فرودگاه پيام: قاچاق و چشم اندازى درمه
نام نویسنده: شهرام شريف
آی تی ایران – وزير ارتباطات طى بازديدى به همراه خبرنگاران از فرودگاه پيام هر گونه دخالت مسئولان اين فرودگاه را در زمينه قاچاق پر سروصداى اخير از طريق اين فرودگاه را تکذيب کرد و گفت : “تنها يک سه هزارم واردات کشور از طريق اين فرودگاه انجام مى شود و در ماجراى اخير نيز ار 12 ميليارد تومان قاچاق کشف شده تنها بخشى به اين فرودگاه مربوط مى شد که اين موضوع در مقايسه با ارقام قاچاق در سراسر کشور رقم کوچکى است.”
در هواى سرد صبحگاهى که مه و دود سراسر باند فرودگاه پيام را پوشانده بود سه فروند هواپيماى برزيلى MBN-110 که اخيرا توسط متخصصان اين فرودگاه بازسازى شده محل تفريحى و عکاسى خوبى براى خبرنگاران بود تا زمانى که وزير و رييس فرودگاه پيام از راه برسند و جسته و گريخته در مورد اين فرودگاه و مسايل پيرامونى اخير پيش آمده درباره آن سخن بگويند.
دستگيرى فردى که گفته مى شود سلطان قاچاق قطعات کامپيوترى است و همچنين شايعاتى که در مورد فرودگاه پيام اخيرا شنيده مى شود آنقدر جذاب بود که چندگروه تلويزيونى حدود 30 خبرنگار را اول صبح از کيلومترها دورتر به اين مکان بکشاند. اين فرد ظاهرا اجناس قاچاق را تحت بارنامه هاى واقعى گمرک از طريق دوبى وارد اين فرودگاه مى کرد و سپس در ساعات غير ادارى اجناس را از فرودگاه ترخيص و به بازار تزريق مى کرد.
گفته مى شد در جريان اين قاچاق تعدادى از مسئولان گمرک شاغل درفرودگاه پيام نيز دستگير شده اند اين در حالى بود که معتمدى در اين حضور رسانه اى صراحتا اعلام کرد که مسئولان فرودگاه پيام در اين ماجرا نه تقصيرى داشته اند و نه اتهامى متوجه آنها بوده است.
معتمدى البته کوشيد موضوع را به گفته خود به اندازه هاى واقعى خود برگرداند و گفت: ” مانور دادن بيش از اندازه روى اين محموله به نوعى اغراق کردن با اهداف خاص است در حاليکه ما بايد موضوع قاچاق را از مبادى غير رسمى کنترل کنيم.”
پيش از معتمدى يکى از مسئولان فرودگاه با نشان دادن دوربين هاى تلويزيونى به خبرنگاران کنترل و ورود و خروج هر شخص يا کالايى را از اين فرودگاه تحت نظارت دقيق و ويژه عنوان کرد و گفت:” هيچ کالا و ترددى از چشمان اين دوربين ها پنهان نمى ماند.”
با اين همه اما ظاهرا قاچاق 12 ميليارد تومانى قطعات کامپيوترى به دليل آنکه تحت لواى ورود قانونى انجام مى شد حساسيت اين دوربين ها و ديگر وسايل کنترلى را برانگيخته نکرده بود.
دستگيرى فرودى که از طريق اين فرودگاه اقدام به واردات کالاى قاچاق مى کرد آنچنان در بازار کامپيوتر امرى مهم تلقى شد که قيمت قطعات براى هفته ها با افزايش قابل توجهى روبه رو شد.
اين موضوع در حقيقت نشان داد که بازار کامپيوتر ايران تا چه حد شکننده و وابسته به به قاچاقچيان قطعات است . بنابر آمارى که گمرگ اعلام کرده واردات رسمى قطعات کامپيوترى در سال 1382 برابر با 152 ميليون دلار بود که اين رقم در سال 1383 به 34 ميليون دلار افزايش يافته است. اين درحالى است که حجم قطعات حاضر در بازار و همچنين بررسى عمومى آنها نيز نشان مى دهد که اجناس قاچاق همچنان بخش عمده بازار را تشکيل مى دهد.
البته ميزان و شکل واردات قطعات کامپيوترى از طريق مبادى رسمى کشور نيز اساسا چندان تفاوتى را در ماجرا ايجاد نمى کند. گمرک تنها دو محصول وارداتى کامپيوترى را براى تست به موسسه استاندارد ارسال مى کند در حالى که ديگر محصولات از نظر کيفى هيچ تفاوتى با کالاهاى قاچاق ندارند و در حقيقت تفاوتى بين جنس قاچاق و غير قاچاق نيست .
از طرفى ديگر آنچنان روند گمرک و تعرفه هاى آن وقت گير و پرهزينه است که عملا شرکت ها ترجيح مى دهند سفارش هاى خود را از طريق مجارى غير رسمى پيگيرى کنند.
هر چند وزارت ارتباطات به طور مستقيم با موضوع قاچاق قطعات کامپيوترى ارتباطى پيدا نمى کند اما به طور غير مستقيم با اين موضوع درگير است چراکه اين وزارتخانه متولى گسترش فناورى اطلاعات گسترش فناورى اطلاعات و ارتباطات در کشور است و گسترش اين فناورى بدون تجهيزات مورد نياز کامپيوترى عملا امکان ندارد.
فرودگاه پيام ( که شايد تنها فرودگاهى است که متولى آن يک وزارتخانه است ) بيشتر براى ارسال محموله هاى پستى استفاده مى شود هر چند به جهت دسترسى مستقيم خود وزارتخانه در چند مورد از جمله تجهيزات مورد نياز براى شبکه موبايل اقدام به واردات از طريق آن کرده است. در حقيقت پيش آمدن موضوع قاچاق کالاهاى کامپيوترى نقطه اتصال مستقيم اين وزارتخانه به چالش قاچاق قطعات کامپيوترى است.
به گفته معتمدى اظهارات متعددى که در هفته هاى گذشته روى اين پرونده و اين فرودگاه صورت گرفته تا اندازه اى اغراق آميز است. شايد اين موضوع نگرانى ساکنان سيدخندان را برانگيخته که به طور غير رسمى گفته مى شود برخى نهادها که سالهاست در انديشه دستيابى به متولى گرى اين فرودگاه هستند با مطرح شدن موضوع قاچاق تلاش هاى خود را شدت بخشيده اند.
ررنگ کردن موضوع قاچاق قطعات در اين فرودگاه و تکرار نام “پيام” شايد مهمترين دليل حضور پررنگ رسانه اى در آن صبح زمستانى در اين فرودگاه بود.
وقتى وزير و خبرنگاران فرودگاه را ترک مى کنند کم کم مه صبحگاهى نيز از حاشيه باند فرودگاه رخت برمى بندد و موتورهاى هواپيماهاى تازه تعمير MBN-110 که در هنگام مصاحبه کمى سروصدا مى کردند نيز خاموش مى شود.