نام نویسنده: مينو مومنى
بخش کامپيوتر روزنامه دنياى اقتصاد – گسترش اينترنت در كشور كه از چند سال قبل آغاز شده طى يكى دو سال گذشته و با آزادى نسبى ISPها و خدمات رسانى اينترنت به يك تجارت پر منفعت تبديل شده بود، چندى است كه به شكل ركود آميزى در آمده است.
در حاليكه مسئولان دولتى با اشاره به برنامه‌هاى انجام شده و قوانين مورد تصويب قرار گرفته از اميدوارى براى تحول در اين عرصه سخن به عمل مى‌آورند اما شواهد حاكى از آن است كه بازار اينترنت در حال نوعى تصفيه‌سازى و حذف خدمات دهندگان اينترنت كوچكتر است.
بنابر اين گزارش تنها طى يك ماه گذشته حدود ISP 10 به دليل ورشكستگى و يا نداشتن سود لازم اين شغل را رها كرده و يا به كسب و كار ديگرى پرداخته‌اند.
به عقيده گروهى از كارشناسان سياست دولت در اجرا به نتايجى منجر شده كه ورشكستگى شركتهاى كوچك خدمات دهنده اينترنت از جمله آنهاست.
يك كارشناس IT مى‌گويد: سياست‌گذاران بخش اينترنت از ابتدا روى موضوع متمركز كردن خدمات دهى اينترنت تاكيد داشتند . به عنوان مثال در مصوبه شوراى عالى انقلاب فرهنگى موضوع محدودكردن دروازه‌هاى اطلاعاتى مورد تأييد قرار گرفته و هم اكنون نيز شاهد آن هستيم كه تنها چندين شركت اينترنتى خاص با عنوان ICP اجازه دسترسى(ارسال و دريافت)به اينترنت را دارند.
اين كارشناس خاطر نشان مى‌كند در طى يكى دو سال گذشته فشار فراوانى بر خدمات دهندگان اينترنت انجام گرفته تا آنها ارتباط مستقيم خود با اينترنت را قطع كرده و با گرفتن سرويس از خدمات دهندگان مجاز به نوعى در مجموعه تحت كنترل دولت قرار گيرند.
برخورد باISPدر طول يكى دو سال گذشته به شكل‌هاى مختلفى انجام گرفته است مهروموم كردن تجهيزات، ضبط اموال، يك طرفه كردن خطوط تلفن و برخورد‌هاى قضايى از جمله مواردى هستند كه حوزه خدمات‌رسانى اينترنت در اين مدت با آن مواجه بوده است.
يك خدمات‌دهنده اينترنت در اين‌باره مى‌گويد: برخوردها هر از چندگاهى شدت مى‌گيرد و به نوعى امنيت شغلى در اين بازار تحت شعاع قرار مى‌گيرد، من تعجب نمى‌كنم كه بسيارى از همكارانم عطاى اين كار را به لقاى آن مى‌بخشند چرا كه در وضعيت حاضر وارد كردن جنس از جايى مثل دبى يا سر هم كردن كامپيوتر و يا فروختن mp3 Player سود به مراتب بيشترى دارد و دغدغه مهروموم شدن و يك طرفه شدن خط اينترنت هم وجود ندارد.
وى مى‌افزايد: من نمى‌دانم اين برخوردها به نفع اينترنت است يا نه. چون خدمات‌دهى اينترنت در كشور هر چند پراكنده انجام مى‌گرفت اما واقعيت اين است كه همين خدمات دهندگان كوچك نقش بسيار قابل توجهى در گسترش اينترنت در كشور داشتند آنها با رقابت و تبليغات، اينترنت را به شكل مطلوب توزيع كردند اما حالا كه بازار اينترنت به رشد قابل توجهى دست يافته و تقريبا سودآور شده مى‌خواهند خرده فروشها را حذف كنند و اين حتى اگر با برنامه‌ريزى و هدفمند انجام نگرفته باشد از لحاظ اقتصادى كاملا به نفع ICP و شركتهاى بزرگ است.
اما يك كارشناس تاكيد مى‌كند موضوع صرفا به بخش اقتصادى و منافع شركتهاى بزرگ باز نمى‌گردد. وى مى‌گويد: براى درك وضعيت فعلى بايد نگاهى به سياست‌گذارى اينترنت در داخل كشور انداخت به هر حال امروزه همه مى‌دانند كه سياست‌گذاران اينترنتى تمايل زيادى به محدود كردن اينترنت و همچنين كنترل روى نحوه دسترسى كاربران دارند. به همين دليل فيلتر‌گذارى‌هايى كه اخيرا انجام گرفته در اين جهت است.
همچنين دولت تمايل زيادى دارد كه بر وضعيت خدمات‌دهى اينترنت نظارت مستقيم داشته باشد از اين رو معرفى خدمات‌دهندگان پرظرفيت و سپردن مجوز خدمات دهى اينترنت در اين راستا جا مى‌گيرد.
بدين شكل شاهد آن هستيم كه اسامى سايت‌هايى كه قرار است مورد فيلتر قرار گيرند به سرعت از سوى برخى ICPها به صورتى آرام پيش مى‌رود و به نوعى اين سياست را القا مى‌كند كه خدمات‌دهندگان پرظرفيت تنها اجازه خدمات دهى اينترنت را ندارند.
خدمات‌دهندگان اينترنت معتقدند مسئولان به طور مستقيم جلوى خرده فروشها را نگرفته‌‌اند اما شرايط را به گونه‌اى پيش مى‌برند كه يك خدمات‌دهنده اينترنت بعد از اينكه متوجه شد كسب و كارش سود چندانى ندارد خود اقدام به تعطيل كردن اين فعاليت بكند.
خدمات‌دهى اينترنت در ايران حدود يك ماه است كه از جنجال‌ها و سرو صدا‌هاى معمول به دور است موضوع فيلترينگ و سانسور سايت‌هاى اينترنتى كه حدود 2 ماه قبل مطرح شد هم اكنون با سكوت دنبال مى‌شود و به نظر مى‌رسد سياست‌هاى خاص دولتى در نظارت بر اينترنت و كنترل مستقيم آن به شكلى آرام اما با برنامه پيش مى‌رود هر چند تجربه نشان داده مهار و كنترل تكنولوژى هميشه آنگونه كه تصور مى‌شد اتفاق نمى‌افتد.
در اين ميان آنچه به آن توجهى نمى‌شود حضور قوى و مستقيم و با برنامه در شبكه جهانى اينترنت و تقويت اطلاعات و استقرار تكنولوژى‌هاى مرتبط با آن در كشور است.
بسيارى از كارشناسان مى‌پرسند در موقعيت فعلى اولويت اصلى بايد فيلترينگ اينترنت باشد يا تقويت حضور ايران در اين جمع جهاني.
