نرمافـزار صنعت يـا خـدمت؟!
نام نویسنده: اميراشكان تربيتجوئي
بزرگراه فناوری -امسال همچون سالهاي قبل، مراسم روز صنعت در تيرماه برگزار شد و ریيسجمهور محترم از شركتهاي توليدكننده برتر كشور تقدير کردند. در اين ميان شركتهاي نرمافزاري نمايندهاي نداشتند كه جاي بسي تعجب داشت، زيرا براساس روال ساليان قبل، از هر بخش صنعت نمايندهاي در اين مراسم حضور دارد.
با كمي تحقيق و پرسوجو متوجه شديم مسؤولان جديد وزارت صنايع شركتهاي منتخب را از ميان تشكلهاي صنعتي ثبت شده در وزارتخانه و با كمك خود ايشن انتخاب میکند. سازمان نظام صنفي رايانهاي كشور بهعنوان يك نهاد و سازمان متشكل از شركتهاي توليدكننده صنعت فاوا تاكنون خود را به وزارت صنايع و معادن معرفي نکرده است و نتيجه آن شد كه در روز صنعت نمايندهاي در اين بخش وجود نداشت و يا به عبارتي ديگر از نظر وزارت صنايع، اين صنف كار خود را بهعنوان يك صنعت قبول ندارد.!!!
توليد در تعاريف تئوريك و سنتي، ايجاد و خلق محصول با استفاده از مواد اوليه است و هر بار براي توليد محصول بعدي نيازمند مواد اوليه ميشود. از سوي ديگر، خدمت در قالب ارایه سرويس فكري يا فيزيكي مانند آموزش، مشاوره، طراحي و . . . مطرح است. به عقيده نگرنده در عصر حاضر و با ظهور صنايع دانشمحور، ديگر مرزبندي بين ارایه خدمات يا صنعت بسيار مشكل و گاهی غيرممكن شده است. و ليكن موضوع مورد نظر اطلاق صنعت يا خدمت به نرمافزار با توجه به مجموعه قوانين و مقررات كشور است. اين تفاوت در سيستم بانكي و قبل از يكسان شدن نرخ بهره بسيار مشهود بود. در آن سيستم نرخ كارمزد تسهيلات بانكي با تفاوت بسيار زيادي بين بخش صنعت و خدمات محاسبه و بانكها نيز به بهانه اينكه نرمافزار در زمره امور خدماتي است از ارایه تسهيلات ويژه بخش صنعت با نرخ صعود پایينتر به توليدكنندگان نرمافزار خودداري میکردند. همين امر در مورد معافيتهاي مالياتي نيز صادق بود و شركتهاي نرمافزاري مشمول معافيت واحدهاي توليدي نميشدند. هرچند وزارت صنايع و معادن با صدور پروانه توليد نرمافزار در مرحله اول و پروانه توليد فناوري اطلاعات (گرايش نرمافزار) در مرحله بعد، سعي در رفع اين مشكل دارد.
مقصود نويسنده نهفقط بيان اين تفاوت بلكه حفظ منافع اعضاي صنف در چارچوب قانون و استفاده از هرگونه ابزار قانوني در اين راستاست.
با توجه به مزايايي كه قانون براي بخش صنعت در نظر گرفته است، نرمافزار نيز با توجه به تمام معيارهاي روز جهان جزئي از صنعت و حتي در رده صنايع كاربردي مطرح است. (بهعنوان مثال يادآور ميشود كه درحال حاضر توريسم در ايران نيز صنعت محسوب ميشود) حال سؤالي كه مطرح است اينست كه چرا نبايد اين صنعت همچون ساير صنايع از مزاياي قانوني بهرهمند شود؟ و چرا مسؤولان صنف نبايد خود را بهعنوان يك صنف صنعتي معرفي و مطرح کنند؟
اين اصليترين وظيفه يك نهاد صنفي است كه با شناخت كامل و دقيق مجموعه مقررات و قوانين هرگونه اقدامي را كه منافع اعضاي صنف را تامين میکند، انجام دهد و در اين راستا شركتهاي عضو صنف را از مزايا و منافع آن بهرهمند کند.
فراموش نكنيم دليل اصلي تشكيل و وظيفه مهم سازمان نظام صنفي رايانهاي كشور حمايت از پديدآورندگان نرمافزارهاي رايانهاي ست و اميدواريم مسؤولان محترم اين سازمان همچون گذشته، در احقاق حقوق شركتهاي نرمافزاري عضو سازمان كوشا باشند.