۱۰ اصطلاح رايج در اينترنت و جهان تکنولوژی اطلاعات

نام نویسنده: ميثم طاعتی – maysam.taati@yahoo.com

آی تی ایران – اين مجموعه توضيحى در مورد ۱۰ اصطلاح و تکنولوژى رايج در دنياى اينترنت است.
1) PHP چيست ؟ PHP
سال 1994 توسط Rasmus Lerdorf ايجاد شد و مخفف واژگان
Personal Home Pages به حساب مى آيد. با گسترش قابليت ها و
موارد استفاده اين زبان PHP در معناى Hypertext Preprocessor
به كار گرفته شد. عبارت پيش پردازشگر (Preprocessor)
بدين معنى است كه PHP اطلاعات را قبل از تبديل به
زبان Html پردازش مى كند.
PHP زبان اسكريپتى سمت سرويس دهنده Html Embeded ,
Cross-Platform ,(Server-side) مى باشد .
سمت سرويس دهنده بودن PHP بدين معناست كه تمام
پردازشهاى اين زبان بر روى سرويس دهنده (Server)
انجام مى گيرد. يك سرويس دهنده در حقيقت يك
كامپيوتر مخصوص مى باد كه صفحات وب در آنجا
نگهدارى مى شوند و از آنجا به مرورگر وب كاربران
منتقل مى شوند.
منظور از Cross-Platform بودن اين زبان اين است كه بروى
هر سيستم و با هر سيستم عاملى از قبيل : Unix, Windows NT,
Macintosh, Os/2 اجرا ميشوند. توجه كنيد كه منظور از
سيستم عامل، سيستم عامل هايى مى باشند كه بر روى
سرويس دهنده نصب مى شوند. PHP نه تنها قابليت اجرا
بر روى هر سيستم عاملى را دارا مى باشد بلكه براى
منتقل كردن برنامه هاى آن از يك سيستم عامل به
سيستم عامل ديگر احتياج بــه تغييرات اندكى
خواهيد داشت و حتى در بعضى از موارد بدون احتياج
به هيچ تغييرى مى توانيد يك برنامه ه زبان php را
از يك سيستم عامل به سيستم عامل ديگر منتقل كنيد.
منظور از Html embeded بودن PHP اين است كه دستورات اين
زبان در بين كدهاى html قرار مى گيرند. بنابراين
برنامه نويسى به زبان PHP كمى پيچيده تر از برنامه
نويسى به زبان Html به حساب مى آيد.
PHP بر خلاف زبانهاى برنامه نويسى (Programming Languages)
يك زبان اسكريپتى (Scripting Language) مى باشد به عبارت
ديگر دستورات PHP بعد از رخداد يك رويداد (Event)
اجرا مى شوند. اين رويدادها مى توانند شامل
ارسال يك فرم رفتن به يك URL مشخص و يا مواد ديگر
باشند متداولترين زبان اسكريپتى زبان Java Script مى
باشد كه معمولا براى پاسخ به رويدادهاى كاربر در
مرورگر وب بــه كار مى رود تفاوت عمده Java Script با
PHP در اين است كه Java Script يك تكنولوژى سمت
سرويس گيرنده (Client-side) مى باشد.
زبان هايى مانند Java Script يا PHP تفسير شونده
(Interpreted) ناميده مى شوند. به عبــارت ديگر براى
اجرا به يك مفسر مانند مرورگر وب احتياج دارند.
اما زبانهاى برنامه نويسى مانند C يا Java بعد از
ترجمه به زبان ماشين (Compile) به خودى خود قابل اجرا
مى باشند.

2) XML چيست ؟
در ابتدا لازم است با کلمات تشکيل دهنده XML يعنى
Extensible ، Markup و Language آشنا شويم .Markup ، واژه ئى براى
متاديتا است . متاديتا ، اطلاعاتى در رابطه با
اطلاعات ات . قدمت استفاده از Markup به قبل از
کامپيوتر بر مى گردد . مثلا\” در دنياى نشر از
علائم خاصى در متن هاى ويرايش شده استفاده تا به
پردازنده متن ( انسان و يا ماشين ) اعلام شود ، چه
نوع عملياتى را در رابطه با اطلاعات مى بايست
انجام دهد. HTML يکى از زبان هاى کلاسيک نشانه
گذارى است . مثلا\” با افزودن تگ به مرورگر اعلام
مى شود که به چه صورت مى بايست اطلاعات نمايش
داده شوند .
زبان (Language) ، به مجموعه اى از کلمات معنى دار و
با مفهوم که عده اى از آنها براى بيان خواسته ها
ى خود استفاده مى نمايند ، اطلاق مى گردد . ( مثلا
زبان فارسى و يا انگليسى)
با کنار هم قرار دادن دو واژه اشاره شده ، با
زبان نشانه گذارى مواجه خواهيم شد . زبان نشانه
گذارى ، به مجموعه اى از کلمات معنى دار و با
مفهوم که توسط عده اى (با آگاهى لازم انتخاب )
استفاده مى گردد ، اطلاق مى گردد. HTML ، نمونه اى
مناسب در اين زمينه است . تمام افرادى که از تگ
هاى HTML استفاده مى نمايند ، بدرستى نسبت به
مفهوم و جايگاه هر يک از تگ ها آشنائى داشته و با
آگاهى کامل آنها را براى بيان خواسته هاى خود
استفاده مى نمايند. مثلا\” مشخص است که استفاده
از تگ چه نوع پيامدهائى را بدنبال خواهد داشت .
تگ فوق ، توسط مولفين صفحات وب آگاهانه انتخاب
ى گردد و مرورگ!
رها نيز متناسب با تعاريف از قبل مشخص شده ،
واکنش مناسب خود را در رابطه با نحوه نمايش
انجام خواهند داد. يک زبان بسط پذير(Extensible) ،
زبانى است که داراى مکانيزم لازم براى افزودن
کلمات بگونه اى است که توسط ساير استفاده
کنندگان نيز قابل فهم باشد . در دنياى واقعى و در
ارتباط با زبان هاى طبيعى ما هرگز شاهد چنين
وضعيتى نخواهيم بود . ( افزودن يک واژه با معنى
مورد نظر خود و استفاده از واژه با همان معنى
توسط ساير استفاده کنندگان ) با توجه به تعاريف
ارائه شده ، يک زبان نشانه گذارى بسط پذير ، مى
بايست يک زبان نشانه گذارى با قابليت افزودن
کلماتى بيشتر باشد . در عمل ز!
بان نشانه گذارى بسط پذير ، به سيستمى براى
تعريف تمام زبا ن هاى نشانه گذارى با قابليت
توسعه وضعيت موجود ، اطلاق مى گردد.
(SGML)Standard Generalize Markup Language سرچشمه XML بوده و در سال
1988 استاندارد شده است. (HTML)HyperText Markup Language زبانى
است که در ابتدا با استفاده از SGML تعريف گرديد.
HTML يک زبان نشانه گذارى است ، بنابراين انتظار
داريم شامل مجموعه اى از تگ ها بمنظور کنترل
قالب و رفتار اطلاعات در مستندات باشد. XML يک
زبان نشانه گذارى مشابه HTML نمى باشد.XML
زيرمجموعه اى از SGML است ( مکانيزمى براى تعريف
زبان هاى نشانه گذارى). XML همانند SGML يک زبان
نشانه گذارى بسط پذير بوده اما بر خلاف SGML براى
استفاده بر روى وب بهينه شده است .
XML ، يک زبان نشانه گذارى نبوده و در مقابل
مکانيزمى براى ايجاد زبان هاى نشانه گذارى
اختصاصى است.XML شامل مجموعه اى از استانداردها ى
متنوع با کاربردهاى خاص است. XML يک زبان نشانه
گذارى نبوده و در عين حال يک زبان برنامه نويسى
هم نيست . از XML براى ارائه اطلاعات استفاده شده و
بمنظور پردازش اطلاعات، مى بايست برنامه هائى
نوشته گردد .
از XML در موارد زيرمى توان استفاده کرد :
• مبادله اطلاعات بين برنامه هاى نامتجانس ،
بنگاه هاى تجارى و بانک هاى اطلاعاتى
• امکان فعال نمودن مدلى براى نمايش اطلاعات
يکسان بر روى دستگاههاى متفاوت با اهداف و
خوانندگان گوناگون
• يک قالب ذخيره سازى مناسب براى داده ها

3) XSLچيست ؟
عبارت XSL سرنام‌هاى \”eXtensible Stylesheet Language\” است. يک
XSL شامل دستورالعمل‌هايى براى شکل‌دهى به
محتويات يک فايل XML است. قالب کلى يک فايل XSL را مى
توانيم با وارد کردن آدرس res://msXML.dll/default.ss.XSL در
قسمت آدرس مرورگر خود مشاهده كنيم. اين مثال،
نمونه‌اى کامل از يک سند XSL است که براى آشنايى
اوليه و دست‌يابى به يک ديد همه‌جانبه، مناسب
خواهد بود.
نتيجه‌ى تبديل و پيكربندى يک سند XML به وسيله XSL،
مى‌تواند به صورت يک فايل html يا يک فايل XML ديگر
باشد.

4) XSLT چيست؟
عمل تبديل XML بوسيله XSL را XSLt مى‌گويند (XSL transform).
براى انجام عمل تبديل، به يک پردازنده‌ى XSLt
نياز داريم تا داده‌هاى سند XML و
دستورالعمل‌هاى XSL را بخواند و بر اساس آن
دستورالعمل‌ها داده‌ها را در خروجى html بنويسد.
مى‌توان اين کار را با برنامه‌نويسى c# و
استفاده از موتور XSLt موجود در c#.net انجام داد و يا
از پردازنده‌هاى XSLt جداگانه‌اى که نمونه‌هايى
از آن‌ها به صورت رايگان موجود است، استفاده
كرد.

5) WAP چيست؟
WAP سيستمى است كه در آن پروتكل ارتباطى و محيط
برنامه نويسى جهت پياده سازى سيستم هاى پياده
سازى سيستم هاى اطلاعاتى مبتنى بر وب روى گوشى
هاى تلفن همراه ارايه مى شود .
پروتكل ارتباطى
پروتكل ارتباطى كه در حال حاضر در اينترنت براى
ديدن صفحات وب استفاده مى شود HTTP است .( البته در
سطح شبكه اينترنت براى فعاليت هاى متفاوت
پروتكل هاى متفاوتى در سطح لايه Application استفاده
مى شود ولى پروتكلى كه جهت ديدن سايت ها از آن
استفاده مى شود HTTP است ) .
وقتى آدرس سايتى را به اينترنت اكسپلورر مى دهيد
تا صفحه مربوط به آن سايت را ببينند ، در پشت
پرده ، اينترنت كسپلورر بسته اى را حاوى
اطلاعاتى جهت در خواست صفحه آن سايت است به
اينترنت مى فرستد . اطلاعات اين بسته به فرمتى
است كه در پروتكل HTTP تعريف شده است . با اين توصيف
، وقتى صحبت از تلفن همراه مى شود در نگاه اول
مساله حل شده است و فقط كافى است اين بار تلفن
همراه شما چنين بسته اى ساخته و به اينترنت
بفرستد . ولى اين كار براى يك تلفن همراه شدنى
نيست . زيرا بسته هايى كه در پروتكل HTTP ساخته مى
شوند حجم زيادى دارند و لذا لازم است فرستنده
داراى حافظه مناسبى باشØ!
¯ .
در حالى كه تلفن همراه از نظر حافظه بسيار محدود
است ( البته به تازگى گروهى از تفن هاى همراه با
نام Smart phone وارد بازار شده اند كه از نظر حافظه
نسبت به انواع قديمى تر بسيار قوى تر ند . )
همچنين جهت پردازش بسته هايى كه با پروتكل HTTP
ارسال و دريافت مى شوند ، نياز به پردازشگرى قوى
تر از آن چه كه در يك تلفن همراه وجود دارد ، مى
باشد . لذا جهت ورود تلفن همراه ، به دنياى
اينترنت ضرورى است با توجه به قابليت هاى يك
تلفن همراه پروتكل ويژه اى طراحى شود. اين
پروتكل WAP نام دارد . البته WAP فراتر از يك پروتكل
ساده در لايه Application مى باشد و بهتر است به آن
پشته پروتكل WAP (Protocol St!
ack) بگوييم .
پشته پروتكل WAP داراى شش لايه مى باشد و يك
ارتباط connection less را در دنياى تلفن هاى همراه
ايجاد مى كند . در اين جا اشاره مختصرى به كار هر
يك از لايه ها مى كنيم:
1- :Bearer Layerمعادل همان لايه فيزيكى در TCP/lP مى باشد
ولى اين بار محيط ارتباطيwireless است و لذا پروتكل
هاى ديگرى در اين لايه استفاده مى شود .
2- WDP: اين لايه در واقع همان UDP است . به عبارت
ديگر فعاليت و ساختارى مانند پروتكل UDP در لايه
انتقال TCP/lP دارد .
3- WTLS: لايه اى است كه امنيت ارتباطات را فراهم مى
كند . در اين لايه از پروتكل SSL استفاده مى شود .
4- WTP : اين لايه مديريت در خواست ها و پاسخ ها را
بر عهده دارد .
5-WSP : همانند لايه session در OSi مى باشد ، با تفاوت
هاى مختصرى جهت بهينه سازى .
6- WAE : همانند لايه Application در TCP/lP مى باشد . در واقع
تمام برنامه هايى كه پياده سازى مى شوند در اين
لايه قراردارند و كاربر تلفن همراه و برنامه
نويس WAP ، هر دو، با لايه ارتباط برقرار مى كنند.
مشكل عدم توانايى تلفن همراه جهت استفاده از
پروتكل HTTP با طراحى پشته پرو تكلى جديد ى با در
نظر گرفتن محدوديت هاى تلفن همراه حل شد . ولى
استفاده از اين پروتكل مشكل جديدى را ايجاد مى
كند . كه ضرورى است تدبير خاصى براى حل آن
انديشيده شود .

6) RDF چيست ؟
• از Resource Description Framework به معنى چارچوب توصيف
منابع مى آيد.
• براى توصيف کردن منابع موجود در اينترنت است.
• براى خوانده شدن توسط کامپيوترها طراحى شده
است.
• براى نمايش داده شدن به مردم طراحى نشده است.
• از URIها براى تشخيص منابع وب استفاده مى کند.
• در XML نوشته مى شود.
• يک نمونه از استانداردهاى وب است.
RDF براى اينکه از راهى مشترک براى توصيف اطلاعات
استفاده نشود طراحى شده، بنابراين مى تواند
بوسيلۀ کاربردهاى کامپيوترى خوانده ( درک)
شود.توصيفهاى RDF براى نمايش داده شدن در روى وب
طراحى نشده اند.
مثالهايى از استفادۀ RDF:
• شرح خصوصيات اقلام خري و فروش، مثل خريدکردن
و موجودي.
• شرح برنامه ريزى زمانى براى رويدادهاى وب.
• شرح اطلاعاتى در مورد صفحات وب، مثل تاريخ
ايجاد واصلاح، عنوان و نويسنده.
• شرح محتويات و درجه عکسهاى وب.
• شرح محتويات ماشيهاى جستجو.
• شرح کتابخانه هاى الکترونيکي.

7) SOAP چيست ؟
• پروتکلى براى دستيابى به سرويسهاى وب است.
• از پروتکل دستيابى به اشياء ساده مى آيد.
• يک پروتکل ارتباطى است.
• براى ارتباط دادن بين کاربردها است.
• قالبى براى پيغامهاى ارسالى است.
• براى ارتباط برقرار کردن از طريق اينترنت
طراحى شده.
• يک زبان مستقل است.
• بر پاىۀ XML ساخته شده.
• ساده و قابل توسعه است.
• به يک استاندارد W3C توسعه خواهد يافت.
SOAP براى توسعه کاربردى ارتباطات اينترنتى بين
برنامه ها مهم است.
يک راه خوب براى برقرارى ارتباط بين کاربردها از
طريق HTTP است.زيرا HTTP بوسيلۀ همۀ جستجوگرهاى
اينترنتى پشتيبانى ميشود.SOAP براى انجام اين کار
طراحى شده است.
SOAP راهى را براى برقرارى ارتباط بين درخواستهاى
ايجاد شده در سيستمهاى عامل مختلف ، با
تکنولوژيهاى مختلف و زبانهاى برنامه نويسى
متفاوت فراهم ميکند.

8) ADO چيست ؟
ADO ميتواند براى دسترسى به پايگاه هاى داده از
صفحات وب ما استفاده شود.
آنچه که بايد قبل از پرداختن به ADO بدانيم
عبارتند از:
1- www، HTML و مقدماتى درمورد صفحات web
2- صفحات سرور فعال ( ASP )
3- زبان پرس و جوى ساخت يافته ( SQL )
ADO :
• يک تکنولوژى ماکروسافت است.
• از ActiveX Data Objects مى آيد.
• به طور اتوماتيک همراه IIS نصب ميشود.
• يک سطح برنامه نويسى براى دسترسى داده ها در
يک پايگاه داده ميباشد.
راههاى دستيابى به يک پايگاه داده از درون يک
صفحۀ ASP:
1- ايجاد يک اتصال ADO به يک پايگاه
2- باز کردن ارتباط با پايگاه
3- ايجاد يک ADO Recordset
4- باز کردن Recordset
5- استخراج داده مورد نياز از recordset
6- بستن recordset
7- بستن ارتباط

9) JavaScript چيست ؟
JavaScript در ميليونها صفحۀ وب براى بهتر کردن
طراحى، فرمهاى معتبر و… بکار مى رود و با netscape
توسعه يافته و رايجترين زبان اسکريپتى روى
اينترنت است.
JavaScript :
• ساخته شده تا با آن بتوان صفحات وب فعال ساخت.
• خطوطى از کدهاى کامپيوترى قابل اجرا است.
• معمولاً مستقيماً در صفحات HTML جاسازى ميشود.
• بدون گردآورى مقدماتى اجرا ميشود.
JavaScript چه کارهايى ميتواند انجام دهد:
ابزار طراحى و برنامه نويسى HTML را در اختيار
قرار ميدهد: مؤلفه هاى HTML معمولاً برنامه نويس
نيستند، اما JavaScript يک زبان اسکريپتى با دستور
لغات بسيار ساده است
ميتواند متنهاى پويا را در يک صفحۀ HTML قرار
دهد:يک عبارت JavaScript مثل اين ميتواند يک متن
متغير را درون يک صفحۀ HTML بنويسد:
document.write(“”+name+””).
ميتواند نسبت به وقايع واکنش نشان دهد: يک JavaScript
ميتواند مجموعه اى براى اجرا کردن در زمانى که
رويدادى رخ ميدهد باشد، مثل زمانى که لود کردن
يک صفحه به پايان رسيده و يا زمانى که کابر روى
يک عنصر HTML کليک ميکند.
ميتواند عناصر HTML را بخواند و بنويسد:يک JavaScript
ميتواند محتويات يک عنصر HTML را بخواند و يا
تغيير دهد.
ميتواند براى داده هاى موجود استفاده شود: يک
JavaScript ميتواند داده هاى فرم را قبل ازاينکه به
يک سرور ارائه شود معتبر کند. اين کار سرور را از
پردازشهاى بزرگ رها ميسازد.

10) JavaScript چيست ؟
قبل از کار کردن با CSS بايد درکى مقدماتى در مورد
WWW ، HTML و ساخت صفحات وب داشته باشيم.
CSS از Cascading Style Sheets به معنى برگه هاى به سبک
آبشارى مى آيد.
اين سبک چگونگى نشان دادن عناصر HTML را تعريف مى
کند.
CSS براى حل کردن مشکلى به HTML 4.0 اضافه شده بود.
با CSS متنهاى HTML ما ميتوانند با استفاده از
سبکهاى خروجى مختلف نمايش داده شوند.
CSSيک مشکل رايج را حل مى کند:
برچسبهاى HTML در اصل براى تعريف محتويات يک متن
طراحى شده بودند.گويى آنها با استفاده از
برچسبهايى مثل ،

، و … مى گفتند:\” اين يک عنوان است\”، \” اين يک
پاراگراف است\” و يا \” اين يک جدول است\” .
وقتى که دو جستجوگر بزرگ – Netscape و Internet Explorer –
سعى کردندکه برچسبهاى HTML و صفاتى مثل نوع قلم و
رنگ را به مشخصات HTML اصلى اضافه کنند ، ايجاد
سايتهاى وب جايى که محتويات متون HTML به طور
آشکارا از طرح بندى نمايش متن مجزا ميشد، خيلى
خيلى مشکلتر شد.
براى حل اين مشکل کنسرسيوم شبکه گستردۀ جهانى (
W3C ) STYLES را به HTML4.0 اضافه کرد.

منابع :
www.w3schools.ir
www.irandevelopers.com
www.iranphp.net
www.khaterat.ir
www.ccwmagazine.com