سیستم امنیت سایبری در اوکراین ناامن است
اوکراین که یکی از زیباترین کشورهای جهان محسوب میشود، تا مدتی قبل عنوان یکی از ایمنترین کشورهای جهان را هم دراختیار داشت و تا زمانی که شهر کریمه از آن جدا نشده بود 45.5 میلیون نفر را در خود جا داده بود. کشور اوکراین که این روزها دستخوش جنگ داخلی شده است و جداییطلبان هم ناامنیهای فراوانی را در آن ایجاد کردهاند، همچنان میکوشد خدمات الکترونیکی، ارتباطی، اینترنتی، مخابراتی و به عبارت کلیتر ICT را در بهترین حالت به دست مردم برساند. پایتخت این کشور کیِف(Kiev) است و قدمت آن به 44 هزار سال قبل برمیگردد و از مهمترین عناوین آن میتوان به دومین ارتش قدرتمند اروپا، سومین صادرکننده برتر غلات در جهان، بزرگترین منطقه کشاورزی اروپا و یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات صنعتی و هوانوردی جهان اشاره کرد.
با وجود همه تلاشهای اوکراین برای تثبیت شرایط در حوزه فناوری، در تازهترین گزارشها اعلام شده است که سه کشور سوریه، ونزوئولا و اوکراین ناپایدارترین شرایط اینترنت در جهان را دارا هستند و هر یک به واسطه مشکلاتی که دارند، برای سرویسدهی در زمینه خدمات بینالمللی، سیستمهای سازمانی، ابزارهای پردازش ابری، سیستمهای تامین محتوا و سیستمهای ارتباطی با مشکلات فراوان مواجه شدهاند. ناپایداری در ارایه خدمات اینترنتی نه تنها باعث کاهش کیفیت و بهتناسب آن کاهش رضایتمندی کاربران میشود، بلکه هزینه استفاده از این خدمات را نیز افزایش میدهد. البته باید گفت با وجود همه مشکلاتی که این روزها گریبانگیر اوکراین شده است، اینترنت در این کشور حتی برای چند دقیقه هم قطع نشد و مردم در هر شرایطی توانستند به سرویسهای مورد نظر خود دسترسی داشته باشند.
کشور اوکراین تا پیش از این ناآرامیها سرمایهگذاریهای فراوانی در حوزه فناوری انجام داده بود و همین امر موجب شد بیش از 200 شرکت بينالمللي ارایهکننده خدمات اینترنتی در آن دایر شوند و علاوه بر این، 1650 شرکت زیرمجموعه نیز خدمات اینترنتی را در اختیار شهروندان بگذارند. این کشور همچنین صدها هزار کیلومتر فیبرنوری را در اختیار گرفته است و ضمن برقراری ارتباط فناورانه نزدیک با همسایگانی چون روسیه و گرجستان، همچنان در بازار اینترنت اروپا حرفهای زیادی برای گفتن دارد. کشور اوکراین از نظر قطبهای ارایهکننده خدمات اینترنتی به 8 قسمت تقسیم شده است و هر یک از آنها به صورت مستقیم با شرکتهای مخابراتی بزرگ اروپا در ارتباط هستند و همین زیرساختهای ایمن باعث شده است این روزها که ناآرامی در اوکراین به بالاترین حد خود در تاریخ رسیده، اینترنت در سطح قابل قبولی به دست مردم برسد.
قدرت اوکراین در حوزه فناوری موجب شده است تا جنگهای بیرونی این کشور به حوزه سایبری هم کشیده شود. در این نبرد خبری از تانک، نیروهای پیادهنظام، هواپیماهای جنگنده و … نیست و تمامی حملات مبتنی بر سیستم DDoS و با عنوان “جنگ اطلاعاتی” انجام میشود. بر اساس این جنگ سایبری طی چند ماه گذشته حملات گستردهای به سایتهای دولتی و مراکز ارایهکننده خدمات تجاری اوکراین انجام شده است.
کشور اوکراین در حالت کلی 6 لینک فیبری اصلی را در خود جا داده است که البته نیمی از آنها به کشور روسیه متصل هستند و مابقی هم پهنای باند مورد نیاز این کشور را از طریق دیگر همسایگان تامین میکنند. اگر نزاع سایبری بین روسیه و اوکراین ادامه پیدا کند، 3 فیبر نوری اصلی این کشور قطع خواهند شد و پیشبینی میشود که ضمن بروز مشکلات شبکهای، سایتهای خبری و دولتی این کشور هم دستخوش برخی اختلالات شوند. البته سیستم ارتباطی و مخابراتی شهر کریمه که این روزها زیر نظر دولت روسیه اداره میشود هم هدف اصلی هکرها محسوب میشود و از این رو میتوان منتظر حملات بزرگ سایبری به این شهر بود. با این وجود کارشناسان امنیتی جهان اتفاقنظر دارند که اوکراین از نظر امنیت سایبری در سطح بسیار بالایی بهسر میبرد و چنین اتفاقاتی نمیتواند آن را با مشکل مواجه کند.
خبرگزاری رویترز نیز هفته گذشته گزارشی منتشر کرد که در آن «ولنتین نالیفایچنکو» مدیر سازمان امنیت اوکراین به طور کاملا صریح گفت: «من تایید میکنم که یک حمله مبتنی بر سیستم IPهای تلفنی صورت گرفته است و علاوه بر این به هم تلفنهای همراه اعضای پارلمان اوکراین هم حمله شده است. اما باید بگویم که از این بابت هیچ خطری ما را تهدید نمیکند و در ایمنی کامل بهسر میبریم». وی در ادامه صحبتهای خود کشور روسیه را به انجام حملات سایبری به سیستم مخابراتی و تلفن همراه این کشور متهم کرد و توضیح داد که طی یک ماه گذشته برخی حملات کوچک به سایت های خبری و شبکههای اجتماعی صورت گرفته و البته تمامی آنها برطرف شده است.
شرکت مخابراتی Ukrtelecom به عنوان متولی اصلی تلفنهمراه در این کشور نیز هفته گذشته گزارش داد که برخی نیروهای نظامی کابلهای فیبر نوری آن را قطع کردهاند و این امر باعث شده است که برای مدت کوتاه خدمات آنها با اختلال مواجه شود. سرویسهای امنیتی اوکراین در گزارشهای مجزا تصریح کردند با حمله مردان مسلح روس به مرکز ارتباطات این کشور، سیستم مخابراتی اوکراین مختل و برخی سایتهای دولتی آن نیز از کار افتاده است. گفته میشود که بعد از استقرار ارتش روسیه در شهر کریمه و نصب تجهیزات ارتباطی، مخابرات و ارتباطات این کشور هدف حملات بسیاری قرار گرفته و بیشتر این حملات هم به شماره تلفنهای مقامات سیاسی این کشور مربوط است.
«نیلی وایچنکو» مدیر بخش سرویسهای امنیتی اوکراین با تایید این اخبار توضیح داده است که چندی پیش نیز گروهی از مردان مسلح وابسته به ارتش روسیه به سمت تجهیزات و امکانات مخابرات اوکراین یورش بردند و تجهیزاتی را به شکل غیرقانونی در این مرکز مخابراتی دایر کردند.
شرکت امنیتی BAE Systems نیز گزارش داده است که با افزایش تنش در اوکراین، این کشور از ژانویه 2014 تاکنون دستکم 22 بار مورد حملات سایبری قرار گرفته است که البته هنوز ریشه اصلی این حملات مشخص نیست و مرکزBAE ریشه بخش اعظم آنها را روسیه میداند. بدافزار ویژهای که این روزها اوکراین را هدف قرار داده است Snake نام دارد و از طریق آن کنترل کامل سیستمها و شبکههای دولتی در اختیار هکرها قرار گرفته است. این بدافزار به یک پایگاه داده جامع متصل شده است و با اطلاعات خود به راحتی میتواند تمام سیستمهای ایمن شده را رمزنگاری کند. شرکت آلمانی G Data نیز در آخرین بررسیها دریافته است که بدافزار یاد شده انواع مختلفی دارد و یکی از زیرمجموعههای آن با نام Uroburos در روسیه تولید شده است و بخش اعظم حملات سایبری هم به کمک این بدافزار انجام میشود. کارشناسان امنیتی با انجام بررسیهای خود مدارکی در اختیار گرفتهاند که نشان میدهد گروه سازنده بدافزار Uroburos افرادی هستند که در سال 2008 میلادی با استفاده از یک ویروس مخرب به نام Agent BTZ توانستند پایگاه امنیتی آمریکاییها را از پا دربیاورند.
به هر حال، اوکراین که این روزها تمرکز اصلی خود را معطوف به جنگهای داخلی و درگیریهای جداییطلبانه کرده است و میکوشد با برگزاری دومین همهپرسی اندکی به اوضاع نابسامان خود آرامش دهد، در بخش فناوری مشکلات فراوانی را پیشروی خود میبیند که به عقیده کارشناسان اگر شرایط به همین صورت دنبال شود در آینده نزدیک شاهد بحرانهای جدید در حوزه مخابرات و ارتباطات اوکراین خواهیم بود.
منبع : ايران