فناورى اطلاعات كه نتيجه‌اى جز عقب‌ماندگى كشور ندارد با كيست؟!!
*عضو كميتة مطالعات فناورى اطلاعات
