آی تی ایران – دستاوردهای گروه ایرانی مذاکره کننده در اجلاس جامعه اطلاعاتی ، در زمینه پیگیری تعهدات کشورها در اجرای مصوبات این اجلاس طی یک نشست تشریح شد.
به گزارش گروه مذاکره کننده ایران مذاکرات پیرامون جامعه اطلاعاتی برای نخستین بار از حدود چهارسال پیش شکل گرفته و تا به امروز ادامه یافته و با توجه به درگیری این موضوع با جنبه های مختلف زندگی بشری و توسعه جهانی به موضوعاتی پیچیده و حساس برای کشورها تبدیل شد.
بر این اساس سه دوره مذاکره رسمی ( یک بار در تونس و دوبار در ژنو) مباحث پیرامون موضوعاتی همچون بحث پیگیری تعهدات، راهبری اینترنت و مکانیزم های مالی ادامه یافت که در نهایت نیز به نتیجه نرسید و ادامه بحث به سه روز قبل از برگزاری مذاکرات موکول شد.
بنا بر این گزارش در خصوص مباحثی چون راهبری اینترنت این موضوع همچنان لاینحل باقی مانده و پیگیری آن به زمان دیگری موکول شد.
به گفته گروه مذاکره کننده بخش عمده ای از اسناد اجلاس درست در شب قبل از آغاز رسمی اجلاس نهایی شد و چون اصل بر توافق عمومی است حاصل کار اجلاس برآیندی از عقل جمعی محسوب می شود.
اجلاس جهانی سران در جامعه اطلاعاتی در تونس دارای دو سند است نخست سند تونس که شامل بیانیه سیاسی پایانی جامعه اطلاعاتی است که در این سند مجددا بر ایجاد جامعه مردم محور، فراگیر و توسعه مدار تاکید شده است. بر این اساس همچنین به کارگیری فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی در دستیابی به اهداف هزاره سوم نیز در این سند مورد توجه واقع شده است. همچنین قرار گرفتن حق دسترسی به اطلاعات به عنوان حقوق اولیه بشر نیز از دیگر محورهای مهم سند سیاسی تونس به شمار می رود.
امحا فقر یکی دیگر ازمحورهای کلیدی این اجلاس به شمار می رفت که مجموع این موارد این اجلاس را دررده یکی از مهمترین اجلاس های سازمان ملل قرار داد.
موضوع دوم به سند اجرایی مربوط می شد. بر این اساس قرار بود یک طرح بن المللی برای اجرا و پیگیری تعهدات WSIS تعیین شود و در آن مشخص گردد چه نهاد یا سازمانی می بایست متولی این امر باشد. این در حالی بود که کشورهای غربی به شدت با ایجاد نهاد جدید بین المللی و تخصیص منابع مالی جدید در دنیا مخالفت می کردند. آنها معتقد بودند که هر کشور و نهادهای بین المللی موجود می بایست وظایف خود را در این عرصه به انجام برسانند.
گروه مذاکره کننده تاکید کردند که در مقابل ایران نیز بنا بر مصالح خاص و دیپلماتیک معتقد بود که باید یک نظام نظارتی و پیگیری شکل بگیرد تا به شاخص گذاری و بررسی تعهدات کشورها بپردازد. این بخش در فصل اجرا و پیگیری است و در پاراگراف 102 سند مکانیزم بین المللی آمده که شامل دو بخش است، نخست همکاری بین الدول و دیگری تقسیم کار در میان سازمان های بین المللی.
در نهایت تصمیم بر آن شد که روی مکانیزم های موجود فعالیت ها آغاز شود و سازمان های بین المللی با توجه به شرح ماموریت های خود هر کدام مسئولیت خاصی را در بحث پیگیری برعهده بگیرند. شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل (ECOSOC) از دبیر کل می خواهد که گزارش بدهد و اولین گزارش در ژوئن 2006 تسلیم (ECOSOC) شده و از آنجا به مجمع عمومی سازمان ملل ارایه می شود.
در زمینه تقسیم وظایف نیز یک هیات اجرایی هماهنگی موسوم به
CEB (Chief Executive Board) وجود دارد که اعضای آن را لیه آژانس های بین المللی به ریاست دبیرکل سازمان ملل تشکیل داده است. بر این اساس اجلاس از دبیر کل سازمان ملل خواسته تا با ایجاد یک گروه جدید به نام GROUP On Information Society UN ( زیر مجموعه CEB) به کار هماهنگی و پیگیری این موضوع بپردازند.
بر اساس این گزارش طی توافقات به عمل آمده به سه آژانس تخصصی و فنی ITU ، یونسکو و UNDP مسئولیت های ویژه ای داده شده است.
هیات ایرانی همچنین خواستار تشکیل یک کمیسیون فعال در ECOSOC شده تا از آن طریق موضوع اجرا و پیگیری مصوبات WSIS مطرح شده و نتیجه آن به ECOSOC و در نهایت به مجمع عمومی سازمان ملل منتقل شود.
هیات ایرانی تاکید کردند که طراحی نحوه پیگیری اجرای مصوبات WSIS از سوی ایران طرح شد که در نهایت از سوی کشور مصر نیز اصلاحاتی روی آن انجام گرفت اما در نهایت حق معنوی این طرح به نام ایران و مصر به ثبت رسید.
در طرح پیشنهادی خواسته شد تا شورای رهبران آژانس های جهانی و دبیرکل سازمان ملل به عنوان مسئولان پیگیری مصوبات WSIS مشغول به فعالیت و ارایه گزارش شوند.
بر این اساس قرار بر این است که در سال 2015 که سال رسیدن به اهداف هزاره است یک کنفرانس جهت مرور و بازبینی تشکیل شود.
با توجه به مقاومت شدیدی که برسر ایجاد یک اژانس جدید از سوی غربی ها وجود داشت این روش بهترین مکانیزم موجود را با تاکید بر نقش دولت ها، بخش صوصی، NGO ها و آژانس های بین المللی ارایه می د اد.
در نهایت در این اجلاس مصوب شد تا در سال آینده (2006) کلیه اژانس های بین المللی طی یک گزارش به تشریح فرایند کاری خود جهت پیگیری مصوبات WSIS بپردازند.
