نام نویسنده: ميثم لطفی
حتما تا به‌حال نام لپتاپهای 100 دلاری را شنیده‌اید. این کامپیوترهای قابل‌حمل که برای دانش‌آموزان کشورهای درحال توسعه ساخته شده‌اند، با ظاهر سبز و سفیدشان خود را از دیگر لپ‌تاپ‌ها متمایز می‌کنند. نیکلاس نگروپونته(Nicholas Negroponte) از جمله کارشناسان کامپیوتری است که بیش از دیگر افراد به آینده می‌نگرد و برای آنکه ساخت این لپ‌تاپ‌ها را به شرکت‌های بزرگ کامپیوتری پیشنهاد دهد، از بانگ‌کوک تا برزیل سفر کرد و وضعیت دانش‌آموزان این کشورها را به‌درستی مورد بررسی قرار داد. در این لپ‌تاپ‌ها سعی شده که همه‌چیز در حد ایده‌آل باشد تا کودکان بتوانند به‌خوبی از آن‌ها استفاده کنند. اما این‌طور که گفته شده، مسؤولان بیش از هر چیز دیگری روی نرم‌افزارها و ظاهر اصلی این محصول تاکید کرده‌اند تا میلیون‌ها کودکی که قرار است از این ماشین‌های سبزرنگ استفاده کنند، با آن احساس بیگانگی نداشته باشند. این ظاهر منحصر به‌فرد که در اصطلاح Sugar نام گرفته از جمله بخش‌های این لپ‌تاپ محسوب می‌شود که روی آن تاکید فراوان شده و زمانی که نگروپونته دو سال پیش آن را پیشنهاد داد، سعی کرده بود به همه جزئیات آن بیاندیشد. استفاده از این نرم‌افزار در کنار باتری‌هایی با عمر طولانی ترکیب کاملی محسوب می‌شود که می‌تواند در اختیار کودکان نیازمند سراسر دنیا قرار گیرد. Sugar رهیافت‌های جدید کامپیوتری را به جهان امروز معرفی می‌کند. زمانی که در سال 1984 نخستین کامپیوترهای اپل مکینتاش روانه بازار شد، ظاهر آن‌ها به‌گونه‌ای بود که پس از مدتی کامپیوترهای رومیزی نام گرفت. زمانی که کارشناسان طراحیSugar را آغاز کردند، تمام اشکال برای آن درنظر گرفته شد و سرانجام این ظاهر برای آن انتخاب شد.
محوریت کودکان
این فرآیند بزرگ‌ترین بازبینی و تحول در دنیای کامپیوترها طی 30 سال گذشته محسوب می‌شود. کریس بیزارد(Chris Blizzard) یکی از مهندسانی که در ساخت Sugar نقش دارد می‌گوید: “ما در حال ساخت محصولی هستیم که واقعا برای کودکان ساخته شده و با تمام کامپیوترهای موجود تفاوت دارد. ما نمی‌خواهیم از الگوهای موجود برای تولید لپتاپهای 100 دلاری استفاده کنیم.”
این طرح برای نخستین بار با نام One Laptop Per Child(OLPC) مطرح شد تا هر کودک مستمند در کشورهای فقط بتواند از این لپ‌تاپ‌ها استفاده کند. مدت کوتاهی پس از آنکه طراحی این لپ‌تاپ‌ها آغاز شد، جمعی از کارشناسان به این نتیجه رسیدند كه می‌توانند آن‌ها را به دیگر افراد نیز بفروشند و آن‌ها را در اختیار عموم مردم بگذارند. موضوع فروش لپتاپهای ارزان‌قیمت سبزرنگ به عموم زمانی آغاز شده که حراجی بزرگ آنلاین eBay اعلام کرد در این طرح همکاری خواهد کرد. این خبر در نمایشگاه بین‌المللی محصولات الکترونیکی (CES) توسط میکالیس بلتساس، یکی از مسؤولان این پروژه مطرح شد.
فروش لپتاپهای 100 دلاری به عموم مردم برای افزایش درآمد شرکت‌هایی بود که در این طرح دخیل بودند، اما سازمان OLPC که وظیفه ساخت این کامپیوترهای قابل‌حمل را برعهده گرفته بود این پیشنهاد را نپذیرفت و مخالفت خود را با آن نشان داد.
نگروپونته بر این باور است که ساخت این لپتاپهای ارزان‌قیمت تنها کمک به کودکان فقیر است و به‌همین خاطر هرگز به‌طور عمومی فروخته نخواهند شد. به گفته او، این طرح به‌گونه‌ای اجرا خواهد شد که ممکن است برخی دولت‌ها این کامپیوترها را به‌صورت رایگان در اختیار کودکان فقیط خود بگذارند. با وجود این مخالفت‌ها، برخی دیگر از کارشناسان به سازمان OLPC پیشنهاد داده بودند تا با فروش عمومی لپتاپهای 100 دلاری پول بیشتری را برای کودکان بی‌بضاعت جمع‌آوری کنند.
امنیت لپتاپهای سبز
اگر چه این طرح بزرگ که برای نخستین‌بار در موسسه فناوری ماساچوست پیشنهاد آن مطرح شد می‌تواند مزایای فراوانی برای کودکان داشته باشد، اما به اعتقاد کارشناسان امنیتی خطراتی را هم در بر خواهد داشت. از آنجا که این لپ‌تاپ‌ها با قیمت پایین ساخته می‌شوند، مراکز تولیدکننده تاکید فراوانی بر نرم‌افزارهای امنیتی موجود در این کامپیوترهای قابل‌حمل نخواهند داشت و این مسئله باعث خواهد شد تا امکان دسترسی هکرها به این کامپیوتر بالا رود و امنیت کودکان به‌خطر بیافتد.
کشورهای تایلند، نیجریه، برزیل و آرژانتین از آغاز سال جدید میلادی سفارشات خود را برای خرید این لپ‌تاپ‌ها به سازمان OLPC اعلام کرده‌اند، اما انتشار این اخبار جدید مبنی بر بروز مشکلات امنیتی در این کامپیوترهای قابل‌حمل باعث شده تا آن‌ها دچار تردید شوند. کشور لیبی که در نظر بسیاری از افراد بسیار فقیر است و تاکنون اقدام قابل‌ملاحظه‌ای را در حوزه فناوری انجام نداده، از ساخت لپتاپهای 100 دلاري استقبال گرمی کرده است. دولت لیبی قصد دارد 2/1 میلیون لپ‌تاپ 100 دلاری را از سازمان OLPC خریداری کند تا طرح‌های خود در زمینه آموزش کودکان را آسان‌تر عملی کند. دولت لیبی اعلام کرده که این لپ‌تاپ‌ها را به‌صورت رایگان بین کودکان خود تقسیم خواهد کرد.
مدیران سازمان OLPC خاطر نشان کرده‌اند که این کامپیوترهای سبزرنگ را کاملا ایمن کرده‌اند و امکان هرگونه سوءاستفاده‌های کامپیوتری و اینترنتی را از بین بره‌اند.
لپتاپهای 100 دلاری طوری ساخته شده‌اند که کودکان می‌توانند آن‌ها را مانند کتاب تا کنند و در کیف خود قرار دهند. هدف اصلی از ساخت این کامپیوترهای قابل‌حمل پررنگ‌تر شدن نقش کودکان در دنیای پیشرفته امروزی و عرضه هرچه بیشتر روش‌های نوین آموزش الکترونیکی برای آن‌ها اعلام شده است.
فقط 100 دلار
اگر چه این لپ‌تاپ‌ها در ابتدا تنها 100 دلار قیمت‌گذاری شده بودند، اما پس از گذشت مدتی سازمان OLPC اعلام کرد که توانایی ساخت این محصول با قیمت 100 دلار را نخواهد داشت. آخرین قیمتی که برای کامپیوترهای سبزرنگ ارزان‌قیمت اعلام شده 150 دلار است. اما با این وجود برخی کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اند که قیمت این محصول تا 300 دلار نیز افزایش خواهد یافت.
سازمان OLPC هم‌اکنون اعلام کرده که تا مدتی دیگر دو هزار و 500 عدد از این لپ‌تاپ‌ها را با قیمت 150 دلار به هشت کشور جهان ارسال خواهد کرد تا کودکان آن‌ها بتوانند با استفاده از فناوری Wi-Fi، توانای مطالعه کتب به‌صورت الکترونیکی، مشاهده تصاویری دیجیتالی، گفت‌وگوهای اینترنتی با همکلاسی‌های خود و … را داشته باشند. طبق گزارشات جدید منتشر شده، قرار است تا ماه ژوئیه از سال جدید میلادی بیش از پنج میلیون لپ‌تاپ ارزان‌قیمت برای کودکان فقیر سراسر دنیا تولید شود.
ویژگی لپتاپهای ارزان‌قیمت
باتری لپتاپهای 100 می‌توانند با دست شارژ شوند، صفحه‌کلید آن‌ها می‌تواند با توجه به زبان‌های مختلف تغییر کند، شامل یک دوربین دیجیتالی باکیفیت می‌شوند، امکان برقراری ارتباط بی‌سیم را دارند، از سیستم‌عامل لینوکس استفاده می‌کنند و …
این محصول به یک چرخ نخی کوچک متصل سات که اگر یک دقیقه کشده شود، تا 10 دقیقه نیروی لازم را فراهم می‌کند. علاوه بر این، صفحه‌‌نمایش این محصول می‌تواند برای وضوح بیشتر، به‌هنگام قرار گرفتن در مقابل نور خورشید به‌صورت خودکار از حالت رنگی به سیاه و سفید تغییر حالت می‌دهد. تمام این امکانات جدید می‌تواند هزینه لپ‌تاپ‌ها را افزایش دهد، اما مدیران سازمان OLPC کوشیده‌اند که ضمن افزودن این امکانات جدید قیمت این محصول را افزایش ندهند.
آنگونه كه اعلام شده است تا سال آینده 50 میلیون عدد از این ماشین‌های سبز که هم‌اکنون با نام OX خوانده می‌شود تولید شود و این در حالی است که احتمال می‌رود تا سال 2010 میلادی 150 میلیون از این دستگاه در دنیا عرضه شود.
نگروپونته اعلام کرده است که هم‌اکنون در آمریکای مرکزی هشت کشور با یکدیگر گروهی را تشکیل داده‌اند که طی طرحی مشترک این لپ‌تاپ‌ها را خریداری کنند. در این میان کشورهای پاکستان و فیلیپین نیز اقداماتی را در این زمینه انجام داده‌اند.
کشور فنلاند در این راستا اعلام کرده که برای کمک به مردم فقیر نامبیا این لپ‌تاپ‌ها را خریداری و به‌صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان این کشور قرار خواهد داد. امارات متحده عربی نیز در نظر دارد اقدام مشابهی را برای مردم پاکستان انجام دهد و این در حالی است که فرانسه به‌دنبال یک کشور آفریقایی فقیر می‌گردد تا این لپ‌تاپ‌ها را به‌صورت رایگان به آن‌ها بدهد.
امارات عربی متحده که شامل 7 کشور عربی ثروتمند می‌شود، قصد دارد 13/5 میلیارد دلار از بودجه خود را به خرید لپ‌تاپ 100 دلاری اختصاص دهد تا 65 میلیون کودک پاکستانی به دنیای دیجیتالی راه پیدا کنند.
در ماه جاری میلادی دو هزار و ۵۰۰ لپ‌تاپ ارزان‌قیمت که هم‌اکنون ۱۵۰ دلاری فروخته می‌شوند، به‌صورت آزمایشی میان برخی از فقیرترین كودكان جهان توزیع شدند. استفاده آزمایشی از این تعداد لپ‌تاپ در حالی انجام می‌گیرد که گفته شده از ماه ژوئیه سال 2007 این محصول به‌صورت انبوه تولید خواهد شد.، هزینه خریداری این لپ‌تاپ‌ها توسط دولت‌های این كشورها تامین می‌شود و در نهایت هر كدام از كودكان دبستانی كشورهای شركت كننده در این طرح یك کامپیوتر قابل‌حمل خواهند داشت.
گفتني است این کامپیوترها به یك پردازنده مركزی AMD با سرعت محاسباتی ۳۶۶ مگاهرتز، ۵۱۲ مگابایت حافظه فلش، دو ورودی USB و نگارش خلاصه‌شده سیستم‌عامل لینوكس مجهز شده‌اند. این ۲۵۰۰ لپ‌تاپ بین کودکان فقیر کشورهای برزیل، اوروگوئه، لیبی، رواندا، پاكستان، تایلند و اتیوپی توزیع شده‌اند.
منبع : کارگزاران
