نام نویسنده: على شميرانى
itanalyze – طى سال هاى گذشته و با توجه به نوع نگاه خاصى كه به پديده اينترنت و فناورى اطلاعات در كشور وجود داشت، همواره بر پرهيز از رنگ و بو دادن سياسى به اين مساله از سوى دست اندر كاران تاكيد مى شد.
آگاهان معتقد بودند كه برخى از مسوولان نگاه مثبتى به بحث اينترنت و فناورى اطلاعات ندارند و نگاه “اينترنت ابزار استكبار جهانى است” وجود داشته و دارد.البته اين نوع ديدگاه نيز در جاى خود قابل طرح و دفاع نيز هست ليكن موضوع اصلى چيز ديگرى است.
موضوع اين جاست كه با وجود چنين رويكرد و دغدغه اى كه جاى تامل نيز دارد نبايد به وضع و نگرانى موجود دامن نيز زد(مگر آنكه هدف واقعاً دامن زدن باشد كه آن بحث ديگرى است). اين مقدمه از آن جهت گفته شد كه روز گذشته اخبارى مبنى بر لغو دومين اجلاس جامعه اطلاعاتى و جامعه مدنى غرب آسيا و خاورميانه که قرار بود از روز سه شنبه در جزيره كيش برگزار شود، منتشر شد. جاب آنكه نخستين خبرها در گفت و گو با راديو فردا و آن هم با افرادى همچون ماشاءلله شمس الواعظين سخنگوى انجمن دفاع از آزادى مطبوعات منتشر شده كه ماهيت اين رسانه و اين فرد كاملاً سياسى است و قبلاً نامى از وى در مباحث مربوط به جامعه اطلاعاتى شنيده نشده است.
سخنگوى انجمن دفاع از آزادى مطبوعات به راديو فردا گفته ” ظاهرا به دلايل متعدد از جمله اين که شرط گذاشته بودند از ايران چيزى گفته نشود، سخنى به ميان نيايد، در مورد به ويژه عناوين اين نشست مثلا فرض کنيد دسترسى آسان به اينترنت، فيلترينگ در سايتها، آزادى بيان، اينها از عناوين مهم اين نشست بوده که بايد گزارش مقدماتى ن براى اجلاس ژنو آماده مى شد و اجلاس ژنو سند نهايى را براى اجلاس سران در تونس تحويل مى داد و تسليم مى کرد. عملا با منع برگزارى اين نشست دوم درواقع ما بيان کرديم و اعلام کرديم و پذيرفتيم که آزادى بيان و حقوق بشر و مسائل مربوط به اينترنت و فيلترينگ سايت ها عملا پذيرفته شده است در ايران و مشکلاتى در اين زمينه ها وجود دارد. درواقع با منع برگزارى اين نشست دولت ما حالا چه دولت جديد، چه قبلى عملا پذيرفته است که در ايران مشکلاتى در اين حوزه ها وجود دارد.”
بديهى است در ايران نيز همچون بسيارى از كشورهاى دنيا همچون آمريكا و اروپا خطوط قرمزى وجود دارد كه بايد مورد توجه قرار يرد. براى مثال در آمريكا انتشار تصاوير اجساد سربازان اين كشور ممنوع است يا در اروپا سايت هاى تبليغ تفكرات نازيسم و نئو نازيسم فيلتر شده و مورد پيگرد قرار مى گيرند. (در خصوص مسايلى ضد اخلاقى كه نيز اجماع جهانى وجود دارد) بنابراين هر كشور به مسايل خاصى حساسيت دارد كه ممكن است براى كشور ديگر كم اهميت، بى اهميت و يا حتى غير قابل پذيرش باشد چراكه اين حساسيت ها ريشه در مسايل فرهنگى، مذهبى، سياسى و… هر كشور دارد. بنابراين اينجا تفاوت در جنس و وسعت خطوط قرمز است وگرنه اصل خطوط قرمز پذيرفته شده است.
با اين تفاسير طرح سياسى مسايل مربوط به جامعه اطلاعاتى و نگاه صرف سياسى به آن قطعاً تبعات خاص خود را در پى خواهد داشت. تصور كنيد كه مفهوم “جامعه اطلاعاتى” در اذهان عمومى مترادف شود با عبارتى همچون “تهاجم فرهنگى”. حتماً مى توان حدس زد كه در آن صورت چه اتفاقى رخ خواهد داد و اين موضوعى است كه شايد كمتر كسى خواهان آن باشد.
شايد برخى نيز بگويند جنس فيلترينگ ها و مسايل موجود در ايران با جايى همچون اروپا و آمريكا متفاوت است ليكن با فرض قبول اين نظر( و نديده گرفتن روش برخورد كشورهايى همچون چين و عربستان با پديده اينترنت) بايد به يك مهم توجه داشت كه اتخاذ چنين روشى و خلط مباحث سياسى با موضوع جامعه اطلاعات قطعاً نتايج نامطلوبى را به دنبال خواهد داشت.
لذا بايد روش هاى معتدل ومطلوب ديگرى براى تعقيب خواسته هاى سياسى در نظر گرفته شود تا اصولاً اصل و بنيان موضوعاتى همچون جامعه اطلاعات واينترنت مورد سوال و محل ابهام واقع نشود.
