صفر تا صد صنعت پردازش ابری به زبان ساده

تعریف پردازش ابری، به زبان ساده

پردازش ابری، اجرا و تحویل لحظه‌ای خدمات کامپیوتری است- از اپلیکیشن گرفته تا فضای ذخیره سازی و یا قدرت پردازش- که همگی از طریق اینترنت انجام می‌گیرد.

پردازش ابری دقیقا چگونه کار می‌کند؟

شرکت‌هایی که به خدمات پردازش ابری دسترسی دارند، در واقع امکان دسترسی به تمامی خدمات – از اپلیکیشن‌ها گرفته تا فضای ذخیره سازی- را از شرکت‌های تامین کننده اجاره می‌کنند.

یکی از مزایای استفاده از خدمات ابری این است که شرکت‌ها می‌توانند از هزینه‌های گزاف تامین زیرساخت‌های آی‌تی مخصوص کسب و کار خود، صرف نظر کنند.

شرکت‌های تامین کننده خدمات ابری نیز از طرف دیگر، می‌توانند طیف وسیعی از خدمات را به شرکت‌های متعدد ارائه دهند و سوددهی قابل توجهی داشته باشند.

در حال حاضر، کدام سرویس‌ها از طریق پردازش ابری ارائه می‌شوند؟

صنعت پردازش ابری تنوع زیادی دارد از فضای ذخیره سازی ساده گرفته تا شبکه سازی و پردازش تمام فرآیندهای تکنولوژیکی مانند پردازش زبان یا هوش مصنوعی و اِعمال آنها در اپلیکیشن‌ها. در واقع هر خدماتی که می‌تواند بدون حضور فعال انسان ازطریق کامپیوتر انجام شود، در رنج توانایی‌های پردازش ابری قرار می‌گیرد.

نمونه‌هایی از پردازش ابری

خدمات پردازش ابری، طیف وسیعی دارد مانند خدمات مبتنی بر مشتری مثل جیمیل یا بک آپ گیری از عکس‌ها روی گوشی هوشمند. شرکت‌های بزرگ نیز امکان اجرای تمامی اپلیکیشن‌ها روی فضای ابری را دارند. مثلا قسمت‌های زیادی از سرویس‌ پخش فیلم شبکه نتفلیکس از طریق پردازش ابری و داخل فضای ابری انجام می‌گیرد.

پردازش ابری این روزها در حال تبدیل شدن به انتخابی دیفالت(پیش فرض) برای اپلیکیشن‌هاست. شرکت‌های سازنده نرم افزار خصوصا، از این سرویس‌ها بسیار استقبال می‌کنند و تمایل دارند خدمات خود را از طریق اینترنت و به صورت ابری ارائه دهند. البته، پرازش ابری معضلاتی نیز دارد که می‌تواند به نوبه خود هزینه‌ها و ریسک‌های جدیدی برای شرکت‌ها ایجاد کند.

نام «پردازش ابری» از کجا می‌آید؟

یک مفهوم اساسی که در دنیای پردازش کامپیوتری وجود دارد این است که مکان قرار گیری این سرویس و جزئیاتی همچون سخت افزارها یا سیستم عامل، اصولا ربط زیادی به کاربر ندارد و به همین دلیل برای ساده‌تر کردن درک آن، به آن فضای « ابری» اطلاق شده است.

تاریخچه پردازش ابری چیست؟

عبارت «پردازش ابری» از سال 2000 شایع شد اما مفهوم پردازش( به عنوان یک سرویس)، طول عمر زیادتری دارد. در سال 1960 شرکت‌های اجاره دهنده کامپیوتری وجود داشتند که کامپیوترهای نسل اول را برای مدتی مشخص به دیگر شرکت‌ها اجاره می‌دادند و دیگر شرکت‌ها می‌توانستند به جای صرف هزینه گزاف و خرید کامپیوتر جدید، از این سرویس‌ها استفاده کنند.

گرچه این روند با روی کار آمدن کامپیوترهای شخصی یا پی‌سی کمرنگ شد اما دسترسی به «پردازش قدرتمند» همچنان از امکانات قابل ارائه از سوی برخی شرکت‌ها باقی ماند.

کلود، چقدر مهم است؟

طبق گزارش IDC، ساخت زیرساخت‌های پشتیبانی کننده از پردازش ابری، امروزه در سرتاسر جهان بیش از یک سوم هزینه‌های آی تی را به خود اختصاص می‌دهد.

زیر ساخت‌های «فضای ابری- به عنوان یک سرویس» چیست؟

پردازش ابری به سه مدل تقسیم می‌شود. زیر ساخت‌های فضای ابری – یکی از آنهاست که به سرویسی از قدرت پردازشی اطلاق می‌شود که می‌توان آن را اجاره داد: به صورت فیزیکی یا مجازی، به صورت یک فضا برای ذخیره سازی یا برای شبکه سازی. این تکنیک برای شرکت‌هایی جذاب است که می‌خواهند اپلیکیشن‌هایشان را از صفر تا صد، خودشان تولید کنند و کنترل همه چیز- از ابتدا تا انتها- را در دست داشته باشند. اما مدیریت کامل همه چیز، نیازمند صرف هزینه‌های گزاف و نیروی فوق متخصص است. تحقیقی ازسوی اوراکل نشان می‌دهد که دو سوم شرکت‌های مشتری فضای ابری، معتقدند که استفاده از زیرساخت‌های آنلاین، ابتکار و نوآوری را افزایش می‌دهد . در زمان و هزینه شرکت، به شدت صرفه جویی می‌کند. اما برخی نیز هستند که معتقدند فضای ابری چندان امن نیست و نباید برای استفاده از داده‌های حیاتی از آن استفاده کرد.

«پلتفرم- به عنوان سرویس» چیست؟

پلتفرم- به عنوان سرویس، مدل بعدی پردازش ابری است که برای ذخیره سازی، شبکه سازی و قرار گیری سرورهای مجازی کارایی دارد. این مدل همچنین شامل ابزارها و نرم افزارهایی است که برنامه نویسان برای ساخت اپلیکیشن‌ها به ‌آنها احتیاج دارند.

«نرم افزار- به عنوان سرویس» چیست؟

نرم افزار- به عنوان سرویس، تحویل اپلیکیشن‌ها به عنوان یک سرویس است. این مدل، همان نسخه از فضای ابریست که اکثر کاربران اینترنت از آن استفاده می‌کنند. زیر ساخت‌ها، سخت افزارهای اصلی و سیستم عامل، جزئیاتی هستند که برای کاربر اینترنت کارایی زیادی ندارد و در واقع کاربران امروزی، به دستاوردهای این امکانات، از طریق مرورگرهای وب یا برنامه‌ها، با پرداخت حق اشتراک دسترسی خواهند داشت.

بر اساس گفته محققان، «نرم افزار- به عنوان سرویس»، پر استفاده ترین و غالب‌ترین مدل پردازش ابری محسوب می‌شود.

فواید پردازش ابری

فواید دقیق این پدیده، بسته به نوع سرویس مورد استفاده، مختلف است اما در حالت کلی استفاده از سرویس‌های ابری یعنی شرکت‌ها مجبور نیستند زیرساخت‌های خدمات خود را خریداری کرده و هزینه صرف آن کنند.

یعنی دیگر نیازی به خرید سرور، آپدیت اپلیکیشن‌های اجرایی، آپدیت سیستم عامل و یا تعویض و ارتقای سخت افزارهای از رده خارج  نیست. تمام اینها و بسیاری امکانات دیگر، به عهده تامین کننده فضای ابریست.

استفاده از سرویس‌های ابری، برای شرکت‌ها به معنی سرعت بالاتر در انجام پروژه‌ها و آزمایش طرح‌ها، بدون صرف هزینه‌های گزاف و طی کردن مراحل آماده سازی است.

نقاط مثبت و منفی پردازش ابری

پردازش ابری لزوما ارزان‌تر از دیگر مدل‌های پردازشی تمام نمی‌شود زیرا اجاره کردن هرگز ارزان‌تر از خرید دائمی نبوده است. اگر اپلیکیشنی مدام نیاز به به روزرسانی و رسیدگی داشته باشد، ایده اقتصادی بدی نیست که به روی سرویس‌های دائم ایجاد شود.

برخی شرکت‌ها نیز هستند که نسبت به ارائه داده‌های حیاتی شان در جایی که رقبا نیز حضور دارند، چندان خوشبین نیستند. استفاده از نرم افزار- به عنوان سرویس به این معنی است که تمام شرکت‌ها- از جمله رقبا- از یک اپلیکیشن استفاده می‌کنند و این مسئله، می‌تواند برای کسب و کارهای مختلف رقابت را سخت‌تر کند.

از طرف دیگر، شاید استفاده از فضای ابری آسان باشد، اما تجزیه داده‌های ذخیره شده به روی فضای ابری، فرآیند پیچیده و گران قیمتی است. ظاهرا در حال حاضر، تا حدودی با پدیده کمبود تخصص در زمینه کلود روبرو هستیم و کمبود نیروهایی در زمینه‌هایی مختلف این حوزه، احساس می‌شود.

نحوه استفاده از پردازش ابری

مشخص کردن جزیئات پیرامون نحوه استفاده از سرویس‌های ابری توسط شرکت‌ها مشکل است اما این پدیده، بازاری دارد که به سرعت در حال رشد است و تحقیقات نشان می‌دهد که 12 درصد کسب و کارها، استفاده از خدمات ابری را در اولویت خود قرار می‌دهند و تقریبا یک سوم آنها، قسمتی از فعالیت‌های خود را به هر شکلی از طریق سرویس‌های ابری انجام می‌دهند.

امنیت فضای ابری به چه صورت است؟

با وجود اینکه رسوخ امنیتی در فضای ابری به ندرت روی می‌دهد اما بسیاری از شرکت‌ها همچنان نگران میزان امنیت سرویس‌های ابری هستند. در هر صورت سیستم‌های کوچک‌تر دائمی که مسئولیت مدیریت آنها به عهده یک تیم کوچک است، بسیار بیشتر از سیستم‌های ابری تامین شده از سوی شرکت‌های بزرگ در معرض خطر قرار دارند. زیرا تامین کنندگان فضای ابری عموما به زیر ساخت‌های حرفه‌ای برای حفاظت و امنیت مجهز هستند.

با این وجود، نگرانی‌ها پیرامون این حوزه همچنان پابرجاست به خصوص برای آن دسته از شرکت‌هایی که داده‌های خود را بین سرویس‌های مختلف ابری جا به جا می‌کنند. این جا به جایی داده‌ای باعث رشد ابزارهای امنیتی فضای ابری شده، ابزارهایی که برای نظارت داده‌های مورد انتقال بین پلت فرم‌های مختلف ابری کارایی دارد. این ابزارها می‌تواند هرگونه سو استفاده، بد افزار  و یا دانلود غیر قانونی را شناسایی کنند. اما این ابزارها می‌توانند میزان بازگشت سرمایه ابری را بین 5 تا 10 درصد کاهش دهند که این یکی از مسائلی است که مسئولین شرکت‌ها را نگران می‌کند. مورد نگران کننده دیگر برای شرکت‌ها، کشور میزبان تشکیلات پردازش ابری است.

فضای ابری عمومی چیست؟

فضای ابری عمومی، کلاسیک ترین مدل پردازش ابری است و در آن کاربران به حجم عظیمی از قدرت پردازشی در سطح اینترنت دسترسی دارند.

یکی از فواید این فضا، قابلیت توزین کردن سرویس‌هاست یعنی تامین کنندگان،  میزان سرویس را می‌توانند بر اساس نیاز مشتری  تطبیق دهند. به علاوه، تامین کنندگان ابری به قدرت عظیم پردازشی دسترسی دارند و می‌توانند آن را برای تعداد زیادی مشتری ارائه دهند. به عبارت دیگر، تامین کنندگان برای جوابگویی میزان درخواست مشتریان(که متغیر است) منابع کافی در اختیار دارند.

فضای ابری خصوصی چیست؟

فضای خصوصی ابری به شرکت ‌ها امکان می‌دهد تا علاوه بر دسترسی به قابلیت‌های فضای عمومی ابری، کنترل خود را روی داده‌ها و سرویس‌ها حفظ کنند. شرکت‌ها در این مدل می‌توانند دقیقا مشخص کنند که داده‌ها کجا نگهداری شود و همینطور می‌توانند زیرساخت‌ها را بنا به نیاز خود تغییر دهند.

فضای ابری هیبریدی چیست؟

فضای ابری هیبریدی، کارکردی از هر دو مدل عمومی و خصوصی دارد. بر اساس تحقیقی که توسط TechRepublic انجام گرفته، مهم‌ترین دلیلی که برای انتخاب فضای ابری هیبریدی، جلوگیری از بروز فاجعه امنیتی و جلوگیری از هزینه‌های سخت افزاری هنگام توسعه دیتا سنترهاست.

هزینه‌های مهاجرت به فضای ابری

برای استارتاپ‌هایی که برنامه دارند تمام سیستم‌های خود را  به صورت ابری ایجاد کنند، شروع، کار ساده‌ای است. اما برای اکثر شرکت‌ها، چندان ساده نیست زیرا با فرآیندهای پیچیده انتقال اپلیکیشن‌ها و داده‌های خود  به زیرساخت‌های ابری روبرو هستند.

بر اساس نظرسنجی از 500 کسب و کار مختلف که به تازگی استفاده از سیستم ابری را آغاز کرده‌اند، مشخص شد که اکثر آنها مجبور بوده‌اند نسخه دیگری از اپلیکیشن‌های خود تهیه کنند تا با سیستم ابری سازگار باشد  که بسیار هزینه بر بود.

علاوه بر این، پیدا کردن تخصص‌های مورد نیاز برای مهاجرت به روی سیستم ابری نیز از چالش‌های دیگر بود.

آیا جغرافیا در پردازش ابری بی تاثیر است؟

در واقع، اینکه سیستم‌های ابری کجا واقع شده‌اند بسیار اهمیت دارد. مثلا اگر دیتا سنتر سیستم ابری در یک سوی دنیا باشد و شرکت مشتری در سوی دیگر، معضل latency یا دیرکرد وجود دارد. مشکلی که ممکن است در صورت وجود شبکه‌ای محلی، وجود نداشته باشد.

مسئله دوم، امنیت داده‌هاست. اکثر شرکت‌ها- به خصوص در اروپا- عموما مکان ذخیره یا پردازش داده‌هایشان، اهمیت زیادی دارد. شرکت‌های اروپایی نگرانند که مثلا داده‌هایی که در اروپا پردازش می‌شود، توسط مقامات قضایی بازرسی شود. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌های تامین کننده خدمات ابری تلاش می‌کنند تا مراکز شبکه‌ای منطقه‌ای زیادی ایجاد کنند تا مشتری‌ها بتوانند داده‌هایشان را در منطقه خود ذخیره کنند.

مایکروسافت در کشور آلمان پا را فراتر نیز گذاشته و نسخه‌ای از سرویس ابری آزور ارائه کرده که از دو دیتا سنتر ارائه می‌شوند و دسترسی به آنها برای مسئولین آمریکایی-یا دیگران- غیر ممکن است. داده‌هایی که در این مراکز داده‌ای ذخیره می‌شوند به صورت مستقل توسط یک شرکت آلمانی اداره می‌شوند و حتی مایکروسافت نیز هیچ گونه دسترسی به آن ندارد.

پردازش ابری و میزان مصرف انرژی

دیتا سنترها معمولا حجم عظیمی از انرژی را می‌طلبند. مثلا شرکت مایکروسافت چندی پیش در ایرلند با شرکت GE  قراردادی امضا کرده و تمام انرژی 37 مگاواتی مزرعه‌های بادی این شرکت را تا 15 سال آینده خریداری کرده تا انرژی مورد نیاز دیتا سنترهایش را تامین کند. گفته می‌شود که تا سال 2026، 15 درصد کل انرژی مورد نیاز دنیا، توسط دیتا سنترهای مصرف شود، در حالیکه این رقم در سال 2015، کمتر از دو درصد بود.

شرکت‌های پیشتاز صنعت پردازش ابری کدامند؟

در حوزه پردازش ابری، در سطح پلت فرم یا زیر ساخت، حقیقتا تامین کننده‌های متعدد زیادی وجود ندارد و سردمدار آنها وب سرویس آمازون – Amazon Web Services- است. در جایگاه‌های بعدی، سرویس آزور مایکروسافت، گوگل، آی بی ام،علی بابا است. بر اساس تحقیق Synergy Research Group، درآمد تجمیعی تمام شرکت‌های فوق الذکر در زمینه سرویس‌های ابری، از درآمد وب سرویس آمازون کمتر است.

AWS، پلت فرم ابری گوگل و مایکروسافت آزور- تفاوت در کجاست؟

این شرکت‌های برتر حوزه پردازش ابری هر کدام قدرت متفاوتی دارند. AWS و سرویس میکروسافت تقریبا در یک اندازه‌اند اما مایکروسافت نرم افزار قدرتمند Office 365 را نیز ارائه می‌کند. آی بی ام، اوراکل، گوگل و علی بابا نیز هم رده همدیگر هستند.

شرکت‌های فعال در زمینه پردازش ابری تلاش می‌کنند تا با عرضه سرویس‌های مختلف، با رقبای خود رقابت کنند. البته قائدتا  قدرت رقابت با AWS  یا مایکروسافت را ندارند اما تلاش خود را می‌کنند.

قیمت‌ها در سرویس‌های پردازش ابری

از آنجاییکه رقابت در بین تامین کنندگان پردازش ابری بالاست، هزینه برخی سرویس‌های این حوزه با سرعت رو به کاهش است. تامین کنندگان فضای ابری ترجیح می‌دهند داده‌های بیشتری داشته باشند و به همین دلیل قیمت سرویس‌های مختلف مانند ذخیره سازی یا دیتا بیس را کاهش می‌دهند تا شرکت‌ها به انتقال روی این فضا ترغیب شوند.

آینده پردازش ابری چیست؟

صنعت پردازش ابری، با وجود تاریخچه طویلی که دارد، در حال حاضر دوران ابتدایی خود را سپری می‌کند. اما بسیاری از شرکت‌ها همچنان درباره بسیاری از مسائل مانند اینکه کدام اپلیکیشن به کجا منتقل شود، تصمیم گیری نکرده‌اند. به همین دلیل نیز اکثر تامین کنندگان فضای ابری، تمرکز کمتری به روی قیمت سرویس‌ها دارند و بیشتر به روی ترغیب و جذب مشتریان تاکید دارند.

منبع: ZDNET