بی بی سی – کتابخانه های عمومی هشدار داده اند که افزايش انتشار کتاب ها و متون به صورت ديجيتال، امکان دسترسی به محتويات آنها را در آينده سخت يا حتی غير ممکن می سازد.
بسياری از ناشران محدوديت هايی برای نحوه استفاده از نسخه ديجيتال کتاب ها و مجلات اعمال می کنند.
به گفته کتابخانه بريتانيا محدوديت هايی که استفاده از استاندارد “مديريت حقوق ديجيتال” يا “دی آر ام” (Digital rights management) برای اعمال محدوديت در استفاده از فايل های ديجيتال ايجاد می کنند، برخی استفاده های قانونی از آنها را نيز غير ممکن می سازد.
اين نگرانی وجود دارد که اگر کسی نتواند با پيشرفت فن آوری، قفل های حافظ حقوق مولف را بازکند، اعمال چنين محدوديت هايی می تواند برای نسل های آينده دردسر آفرين باشد.
کتابخانه بريتانيا ۲ ميليون پوند از بودجه سالانه اش (۱۶ ميليون پوند) را صرف محتويات ديجيتال، خصوصا در زمينه کتاب های مرجع و مجلات کرده است.
بر اساس برآوردهای سال ۲۰۰۵ کتابخانه بريتانيا، تا سال ۲۰۲۰، نود درصد از کتاب های تازه به صورت ديجيتال در دسترس قرار خواهند داشت، رقمی حدود دو برابر مطالبی که در آن زمان چاپ خواهند شد.
کتابخانه ها اجازه دارند مطابق قانون حقوق مولف، اين محتوای ديجيتال را تحت “شرايطی منصفانه” در دسترس عموم قرار دهند.
‘چالش بزرگ’
اما استاندارد مديريت حقوق ديجيتال (دی آر ام) که ناشران برای ممانعت از کپی برداری غير قانونی کتاب ها و مقالات استفاده می کنند، مانع دسترسی کاربران قانونی کتابخانه ها نيز می گردد و محدوديت هايی برای آنا بوجود می آورد.
مسئله اين است که در آينده، زمانی که يک کتاب از شمول قانون حق مولف خارج شود، اين محدوديت ها همچنان باقی مانده و استفاده از متون ديجيتال را غير ممکن سازد.
يک شرکت متولی حقوق مولف برای کتابخانه و بايگانی ها می گويد احتمالا هيچ قفل شکنی برای استاندارد “دی آر ام” وجود ندارد و اين مسئله ای بسيار جدی برای کتابخانه ها است.
کتابخانه بريتانيا خواستار آن شده که استاندارد “دی آر ام” محدوديت های کمتری بر متون ديجيتال اعمال کند.
به باور اين کتابخانه، قوانين حقوق مولف مرتبط با کتابخانه ها، بايد با شرايط “عصر ديجيتال” منطبق شوند.
به گفته يکی ا مديران کتابخانه بريتانيا: “حل اين مسئله يکی از چالش های بزرگ در چند سال آينده خواهد بود”.
